18 Ağustos 1936 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 2

<40 15 /8/ 936 Yollarımız için yeni ha- | zırlanan kanun. Yol vergısı 4 ltradan başlıyacak. Herke- sin haline göre 6, 8, 10, 12 liraya kadar yükselecektir. Ankara — “Devlet şurası; Bayındırlık Bakanlığının ha- zırladığı yeni yol kanun pro- jesi üzerindeki tetkiklerini bi- tirerek projeyi bakanlığa iade etmiştir. Şurâ; yeni projenin | bütün esaslarını kabul etmiş, TTTT A GÇ yalnız teferruata ve tatbik şe- killerine aid bazı değişiklikler yapmıştır. Plân, sistem ve zaman işl olan şehir dışı yol inşası, mo- - dern devlet kurulüşünün ma- halli idarelere yüklediği vazi- felerin gün geçtikçe çoğalıp genişlemesi — dolayısile, daha müsaid imkânlar beklenerek, geri bırakılmış, son yıllarda yol vegisi gelirinin diğer şe- hir işlerine sarfı zarureti hâsıl olmuştu. Filvaki, memlekette mütemadiyen çoğaları okuma arzusu, ilk tahsil kadrosunu elinde tutan hususi idareleri büdeelerinin büyük kısmını kültür işlerine tahsis etmek mecburiyetinde bırakıyor, mu- allim maaşları, açılan yeni mektepler ve masarifin türlü ihtiyaçları, yol için vatandaş- tan alınan paranın, onün ka- dar hayati ve ehemmiyetli ve fakat nihayet halkın başka hizmetlerine harcanmasını mu- cip oluyordu. Elimizdeki ra- kamlar yol vergisi tahsilâtının en aşağı yüzde ellisinin asıl gayeden uzak ihtiyaçlara sar- fedildiğini anlatmaktadır. Bit- tabi bu vaziyet, yeni yol in- şasını esaslı bir sekteye uğra- tıyor ve diğer taraftan yapıl: mış olan yolların tamir gör- memesi ve bu yolların kısa bir zaman içinde bozulmasile neticeleniyordu. Yurd korunması, ekonomi, iç pazar mübadeleleri, turizm gibi her biri başlı başına bir memleket davası olan birçok mes'elelerle yakından alâkalı yol işinin, bütün bu meseleleri bir arada toplıyarak ve hepsi- ni göz önünde bulundurarak başarılmış olması bayındırlık bakanlığının bilhasöa son yıl içinde ana programına girmiş ve devlet şürasında tetkiki bi- tirilerek vekâlete iade edilen — kanun projesi bu maksadı te- min için hazırlanmıştır. Bu proje bayındırlık bakanlığının yollarımız üzerinde aldığı ted- birlerin ilki değildir: Şehir dışı yollarının nisbet- | siz genişliği karşısında bakan- hk bu yolların 6 metre olma- sını emretmiş ve 5000 liradan fazla olan yol inşaatının ba- kanlığın tasvibinden geçmesini kanunlaştırmıştı. Yeni projenin getirdiği hü- kümler; bu alınan ilk tedbir- leri çok şumullü ve esaslı ola- rak tamamlamakta; bir taraf- | tan yol inşaatını tam bir plân ve kontrol altına alırken bir yandan da vatandaşın mükel- lefiyetini onun servet ve geli- riyle nisbetli bir hale koy- maktadır. Kanunüun ana hükümlerin- den biri yol için alınan para- nin yol işine nasıl sarfedile- — ceğini tayin etmesidir. Vekâ- let; her hangi bir vilâyet sı- nırı içindeki bir yolun ehem- miyet ve değerinin yalnız o — vilâyetin hududu içinde kal- bütün yurdu hemen hemen ayni ölçüde alâkalan- dırdığını — düşünerek — şöyle bir tedbir almıştır: Tahsil edilecek bütün paralardan * ellisini vekâlet kendi emrine alacak, diğer yüzde ellisi ma- halli idarelere bırakılacaktır. Bugün vilâyet hususi idareleri yol parasının yüzde ellisini bile yol işine harcıyamadıkla- | rından dolayı bu tedbir vilâ- yet içi yol inşasını azaltmıya- cak; tam tersi bu inşa hare- ketini organize edecek ve hız- landıracaktır. Vekâlet kendi emrine alacağı gelirin yüzde ellisini de; memleketin, bü- tünlüğü, milli ekonomi, yurd korunması, turizm bakımından büyük değer taşıyan ana yolla- rın inşasına tahsis,edecek ve bu iki çalışma birleşince cumuri- yet hükümetinin yaratıcı ve yapıcsı yol politikası belire- cektir. Kanun projesinin ikinci bir ana hükmü de; yol vergisi mikdarını vatandaşın servetine uygun hadler içinde tayin et- mesidir. Bugüne kadar yol vergisi, umumi meclislerin ka- rarile, en az ve en çok had- leri olmadan tayin ediliyor; serveli 'ne olursa olsun her vatandaş bu mikdarı vermekle yükümlü — tutuluyordu. — Yeni projeye göre vergi en az dört liradan başlıyacak ve herkesin gelirine uygun olarak 6, 8, 10, 12 liraya kadar yükselecektir. verginin cibayet tarzı da ıslâh edilmekte; mükellef lehine bir çok hükümler konulmahtadır. Kanun projesi kamutaydan geçtikten sonra bir de tali- matname hazırlanacak ve ka- nunun tatbik şekli ile va- tandaşın, servetini tayin for- mülü bu talimatnamede gös- terilecektir. B vee; ee - Telgraf Haberleri unun Berlinartık siyasi faaliyete geçebilecektir. | Folonya’da bü- Fransa, Roma ve Berlin'in cevabını bekliyor Her ikisi de aldırmayorla Fakat ümid bakidir! İngiltere teşebbüsatta bulundu. Fransa ile beraber ——— ambargo koydu ve Fransa'ya cevab verdi. Paris, 17 (Radyo) — İspan- ya vekayii en mühlik bir dev- reye girmiştir.. Bunun için Fransa. ademi müdahale esa- sının biraa evel tatbikine ça- hışmaktadır. Bu sabah Romanya hükü- meti de Fransa'nın noktaina- zarına iştirak ettiğini bildir- miştir. Simdi Roma ve Ber- lin'in bu esasa iştirak cevabı beklenmektedir. Olimpiyad oyunlarının bit- miş olması hasabile Berlin'in “artık siyasi faaliyetini alacağı sanılmaktadır. “Bu iki gün içinde bu iki devletin de ade- mi müdahaleye iştiraki anla- şılacaktır. İngiltere hükümeti, — Fran- sa'nın noktainazarını Roma ve Berline kabul ettirmeğe çalışmaktadır. ) Roma ile Berlin'in taallül siyaseti, İspanya işlerine ade- mi müdahale esasının bu iki devletin siyasetine uygun ol- madığını göstermektedir. Berlin, 17 (Radyo) — Al- man istihbarat bürosu, ademi müdahale esasının bugünlerde umumi ve müşterck bir şe- kilde kabul edileceğini bil- “dirmektedir. Roma, 17 (Radyo) — In- giltere'nin Roma maslahatgü- zarı bugün Kent Çiyanü'yu ııyaıck etmiş ve Fr:ınıız ıw"ı Çin'dekasırga 100 kişiyi öldürdü. 'Toprak yarıldı. İnsan yuttu. Hâ- dise çok fecidir. Paris, 17 (Radyo) — Hang - Kong havalisinde vukubulan kasırga neticesinde yüz kişiden fazla ölmüş ve birçok kimseler yaralanmıştır. Knsırganın vukubuldugu mıntakada bir heyelân olmuş ve arazi yarılarak halkı içine almıştır. — * Hong-Kong, 17 (Radyo) — Büyük bir tayfun Kaıılnı ve civarını harab etmiştir. Tayfunun verdiği zarar miktarı tahmin- lerden büyüktür, yüzlerce ölü ve evler yıkılmış ve limanlarda boğul fırılı vardır. Birçok büyük lanlar çoktur. Bir İngiliz vapuru batmış ve yolcularından yalnız kırk kişi kurtarılmıştır. Hoıııf-Kong, 17 (Radyo) — Müthiş bir kasırga hüküm sür- mektedir. Birçok gemiler karaya oturmuştur. Singapapur yol- cuları kurtarılmıştır. Türkiye'de Şekavetin Başı Böyle Ezilir! Dört tanesi gebertildi. İkisi tutuldu. Diğerleri de aman dileyorlar Erzurum, 17 (A. A.) — Hasankale hapisanesinden kaçan ağır cezalılardan 6 kişi geçenlerde teslim olan Surikli” Hasan çetesinden ayrılan üç kişi ile birleşerek bir çete teşkil etmiş- ler ve faaliyete geçmişlerdi. Çetenin tedibi için yapılan şiddetli takibat muvalfakıyetle neticelenmiştir. Jandarma müfrezesi şakileri Taşkesen -nahiyesi dağlarında sıkıştırmış ve müsademede şakilerden dördü ölü olarak elde edilmiş, ikisi teslim olmuştur. Kaçanlardan üçü de istimanlarının kabulü için mnfreıc kumandanma haber göndermiştir. Müsademede bir jandarma ağır yaralanmıştır. Şakilerin cesedleri bügün Erzurum'a getirilmiş ve hükümet konağı önünde teşhir olunmuştur. sının kabulü üzerinde görüş- müştür. Berlin'deki İngiliz maslahat- güzarı da ayni surette bir de- marş da bulunacaktır. Uruguvay hükümetinin ce- nubi Amerika devletlerine yap- tığı teklif üzerinde henüz hiç- bir hareket meşhud değildir. Londra, 17 (Radyo) — dra hükümeti, Fransa'nın İs- panya işlerine ademi müdahale teklifi üzerine İtalya'dan henüz hiçbir. nota almış değildir. Maamafih Londra Berline de yeni bir demarşta buluna- caktır. Londra, 17 (Radyo) — İn- giltere hariciye bakanlığı ve Fransa hükümeti İspanya'ya sevkedilecek silâh ve mühim- mat üzerine bir ambargo koy- mağa karar vermişlerdir. Bu Kususta diğer devletlerin ce- | vabı beklenmektedir. Paris, 17 (Radyo) — İspan- ya işlerine ademi müdahale davası, Fransız siyasi meha- filini derin bir şekilde alâka- dar etmektedir. Sol cenah müfritleri Fransa'nın İspanya- ya yardımına israr etmekte- dirler Fransa kabinesi çok müşkül bir mevkide kalmıştır. Tan ğazetesi bu hususta: *Devletler arasında ceryan eden müzakereler çok iyi bir mecradadır. Fakat müfritlerin Madrid'e veya âsi kuvvetlere yardım hususunda gösterdik- leri temayüllerin vaziyeti işkâl edeceğinden korkulmaktadır.., Demektedir. Paris, 16 (A.A)—Sir Clark dün öğleden sonra M. Del- bos'a İspanya işlerine müda- hale edilmemesi hkakkındaki Fransız tekliflerine İngiltere- nin resmen muvafakat etmiş olduğunu bildirmiştir. İngiltere'nin vermiş olduğu cevapta umumi bir itilâf ak- dinin İtalyan, Âlman, Sovyet ve Portekiz hükümetlerinin iştiraki şartile kabil olduğu beyan olunmaktadır, Paris, 16 (A.A) — Siyasi mahafil İngiltere'nin kararını memnuniyetle karşılamıştır. Bu mahafil İngillcrc'nîn vermiş olduğu cevabın doğrudan doğ- ruya Roma ve Berline karşı yapılmış bir hitap mahiyetin- de olduğunu, çünkü Moskova ve Lizbon hükümetlerinin Fran sız. tekliflerini daha evvelce müsait bir surette cevap ver- miş olduklarını beyan etmek- lcdirler Atatürk dil kurultayında bulunmak üzere Dolmabahçe'yi teşrif ettiler. Rus ve Japonâlim- leri de geldiler Ecnebi âlimleri ve ılım adamlarımız ku- rultayda tezlerini söyliyeceklerdir. İstanbul, 17 (Hususi) — Üçüncü dil kurultayı 25 ağustas pazartesi ğünü saat 14 Dolmabahçe sarayının ön salonunda açılacaktır. Kurultaya girmek için kartların mıştır. İstanbul, tevzüne — başlan- 17 (Hususi) — Dil kurultayımıza iştirak etmek üzere Rus âlimlerinden Samoiloviç, Eaninof ve Gadidullin İs- tanbu'la gelmişlerdir. Dil kurultayında Yusuf Ziya, İbrahim Necmi, Hasan Reşit, Agop, Naim, Muzaffer, Muhiddin ve Mehmet Ali ile ecnebi- ler kendi tezlerini söyliyeceklerdir. İstanbul, 17 (Hususi) — Reisicumur Atatürk Dil kurulta- yında bulunmak üzere bugün Yalova'dan Dolmabahçeyi teşrif etmişlerdir. İstanbul, 17 (Hususi ) — Japon âlimi Okaba Japon hükü- melım temsil etmek üzere kurultıya iştirak edrcek!ıy Dinarlı galip |Bir vapur facıası İstanbul, 17 (Hususi) — Dünkü müsabakalarda Dinarlı Mehmed ile Yunanlı Ma':sos arasında - yapılan güreşte Di- narlı hasmını 32 dakikada tuş- la yenmiştir. Kara Ali ile- Mülâyim ara- sında yapılan çetin bir çar- pışmadan sonra Kara Ali Mü- lâyim'e sayı hesabile galip gcldi. K Kt Teslim olmuşlar Adis-Ababa, 17 (Radyo) — Soan'ın şimalinde 60 şef ve Ras maiyetleri ile birlikte de- hılet_ etmişlerdir. daha oldu. 21 kişi kayıp! Oran, 17 (A.A) — Bir mik- tar yolcuyu ve hamule olarak buğdayı hâmil bir vapur bat- mış ve içinde bulunan 22 ki- şiden ancak bir kişi kurtula- bilmiştir. Deniz şimdiye kadar altı cesedi sahile atmıştır. Yunan prensi Venedik'te Venedik, 17 (A.A) — Yu- nan prenslerinden Christop- hore refikası ile birlikte b raya gelmiştir. yük tezahürat 'ç Kızılordunun durdu- rulduğu gün Varşova, 16 (A.A) — 1920 de kızıl orduların ilerlemesine bir nihayet veren Varşova meydan muharebesinin yıldö- nümü münasebetile bütün Po- lonya'da büyük bir tezahürat yapılmıştır. * Bu kutlamaya bu zaferde köylülerin ve © zaman baş- vekil iken bugün menfide bu- lunan parti şefi Vits'in rolünü tebarüz ettirmek maksadile halkçı parti önayak olmuştur. Şefi menfada bulnnan so?- yal hıristiyan partisi ile milli hiristiyan — partisi de — halkçı- ların bu teşebbüsünü tutmuş- lardır. Olimpiyat Ka- panmamerasimi M. Hitler ve kral Boris te bulundu. İstanbul, 17 — (Hususi) Olimpiyad müsabakaları sona erdiğinden 936 senesi olim- piyadının kapanma merasimi pek büyük tezahüratla yapı!- mış ve bu mefasimde Alman- ya Teisicumuru M. Hitler ve Bulgar kralı Boris'te bulunmuş ve alkışlanmışlardır. Bir aile Faciası İstanhul, 17 ( Husuai ) — Divarcı Kirkor isminde bir Ermeni övey kızını kirletmek istemiş isede kız kendisini müdafaa ederek teslim olma- dığından müğber olan Kirkör övey kızını yaralamıştır. Bu esnada kızın feryadını işiden kaynanası kızı - kurtarmağa | koştuğundan Kirkor kaynana- sına delice hücum etmiş ve öldürmüştür. Bundan sonra kaçmak istemiş isede ağır ya- | ralı olarak yakalanmıştır. 'İngiltere, yeni gemi- ler yaptıracak Londra, 17 (Radyo) —Hü- kümet, 1935 proğramı veç- hile yeniden iki torpitonun inşasına karar vermiş ve lâ- zimgelen tertibalı almıştır. Yeni fındık İhracatı başladı.. Gireson, 17 (A.A) — Yeni fındık Üürününün ilk partisi dün parlak bir törenle Cumu- riyet vapuruna yüklendi. Bu mündasebetle ticaret odası ta- rafından vapurda 60 kişilik bir ziyafet verildi. Tüccarlar, Oda ve belediye başkanları şehir bandosu ile ürünü Or- du'ya kadar teşyi ettiler. 1500 lira ne oldu? İstanbul 17 (Hususi) — Cer- rahpaşada fırıncı Nuri adında biri, meçhul bir şahsın anide üzerine hücum ederek kolla- rını bağladıktan sonra 1500 lirasını aldığını iddia etmiştir. Tahkikata başlanıldığından va- ziyet tavazzuh etmemistir. Fı- rıncı Nurinin iflâs işile alâka- dar olduğundan bu iddianın uydurma olması muhtemeldir. İsviçre'li gönüllüler Zürih, 17 (Radyo) — Zürih istasyonunda zabıta İspanya'ya gitmek üzere iken on İsviçre'li * genci tevkif eunıştıı A Si