19 Temmuz 1936 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 6

- FĞ a V z 69 Şimdiye kadar tesadüfe br- rakılmış olan terbiyenin başka bir cephesi de ele alınmalıdır: Ev terbiyesi. Bunu sâdece dar ekonomi yönünde değil, ahlâk- lılığın yüksek noktası yönün- der nazarı itibara almalıdır. Asrımızda ; yaşamak - için : Herkese küllâh sallara', mü- railik vesaire lâzımdır, diyen- ler var. Bunaün ziddi. olan | prensibe göre ise ; böyle yap- ı mak, yış mak değil, ölmektir. Bu yü. re sibe çocuğu çekmek içi — k hramanlığı yal- O niz göster kâfi gelmez. — “Ona kahranen'ıdğı honör ile tacip etmeğ retmek Vâzim- dir. Hondisüz bir haral sü- ÇS A * — şey istenecektir. - cak birşeydir. renleri, yakıhdan tetkik ede- lim : Bunlar, daima, iş işle- meği öğrenmemiş olanlardır ; yahut işden nefret edenlerdir. Bunun içindir ki - talebemizin işe alışması ve bu - suretle, maddi hayatını kazanmada te- miz olmıyan vasıtalara başvur- ma düşüncelerinden nefret et- mesi gerektir : Kalbine cn de- rin hakkedilicek prensiplerden biri şü olmalıdır : Geçim va- sıtasını kendi işi ile, alnının terile temin etmemek utanıla- . Pestaloji, talebeye daha bir çok işlerle meşgul etmek ar- zusundadır. Kendisinin de de- diği veçhile talebe, önceden, iş öğrenmiş ise bu mümkün- dür. Bununla beraber pesta- lojinin ilk ergesi : Kimsesiz çocuklara hıyıtlarını kazandır- omaktı. Onun için böyle iste-, yordu. Bizim fikrimize göre l tedrisat, o kadar mukaddes bir tarzda arzedilmelidir ki çocuk, bunun yanında başka birşey düşünmesin, Eğer tale- beye, atelyede bulunduğu se- nelerde, iş saatlerinde (Dikiş, örgü vesaire gibi) elişleri yap- tırılırsa iyi olur; bu suretle ruhu, işe daima hazır bulunur. Birlikte fikir işi mümareseleri “de yapılabilir. Fakat burada Celişi, birinci plânda tutulur ; fikir mümareseleri ise bir eğ- lence nev'inden telâkki edilir. Bu küçük elişleri, alelümum, ikinci derecede tutulacaktır. Tarla, bahçe, hayvanlara “bak. ma, ve bu küçük devletin (Mektebin) muhtaç olduğu di- ğer elişleri asıl büyük iş te- lâkki edilecektir. Şüphesiz ki her talebeden, ancak kendi kuvveti ve yaşı nisbetinde bir tesi: Ma- kine ile veya icat edilecek başka aletlerle yapılacaktır. Asıl mesele : yaptıkları şeyle- rin hangi prensibe dayandığını talebeye anlatabilmektir. Ta- lebeler ; işlerinin ihtiyacı nis- betinde : Nebatların büyüme- sini, hayvanların ihtiyaçlarını ve huylarını, ve mihanik ka- nunlarını - bilmeleridirler. Bu suretle bunların terbiyesi ; bi- lâhare yapacakları işler üzeri- ne metodlu bir kurs olmuş olur. Ve bu (Doğrudan doğ- ruya müşahede); mülâhazalı — ve düşünceli çiftçiler yetiştirir. Böylelikle mihaniki işler, asıl- laşır ve - rühileşir. Aymı za- manda hem an aşılan, hem de camianın maddi ihtiyaçlarını temin eden bir iş görülmüş olur. Talebe, hayvanlarla ve toprakla çalışmakla beraber, h Alman Mületine FihteninHitabesi eei K Zelai Bi ruht sahadan da ayrılmamış oluyor. Bü küçük devletin (Okulun) temel kanunu : Yenilecek, gi- yilecek herşeyin okulda yayıl- ması olmalıdır. Bu küçük dev- let, dişardan birşeye muhtaç olursa bu, ona ( Âynen ) ve ödünç verilir. Herkes, camia, kendi ken- disine kifayet edecek şekilde | çalışacaktır. Herkes, herşeyi camiaya borçlu olduğunu bile- cek ; camianın sevinci ile sevi- necek ; elemi ile kederlene- cektir. Bu suretle — herkes devletin honörlü bir istiklâli olduğu hakkında aydın bir bilgi olacaktır. Bu prensipler hiçbir suretle sökülüp atıla- maz birer kök halinde olma- hdır. VI. — Elişleri üzerine olan bu izahattan sonra biraz da umumi ve milli terbiyenin bir kısmı olan âlemlerin terbiye- sinden bahsedelim. Müstakbel âlemde ilkönce müşterek milli terbiyeden geç- melidir. Ancak fikir ilerinde büyük bir istidat gösterenler- dır ki buraya ayrılacaktır. Ka- tiyen zenginliğe fakirliğe ba- kılmıyacaktır. ÂAlem ve âlemin varlığı, kendi şahsi menfeati için değildir. Fertlerdeki her kabiliyet, devletindir. Cemiyette alim olmıyan in- sanın vazilesi : Nevi beşerin | şimdiye kadar elde ettiği me- deniyet seviyesini, ccmiyctte idame etmektir. Âlimin ki ise bu medeniyet seviyesini, yük- seltmektir. Alim, zekâsı ile daima bir ( İstikbal ) halinde olacak, ve halihazırda terak- kiyi kolaylaştıracak tarzda bu- hunacaktır. Bunun için âlim, eski duru- mu aydın bilmelidir ; eşyanın zahirine bağlanmamalıdır. Ana dilini : Yaşayan ve yaratıcı köklerine kadar pek sağlam bilerek fikirlerini başkalarına anlatabilmelidir. Bütün bunlar ruhi ve müs- takil bir çalışma ve düşünme ister. Bunun içindir ki kendin- de istidat görülünce müstak- bel âlim, şu mümareselere alış- mak mecburiyetindedir : Dai- ma başında olan bir üstadın gözleri önünde çalışmamak. Başlı başına çalışmak. Âlim olmıyanlar ise öteki türlü çalı- şabilirler. Âlim olmıyana hiç lüzumu olmıyan birçok bilgiler istiyen bu meslekte : Bu şahsi düşün- me yollarıdır ki mühimdir ; âlimin her günkü işi bu ola- caktır. İşte o, bu türlü işlere alıştırılacak ve diğer mihaniki işlerden muaf tutulacaktır, Bu müstakbel âlimi ; müş- terek milli terbiye esasen mad- di işlere alıştırmıştı. Tahsilin ilk devresinde, milletin öteki çocuklarile beraber, tarla, bah- çe Vesaire işlerini yaptı ; öğ- rendi. Âlimler yetiştirmeğe mahsus hususi program ile bu baptaki metoddan bahsetmek bu hita- belerdeki mevzuumun - hari- cindedir. — Sonu var — Laypzig panayırı Laypzig panayırı, buyıl 30 Ağustos'ta açılacaktır. Pana- yıra iştirakimiz için şehrimiz Ticaret odasına müracaat edil- miştir. danlığına gdındı Burada a öğ- Denizli'de Kızılay — İlk defa olarak çok güzel bir hafta bayramı yapıldı. Bayramdan bir intiba.. Denizli, (Hususi) — Kızılay haftası şehrimizde büyük bir törenle açıldı. Bütün kızılay üyelerinin iş- tirak ettiği bu törene halkevi önünden yürüyüşle başlandı. Alay hastane, bayram yeri, belediye önünden geçerek ge- ne halkevi önünde durakladı. Burada halkevi başkanı Esad kaymakçı kızılayın doğuşunu ve hizmetlerini halka anlattı. Önde kızılay bayrağı, halk evi bandosu, bunun arkasın- da kızılay temsili hasta araba- ları ve okül talebeleri ve kı- zılay üyeleri bulunan bu alay halkevinden kalkıp hükümet konağını selâmlıyarak geçtik- ten sonra Delikli çınar mey- retmen Şakir ve Süleyman Zeki kızılayı sitayişle, heye- canla anlatıp iyiliklerini sayıp döktüler. Halkın bu kuruna alâkasını önemle çektiler. Bundan sonra Meserret kı- raathanesi bahçesinde istira- hat ve kızılay tarafından mini mini okul yavrularına gazoz ikram edildi ve cumuriyet marşile törene son verildi. Kı- zılay kurumu şehri dün böl- geye ayırarak halktan, öğret- men bayan ve baylardan se- çilen dört heyeti bu bölge- lerde kızılaya üye kaydına memur etti. Kızılay başkanı, sıhhat müdürü doktor Kemal ikizerin kızılay haftasını - ilk defa olarak böyle . canlı ve heyecanlı bir surette yaşat- ması takdire lâyıktır. Ispanya Fas'ında Melilâ'da isyan var —Başı 1 inci sahifede— olan isyanın bastırıldığı bîl-l_; dirilmektedir. Afrika'daki askerin bir kıs- mı bu isyana iştirak etmiştir. Hareket İspanya'ya — geçmiş değildir. Hükümet vaziyete hâkim bulunmaktadır. Rabat 18 (Radyo) — Elaraş Fransız konsolosu ile muha- bere mümkün — olamamıştır. Bunun askeri bir — ihtilâl yü- zünden olduğu anlaşılmıştır. Paris 18 (Radyo) — İspan: ya'nın sair yerlerinde de as- keri isyanlar olduğu rivayet edilmektedir. İspanya hükü- meti bunları tekzip etmiştir. Paris, 18 (Radyo) — İspan- ya'da vaziyet ve hâdisler hak- kında kat'i bir fikir yoktur. Gelen haberler birbirini nak- zetmektedir. Paris İspanyol sefarethanesi, çıkan askeri ih- tilâlin sadece Afrika'da oldu- ğunu söylemektedir. Londra'dan gelen haberlere göre, Londra İspanyol sefiri Madrid'le pek güç muhabere edebilmiştir. Cebelüttarık'tan Melilada ve civarında kanlı müsademeler devam ettiği bildirilmiştir. El- cezire'den asker sevkedilmiştir. Cebelüttarık, 18 (ALA) — İspanya hükümeti Cebelütta- rık ile Madrid arasındaki te- lefon hatlarını kesmiştir. Mad- rid'de de İsganya'nın diğer şebirlerinde bir takım karı- şıklıklar çıktığı bildiriliyor. Bayon, 18 (A.A) — Fransa İspanya hududunda — dönen bir şayiaya göre, İspanyol Fas'ının cenubunda bir hare- ket başgöstermiştir. Fakat bu şayia bir ihtiyat kaydı ile kar- şılanmalıdır. Raris 18 (Radyo) — İspan- ya Fas'ınde vaziyet tehlikeli bir şekil almıştır.. Asiler, Ge- neral (Romeorales) i yakalıya- | rak kendisini tevkif etmişler- dir. Bir rivayete göre asiler, generalı öldürmüşlerdir. Asilerden miralay (Sulano), ası kuvvetlerin başına geçmiş- tir. Büyük rütbede bir zabit; sükünet tavsiye ettiğinden do- layı parçalanmıştır. Asilerin tenkil edilmek üze- re bulundukları hakkında Mad- ridden gelen haberler tama- men asılsızdır. İspanya'dan Fas sularına harp gemileri gönderilmek su- retile Asilerin anavatana ka- dar gelmeleri men'edilmiştir. (Porto)'dan gelen son ha- berlere göre, ( Burgos ) ile (Pampelona)'da İsyan, çok ge- nişlemiştir. Hükümet ; bütün deniz, ka- ra ve hava kuvvetlerini hare- kete getirmiş olduğu halde Asiler, (Kota)radyo istasyonu ile harp gemılenm işgal et- mişlerdir. İsyanın gittikçe imekte ve t:hlikeligîir vııiyl:(lîl’mıkh olduğu, son gelen haberler- den anlaşılmaktır. Alniıan mütemmim malümata öre, İspanya'nın her tarafında ğgfînidaı:e ilân edilmiş ve te- lefon muhaverelerine — sansör koymuştur. Rabat'tan verilen haberler, İspanya Fas'ı ile Fransız Fas'ı arasındaki mü- nakalâtın — kesildiğini — bildir- mektedir. Saat 17 de Madrid- de intişar eden resmi bir tebliğe göre, âsiler ellerine geçirdikleri — Kota — radyo istasyonuna (Sevilla) istasyonu adını vererek haberler neşret- mişler ve işgal ettikleri harp fcnıılenle İspanya Fasından spanya'ya kuvvetler göndere- rek bütün İspanyol milletini ayağa kaldıracaklarını bildir- mişlerdir. Hükümet, bu. gibi haberlere halkın kulak âsma- masını tavsiye etmektedir. Boğazlar M ukavele;i. ;ıazarte- siye imzalanacak —Başı 1 inci sahifede— dir. ittihaz olunan askeri ve siyasi kararlar sadece “Türkiye ve Rusya'yı alâkadar etmekte ve menfcatlendirmektedir. Demektedir. Montrö, 18 (Radyo) — Yeni uzlaşma lâyihası boğazlar kon- feransı azalarına tevzi edil- miştir, Bükreş, 18 (A.A) — Titu- lesko dün sant 19,15 de ha- reket etmiştir. Montrö, 18 (A.A) — Yeni boğazlar mukavelesinin imzası merasimi pazartesi günü saat 22 de cereyan edecektir. Montrö, 17 (A.A) — Yeni boğazlar makavelesini Bulga- ristan da imzalıyacaktır. Harb zamanında Türkiye'nin de âkit bulunduğu bir anlaşma lehine olarak 16 1nci maddenin ihdas ettiği istisnaiyet hakkındaki Bulgar kaydi ihtirazisi ortadan kalkmaktadır. Çünkü konfe- rans vesikaları bir tefsir ihtiva etmektedir. ki oda mezkür maddede derpiş edilen müte- cavizin Milletler cemiyetinin selâhiyettar organı tarafından gösterileceği keyfiyetidir. Montrö, 18 (A.A) — vas Ajansı bildiriyor: Boğazlar konleransı bu pa- zartesi günü saat 22 de ka- panacak ve mukavelename -o saatte imzalanacaktır. Bulgaristan, devletlerin bo- ğazlardan geçerek - takibine selâhiyettar olacakları muh- temel mütecavizin — Milletler cemiyeti tarafından tayinini derpiş eden 16 1ncı madde- nin metni hakkında her hangi bir tadil talebetmeksizin mu- kavelenameyi imza etmeği ka- rarlaştırmıştır. Roma, 18 (A.A) — Ajansı bildiriyor: Dr. Tevfik Rüştü Aras İtal- ya'nın Cenevre'deki daimi de- legesi M. Bovaskopa'yı diğer devletlerin iltihakına açık bı- rakılan boğazlar mukavelena- mesinin yakında imza edile- ceğinde haberdar etmiştir. İtalyan resmi mehafili, İtal- ya'nın müstakbel mukavele- name hakkında ihtiraz kayıt- ları koymakta olduğunu bildir- | mektedirler. Çünkü İtalya Mon- trö müzakerelerine iştirak et- memiştir. Montrö, 18 (Radyo) — ğgazlar konferansı, bugün öğ- leden sonra bir toplantı yap- mış ve boğazların pazartesi- den itibaren Türk ordusu ta- rafından işgal edilmeğe başla- nabileceğini, Tükiye delegas- yonuna bildirmiştir. Fransız baş delegesi M. Pol Bonkur, Yunan - başdelegesi Mösyö Politis ve Romanya başdeleğesi Mösyö Titulesko, birer nutuk - iradetmişler - ve Türkiye'nin, boğazlar — işinde bütün cihana hüsnümisal teş- kil edecek şekilde hareket et- tiğini söyliyerek, Tevfik Rüştü Aras'ın şahsında Türk hükü- metini tebrik eylemişlerdir. Lindberg Viyana'ya gidecek Viyana, 10 (Radyo) — A- merika'lı tayyareci Lindberg'in bu hafta içinde Viyana'ya ge- Jeceği tahmin edilmektedir. Lindberg Avusturya'dan sonra Almanya'yı ziyaret edecektir. Ha- Havas Lokarnocular Ru ya'yı çağıracak Boğazlar konferansında * — Baştarafı 1 inci yüt andlaşmalar yapmağa taraltar « 1 — Üç devlet arasındâ daf müzakerat. 2 Yeni bir Tokarncı kukunu — devemiye matuf Bi karnocu devlet arasında bit ferana, ğ 3 — Yaz sonuna d Tanmak üzere Avrupuda £ çüde bir konferans. Brüksel 17 (AA) — bügünkü beynelmilel ahval 4 rakt içinde bazı — milizlerim eti 3 ay müddetle — silâh altındâ halazası mes'elesinde İıııkııl1 mulalif ve 24 müstenkile kafi reyle itimadıni bildirmiştir. ğ Londra 18 (A.A)'— Tyi B alan mahfillerde .nvı.—naıc.u bu 'ayın 23'ünde İngiltere, B ve İtalya arasında yapılacak * Loudra — görüşmeleri bir ile neticelenccek olursa Ind Fransa, Belçika, İtalya ve Al€ yadan mürekkeb beşler kon önbeş ağustosta - Brüksel'de V nacaktır. g Hâbeşistan 'da ; İtalyan faaliyeti Adis-Ababa, 18 (Rudyâ İtalya — generallarından denizden iki metre yükğ ginde bulunan (Çerçer) vat Habeşlerden tathir eylcılj Bu vadide bulunan (Kou ve (Çalamo) kasabaları dal yanlar'ın eline geçmiştir. kasabaların ahalisi, müslümi lardan mürekkeptir. Roma, 18 (A.A.) — Â Ababa'dan gelen - İtalyan berlerinde işgal kıtalarının ni ilerlemelerinden bahs€ mekte ve Habeşista'ın du sundaki — Ciallamon'un ( edildiği bildirilmektedir. G: ral Gelesonasi'nin idaresine kuvvetler yağmur mevsimi tam manasile hüküm sürme olmasına rağımen ilerleme devam — ediyorlar. — Jourf 'Ttalia gazetesi bu münâ betle şu satırları yazıyor! Bu ilerleme bu mevsil İtalyan kıtaatı için ileri hi ketinde bulunmak imkâns: ğını iddia eden ccnebi © buatını yalanlamaktadır. r velce Ras Desta'ya ait b nan bazı çetelerin ateşleri " tesna olmak üzere nüfuz reketi müsait bir surette İ şaf etmektedir. Küçük Haberle 4 Yeni İtalya setfiri Varşovı. 18 (Radyo) — ya'nın yeni Lehistan sefiri Valentini Pazartesi günü matnamesini tarihi şatosunda cumurreisine cektir. j Papa'nın elçisi Roma, 18 (Radyo) — pa'nın yeni Paris müm yarın Paris'e vasıl olmak Ü? Roma'dan ayrılmıştır, Lehistan'da tevkila' Varşova, 18 ( Radyo | Gayri kanuni - bir. t olan Yukarı Silizya Nasj' Sosyalist azasından 54 * son günlerde tevkif edilmt? Fransa'da nisbt temst Paris 17 (AA) — san meclisi reyiâm encüf nisbi temsil esasını 1? karşı 17 rey ile kabul € ve müteakıben kadınlara * hap hakkı bahşeden tanzim edecek projesini” portörleri - tayine miştir