23 Mayıs 1936 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 2

— bi'den daha Sayfa 2 ÇUYUN Alınan Milletine Fihte'nin 5 benseyen, fakat kökü ölmüş bir dil kanuştular. Cermen kollarının kaybettiği — canlılığı ble muhafaza ettik : bizlm aramızdak! aytıl.k bun- dan çıkmaktadır. Bunu böyle söyledikten sonra, artık Alman dilinin — dabhili vasıflarına girmiyeceğim. Ölü e diri. mükayese — edilmez. Alman — dili ile Ne — Lâtin dillet arasında her türlü mu- kayese boşanadır. Almanca İle, olsa olsa bunun kadat caki bir dil, meselâ — sskl — Yunan'ca mukay se edilebilir. Fakat böyle bir mukayese, şimdi, bizim ne çimize yarar ? DU, bir. milletin iakişafı Özerine eçsiz. bir tesir yapar ! Ferdin ea derla noktalarında olan en gizli arza ve düşünce lerine kadar — nüfaz — eder. Onları ya zepteder ya - şahlan dırır. Kendini! konuşan milleti, kendi kanunlarına İnkiyad eden bir (Birbirlae bağlı kitle) ya- per. Cisimler — âlemi İle ruhlar Alemi arasında bakiki tek bir bağdır. Ve ba İki âlemi bir birine © kadar mezceder ki onun bunlardan bangisine ald olduğusu ayırd etmek güçtür. Ameli hayatta : Ölüme anılmış millet ile hayata eğilmiş millet arasında ne büyük fark vardır! Alman, kendi canlı — dilini mübayyile — kabiliyeti — noktal Bazatından pok farklı ve ölmüş bir dil olan - Lâtince İle mu kayese edebilir : Ba svretle kaynaklara daba derin İnerek, bunu. dalma aynl dilde kalan Neo - Lâtladen — daha — derin aolıyabilir. Anadil olan — Lüâtin'ceyl — öğ Tenmekle Alman, ondan — müş- tak olan dilleri de öğreniyor demektir. Ve Lâtin'ceyl ecne Iyi — anlamakla bundan müştek olan dilleri de daha iyi anlar. Alman, bir yabancı — dilin esns hasraları, © dili konuşan yabancıdan —daba İiyi — snlar. Alman, bir ccnebi dilden bir eser tercüme edecek olarsa bu Tereüme — İşini, — Alman'cudan kendi diline tercüme edecek bir eenebiden çok daha İyi yapar. Bir Alman, ecnebi - diller mütalessından : Ancak kaprls — ve yorgünlük netlcesi olan bir — kaç yebi (Cümle kumu) ndan — başka bir çey elde — cdecek değildir. — Onların okullarına gidecek yerde ecnebilere : Men şef dilin kanunlarına göre o dili nasmıl — konuşacaklarını onların bu yeni çeşid - cümle romlarının. Çaydanz ve — ceki göreneklere aykırı - olduğuna göstermek gerektir. — Böyle bir hazineye maliki yetten doğuçak genel ve özel meticelerln değerl aşikârdır. Biz bütün bunlardan bir hozme yapıp derinliklere kadar İnmek İsteyoroz Bununla bera ber Alman milleti İle kökü Alman diğer milletler —aramın daki farkı, teferronta — kudar ' tasvir edecek değiliz “ Ancak büsün tevlit netlceleri şöyle edeceğlim : 1 — Dilf yaşamakta olan millette, fikir kültürü, hayatın en samimi noktalarına kadar müluz eder. Akdlade is6 rüh ü ile, ati kazanıma etiği kısaca — tesbli Onlarla | Hitabeleri Çeviren: Şartları uyrı ayrı İstikametlerde gider. 2 — Ayal premslp neticesi : Dili yaşayan — millette fikir kültürü clddi bir tarzdadır. İster ki bu fikir kültürü, ba yatına nüluz etsin. Öteki mil lette ise kültür, sade bir zekâ oyunu gibi telâkki — edilir ; irade bunun üstüne bir şey ilâve etmek Çstesnez, — Birincie | *t *“RvYe Kadar baple ve beş bin İlri sinde hem zekâ hem seciye vardır. İkinelsinde sadece zekâ vardır. 3 — Bu ikiden çu çıkar: Birinel millet ereğine varma için ber — türlü meşakkatlara katlanır ve sebat ve israrla çalışır. — İkinecisi, kendi talihi oln akıntısına bırakıverir. 4 — Banların hepsinden de go çıkar; Birinci millette hal- kın kesif tabakası kültüre ka biliyetildir ve pedagoklar, ke giflerini onlarda' tatbik ile mil- letin mevcudiyeti — çartları öze rine tesir lera etmeği özlerler. İkinci — millette aydın sımıf. lar, mllletin cahil kalmış kıs- muından ayrılır; ve banları ken- di projelerini tatbik — ettirmeğe yarar kör bir yığın ve alet te: lâkki eder, Gelecek hitabede banlar daha gevlş izah edilecektir. Hitabe: 5 Ayırıcı vasıflar devam (Bir milletin terakkisi üze. rine dinin tesiri -terbiyede şi: irin rolü terakki) Alman mllletinin — şahslyeti hakkındakl İzabı. kolaylaştır. mak için ; onu, diğer kökü Alman milletlerden eyıran va- sıfları seydim : Alman milleti ; reel hayatın tabli temayüllerine göre Taklşat — etmiş Cermen diltot söylemekte devam etti. Ötekller, bir ecnebi dili kabul ettiler, ki ayal zumanda bu dil, onları tesiri altunda Slmüş dil halini aldı. Bundan öncekli hitabenin sonunda, bu pren: sİpten ne gibi netlceler — çıka- ceğini — söyledim. — Şimdi bu mneticeleri biraz daha açalım, Bir şeylo mahiyetine nüfoz etmek İstenilince onan müoa: kaşa — edilebllecek ulak tefek noktaları — bir taralfa — bırakıla bilir : Bu hitabede de, evvel. kllerde olduğa — gibi, — böyle yapacağım. Adım adım, ba ayırıcı vasıf. ların netlcelerini, letidlâl tarl. kile meydana çıkaracağız. Ve bunda bittabi doğru İsildlâller yapmağa — çalışacağız. Ve bu Tetidiâllerimizin bayat tarafın- dean tesdik edilip edilmediğine de bakacağız. — Bilbassa Alman milletinle nanl İcsp ediyorsa öyle hareket etmiş olduğunu göstereceğiz. Eğör kökü Alman başka bir millet, bizlm lıtlbam- Tarımızın baksız. olduğunu İsbat etmek İsterte, cevap verecek değilim. — Bizlm bu buptaki sözlerimiz ; ne kimseyi incit mek içiedir, ne de kin içindir. (Kin be, zaferi — kolaylaştırır smma çereflendirmez). Biz an cak, inkâr edilemiyecek netl celeri tatidlâl tarikile — çıkara: cığız. - Bununla beraber — hakl: katin istediği Ibtiyatı da —göz önündea bırakmıyacağız. M. Rahmi Balaban — $onu var -- Günün Telya Pahalı Mal Satan Fabrikatörlerin Gö- recekleri Ceza Hakkındaki Kanun. uz Malı Pahalıya Satmak, Beş Sene Hapis Cezasını ve Beş Bin Lira Nakdi Cezayı Müstelzemdir Aokara, 22 (Bususi) — Sınsi fabrikaların kontrolü bakkındaki kanun lüyıhaı kamuatayın bu günkü toplantısında (konuşulmuş ve Ekonom! bakanı Celâl Bayar böyle bir kanunun çıkarılması lüzüumuünu İzuh etmiştir. Ba kanun lâyihasna göre, maliyet fiyetleri ucuz olduğu halde pahalı mal satan fabrikatörler a kadar para cezasına çarptırılacaklardır. Yeni Maliğfe Teşkil;?ıtında Başbakanımız Izmir Vaziyeti.. Tahsil Şubeleri Dörde Indirildi, Maaşlar Tesbit Olundu . Ankara 22 (Hususi mubabirimizden telefonla) — Yenl maliye teşkilât kanaaana göre, İzmir'deki maliye tahsil şabeleri, köy lere alt şubeler bariç olmak üzere, dörd> İndirlimiştir. Varidat müdürlüğü maaşı 70 İlraya iblağ edilmiş, 45 Uralık bir varidat müdür muavinliği ihbdas olunmuş, şabe — başmemurla- rının maaşları da 35 40 İlca olarak teebit edilmiştir. Bundan başka 25 ve otuz marlakları, 25 30 lira masşlı muavinlikler ve gene memorlukları İhdas olanmuştor. Muhafaza me- masçlı — varidat Hira maaşlı seyyar tabakkuk me: 25 30 lira murları İle tebliğ memurlarının, kolcuların ve daktiloların ücret: le fatihdamları esan kabul edilmiştir. Insafsız Koca Karısını Hisardan Aşağıya Attı.. Mustata adında birisi sevdiği kadınla evlen- mek için kendı karısını ortadan kaldırdı.. Bstanbal 22 (Hasusi) — Rameli Hiserinda çok feci bir cina yet olmuştar. kayalıklara yuvarlamıştır. Manifataracılık yepan Rümeli Hisarına götürmüş ve keleleri gezdireceğini Hisara çıkarmış ve 25 metre yüksekliğinde Zavallı kadın — parçalanmış ve derhal ölmüştür. Katlil Mostafa yakalanmıştır. Müstafa karısı — Zemini'yi töyliyerek gezerlerken İterek Mastafa'nın bu elnayeti, sevdiği kadınla evlenebilmek için İşlediği anlaşılmıştır. ——— ——— —— Güzel olmak Meğer büyük Bir kabahatmış! Tstanbal 22 (Radyo) — Kızıl cabamam'da Ahmed leminde bir adam karısını öldürmüş, zabı taya verdiği ifade de, karısını çok güzel olduğu İiçin öldür. dügünü söylemiştir. Fransız Donanması Cezayir kıyılarında Manevralar yapıyor. Roma, 22 (Radyo) — Fransız donanmasından 6 seflne tay yarelerle birlikte Cezayir sahil lerinde mene ralara başlamıştır. Kamutay Gelecek haftadan itiba- ren her gün toplanacak Ankara, 22 (Hususi muha birimizden telefonla) — Kamu tay pezartesiden İtibaren her güv toplanacak ve büdceyi mü zakere edecektir. Akdeniz Misakı için biz teşebbüs etmişiz. İstanbul, 22 (Özel) — Bal ger gazeteleri, Akdeniz mlsakı içla yapılan teşebböslerin, ba riciye Vekilimiz doktor Tevfik Rüştü Aras tarafından — hazır landığını yazıyorlar. HERDAK N TTT AR Yaz Fiyatleri Huşasi 3ö, Balkon 25, Salon 20 Senenin en muhteşem iki büyük filmi birden 1-Kleopatra 2-Kasta Diva MARTHA Bugün — matinelerden EGGERTA . itibaren Elhamra Sinemasında Sennslera dikkat: 4 de Kusta Diva, 5,45 de Kleopatra 7,30 da Kasta Diva, 9.15 de Kleopatra Bugün tayyare ile Istanbul'a gidiyorlar. zı'Haberleri) Mısır'a Taarruz Eeiz BK İngiltere'ye taarruz etmekle birdir. İstanbal, 22 (özel) — Avam kamurasında bir saylav, Mısirf | bir. tecevüz takdirinde tagil- tere'nin ne vaziyet alacağın! | sormuş ve Lord Eden de ce vap vererek : — Misır'a taarroz, İngilte: re'ye taurroz demektir. Demiştir. Iş Kanunu Saylavlara Ankara 22 (Hususi muhabi Tevzi Edildi.. rimizden telefonla) — — Başba- kan İsmet İnönü ve Bayındır- hık Bakanı Ali Çetlokaya yarın (Bugüo) tayyare İle buradan İstanbul'a gidecektir. Dahiliye Vekâleti Merkez teşkilâtı hakkındaki kanun Ankara, 22 (Hususi) — Da hiliye Vekâleti merkez teşkilâ tını değiştiren kanun — lâyiban Kamutaya verilmiştir. Bagün lerde müzakere edilecektir. Edirne'de Şeyyah celbi için bir teşebbüs var. Edirne 22 (A.A) — Edirne Turing kulübü bugün Halk evinde umum! müfettiş. Kâzım Dirik'in başkanlığı altında bü Şük bir toplantı yaparak Edir ne'ye seyyah getirme hususun de gereken tedbirlerin alınmasını korarlaştırmıştır. Kurulun daha feal bir vazi yete girmesi için yeal bir yö netim kurola seçerek — dağıl miştir. Belçika Kralı Hususi surette gitmiş Londre, 29 ( Rsdyo ) — Londra'da Belçika sefarethanesi, kral Leopold'an Londra'da hu #usf sürette bulunduğunu ve pergembe günü Brüksel'e döne ceğloi bildirmiştir. Delterdar muavinimiz Ankara, 22 ( Hususi muha- birlmizden Telefonla) — Izmir Defterdar muavlaliğine, Aydın Defterdarı Nafız taşin edilmiştir. Italya Resmi bir teşebbüste bulunmamış Parla, 22 (Radyo) — Dış ba kanlığı namına söz söylemeğe solâhiyetli bir zat, Italya hükü metinin Diredava'du bulunmak ta olan Fransa müstemleke aa kerleri bakkında resmi hiçbir teşebbüste bulunulmamış oldu gucu söylemiştir. M. Pol Bonkar da bugün Ttalyanı elçisi İle ba mes'eleyi koouşmuş ve müteakiben Ro me'dakl Fransız sefirlae İtalya bükümetladen izahat İstemesini bildirmiştir. Necaşi Fransa'ya Gidiyor. Kehire, 22 (Radyo) — Res Nasibo, Res Makonen, Rus Des ta ve Ros Vanto Fransa'ya git mek üzere pasaport almışlardır. Necaşi de — Fransa'ya — gitmek llqlı huzırlanmaktadır. w — ai Ankara 22 ( Husost ) — İt kanunucun — mürzakeresine ye: kıoda başlanacaktır. Kanan (4 yibası torkik edilmek üzere saylavlara tevzl edilmiştir. Leon Blum Sulh için uysal Ve azimkârdır., Parla, 22 (Radyo) — M. Pol Bonkur, bu gün M. Leog Blum tarafından kabul edilmiş, ve İtalya - Habeş meselesi et rafında uzün müddet konuş moüştar. Bunu müteakip, Ro mauvya dış İşler bakanı Müsyö Titülesko da M. Leon Blam'a ziyaret etmiş ve bir. müddet görüşmüştür. Z M. Titölesko, — gezetecllere vekl beyanatında, bu görüşme- lerden memnun — kaldığımı ve zira, cihan sulha için M, Leon Blam'a çok oysal ve szimkâr buldoğanu söylemiştir. Parfs, 22 (Radyo) — M. Leon Blum bu gün Radikel sosyallat partisi relsl M. Dale: diye Hle İkl eat kadar görüş müştür. Blam mütcakiben — sosyallet saylav Sölyasla da konuşmuş, sopra hüsusi doktoru İle İatlşa- relerde bulanmuştur. Rlum'on sıbhati “yerinde olmakla bers: ber tbtimama İhtiyacı vardır. Perle, 22 (Radyo) — M. Blam bu sabsh Titülesko'yu kabol etmişlir. Mülâkattan son ra Blum, görüşme mevzaunun beynelmilel meselelerden Ibaret olduğunu söylemletir. Sir Tomas Istirahate Çekilecekmiş.. Londre, 22 ( Radyo ) — Dey'i Meyl gezetesine göre Sir Tomss bu göünlerde İetifa ede cek ve İstirahate çekilecektir. Bundan baska kabinede bir ikf bakan da — değişecektir. Bunlar meyanında bahriye na: zırının bulunduğu baber verlil mektedir. Avusturalya'da Ingiltere lehine bir gümrük tedbiri Kambera, (Avusturalya) 22 (Radyo) — Avusturalya bükü metl gümrük terifelerinin bir kısmımı yenlden artırmıştır. Bö arada tütün ve san'i ipek tarl- feleri azami —hadde çıkarıl* mıştır. Bu tedbir. Amerika ve Ja ponya aleyhinedir. Ba tedbirle Tagiliz tcaretl bir milyoo ster- Holik bir kolaylık elde etemliş olmaktadır. T