1 Şubat 1936 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 5

D A UUU KU S e eeeT NAMIK KEMAL ve GENCLİK Namık Kemal ve Biz —— ... .—— Öyle bir çağki, kıymetleri takârla başlıyor; evet, bir fikre tuhalif -paradoks- düşünceler bulunabilir, — faket - varlıkları tüpbe — götüremiyen kıymetleri Tokâra yeltenmek — bilmem ne kerteye kadar doğru bir hare ket olur. Ufak bir roportaj bize bir kâse zehir getirdi. Öğrendik ki son bir bamle, büyük (Namık Kemal)e kadar Uzanmış. Anket müharrir, olgun bazı şahelyetleri — dolaşıyor. ve Boruyor: — Namık Kemalin - sosyal kanaatleri nelerdir? Muhtelif yollardan ayni be Hee: O, bilinmiş — bir ideoloji takibetmiyordu; yani o bastığı yerin ne olduğundun bihaberdi. — Marksizimin bizde bey Taktarlığın: yapan solların İçle- rindeki kera düşüncelerini ta bakkuk ettirmeleri için böyle bir fırsatı bolontoaz bir niymet tolükki ederek hamle yapma ları tabli Idi Çünkü Hberal fikirleri yık Muyı ideal olarak kabuül etmiş kimselerdir. Ve Işin tahafı şa dür ki, bay anketçi; daha ziyade *ola meyilli kimselere baş vur Muştur, Namık Kemal üzerinde etüd Yapmamış, bilgisi kıt bazı kim selerin — fikirlerini na büyük ideallsti çok — daha iyi tüniyan onun — sosyal kansatle Tİne isabetli teşbls koyabilecek olan şahalyotleri - bolabilirdi. Burda bir kast mı var? Bizce Meçhul !!.... Ben — şgolların kanaatlerine © hayret etmem, çüskü Onların herşey üzerlade -Marka- *İr bir inanla iİktisadi cephedo İncelemeler yaptıklarını bilirim. Yalmız milliyotçi geçinen bir ki kişinin de önlerla hem fikir oluşuna bayret — ettim; Oda, denebilir ki: —Bilr hakikatı tabrif mi ede- İlm?, Evet. Çünkü ortada böyle bit hakikat yoktür. Nemk Kemal her yönden — üstün bir tahalyettir. Bazılarının orjlnal, Mikroskopik bulaşları var. Ne denirse densin, madamki onun Hahsnda, o devrin —duymadığı Yatan, millet, hürriyet, — edalet tan buldüu, mademki o büyük adamın bütün bir örmrü zından ve sürgün köşelerinde tükendi. Ve o gaçlarının aklarımı — bir Tabat köşe — minderi yerine "Magosa- zındanının yosunla taş larında baldu; o halde güyesine Varabilmek için hber — güçlöğü Yenecek küvvet — ve - küdreti kendisinde bulacak kadar İnanlı idi. O, yürümek için babasının Mezarını bile çiğnemekten çe- kinmediğini haykıran inanlı bir İdenllet değli de nodir? O karakterinde güzellikler Bizliyen bir millet ve bir vatan İÇin savaştı. - Vatan — ve millet İçin çalışanlar bütün kıymet- lerla üstünlüğünü benliklerinde taklarlar. Onlar İçia giden yol- ebediyete — varır. Bugün böyük adamın üzerine çekmek lasavvurunda bolundukları nie- Yan perdesini o gene: Merkezi Hake atsalar da beni Körel arzı patlatır. çıkarım. Avazsslle parçalıyacak, — yıl- arkasından sesini yüksel- opraklarda — bütün bir ömür bahasına ektiği tohu- Büyüklere Say- gısızlık Modası.. . Biz göDül vermişiz yurdseverlere, Ulusu uğrunda ölen erlere., KBüçüklerin büyüklere çatına ları bir. zamandanberi moda baljni aldı. Gün geçmiyor ki, değeri olup olmadığı belirsiz biri çıkıp da geçmiş veya ha- yatta olan büyüklerden birini kötülemeğe kelkışmasın, Bu işla kötülüğünü enlamak için Tossnım — biraz - düşünceli olması yeter. Öyle ise, büyük lere çatmağa kalkışabların bu nu düşünmeden — yaptıklarına ihtimal vermek gerek.. — Hele bu çatılan büyük, Namık Ku. mal olursa... Evet, nereden nereye - gitti ğinl bilmiyon bir yaşkın gibi öteye, beriye çarparak, yıkıla rak giden ba şuvrsuz moda şimdi de Nanık Kemale çarptı. İşte menkörlüğün erlşebildiği sön konak.. Namık Kemsl'l yadısayacak kadar nankör bir zamana gelmişiz.. Tasan böyle bir zamanda yaşadığına — evef etmez mi? Dünün en büyüklerini kö tülemeğe uğraşanlar, yarın, bu günü yaratan Ökelere çatarlar- sa çaşmıyacağız, Namık Ke mal'in bu güne oygun fikirleri yokmuş!?. Bunu söyliyenler 50 yal sonrakl darauma göre vöz töyliyecek yaradılışta İseler ona diyecek yok.. Sonra, 50 yıl önce İle bogünü kıyaslamığua kalkmak kadar boş bulunmak kadar şaşılacak şeydir doğrusu., Namık Kemal'in e devrin şartları içinde yaptıkların usa getirmek bakikati anlamak için yetmez mi?. » Namık Kemal hiçe Indi.. Büyük adamlığını yadısamak şöyle daraun, onu en aşağı bir dereceye bile düşürmeğe kalk. tılar. Ba durum karşısında fosanın beydi duruyor. İnsafsızlığın bu kadarıns ne denir? Namık Kemal bir iktisadcı, bir tarihel.. Hülâsa hiçbir yey değllmiş!!. -Olmyabilir.. Fakat şa var ki o gönlerin yaşayış şartları İçinde çok büyük işler yapmış hakikf bir kahraman. dir; — vatan severdir; — aslandır; erdir.. Onun o şartlar İçinde: «Felek ber törlü esbabı celasın toplasın, gelsin, Dönersem kahpeyim millet yolun. da bir azimetten.> demesi, onu düşürmeğe kal: kanlar — tarafından — yürütülen fikirlerln topunu alt etmek için yeter.. Namık Kemâl'i kötülemeğo kulkışanlar onun yaptıklarının kaçta kaçını — yaradılıştadırlar acaba?, Özeti: Ne kadar uğraşsalar, ne kadar didinseler; Namık Ke- mal gene Numk Kemal'dir.. Bıraksınlar; - sağlığında, yur- dü, ulusu uğrunda rabat yüzü görmiyen o yüce k meza: rında rahat uyusul N. Özerdim muu neşvünema bulup kalkı- şını görmek İstemişti; Bu Dün için bir. rüyadı, fakat bugün bir bakikat olda, Ve fidan, gevç, gürbüz, İnanlı bir yük selişle benliğini bulda. Onun evrensel — varlığını ge lecek asırlar hayret nazarlarile seyredecek. Bugünün çocukları banu gördü. Acaha yarının ço- cukları bize (bir yaşamak) sev. gislni tattıran, bize (vatan) ve M FTT CD “Ölürsem görmeden millette ümid-ettiğim feyzi Yazılam sengi kabrimde vatan mabzun ben mabrun,, NAMIK KEMAL Namık Kemal İÇİN İyorlar Ki.. ANKETİ HAKKINDA Mükaddemeye ne hacet?. Ken- dlslle ayni çağda, yaşamış olan Abdülbak Hâmld'la “Bon şa düçar olduğumuz muslbetin te- telllsl olacak bir vücut tasavyar edebiliyorum, o da sensin, sen varol Kemal,, diye hitab ettiği, ve fakat şimdi, tenkid edilmesi modalaşmağa — başlıyan büyük Namık Kemal için bir anket yapıldı. Bu ankete birçok mua- harrir ve edipler cevab verdi- ler. Ben de; okunurken İnsanın çehresini çatan ve alnını kırış- tıran bo ankette göze batan ve biraz düşünülünce, biraz İnce lenince manasızlığı güneş - gibi aşikâr olarak görülen bazı söz- leri, bamı fikir tezatlarımnı gös termekten kendimi alamadım. Banlar arosında, yazacağım hac min dar olmasından dolayı, an- cak pek göze batanlarını alaca- ğim. Zira her noktasımı ayrı ayrı izah etmek pek uzun sürer, 1 — «Namık Kemal için di yorlar ki..* Adındak! kitab şöyle başlıyor: «Bir tarihte Namık Kemal adında biri yaşamış». Yaşadığından emin — olunmu- yan bu “Biri,, için biraz aşa ğida şünler yazılıyor: ,Namık Komal bir zamanlar var olan, ve varlığı bugün bile düşman (mlllet) sevgisini tanıttıran bü yüklerimizin sayısız — hizmetle- rine — karşı (tokâra) — yeltene- rek mi minnet ve şükran bor- conu ödeyecekler? A. Turgut Bumiş: Kemal Tahir (diyar- lar ki) muharririnl taklide özen: MDİştir. Maal'esef (bir — Ruşen Eştef olacak) kabiliyeti kendi- &iade — bulamadık; (tebdili mes- lek) tavsiye ederiz. 4 T Yazan: M. Delen ları ve dostları tarafından anıl- makla çüphe — götürmiyon biri dir. O vardı. müubakkak,,.. Bu gösteriş; tamamen zıd olan bü iki hökmü yan yana yazabilen eserin, evvelâ ilmi ve edebi kıymetin! göterir... 2 — Namık Kemal'in “Ar Davad,, oldüğa hangi — öserden alınmıştır??.. Ba faraziyeyi ka- bul etsek bile bir insanın -Hayır bir ulunun- aslen Arnavud ol ması, onun büyüklüğünü, onun kuhramanlığını, onun kıymetloi onun Türk cemiyetine yaptığı bizmetlerini dumura mı — uğra- tır??. Acaba, bagün — Alman'lar tarafından perestiş edilen Hitler, mölen, saf Cermen arkına m moensuptur?. Hem me hacet? Namık Kemal'in dağ - kudar kıymetleri, dağ kadar büyük. lükleri önümüzde bütün heybe tile dararken, kusurlarımı — ille Kmatçı bie ttizlikle bulmak (!) ve haykırmak neden?!... 1 — *“Namık Kemal'in milleti Türk değildir. — Osmnanlı ve Müslüman'dır ., sözünün me- masını — anlıyamadım? — Namık Kemal'in yaşadığı — cemlyet, onun yaşadığı devir hiç melüm değil mi? Namık |Kemal'in ya- şadığı devirde, — cemlyette, Türk'lük we demekti? Hangi büyük Josan o devirde, o cemb yette Türklüğünü Iddla edebilir, hapgi büyük Tasan Türkçülügü güdebilirdi?? O.cemiyette - gayrl mümkün olab - Türklüğü bil. memek ve - gayet tabli olan - Osmanlı ve Müslüman olmak » Kemal Tahir'in yazış tarxına göre - bir büyük için küçük lük müdür? * Namık Kemal'in milleti Türk değildir, Osmanlı ve Müslümandır. , Demek: Şimdi bizlm milletimiz Eransız — BSanu Tinci sahifede — Bilenlere Göre Namık Kemal Yarzan: Adnas Önelçin Kemal Tabir adında — biri “Namık Kemel için diyorlar ki,. adında küçük bir soket kitabı çıkarımış. Bu küçük kitapta büyük vatenperver Namık Ke- ma"i hiçe İodiren yazılar var dır. Anketi yapan ve ankele ce vap bir büyük vatenperver Namık Ke verenlerden kısmı, mal aleyhine epeyce atıb tüt muşlar. Oolar ne derlerse de- sinler, biz. Namık Kemal'i, büyük blir vatanperver, zülme, lstipdada karşı koyan büyük bir hürriyetperver ve büyük bir eölr ol tanıyoroz. Biz, Namık Kemal'i, milletin uyan masındaki ömillerden biri ola rak tanıyoruz. Ve nihayet biz Namık Kemal'i, milleti oğrunda sındanlarda çürüyen ve ülkü süve varmak İçin biçbir şeşden yılmayan büyük bir İdeallet olarek tamıyoruz. Ben bu yazımda, ağır İtham Tarla dolu olan o anketa ceveb verecek değilim. Yalnız büyük lerimizin Namık Kemal hakkın- da söylediklerini yazacağım. Önderimiz Atatürk, bayatla rını anlatırlarkon elyasi bayata girişlerinin Namık — Kemal'in vatanperverane eserlerini oku- makla başladığını — söylüyorlar (1) Büyük adamlar - serisinin onuncu sayısında; büyük bilgin Ziye Gökalp'ın hayatı üzerinde Namık Kemal'in bayatının ve eserlerinin mücesir. olduğu ya aılıdır. Refik Ahmed de Namk Ke mel içla şöyle diyor: “Onu bir devrin başında, kalabalığın — ortasında, — boyu herkesten yüksek, ayakta, ağ: zından alev halinde sayhalar çıkarırken görüyoruz. Gürliyen bir erkek arslanın yelesi gibi kabarık ve dağınık saçları yü zündeki heybetli manayı artı- rıyor. Kütlenin ortasında küt- leyi ondokuzuncu asırın hürri- yetine kavuşturmak İçin ayak: landıran adamın rahu şimşek lerle dolu bir. ölektirik — dina mosuna benzer. Bizce Namık Kemal'in potresi budür. - Os maolı camlası üstünde bir ka- grga gibi esen Namık Kemal, uyuyanları uyandırmış, esirliğin acısını dayanları — şahlandırmış tır. Kendisinden oövsel bu top rakta hürriyet bir mefhum ola rak dahi bilinmiyorda, (2) Bahadır. Regıb diyor ki: “Namık Kemal bizim için mediz? Bir rob mu? Evet... Ça. nakkale'de dövüş n, Kafkasya- da çarpışan, sınırların toprak- larından bakka — kavuşanların rubu... Ve daba fazlam: O, öz yatanın — yanık — toprağı, ulü mllletin tâ kendisidir. Sakarya'da çarpan kalbimizde © vardı. Domlupınar'da yükse. len sesimizde o vardı. Bugün hedefe koşuyorsak, bugün bir dava için yanıyorsak, © hedefi bize senelerce evvel aydınlatan Namık Kemal'dir.. Bazı gözete köşelerinde lemi etrafında patırdı uyandırmak İstiyen san'at cüceleri ve İnsan bodgâmlığının eşsiz tipleri ona dil ozsttılar. O san'atkâr de. gilmiş, © mmeralarımın — çölri imiş ve nihayet o “Nazlı bir oportenlet,, imlş.. Memleket davası için bize o fert duygusu- Namık Kemal — — O.. Sönmeyen bir — mey'ale dir ki, ateşini gençliğin yakıcı ve kavuracu varlığından alıyor. Sim-siyah bir gecenin — içinde sababın — fccridi — beklemeden, varlığını — lekleme için — değil valtam Damını ve den, yelcız. çah bir ümmetçi bile ve hürriyet için baykırmış ve yaomıştır. O bir varlıktır ki hörriyetin Jik hbür terennümcüsü olarak sonsoz dalgelar balinde sara- yın ve İstibdadın ve sölmayon divarları önünde yıllarca yalnız bir geye uğrun da uğuldadı.. olun aşınmayan . Döne göre 0 pek' yalamdı, fekat bugün bhepimiz biz- o motlu varlığın bayallat muhay- yelemizde yaşatırken, ha şımı unutmamıza İmkân vi ki? Buzi bize soğuk — mrıtişla riyle gölüp (Namık Kemal) | bizden uzuk kılmak istiyorlar, Yorm da (Z Gökalp) 'e (Meh med Emin)1 unutturmak, öbür gün İse bugünün önüne kalın bir perde çekmek İstiyecekler. Biz bunu bogün, gün — gibi biliyoroz ve onlar yalmız İste- diklerişle kalacaklardır. Yaşayan ölüler dalma yaya- yacak, kalbimiz ve benliğimiz onların dünyası olacaktır. Biz, bizlm için haykıranlara, ölenlere kalpten bağlanan — bir varlığız .. Bağrımızdan ateş olan meş'a, leyi söndürmeğe — yeltenmeyin gece kuşları; O ateşia nurunda, varlıklarınız köl olur... LE. Ö. 0. Nazım Ertem Merzifonlu SARARLTA ZAREEMERARTUN A CYUMUNER A LAUNUE GERA Bu, et titreyişini terennüm et. medi diye söyleniyorsa... Evet o bir şâlr değildir. Fa- kat onun atılayışta bize verdiği şey herzaman en - içimizden doğub taşan tertemiz bir vatan sweglsldir ve bu İtibarladır ki © her şâlrden, her san'atkârdan daha üstündür, O fedakâr - de- gilmiş... Hayat keygislle ülkü. sönü feda etmedi diye söyleni- yorse bu doğradur. Mağosa zındanının — demirler — çürüten izbeleri senelerce vatanseverlere kâbe yapan, kurtı savaşında oDa bel bağlıyan, yarına İnana İnana ve içinden yana yana: Edebiyat ile hürriyete can versem de Gene bir Namıkı şeyda ye- Hçir bükimden Diyen odur. O, memleketin en karanlık zamanlarında vle- danları aydınlatan bir ışık oldu. O, bu millet için ölenlere, bu uğarda herşeyini — çiğaeyenlere örnek oldu. O fedakâr değlise, kimse fedakâr değildir bu dün- yadal.. (3) Şeküfe Nihal diyor kl: Zından, ölüm korkusu fanl. ler için gerek Hangi güneş karardı karan- lıktan ürkerek! gitmedi Kemal, verdiğin emek; Yanar dağlar totuştu ardında ara gıra Son söz: Nâmık Kemal genç- Tiğin kalblade yaşadı, yaşıyor ve ebediyete kadar yaşıyacak... A. Ö, .—(İ)_Cu:ı"m'n hayatı sahife 17 (2) Kıraat Refik A4hmed sahife 118 (3) M. B. gazetesi sayı 6 sahife 7 Asla boşa | İ |