; ı Hi D Bayfa 2 Birincikânanö i ! En Son Fenni Hâdiseler i Yapma Radyoaktivite | . İrene Curie ile ” Nobel kimya mükâfatı Iki , Soç Fransız fizlsyonine Joltot Üle eşi İrene Curle'ye verildi. ÜY Carls'nin ünlü adı birkaç Ey İçinde bir kere duha — dün: ı'ıyı dolaştı ve dalma ayni bü- "lk ve modern ilmin en dev- "imci konusu münasebetile; ; Radiyoaktivite. Ç© Bu iki fizikçi bu sefer yap- ; 'aa radiyoaktiviteyi keşfederek Aİnız altını düşünen slmyacı- arın (Alcbimiste) binlerce sene wvolki hülyalarını — hakikate löndürdüler. Şimdiye kadar seksen cfemin insurları değiştirildi. Bor (Bor), Bot (Azote) oldu, sonra bu xot karbona (Carbone) döndü. Mağnezyom (Magacelum) - allis- gn (Cilielum) oldu. Bu da bara alaminlum (Aluminviume) löndü. Alumlinlum fosfor (Phos ihore) oldu, bu pbosphore de ü Hicinme döndü. Modern alşi- ülstlerin (Alehimistelerin) ça- işına materiyeli (Materleli) bir tevl yıkım tersanesldir ki, ora- İm eski madde kalesinin bütün Büdafaa vamıtaları yıkılmıştır. Sanları yeniden kurmak - için Maladıkları yapı materleli baelt ş Tir elamin atomlarıdır. - (Ato- , Be'larıdır). Her matla bir va- « Başta, ber parçalanışta toplanan Ş sakıntı. değişik bir unsuru ya- g van başka atome'ler gekli al- , öüda meydana çıkıyorlar. Ma- gönlerin değiştirilmesine (Trans - gutatlon) muvaffak — olanmuş ar, Bu yıkma İşinin — âletleri . bdir? a Tablatın kurduğu bir topçu salaryası olunca madam Küri in (Curie'nin) bulmuş olduğu , tölenyam (Polonlum'un) başta Veldiği radiyo aktivit birçok * şisimler bataryası radiyo akılf t jelmier, hızı o kadar çok mer- “eiller atıyorlar ki, bayli zaman " monlar işik şuaları diye kabul Hdlldi. Vw Alfa (Alpha) ve beta (Beta) ! delmcikleri (Corposcule) Üm Beta cislmcikleri en hızlı ve , n batifleri olub saf elektirik- ' sa yapılmış ve yalmız menfi ' lliç değilse son zamana kadar İ'zöyle sanıldı- — elektronlardan İşBlecirone'lerden) başka birşey , İleğildir. € Bu hefif ve yarı Vitlesi çok zayıf büller Yapısını parçalıyamazlar. B Alfa cisimcikleri dahu başka (Eğrlü — etkili Gerçi Caplar radiyo aktif elsimler İ ıl_lıllı şua saçmaları (Rayon- Flement) en ağır olanlardır, : Akat kitleleri pok büyüktür. IM başka bunlar — birer İalle değildirler, fakat İçinden » 5 20 UN Döy san T çe P . ZDT M aa maddi, atom olacaktır. , (La Radioactivite i Artificielles) Fransızcadan dilimize çeviren Doktor Esad Hatiboğlu kocası joaliat diğer unsurlar cisimciklerine dağılan — şarapnellerdir. Bu ci- simciklerde iyi yapılı ve madde atome'anun derlt esasını kurar gibi tanılırlar. Proten (Pretons) ve notron (Neutrone) İşte bu şarapnoller, alpha cislmelkleri. dir ki, fizikçinin sevkile atom- ları devirecek ve onları başka bir eisme dönmiye zorlıya: caktır. Yapma Radiyo Aktivitenin Doğumu Buna dalr son uylarda Rad- yüm enetitüsünde M, Jollot İle eşi İrene Corle'nin yaptıkları ilk denemeyi, borun (Bore'nin) Radloaktivite ) (Azote'a) dön- meşini misal olarak söyliyece- ğiz. İşte alpha — elsimciklerinin bombardımanına uğrıyan — bor (Bore) atome'a. Atoma'an bün: yesi birçok defalar tarif edildi. Bir atom güneş slaminin (Sya- teme'inin) aynidir. Ortada bir nüve (Nayan) etrafında — elekt- ronlar. Ortadaki güneşten ©o kadar uzaktaki bu güneşl bir toplu iğve tasarlasak bu elekt. ronların dolaşmaları için yüz metrelik bir yarım kutür ver: mek lâzımdır. Bor atomunun beş elektronu vardır. Nüvesinin de beş pro tonu ve beş motronu mermi alpha cisimciğinin İki proton ve ikl notrona vardır. Saniyede onbin kilometre hızla, bu mât- biş surette boş systeme'ine gi- rince bu kuyrıklü yıldızın merkezl güneşe dokunması çok kolay olmaz. Maamafih atom systeme'inin — yıkılması - ancek ortadaki nüveye — çarpmakla müömkündür. Zira bütün atomu vasıflandıran yalnız — nüvedir. Nüve bütün elektronlarından ayrılsa bilse sağlam kaldıkça temsll ettiği madde gene (Bore) kalacaktır. EFransa'da ortalığı ultüst eden mahuad Stavleki rezaletinin or tada kelan baş kalıramanı Mm, Arlet Staviaki ve müdafan vekili adliye binası kapısında. GününTelyazı Haberleri | Başbakanımız, Dün Beraberindeki |Amwerika Petrol yepacaktır. Sarbruken, 6 ( Radyo ) — Sar'da yeni radyo istasyonunun açım töreni münasebetile Al- manya propaganda nazırı M. Göbelse mühim bir söylev ver: miİş ve ezcümle demiştir ki: — Mükemmel techlz edil- mlş İyi bir ordumuz vardır. Ba ordüyü — millletimizin - aley- hinde kullanmıyacagız. Fakat herhangi bir düşman bize bom- ba ve tayyarelarle vesair harb vasıtalariyle hücüm — edecek olursa o vakit ordumuz kuv: vetini gösterecektir. Muhalifler iktidar mevklinde bulundukları vakıt birşey yapamadılar. Bun- dean sonra budalaca bareket Papanın Mümessili Cenevre 5 (Radyo) — Ce nevredekl — pspa — mümeselli, Uluslar sosyetesi genel sekreterl M. Avenolla konuşmuştur. Bakanlarla Ankara Vapurile Zon- guldak'a Hareket Etti.. v —a AMĞ Istanbal, 5 (Özel) — Başbakan Ismet İnönü, beraberinde ekonomi bakanı Celâl Bayarla dış işleri bakanı Dr. Tevfik Rüştü Aras, içişler bakanı Şükrü Kaya bolunduğu halde Aukara vapu- rüyle Zonguldağa hareket etmişlerdir. Başbakan Zonguldakta Sömikok fabrikamnın açım törenini M. Göbels “Kafamızı Koltuğumuza Alarak Çalışacağız Fikir Kuvvetine Istinad Ediyoruz.,, Dedi.. — etmiyeceklerini ümld ediyoruz, Böyle blir harekete şiddetle cevab verilecektir. Eğer işler fena — giderse ka famızı koltuğumuza alarak çalı- Gümrük Başmüdürlük- leri Lağvedildi İstanbal 5 (özel) — — İstan: bul ve İzmir'den başka yerler- deki gümrük başmüdürlükleri lâğvedilmiştir. İzmir gümrük müdürü Trabzon'a atanmıştır. Kanada Dele- gesi Şili'ye Gitti Cenevre, 5 (Radyo)— Kana: da'nın uluslar kurumu delegesi, Şili'ye hareket emrini almıştır. Bu münasebetle uluslar karu- müuünüo bu ayın 12 sinde ya- pacağı toplantıda hazır bula- nmıyacaktır. Alpha kometlerinin (Comts) milyonlarca sonucsuz — geçişle- rinden sonra İşte bir matla varoş. Cislmcik tam nüveye çarpıyor, kılıfimi çatlatıb içine giriyor, kendisinin iki proton ve İki notrona borun beş pro: ton ve beş notronuna karışıyor. Bu sonuçların karşılıklı müva- zentleri alpha proton ve — not- larının — gelmesile derin bir sürette bozülüyor ve — evvelâ yeni kombinezonda kendisinin fazlalığını anlıyan notronlerdan biri nüveden dışarı kaçıyor ve bunun neticesi bu nüvede yedi" proton - karşısında yalnız elti gotron kalıyor. Fakat bu yeni uzlaşma yeni bir nevi atom, azot atomu olüayor. Böylece bor azot olüyor. Fakat bunun diğer azottan bir ayrılığı — var. Bu azot radiyo aktifitir. Radiyo akttf şoalar saçarak — dağılır. ğ ea ” Pasrlette Goddard son — defa Cbarli Chaplinle beraber çevir. diği bir filimin yorgaaluklarını bir plâjda gidermeğe çalışırken görüyorsunuz. İşte şerefi Joltot.Curle'lere âld olan köklü deneme budar ve llk defa radiyo uktiviteden mabrum bir maddoenin kuca- gında — san'i olarak — yatılmış radlo aktives bir unsuran var:- biğmı göstermiştir. Jollot Curle müşuhedesinden evvel 1895 te Henra Becpueral (Uranlum)a mahsos ıçık saçışlar (Rayonnaments) bulmuştu. (Ru- terford) un ardından — başka fizikçiler de hermevi meddeleri sipba bombardımanına göster: mişlerdi. Raterford bizzet 1922 de szotu idrojene (Hlydrogenee) çevirmişti. Fakat biç kimse alpba bombardımanının madde içinde tamamile mustakll radiyo aktivite yarattığını görmemlş- lerdi. Sun'i radiyo aktivite ile tabii aktivite birbirinin eynldir. — Sonu Yarın — İngiltere'nin maruf muhar- rirlerinden — Rudyord - Cıplıng 70 yaşına girmiştir. Ba müna: sebetle İngiltere'deki muhitin- dekendisi ve eserleri amılmıştır. Müesseseleri Korkuyorlar.. — ürek ğ Vaşington ö (Radyo) — Bü: yük pejrol sosyetelerinden bi- zinin — mümessili, — İtalya'ya petrol göndermedikleri takdirde Italyanın, oradaki Amerika pot- rol kumpanyalarının menkul eşyasını — haczedeceğini miştir. Münih'deki Italyan'lar Tane Gönderiyorlar.. Badapeşte 5 (Redyo) — Mu- nih'teki Italyan'lar da Ttalya'ya 100 bin rot iane göndermişler- dir. Bandan başka 100 bin İliret- lik kömür almışlar ve İtalya'ya sevkeylemişlerdir. söyle- yacağız, korkmıyoruz. — İktidar movklinde kalmak letiyoruz. Silâh değil, fikir kuvvetine Istinad ediyoruz. Biz milletin refah vo saadetine çalışıyoruz. Galata'daki Ermeni Ki- lisesi Basıldı.. Vak'a Failleri Zabıtaca Yakalan- mıştır. Tahkikat Yapılıyor.. İstanbal, & (Radyo) — Ermeniler arasında uzayıp giden bazı anlaşmazlıklardar bugün Galatadaki Ermenl kilisesinde bir vak'a olmuştar. Bir kısım Ermeniler — kiliseyi basarak bazı kimseleri tehdid etmişlerdir. Mes'eleye zabıta müdahale etmiş ve vak'a fallleri yakalamıştır. Tahkikata devam ediliyor. — Amerika'dan ltalya'ya Gönderilen Kolilerde Neler Var? . Nevyork, ö ( Radyo) — Amerika'da yarım milyon miktarın- dak! İtalyan'lar; İtalya'da birçok kimselere koli psketler hallde çay ve salre göndermektedirler. Yapılan tahkikatta — bunların İtalya'dan kendilerine zecri tedbirler münasebetile — İtalya'ya yardım edilmesi için vakabulan — taleb üzerine birçok — kıymetli oşya ve erzak anlaşılmıştır. Bu gibiler; bunları akrabalarına gönderdiklerini söylemişlerdir. Bazıları kolileri doğ: rudan doğruya M. Masweolini'ye göndermişlerdir. Gümrük Idaresi; kollleri alakoymuştur. Alman - Fransız Münasebatı Etrafın- da Bir Ziyafette Karşılıklı Diyevler. Parie, 5 (Radyo)— Parla şarbayı; Alman profesörler grabunun Parla ziyaretleri münasebetile verilen bir ziyafette bir söylev vermiş, iki komşu ulusun taribi ve müşterek mazilerinden bah- setmiş, bu iki ulusun müşterek yollarının rönesansdan sonra de- gişmiş olduğunu, ber İkf ulusun birbirine dalma İstinad etmek İstediğini ve bu yolda yöürümek lâzımgeldiğini süylemiştir. Profesörler grup relsl Her bek; gösterilen samimiyet ve mlsa- Tirseverlikten teşekkür ettikten sonra İkli ulusun karşılıklı hür- met esasına — dayayanması âzımgeldiğini —İşaret etmiştir. Grub üyeleri iki ulasun anlaşmasına bu ziyaret ve temasların yardım edeceğine kanldirler. L KA a b S Genç hıristiyan kadınlar ce- İtalya hanedanından prenses miyeti 56 memleket kadın de- | Marl Joze; Afrikadan Nupoliye legesinin İştirakile Londra'da | hesta getiren Tevera hestane sekteninci senel devriye top: | gemlelnde saliblahmer hemşiresi Tantısını yapmıştır. kıyafotile,. v Üa SA Y M el GER G mer a e k