10 Ocak 1935 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 5

— Başı 1 incl sahifede — Avni Doğan, başkanlık kürsü- *üne Çıkarak tözüne şöyle baş hadı: — Arkadaşlar! Cümhu- riyet Halk Fırkasının vi- lâyet kongresini açıyorum. Konuşmağa — başlamadan önce, ulusun en değerli adamı ve dünya tarihinin Belmiş geçmiş evlâtlarının en büyüğü olan fırkamı- zın şefi ATATÜRK'ü ta- zim için bir dakika ayak- ta durmanızı rica ederim. Alkışlarla karşılanan bu tek: Nf üzezine kongre mümessille- tile bütün dinleyiciler ayağa kalktılar, Büyük Kurtarıcıya, Türk'ün ve dünyanın en büyük Adamıma vonsuz bağlılıklarını, tazimlerini bir kez daha teyid ttmekle sonsuz gönenç duy- dular, Başkan ve yazıcıların aeçimi: Bandan sonra, Buy Avvi Bİzamname 'mucibince Köngreyo bir başkün, bir ikinci ön ve İkl yazıcı seçmek lâzımgeldiğini söyliyerek dediki: — Şimdiye kadar, vilâyet 1 için merkezden man- Süb kongre İrelsi dsteniyormuş. Ben, (42) bin uzanın — itimad ERİŞİ mümeselller buzurunda Jle bir şey yapmaktan!icıinab Müzakere usülüne göce *eçim ya gizli reyle —veyahud Yöplantıda — bulamanların üçte ;_;nyl fazlmam — ederse a ©? reyi İle yapılır. Binaen- €yh evvelâ gizli reyle mi, *t reyi İle mi seçim yapolım? ö Demiş ve ber iki: veçim şek. bi teye koymaştur. İşaret Teyi İle seçim yapılması kabal başkanlığıne arkadaşlarının İti- ı.—d'" teşekkür etmiştir. İkinci ODgte reliliğine Ödemiş mü- :;'"'l Dr. Bay Mustafa, kâ- liklerede İzmir mümeslii ::"h' bay Ahmet Şükrü ve 9 Cemal Ahmet - seçilmişler- dir, Yazıcılar yerle.İne gectik. İcn sonra ekseriyet olab olma: diğa anlaşılmak — için : yoklama ve koangre başkam: bir. fır- kanin evlâtları — olduğu- Muzu göstermek için ba: Yansız, baysız adlarımızı okuyacağım. Burada bu: lunanlar (Burada) diye tevab versinler, Tz Oklama sonunda ekseriyet bulunduğu Balaşılmış ve h’ıı. Bre başkanı tekrar söze baçlı. yarak demiştir ki: Her İşimiz Açıktır — Fırka vilâyet. idare heye. tinin ki yıllık feraat vıpoı::ı:ı okunmasına — başlamadan evvel ::':l arkadaşlardan bir ri. lanacağım, Cüömhuriyet Halk Fırkası ki bütün “memle: keti, mallleti — içine almışlır. kadar yapılan ocak, Zabiye ve kaza - kongrelerinde olduğu gibi bu kongrenin gizli Yapılmasımı doğra — bülmadım, açık - yapılmasını müvafık — bol- düm. Mümessil sonra kongreyi-dinlemekte olan- Ular'da abracakları varen sorabi: lirler, Böyle daha iyt olacağını döşündüm. -Hem bu kongremi- zin bu şekilde açılması — çatısı: -— hlk Tırkası vlâ , fon altında - gizli biçbir iş ol- mıyan temiz bir. fiırkomız bu: lunduğanu bütün efküra yay: mıya yardım eder. Binsenaleyh kongrenin herkese açık olarak toplanmasını - tensibinize arse- diyorum. Köngre genel heyetl bu tek- Nf1 derhal onaylamış ve bun- dan sonra vilâyet İdare heye- Ünin İki yıllık İş raporu kon: gre başkemı”Bay Avni Doğan tarafından ayakta okunmuştur. Vilâyet heyetinin raporu: Hoş geldiniz arkadaşlar! Yuart İşlerini üstüne alanlar gönü gelince- alus önünde hesap verirler.. Bu heesp günü bizim için geliniş bulnnuyor, idare heyetlmizin vereceği he saptan alın akıyle — çıkacağına inancı ve yaptığı — işlerin yük- sek katınızda — onaylanacağına güvenci vardır. Sayın arkadaşlar! Son dakikaya kadar, olduğu gibi görünen, göründüğü gibi olan ve birbirini berkiten bir heyet olarak — çalıştık. -Nisam namemizin buyurduğu yumuş, ları elimizden geldiği kadar Yapmıya özendik. Yepamadığı mız, beğendiremediğimiz İşler Jvaraa, onlar, bizlm gücümüzün yetmiyeceği; yapılması elimizde olmiyan İşlerdir. Nizamnamemizin “idare he *yetlerine — verdiği yumuşların karçılığını biror birer sayıyorur: Aza Kaydetme: 933 kongresi yapıldığı gön fırkalıların sayısı 34423 — Idi. Bugün bu sayı (42) bine var- miş bulünüyer. Türk kadınının slyasal İşlere girişi; fırkalıların sayısını daha çok arttıracaktır. Şimdiden 1260 kadın üyemiz vardır. Âcunun en — temiz, en ince, en değerli kadımı olan Türk kızı İnkılâb firkasının içinde kendine uyan yerzi almış bulunuyor. Bu 42 bin fırkalının değeri, son belediya seçiminde deven- miştir. Bu değer daha yakanı kurumun, şeflerin. alkışını al- mış ve örnek diye gösterilmiş- tir. Ocak, nahiye, kaza, kurum- larımın başınde - bulunan arka- daşların bitmez, tükenmez, derli toplu, yarlı yakışıklı — Çalışma: larını ne kadar öğsek yeridir. Fırka paralarını toplama: Fırka (geliriğnin lik ve ana kayaağı üyelerin tasbhüt #kçe: leridir. Bu akçelerin toplanma- sndea bir güçlük — görülüyor. Verdiği eözü yapan, sözünde durmayı iyi bilen fıtkalılardan ba tanbhüt ekçesini istenildiği gibi almayı beceremedik. Ta- abhütlerini, yapamıyanlara ni- zemname, Baygınz adını veri yor. Hiçbir fırkahı bu ağır 8- zün altımda kulmayı İstemez. Belki biz İatemeyi bilmiyoruz. Yüce heyetinizin ba içle uğra- şarak bize yol göstermesli di- leriz. Masrafları Yapma Dokuz bin diralık bir bütçe içinde — çalıştık. — Balkevimizle birlikte bütün gelirimiz 15 bin Hiradır, İzmir gibi; yüksek ve orta tahsil görmüşleri, binleri “çan bir yerde, faydalı olmak vecçalışmayı genişletmek İçin, bu gelir kaynağımı genişletmek gerek. Kuzalardaki Hülkevimize yardım edemiyoruz. Bunu dü:- şünen iİdare heyetiniz, önümürz- deki yılın bütcesini (17) bin lira üzerinden yaptı. Böylelikle Burgema, — Urla'daki Balkerlerile — İzmir — evimize yardım yapmak kolay — olacık. tır. Umumi meclis ve Belediye bu dileğimizi yerinde gördük. lerindan bunu onaylamayı şim- diden «öz vermişlerdir. Yüce heyetinize muştularım. Gideri gelire uygun elarak yaplık, — Para işlerimiz temiz ve yolundadır. Hiçbir yere borcumuz yoktur. Seçeceğiniz hesab encümeni, bütün bu he- sabları İnceden — inceye eleyih soruşturacak — ve bir — raporla size bildirzecektir. Kongre kararlarmı icra: Geçen koöngrede konuüşülen dileklerin birçoğu yerine geti- rilmemiş - bulunuyor. — Bu, iyi elenib yapılabilecekle yapılını: yacağın ayrılmamasından, bir de dileği yapacak olanların bu İşleri gereği gibi üştüne almamalarından ötürüdür. Bi zim dilek işleri için düşündü gümüz yol şudar: 1 — Belediyece — yapılacak lacı gebir mıza, meclisi arkadeaşları 2 — Ümomi meclisce yapı- lacakları lerine, 38 — Bükümetçe yapılacak- ları, iş başında bulunanlara, 4 — Devlet merkezinde ya pılacakları hem genel kâtipli gimize, hem de saylavlarımıza, vereceğiz. Ber ay bu İşler, 80- ruşturulmalıdır. Böylece seçen ler seçilenleri kontrol etmiş olacaklardır. — Ulos işlerinde olduğu gibi fırka İşlerinde de kontrol yerinde olamazsa, fay- dalı İşler yapılacağına İnamla- müz. Her Türk, her firkalı İş başındakilerden hesab uradığı, işlerinin nasıl yapıldığıaın &0 rub soruşturduğu gün yoluna girmiş demektir. Geçen kongrede konuşulan dileklerden hükümet merke- zinde yapılması geregenler İçin genel kâtiblikten bir buyruk aldık. Bunu da dilek encüme: BİDe sunacağız. Ocak, nahbiye, kazülardan — gelen — dileklerde sraya konuülmuş olarak encü- mene verilecektir. Gelen emirleri tatbik: Genel kütiblikten gelen buy: ruklar, günü gününe Fırka ku- ramlarımıza yoyılmış ve bildi. rilmiştir. Bise düşenleri de ye- rine getlirmekte gecikmedik, İntihabları kazanma: İzmir - fırkalıları, eşsiz - ve benzerriz bir bızla bütün e' çimleri başarmış — bolunuyor. Önümüzdeki ay içinde yapıla cak saylav ve nmumi meclis seçimlerinde İstenildiği gibi ge- çeceğinden kaşkulanmıyoruz. Halkevlerini idare: Urlu, Bergama, Ödemlş ve İzmir Halkevleri faydalı olamya çelışmışlardır. Yalmız, fırkamı- zan — halkevlerinden beklediği, şimdiye kedar yapılandan çok ileri, “çok Öte »bir amaçlır. İn- kılâb ateşinde asınan — uluzal duyguyu, günlük isteklerin çok üstünde tutan bir gençlik or- dusu bu evin içinde doğup bü- yüyüp yarının İç ve ulua eda” ma olmalıdır. Buraya — varmak için gereken yolu, daha bul: doğumuza inanemuyoruz. Şim: diye kadar yapılanlar bekledik. lerimizi karşılamıya yetmez. Dil, tarih, gözel san'atlar, köyecüler — şubelerini yeniden kurmağa . çalışıyoruz. — İçtimat yardım şübemiz için usanmaz ve /eandan yatdımlarını gördüğümüz Hamdi, Firuz; Süphi Emin, umumi mecliş üye: işler ORaToTn yet ngresi Karkağaçlı Kâzım, — Salâbittio, Politi, Manisalı Mehmet, Dr. Mitat, avakat Münir, Balcıoğlu Hakkı Beylere ve hele cömert İzimir'lilere — teşekkür — otmeği bir borce biliyoruz. Verilen emek boşa gitmedi. 758 orta ve İlse talobesi sıcak yemek yiyar. Himaye heyeti olmıyan sekiz İlkmekteb — çocuklarına elden geldiği kudar — yiyecek veriyoruz. Okullara binbeşyüz |iralık - kitab aldık. — Şimdiye kadar fakir talebeya yaptığımız yardımın yekânu 0485 lira 78 kuruştur. Hilâkahmere, maarif, öksüz lere yardım, çocuk — esirgeme, verem mücadele dorneklerine iki ay İçiada 7587 lira - yor- dımda bulunduk. Memur aıkı- daşlarımız da bütçelerinin dar bğını göz önüne almadan ba hayır işlerine katıldılar, — Her işte olduğu gibi bu İşte de, vilâyetin değerli yardımını söy- lemeğe borcluyaz. İlk taksitle dinl topladığımız büu bayır İşi- | ni buseneki bütçesi 31000 Uiradır. Yardım gören telebeden bir. çoğu, İzmir kazalarından gelmiş çocuklardır. Buruda yaptığımız bü kurumun, kazalarda da ya pilması için kovgremizin bir karar almasını ve bu işe gereği gibi bir genişlik verilmesini dileriz. İntihaplar ve namzetler için fikir yoklaması: Bugüne kadar yapılan seçim letin hemen bepsinde yoklama İar yeptık. Fırka korumumuzan başında bulunan arkadaşlarımı- zan değerlerine İnandığımız için, anları kendi İsteklörlmlse doğru çekmekten ziyade biz, onlara doğru yürümeğe, oulara tnan mağa, gürenmeğe Çalışlık, Gü- vencimiz baş çıkmadı. Kuru: mumuzun olgunluğu, seçimlerin yoklamaya uygunluğa İle ken- dini gösterdi. Son buro İnzibat meclisi yoklaması, bunun gözel blir örneğidir. Üç aylık raporlar: Kuzalarla idare heyetine doğ rudan doğruya bağlı nahiyeler, bu raporları, örneğine uygun gönderenilyorlardı. Bunun için kendilerine yazdık; Aylardan beri yolunda ve yerinde rapor- lar alıyor ve yukarıya — bildiri- yoruz. Kongrelere tavassut: Dilek ve hesablardan başka kongreye şopulacak bir iş gör müyoruz. Yüksek kongreniz, geteken bir İş varsa, onu, doğ: rudan gdoğroya eline alabilir. İşçi ve esnaf birlikleri: Bu. birlikler yasa gözile ba- kılırsa, belki siyasal bic xsarlık gibi gözünmiyebilir. Yalvız fır- kamız, bu birlikleri içine almış vo onlara gene kendi faydaları için öneüölük yapmak tetemlştir. lamir'de osnaf ve İşçi — olarak (31) birlik vardır. Üyöleri elli bini buluyor. Bugüne kadar bu birlikler, öyelerinden topladık. Jarı ekçelerle idare heyetlerinin ve umami kâtiblerinin msaşla- Tını vermekten — üteye — geçmiş değillerdir. — Birliklerine —para veren İşçiler bu paranın fırkaya verildiğini ve bu para karşılığı olarak firkanın kendi — işlerini yapmak için taahhüde girdiğini sanıyorlardı. Sözüm ona fırka- mız, bir (eski adı ile) takibi mesalih iİdarebancsl yerine İn- dirilmişti. Halbuki bu paralar. dan bir tek metelik bile fırka > kasasıma girmez ve girmemiştir. Birlik — üyelerinin — hastalarına bakmak, çalışmadıkları zeman onlara yardım etmek, kredi ve İstihlâk kooperatifleri kur- mak, mesleki yardım sandıkları açmak kredi. Bu eksiği görerek bütün birliklerin — besablarına baktık. Birlikler için devletin koyduğu yasaları, nizamoame leri topladık. Vilâyetin büyük yardımı ile biri artma, öbürü dözeltme ile uğraşan iki komis- yon kurduk, Salon sandalcıları, deniz İşçi leri, puvantörlerle — balıkçıların besablarını temizledik. İki se nede, öyelerine yardım adile, dokşan İlcayı - güclükle bulan bu birliğin b seneki bütece- #Huado yardım akçesi (800) lira: dır. Her birliğin yardım faslıp dan ve yılda bir kez günde- Hklerinden toplanan pouralarla aralarında seğlık kurumu ya- pıyoruz. Bu kurumların enaz 30,000 dücalık bir sağlık bakı mı yapacağını söylersek elde edilen falde için küçük bir örnek yermiş oluroz, İleride bu birliklerin bir yapıda bir araya toplanasak — giderlerini azaltmeaları İstenilen bir iştir. Sayın urkadaşlar: İkinci kânanun — oull isinde ikinci müntehib seçimi başlı yacağı için, önümüzde çok dar bir xaman — vardır. Dilek ve heşab — encümenleriniş — gece gündüz — çalışarak — İş başında bulunmas — gereken mümeosell arkadaşlarımızı — beklermemele rinl dileriz. Seçeceğiniz yanl idare heye tinin bizden üstün İş görebile- cek değerde olacağını umarak sözü yüce heyetinize bırakıyo rTuz. Yapacağınız işler yurd içla ağurlu, ulus için kutla olsun, Repor okunduktan sonre al- kışlanınış ve kongre - başkanı tekrar söze başlayarak demiş- tir ki ; Münakaşa, tenkit serbesttir — İki s#övedir kark bi fr kalının başında çalışan artka- daşlarınız s6rmatızı rier edi. yorlar. Münakoşa we tenkit ser- besttir. Yalımız; söz sıra iledir. Müzakere yatnlü hakkındaki tek- lifler diğer sözlere tercih edi- lir, cena bakkında töz İmtiyen. leze berkesten evvel söz — veri- lir.| Bu gibi bellerde müzakere usulü bakkında bir pizamname bulunmadığından büyük ulye kurultayı müzakere msulü xi- zambamesine göre bareket ede ceğiz. Halkevini tenkit: Bay Axni Doğan; rapor hak. kanda söz söylemek istiyenleri beklemiş ve biraz sonra Mena mes mümcessili avakat Bay Ke mal Başkanlık kürsüsü önüne gelerek İzmir Halkevinin uhde- sine lercttüp eden vazifeyi ifa etmrdiğine kani bulmaduğu, bu mücssese bilfiil vazife alanların yakın bir köye bile gitmek zahmetini ihtiyar etmediklerini, halbuki mühim — vazifelerinden birisi balkın srasına katılmak veonların derilerile hemdert olmak, onları içtimai sahbada yükseltmek olduğunu söyliyerek dedi ki: — Bay Avni Doğan'ın tak. viye edilmesini zaruri bulduğu İzmit Halkevi bu vazifeyi ba- başaramazken daba sayif «azi- yette olan kaza Helkevlerinin vazifelerini lâyıkile yapamadık. toplandı! larına mubakkak nazarile bakı- labilir. Yüksek kongrenin bu mes'ele — üzerinde — humasiyetle davranmanını isterlm. Köngre reisi; bu sözlere ce- vap vererek demliştir ki: Halkevlerinin vazifesi: — Müssade buyurursanız ar- zedeyim: Halkevi reisi bay Cev- det Akömer arkadaşımız burada bulunmuyor. Esasen şimdi Halk. evi relsliği vazilesini muvakka- ten üzerime almış bulynuyorum, Balkecsinin — vazifcek; sıcak, ya- kıcı bir ateşle — ilim ve İrfan | kurumlarının verewmediği — ya- rımın değerli ademımı — yetiştir. mektir. Bunun için burada memleketin kültür ve $lim adam. Tazımın — toplanmas — Müzamdır. Banların semereli, dağerli fi kirlerinden istifade edilmek ge- rektir. İzmir Halkevinde haki- katen çok değerli urkadaşlar çalışmıştır. Fakat şunu da ka- bul etmelidir ki bu gibi işler biraz da peraya mütevakkıf tır, Balkevinin dil, edebiyat we tarih şubelerisi ele alalım. Bun- lar için birçok kitaplar almak Yüzımdır. Son üç tevede bunlara dalr çıkan kitabları getirtecek olsak vegzarf olarak 1500 dira lâzım, Diğer şubeler de böyledir. İste- diğimiz para bulucuran istek- lerkmiz olacak mığıir? Umarım ki — olacaktır. — İzmir Halkevinin #za mevecudu 1500 dür. Geçen- lerde dil, edebiyat ve — tarih şabesinin bir toplantısını yap- tik. Aza arenpda — kolonyacı Mehmed, bakkal Abımed'in de bulunduğunu gördüm. Bu söz- lerimle — vatandaşlarımı — aşağı gördüğüme hükmetmeyiniz. On: ları kendimden üstüe totarım. Mee'ele şadür; Bu gençlere wi- çin bu şubeye girdiklerini sordam. İsifade etmek için girdik- lerini söylediler. —Anladım ki bu gençler dil, edebiyat we tarih şabesine yazılmakla bil- gilerini artıracaklarını uşamuş lar. Halbaki onların istedikleri karstu, Görülüyorki — herket kültür — Işlerinden — anlıyamaz. Bu suretle şübeye — gizenlerin İit başına getirdikleri heyetin de verlenli — işler — görebileceğine iuaaalamaz. Fuka umumi kâtibliği bu yıl vilâyetimizin hangi yerle- rinde yeci Balkevi açılacağını sordu, hiçbir yerde yeni Hal kevi açımıya niyetlmiz ol dığını bildirdim. Yalnız - Hal- kevi açmak ve üzerine (C. L F. Helkevi) yazısını — yanmak kâfi değildir, onu yeşçatannk da Tâzımdır. Değirmeo, — üstünden su akmakla içlemas arkadaclar. Bu (İş üserinde, kültür ve ilim sahasında muvaffak olauk için merkezden de — icabında istiye- cekleridil.. olacaktır. Önümüzdeki yal içinde kaza: lardaki Halkevlerinde de daba faldeli işler yapılacaktır. Öde: miş, Bargama ve Urle Halker- leri relslerinin de kendi Halk erlerkaln yaptığı işler hakkırda söz söylemelerini rica ederim. Halkevleri Lâzamdır : Bay Avni Doğan'ın bu söz- lerküden #onra Bergama Halk evi başkanı Bay avukat Halâk kalktı, gençlerin büyük bir ersu göstermesi üzerine bina Ikmal — edilmeden Bergema'da Halkevi açıldığını, konferanalar ve açılan kurslarda Fransıtca dersler verildiğini, piyesler tem- sil edildiğini söyledi ve : »— Lütfon çeviriniz —