8 Aralık 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4

Şehir Tiyatrosunda bir hâdise “Ayak - Takımı piyesi münasebetile,, Bu hâdise, sahneye çıkanların «Ayak | ların «Ayak | doğrü bir örnek midir? Yoksa Rousae- takımı, olmasından değil, bilâkis ol-| au'nun insan İyi doğmuştur, onu ©8- masasından İleri gelmiştir. Gerçi! miyet berbad etmiştir nazariyesini is- Şehir tiyatrosunun dram kısmında) bat için uydurulmuş bir mahlük mu- gna'ye kader gördüğüm piyeslerin) dur? Herhalde bir V. Hugo romanına i İedakür| yaraşacak bu hırsız üpi Talâtın elinde müşkü- | bir reaiitedir. Mit içinde nasıl çetin bir mesal netics-| Luca'nın bundan da daha suni ol- 04 | ması lâzım gelir. Eski sanatın, Insan- kurduklarını, ve nal ciâden tiyatroyu 'lara sıkışık dakikalarında müteselli ol- #even bir seyirci kütlesi vücude getir. | sun diye uydurduğu bir tip, Âmiyane diklerini göstermek bakımından birer | tabirle Hizar gibi bir adam. Ona rağ- telheki edilebilirlerdi, Diyebili. | men sanatkâr ona bir nevi zindan bu genç sanatkârlar grupunun | Kaçkını, Rus papazı ve akldesi muhab. isi, mteşleri düny in | bet olan bir hüviyet verebilmiştir. Es-| sını! sanatkâr zümresine | ki kârkçü ve amele konuştukları ze- olabilir. Bütün bunlardan dola-| man sahılci Insanlardır. Üçüncü perde yı esasen Sehir tiyatromı hars hayatı- | de Satin konuşurken birdenbire öte- a bir bâdişedir. Bundan başka da kileri unutturuyor. Kadınların dördü sik ularda da Neyiremizin| de şayanı hayret birer realitedir. Ofel- ve Mahmudun «© kadıris da meştir) g.ce sahnesi, 'Talâtın Othelio'da Yazo; Wz mutlak bu lp kızları Iyi biliyor. rolünde gösterdiği ort isir Nesi biliyor diyorum, çünkü bu nevi win için birer hâdisedir Talom» piyesinde bütün 0; ferrüat ve karakteri be hususiyotlerinden, hem de be sini bir araya canh bir terkip topıayan ahenginden dolayı ti, ya TO in değer bir, hâdisedir. p perde açildi. belki “ Görkünin pi- Rusyada bir) ayn ayn)mz larına verdiği yahşi şekilden | dolayı değil, gözleri, hareketleri, söz- leri ve baliğ susup bakışlarile birinci derecede bir kudretle temeli. ediyor. Fakat bunu yapan Neyire Neyirdir. Ondan beklenir. Maamafih Nastya ve Nataşa d& zaman yaman #shneye Ekirinin tahayyül ettiği bir | müslüm. İleri yerde, ayakları çukurda örnekler. dir. Gorki > Alyoşka'yı bu karan- sak bir bale si ba bunu yaparken Gorki tüşündü. «Ayak -Tukımas 2? sinin oyunu birer disenin ea büyüğü bunların beraberi Hi, bir kül oluşlarımdadır. Oyunları n | gin muvaffakıyet sirri budur. Bunlar reüme !di,| ban büyüklerin gözünden uzak bir) “ tenha yere çekilip bir oyun lend eden çocukları hatırlattı. Burun için tem- İz ettikleri karanlık sefalete rağmen oyunları" taz ik ir meskenlerinin rı ni hiseediyosardı Oyunla karakterleri biribirine bağ- seyirelere üç uzun oysuşanların hep» | disedir. Fakat hâ- malzemesini seçe seçe bugünkü gel z kaydi Mütercim vak düyüz «| şünmüiyorlar, Bunlar için seyre lan | gibidir. Bun Ek) ve İn deği vinil çerçevesi | Hepsi bu oyunun sahlet bir oyun oldu” esinde yap-| Buna İnahınış, onun için seyredeni de beraber sörüklüyorlar. e kapanınca azıcık kusur edim. Hattâ buldum sandım poları biraz ağır gibi geldi enningvart mütemadi bir ağırlık İ biasediliyordu. Fakat düşün kt bu ma-| tiplerin tempoları ağır olmak lâzım, neye e:kartarı ben henüz gör- | bunlar yağları t kenmiş birer kandil i değiller mi? İçlerinde tek genç Ayak - Takımı piyesinin kahramani | rolü yapan Alyoşka, bir sefalet dev-| yoktur. Oynayanların hepsi teker te-İrinden arta kalabilecek tiptir. Onun ker bu mahdut hayat sahnesinin en| hareketi de kâfi derecede çevik, tam-| Mrumlu unsurlarıdır. Birinden birini | posu tam curema değil mi? çıkarınız, yahud en kua rolünü dahil Oyunculara kusur bulamayınca O)u- : raikâra verin, PİYAS| na döndüm, Belki okuyucular, bu oyu. ayak üstünde duramaz. Bunu öYün-İnu bu kadar beğenmemi biraz da Gülür çok iyi kayramışlardı.. Za-| Gorkinin realist denilen öserindeki man zaman biri, yahut öteki. bİT| kudrete atfederler. Halbuki Gorkinin kabartma (gibi bu hayat sahnesinin) pu piyesi bence hiç de realist değildir. Gntünde en barizdir. fakat derhal| Bilâkin Adeta mistik, Adeta Hugo'num © kayboluyor, başkanı bir Oka-| somantizminin hafi? bir seksidir. Bİ- burtma halinde gözünüzü aliyor. BİS) bassa Hugo'nun Sefilleri her an hamr bir an oyuncuların heyeti umumiye-! ve nazırdır. Bu piyesi bizim çocuklar #ini unutuyorsunuz. Kapının Arka | oynarken gürmeseniz de sadece okusa - sında dayak attıkları, dalaştıkları, Gü-İ nız «realizme İle pek az münasebetini Ağ etilen ve Dare #ahne | bulursunuz. Oyun yalnız romantik de- pekâlâ herhangi arka sokakta duya-!&i ayni a e bileceğiniz, hattâ mutlak duymuş ol ma e duğunuz seslerdir. Bir an Baronu (Hadi Hür) en çek görlyursunuz. Ahir zayıf, vaktile! Her kes hayat - ölesi bümek ayaklarını uşaklara iliklettiren, elin-İ ister, herkes vakit! vak rübe - den gelse dansına lokmayı ağzına| feyki Jâflar eder. Gorki en renlis paşanın içnde) clmuştur. Fakat başından sonuna iylenflen sözlerle, bir taraftan da tafizik münakaşalarla doludur. onun kadar hâkimeirler. Tatar, bir)©d adır, Bunların bepsinin göz-| koydurtacak hattâ kendi hesabına çiğnettirecek bir asil - İsterseniz en mütereddi şeklinden paş&rade kö- çük bey. Rusyada bilmem akat bizde ikbal düşkünü aile çocukların bişkn ve İyi vetişenler arasınd, ayni ar da var mak fırsatı bir bodrumda kumar y genç kızdan içki parası dilenenler de Olsa gerektir. İşte Hadi Hün bu ko Duklardan, bu ardan biriydi sea geçmiş günleri düşündüğü saman gözlerinin öyle bir tahasslirle evlerinden fırlayışı, ağzının tahassürle vardı ki, ister iste- killal ile karş ki g#ya gelndş gibi olüyordunuz Akt Rudi) zaman zaman seyireleri € meşgul ediyor. Şeref ati, soğuk ve karanlık gecelerde güneş! hatırlar gibi halırlı- yor. Hayst «görünmek; ile hakikat syaşamak» ki ne zaman bir tol yapiyor, he zaman kendisidir koluylıkla © anlıyamıyoray- nuz. O kadar Ki kendini dışarda a, Bini haber aldığınız zaman ölümün. de bile seyire! istiyen sanatkâr nız, Mahal. Bi ile — her türlü habaseti yapıyor. Pakas iyi kö t& dünyanın herhangi zamanında, her hangi rejimincekt mahalle polisldir. Yani arasıda yaşadığı gerdidir. Onlarla bera! Kumar oynar, sarbaş ol Hhraz bir parçasıdır. Hırsız rolünde 'TaÂt çok kudretli bir kabada yıdır. | Fukat hassastır, ig vefe yapar, dünya, | ahret, rel Meat ; YPeş da © kadar bocalıyor! Bu bayata| İalduğu sahne, belki seyircilere en 2 İrenlist görünen anlardır: Kendilerini | n #onra tekrar şarkı söyle» İsiz bir gece gibi varlıklarını | ümüdsi | arasında büe ber insam ürperten ölüm korkusund. saran izm yalnız Hugo Shakespenre kay- EM den geliyor. cephesinden deği nağımndan, bilhassa Her karakteri ratırken Gorki bir taam Hamlet MAve etmiştir, Hamlet piyes olarak blilön romantiz- mine rağmen Ayak-Takımı piyesinden bin daha Jiettir, Tecrübe-fer. kl, tabla netler umumiyetle | İtamlet'e, ruhunda bir muamma taşı- yan zavailıya İnhisar eder gibidir, öt kiler vakitli vakitsiz ruh, ahret, dün ya iyilik kötülük felsefesi komuşma: fir. Gerçi Ruslar bu meslelerle daha İçok alâkaderdır Fakat her bslde Gorki bu adamların hağikat konuştuklarını değil şaurlarının vehimleri ve emelleri ifade ediyor, Ve BUGÜN MELEK Baş rollerde DON AMECHE - eau Seonslardi — 1 2,30 — 437 — 6.30 ve 9'de. Bugün saat İİ de tenzilârlı matine, j unutmak için iskambl oynadıkları 2-| meleridir. Üçünde de bir şeyden kur-| | tulmak isterler, kendilerinden, sabah- | tındaki endişeleri, | Çinin nüfusu 450, Amerikanın Bir buçuk seneye yakın zaman- denberi devam eden Avrupa harbi, insanca büyük zayiata sebep olmak- tadır. Bu sebeple nüfus meselesi günün en mühim mevzuunu teşkil İediyor. Milletler cemiyeti iktisadi yanın nülus vaziyeti hakkında, bir bülten neşretmiştir. Bu bültene göre 11938 senesi sonunda dünyanin umum nüfus 2 milyar 145 milyonu İbuluyor ve Çin memleketi 450 mil- İyon nüfusile istatistikte baş mevkii işgal ediyordu. O tarihten beri, üç büyük memlekette nüfus sayımları yapılmıştır Sovyet Rusyanın 1939 senesi kâ- nunusanisinde nüfusu takriben 170 1. İbuçuk, Arerikanım 1940 nisanında İnüfuse 131,4, Almanyanın ise 1939 mâysında “ nüfum 79,7 milyonu bulmuştu. Fakat Almanyanın bu İnüfum. Bohemya ve Motavya hi- İmaye idaresinin 7 milyon ve Ayrı denberi Almanyaya ilhak topraklarda bulunan k İtedkikler gübesinin bültenine göre Almanyada doğum fazlalığı devam İetmiş ve 1939 senesinde eski Al manyada binde 20,3 & bulmuştur. İHalbuki Almanyada 1933 de do- Zum fazlalığı ancak binde 14,7 ye İ varmıştı. Gene 1939 senesinde Al- tedkikler, şubesi, geçen hafta dün-| Dünyalı” nüfusu 2 milyar 145 milyon Sovyetlerin 170, 1 31 milyon Jmanyaya » bağlı Avusturyada 1937 senesinin binde 12,9 una mukabil binde 20.9 u, Südet topraklarında binde 21,9 u bulmuştur. 1939 senesinde Danimarkada, İBalkınlarda doğumlarda bir düşük- lük, Cenubi Afrika birliğinde, Ok- İyanusyada, İsveç ve Norveçta do- ğum artış kaydedilmiştir. Şimdiki nesilde, vefiyat misli gö- İrülmemiş derecede bir düşüklük gösteriyor. Sıhhi kaidelere gösteri- İlen ihtimam, harpten evvel halkta görülen refah ber sene milyonlarca insan hayatını korumakta im İlerin azalmasını temin etmekte idi. İ Sına' östihazlâttn görülen yüküel- me bas memleketlerde 1938 sene- İsi ortalarında başlamış ve Avrupa harbi patlak verinceye kadar devam etmiştir. Sınai istihsalâtm artışı, 1939 senesinin son yarısında da bil- hasan Birleşik Amerika ve Kannda- da devam etmiştir. Sovyet Rusyanın snai istihsalâtı- na aid istatistikler bazı defalar bir- birini tatmuyorsa da Sovyet Rusya nın sinal östihselâtında kuvvetli bir arbş mevcud olduğu muhakkaktır. İSovyet Rusyanın “sürat istihsalâtın- da ve bilhasın pamuk, yün, çay, ş€- ker, ipek, kömür, fosfat ve diğer bazı iraddeler istihsalâtında mühim keyfiyettir. | m im kız sanat mektebi. |i | Uşak (Akşam) — Maarif Vekâleti Uşakta bir Akşam kız sanat İ mektebi açmış, mektebin açılış töreninde vali, B. Hâmid Oskay da ha- zır bulunmuştur. Yukanki klişe Akşam kız sanat mektebi telebesini vali beraber bir arada b l | | İskenderm (Akşam) — Kalemi yönlü giyecek hediye etmek işindevazife alan heyetler Faaliyetlerine Hataylılar, bu işde ön saft Gönderdiğimiz resim, İskenderun'da devam ediyorla: kızlarımızın, kendi aralarında para zırlamalarını gösteriyor. Hava Kurumuna para veren manifaturacılar Avram Tazartes 1000, Abdulvahap ve Hasan Tatari 790, A, Cumbuşyan (Tazviye halinde) 750, A. Kamparos- yan (ki şirketten) 750, Nesim ve Le- on Şaban 509 Mehmet Hüseyin Tata- ri ve oğlu Sam! ve ort 375. Yuda Ba- İdâr kürkçiyan ve mitram! 300, Avadis İ Haddeler 250 Ziya Nafi Paker 250 Ahmet nis Hoşer 150, Vahi Cideei- yan 100 in yekünu 5175 j iradır (:400000495960860406046960080 eseri hâdise yapan bunlardan ziyade bu piyesteki karakterler! kendilerine mal eden Şehir tiyatro: m heyeti ve eserin bir Türk tarafından yerlbaş- tan düşünülüp türkçemize maledi- mesidir. Halide Edip heyecan veren bir Mehmedeiklerimize kaşlik, gelmeğe çalışıyorlar. Namık Kemal okulundaki toplıyarak erlerimize yün kazak ha- Sıvas - Erzurum istikra- zımın yedinci tertip tahvilleri Borsa ve Osmanlı bankası Komliser- iliğinden: * 7 faizli 1934 senesi Bivas Erzurum demiryolu istikrazı tahviile. rinin 5,500,000 Jiralık yedinci tertibi bir art,» görüldüğü inkâr kabol et-|” Asta ismindeki Hollivutun meş- bur yıldızlarının OB şok para kazan . dıklarını o herkes bilir, Sinema şeh- rinde bu yıldızlar kadar para kara- nan dör: ayaklı bazı artistler de vardır. Bunların arasında en meş- “ huru Rintintin idi. Bu çobün kö- peği on söne dur- madan filim çe virmiş ve bir mil yon liradan fazla para kazanmıştır. 932 senesinde öl düğü zaman bu. mübim bir hâdi- se olmuş, güzete- İer günlerce Rin- tintin'den bahşet- mişt.. İkinci derecede Tom Miz'in Tony adındaki atı gelir. Tom Mix 12 se- üddet çe filimlerde hep bu ata bin miş, meşhur bü- nerlerinden çoğu- na bu ata yaptır. muştır. Bu sayede ikisi 15 milyon lira kazanmıştır. Bugün dört ayaklı artistler arasın- da en meşhuru Asta'dır. Asta, Myrna Loy ile William Powell'in çe- irdikleri ekseri filimlerde rol ali İbir hayvandır. Asta son derece zeki İbr hayvandır. Bu hususta Rintin- İtin'den de daha yüksektir. Kendisi- İne verilen rolü derhal anlamakta ve hakkile yapmaktadır. Asta rolünü anlamakta insanlardan geri kalmı- yor. Bazan ağlatıyor, bazan gül İrüyor, bazan da seyircileri heyeca. na düşürüyor. | Asta, bugün en fazla kazanan hayvandır. Çevirdiği filim için on| bin lira ücret almaktadır. Bu yüksek ücrete rağmen hiç boş kalmıyor. mütemadiyen çalışıyor. Fakat, çok yorulmaması için, haftada ancak Jöet gün çalışmakta, üç gün dinlen- İmektedir. Bir filim bittikten sonra da behemehal bir müddet istirahat ediyor, Bundan başka her sene yar zm iki ây yapmaktadır. Senelik kazancı 150 bin liradan aşağı değildir. Bu parayı sahibi al- İmakta, fakat Asta'yı hakikaten çok Dört ayaklı ar- dairesi, hizmetçileri, doktoru, ahçısı ve otomobili vardır. Asta istirahat zamanlarımı muhak- Esrarengiz tebessümlü Dört ayaklı artistler köpeğin senelik kazancı 150 bin liradan aşağı değildir Hollivutta çalışan 200 Kaz, 20 domuz, 12 eşek, bir çok vahşi hayvanlar da vardır Hollivutun 4 ayaklı artistlerinden Asta yaz tatilini geçir. için Avrupaya gelmişti. Kendisi Gucen May vapurunun lüks dair€if” inden biri tutulmuş, 2000 Jra 9 ret verilmişti. Bügün Astu'dan sonra en çok Pİ a kazanar Jigzs adındaki mundur, Dorothy Lamour'un fi İlerinde görülen bu şempanze Jemir üzerine, ağlıyor. gülüyor, İğirıyor. Aylık kazancı beş bin İ dan aşağı değildir. Bu paranın İyül” bir kısmı maymunu eğlenf mek için sarfedilir. Shan Grjla adında bir Himsiif? keçisi de haftada 150 lira ke maktadır. Bu keçi kırmızı renk © İrünce çok garip ve korkunç bir çıkarıyor. Hollivutta birçok ikinci derece dört ayaklı, artist vardır. Bunlar zum görüldükçe derhal angaj* lerek çalıştırılırlar. Bu artistler sında 200 kuz ve ördek, 20 demi 12 eşek bulunmaktadır. Bu © hayvanlardan başka bir takım “* «i hayvanlar da vardır. Bir hipol tam. müteaddid yılanlar, timssb' rürafa ve sair hayvanlar, sıçafi kuşlar, kelebekler bulunuyor. , Nihayat Metro Goldvin filimle nin başmda kükreyen Leo ismini, ki aslan da senede 10 - 15 bin Jzaman evvel pi yi MAREİLLE BALIN PUCHKİNE'nin eserinden iktibas edilmiş olan AŞKINZAFER 1940 ın en son Fransız filmindeki AŞK VE İHTİRAS SAHNELERİNİ YARATIYOR . Pek yakında SÜMER Sinemasında » j Kakkaba Krala LOREL - HARD Yin: SARAY Sinemasında 6/13/940 tarihinden iiibaren (borsa kotuna ithal edilmiştir. Tepebası dram kasmı gündüz Sa, 11 ve va Geze saat 2030 di BULUNMAZ DAK Yaran: 3. M. Barrie Türkçesi: Mefharet Ersin lâl cad. komedi pa kısmında o Glindüz saat Ji ve 1530 da Li Gece sa, 2030 da DADI (Son hafta) KALPLERİ titreten bir müzik - Gönüllere aşk - Renkli ve şahane sahnelerle dolu SON BESTE Büyük bir musikişinas'ın Aşkı ve Mücadelesi AL JOLSON - ANDREA LEFDS gösterilmekte olan emsalsiz derecede neşeli LOREL - HARDY HAYDUTLAR ARASINDA Türkçe sözlü komedisini üp candan gi Bugün saat 11 de tenzilâtlı m Seanslar: 11 1 — 2,30 — 4,30 — 6,30 sunre 9 da Hayatım Beşeriyet için bir felâket olan VEREM mikroba mücadelesine feda eden ROBERT KOCE ÖLÜME KARŞI SAVAŞ Filminde: EMİL JANNİNGS tarafından yaratılmıştır. Bugün SAKARYA sinemasında Sennslar: 11 — (Tenzilâtlı) 1 — 2,30 — 4,30 — 6,30 ve 9 d*