5 Kasım 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5

Mi e a e Yi ÖZÜN GELİŞİ Hakiki Ispartalılar takbel İsparta'da aşağı tabaka balktan olmaya razı zanneden bir devlet «çorbada kaşığım bu- İunsun!» diye “Yunanistana “sal- dırdı. Fakat karşısında hakiki İs- partalıları buldu. O İspartalılar ki, 2400 sene ev- vel bir avuç insanin Termopü ge- cengâver (o düşmanlarına — Bana tâbi olursan sana Yu- nanista:. İmparatorlafunu bağış- arım» diye haber gönderdiği za- man, Leonidas: — Vatanımı esaret altına koy- maktansa ölmeği tercih ederim? demiş ve: — Öyle ise silâhlermi teslim A!» teklifine de sadece şu iki ke- line: ile cevap vermişti; — Gel ali Paris sokaklarında yolcu eşyası nakli ni bu arabalara yüklemekte, kendile- Ge onları takip ederek gitmektedir- Yukarıdaki resmi İllustretlen ga- . İ zetesinin Yossamı çizmiştir. Paris s9-| kaklarında bu manzara çok gerip gö- rünmektedir. | Ticaret Vekilinin beyanatı İngiltereden bol miktarda teneke geldiğinden Anadoludaki petrol sıkıntısının önüne geçildi Ticaret Vekili akşamki Mia birinde yapağı ve tiftik kü görüşmüştür. Ticaret Ve- Haş hteketinden evvel bir muharri- Şunları söylemiştir: BİK ve yapağı uübcarlaye görüümek e el (iü. Tüccarları umumi heyet halinde Miri keski Wiier üzerinde gikâ- edim ve yeni olacak !ş- a haklarda kendilerine izahat ver- Eski satıştan Romanyaya sev- rek kalan Iki milyon Jira- ve yapağı İçin bugünlerde beklenmektedir. > Mallar, #ohra sevkedilecektir. en mühim meselesi, mer- li bol bol Bal ve müştekkatı — bulunduğu teneke ve varil Yokluğu yü- Anadoluda petrol ve müş- kandısı - Bugün, üşkülâtın da önüne geçmiş bu- İngiltereden © İstanbnla mikdarda teneke gelmiştir. eler buhranı önilyecek nls- . Bu suretle Ansdoluda da Ye müştekkatı bubranı kalem” ar Avrupa ile ticari ii münasebetlerimiz Ya, Yunan harbi dolayıslle şim- kader Yunanistan ve “TrRkya merkezi Avrupa, Balkan dev- İ8 Yüpilmi ticari münasebetleri- X m sonra Tuna yolile yapı- ektir. Harp dolayıslle Yunanis- EEE, ii ketirilehilecektir. Yapurlarının Amerika şefer- tatli etmeleri Üzerine Amerika ticari temaslarımız diğer ge : zi Büy aralında vüpabileceğiz, memleketlerile #icari teruas- genişletmek “izöre * ap lan mallarınız mem-| İ general Al Fuad Cebesoy dün alışam- vYapırlarIa Akdenizde ve Sü-| mümeasliimiz temasla- rına devam etmektedir. Bu memleket. lerle olan mübadelemizin gönişliyece- Hi ve kendimize Jüzumlu olan bir çok malları buralardan tedarik edebilece- Eimizi ümid ediyoruz. Macarislandan da yakinda bir mikdar demir eşya ve givi alacağız. İngilizlerle ticari müzakereler Ankarada İngilizlerle müzakerelere devam ediyoruz, Müzakereler bildiği- DİZ gibi bu sene Iki tarafın biribirin- den alacağı malların elns ve mikdarı üzerinde olmaktadır. İngilizler, bütün ihracat mallarımızdan alacakları gibi bize lüzumlu olan ithalât eşyalarını da temin edeceklerini söylemişlerdir Yakında İngiltereden yeni ithalât eş-| yaları gelmesini bekliyoruz. Bunlar arasında bilhassa otomobil Ihstiği de vardır. Bu sene tütünlerimiz iyidir Bu seneki tötün tekaltari evsaf iti- barile çök mükemmeldir. MüstahsDin mahnı değeri flatinde satabilmesini temin için icab eden tedbirleri altca- br. İzmir sütün piyasası kânunvev- selde açılacaktır. İhracat teşkilâtının tütün #atışla- rma çok tesir ctmiyeceği kanaatin- deyim. Çünkü bu seneki mahanl işle- nerek ancak gelecek sene ihraç edile- cektir» i Nafia Vekili Ankaraya gitti Şehrimizde bulunan Nafia Vek ki eksprese Ankaraya dönmüştür. Vekil o Haydarpaşadn vilâyet nafin müdürü R. Bedri, Sular idaresi umum müdürü B. Ziya, Elektrik, Trsmvay, Tünel işetmesi umum müdürü B. Mustafa Hulki'tarafından toşyi edil» Ka sik İtalyan propagandası ——— İtalyan ültimatomunun reddine 3 kişi karar vermiş MM Atina 4 (A.A) — Asia ajana: bll- İ propagandasının re- vaçta iddialarından biri Yuranistanın kaylesiz ve garisız İtaatini isteyen İtalyan tltimeatonunun reddine Yu- nan milletinin arzusu hilâfına olarak üç kişi tarafından karar vermiş ol- duğudur:. Kral, başvekli, genel kur- başkanı, Düşman propagandası tesisatının zaafını “Bugünkü taarruz silâhları 25 sene 10 misli daha müessirdir. Halbuki b tesisatı Umumi harbe nisbetle 10 mis İlk İngiliz kıtaları Fransada ka-|bir taarruza nasıl başlayacaklarına e çıktıklarından bira? ir aklım ermiyor. Böyle gi yim . 1939 teşrinlevveli iptidalarında İn-İbizim için fena olmaz. Çünkü kışın tahrilkâmiz. Aüdlayı bekip. eyleme) ie ordu meclisi tarafından İngi-Juzun aylarında ötl durmak mekerin dese düşmanımızın mukavemetimizi İliz ordusu umumi karargâhina &res-| kuvvezi maneviyesini bozar. Üstüs- masıl çarelere baş vurarak kırmak is-İmi bi: Fransız müşahidi> o olaraklte dört gün bile ekşamlan, içinde | tediğin! ve nasl bir sinir buhranı Için-İgelmeğe davet edildim. Vazifem|kör kandil bir mumdan başka işık de olduğunu beşer vekarını muhafaza | harekâtın seyrini takip etmek ve |bulunmuyan bir samanlıkta o bayat! edenlere göstermek için kaydediyoruz. | makaleler. konferanslar, radya hita-| geçirmek kolay ve tahammül edilir er beleri ile İngiliz kıtalarile Fransızlar bir şey değildir, insanı bıktırır.» Uydurma haberler arasında teması temin etmekti. Ge-| Umumi haspte senelerce siperler-| Yunan kıtaatına tayyareler tarefin- dan atılan beyannamelerle yaymıştır. Ölümü esarete tercih ederek bir hamle Ne hükümetin etrafinda top- lanmış olan Yunan milletine karşı bu İgimdiden görmüşlerdir ve pöröce! ir. ş İ yan ajansı tarafından yapdan teki | nu, antrepoların, depoların ve kışlı çen umumi harpte dahi tam dört'de nasıl vekit geçirdiğimizi söyliye- sene irtibat zabiti olarak İngi-İrek ititaz ettim. Lord Gort dedi ki: liz ordusu mezdine memur edilmiş! «O zaman başka idi. Eski harpte Atina ajansı bunları tim, O zaman arkadaşlık ettiğim İn- karşımızda bizi dalma işgal eden tekzip ediyor —— Atina 4 (A A.) — Atina ajansı bildi- riyor: Belânikten verildiği kaydedilen ve fakat yabancı memleketlerde uy- durulan yanlış haberlere bazarı dik- kati celböderiz, Nitekim Belgradda çi- kan Vreme gazetesi D. N. B. alansına atfen dün neşrettiği bir haberde yen kıtnlarının Yunanistana 90 metre nüfuz ettikleri bildirilmektedir. Bu haberin tamamen uydurma oldu- Bu beyandar müstağnldir. Atina 4 (AA) — Atina ajansı bil- diriyor: Şimdi düşman propagandan şimall Yunanistanda güya bir Rumen ekalliyelinin mevcudiyetinden bahset. mektedir. Be budalaca uydurmaya ki- saca cevâp vererek şunu söylyelim ki Yunanlstarıda Orek-Valak lehçesi kö muşan birkaş bin Yunanlı mevcut ise de bunların Romanya ile hiç bir elâ- Kuları yoktur, ve bararstli yurtscver- ikleri ile meşhurdur. İtalyanlar bu yortsrveriiğin delilini alası bildi riyor: İtalyan tayyar in Selânik Üzerindeki faaliyetleri hakkında İtai gat fevkalâde gülünçtür, Maltmdur bu faaliyot yalnız sivil halk arasında birkaç masumun. ölmesile netlerlen- miştir. İtalyanlar ise «askeri ve bahri hedeflere, birkaç harp gemisile bir ti- ceröt vapurun? isabetler vaki olduğu- ra yakıldığını ve bir zin di şürüldüğünü . bildiriyo. n tafras Suruşluğu esasen malümdu, fakat ya- Yanın bu dereceye varabileceğini biç zannetmiyarduk. Fiat mürakabe komis- yonu dün toplandı Fiat mürskabe komisyonu din vat muavini B. Ahmedin zelsliği altında toplanmıştır. Ruzname müzakere edil. dlkler sonra toplantıya nihayet ve- Himiştir. O» Kaçakçılıkla mücadele Gümrük ve İnhisarlar Vekâ) çakçılıkla mücadele işini daha esaslı şekle sokmağa, kaçakçılığı kökünden rıkmağa çalışmaktadır, Yeni hazirlar | Daris nan gümrük kanunu ile kâçakçılkia weşgul olan memurların gümrük me- muralarile işbirliği yapmaları imkân temin edilmektedir. Vekâlet, teftiş” leri sıklaştırmış, kaçakçı yakalıysn memurların mükâfatlandırılması vo- Yuna gidilmiş, ayrıca bir de talimat- mame hazırlanmasına geçilmiştir. Son bir sene Içinde kacakşılığa kar- # açilan mücadele eski senelerden daha iyi netiöe vermiştir. Önümüzde- Ki sene mücadele işine her seneden daha fazla haz verilecektir. Kutlamak ve kutlula- mak kelimeleri Bir karilmiz soruyor: — Tebrik elmek mânasına «kutin- #nke mi yoksa akutlulamakı mi ge, Janar Hore Belikbanın biraz evvel ms1? Hangisi doğrudur? İkisi de &öğrudur. ka. ilin ie görüşmek üzere Paristeki maşlardı. Bunun için yeni davet ve vazifeyi hararet ve samimiyetle ka- bul “etmiştim. Fransız ordusunda ibtiyat zabiti bulunduğumdar İngiliz ordusu ka- rargühindan aldığım davet mektu- bunu mafevkime gösterdim, Yeni vazifeme derhal başlamak zere bana emir verdiler. 1918 de rütbem mülâzimdi. Şimdi de ayni üniforma ile (Arras) a gittim. Mak- sadım İngiliz ordusu başkumandanı Lord Gorta takdim edilmekti. Lerd Gort o zaman Ârras civa- nnda D'Haborsk şâtosunda oluru- yordu. Bürosu şimdiye kadar hiçbir ordu. kumandanında görmediğim kadar sade idi. Kapısının. dışınd. dört pens İle tutturulmuş bir kâğıt üzerind. şu yazılar vardı: | (OffeceofikeC M.C) başkumandanın ofisi, İ Beşkumandağın odasında mebil- yen a bir şey yoktu. Boyasız iki ağaç iskemle üzeri konulmuştu. Bu, Lord Gort'un ça ışma masasını teşkil ediyordu. Bu wdelir bir makszda mebni idi. Lord | Gort'ur. fikrine göre bir zabit mai yetindeki oefrad gibi yaşamalıdır. Harp işinde bütün eğlencesi ve is- itirahati uzun yaya gezintiler OYap- İmaktan ibaret olmalıdır. Sabahleyir. erkenden Lordun Ar- ras etrafındaki çamurlu yollarda | dolaştığı daima görülmekte idi. Ka- ifasını ileri doğru uzatmış ve kolla. irmı vücuduna sımsıkı bitiştirmiş ol- İduğu balde seri adımlarla gezerdi. Berabetinde kendinini nefes nefese takip eden bir yaverden başka kim- »e bulunmazdı. Bir Paris gezintisi | İkyiliz. başkumandarının e birinel İyaveri Gordon bu münasebetle ba- pa şunları anlatı: «Lord Gert bir İgün Fransız başkumandanı Game- Yani İCritlen otelin İde beni de & tken beraberin- raüştü. Bir akşam iyice eğleneceğimi o düşüne- ret seviniyordum. Yemekten sonr Lord Gort «Pa: palım» dedi. Yola çıktık, Başku- mandanım Arrss gezintilerinde yap- iyaret ettim. Şimdilik ilerde yalnız Fr.mızlar ve İngilizler geniş mi bir tahta! e bir gezinti ya-| giliz v: İskoçyalı zabitler üzerimde (bir düşman vardı. Ben burada Lil-İdu. Bunların herbirinin araziy unutulmaz pek boş intibalar bırak-'le'den Douai'ya kadar uzanan bir |yassut için bir periekopu ve bir ağız Jeepheyi idare ediyordum. Karşim da yalnız bitaral bir memleket olan Belçika vardir. Bu şerait içinde or- dumuzun kuvvei maneviyesini ve cengâverlik gayretini idame etmek| kolay bir iş değildir. Eğer bu ütalet; daha biraz devam edecek Olursa mutlaka askerimizi meşgul edecek| bir şey bulmak icap edecektir. Lord! Nuffieled askeri meşgul etmek için kıtalara radyo nhizeleri tevzüni tek- İf ediyor. Halbuki hu, tatbik edile- cek bir şey değildir. Çünkü radyo-! ları işletecek oelekirik o cersyanları kıtalarımızın bulundukları yerlerde yoktur. Kuru yani bataryalı radyoları da | kullanmak güç olacaktır. Çünkü bunları. akkümülâtörlerini doldur- mak için yine elektrik cereyanı lâ zmdır. Bataryaları doldurmak aakeri mevkiler arasnda husust kamyonlar işletmek lizum gelecek- tir. Şiradi bunları hazuhyoruz.» İngiliz başkumandanı Almanlı Lahistanda Rusları karşı tahki İsaptıkları İngiliz casusluk şubesi is- uhbaratından öğrenilmiş olduğunu hikâye etti, En sonra da bana veri-; lecek işten şöylece bahsehi: <As- kerlerime Fransır ordusundan müm- kün mertebe çok bhsetmenizi ve! Fransız askerlerine de İngiliz orda- İsunu anlatranızı istiyorum, Alayla- muna bir! öğrenmeleri ve te- masta bulunmaları için vesile ve| fırsatlar verelim. Dün bizim İngiliz! muzcakk müfrezelerimiz Fransiz zırhlı kıtalarile karşılaşmışlardır ki güzel bir iş olmuştur. Ben kendim de cephemizin solunda bulunan Fransız kumandanı general Giraud ile sık sk görüşüyorum. Mükemmel bir asker.» Lord Gost bana bir sigara tak- dim etti ve kendi elile yakmak ne- zaketiude bulundu. Sigara tablası aradım, bulamadım. «Aldırmayını ve yere siparanınn külünü dökü- İnüzs dedi. İngiliz generali harp za- İmanında ordunun ağırlığı erasında İlüzumsuz ve lüks eşyayı taşıtmağa | in | m Fransa harbi nasıl kaybetti? — 4 Belçika cephesindeki müdafaa . görünce dehşetler içinde kaldım evvelkine nisbetle uradaki müdafaa ii daha zayiftı,, kâmları kadar değilse de gene ok dukça kuvvetli istihkâmat yapıldı. Zını takayyül ediyorum. Bu hudutta Fransayı mağlâbiyet ve istilâdan koruynank hatların ber- bat bi: holde olduğunu gördüğüm zamon hayatımın en müthiş ve en nüellim sarsıntılarını ve inkisarını kendimde duydum.İisttın ötesinde berisinde aralarında bir iki kilomet- re fasıla olen küçük çimento kıza- matlara ve bunların etrafında telör- gülere taasdlüf olunuyordu. Hor kar zamalta bes yahut altı mevcutlu küs çük bir İngiliz müfrezesi bulusuyor- v. bir hafif mütralyözü vard. Bu kazamatlazdan herbirinin birer tank dafi topu olman Eararlaştırılmıştı. Fakat henüz toplan gelmemişti. Yulmz yerleri hazırlanmıştı. Kazuramların arasına dibi düz hendekler kazılmışu. Bunlar Alman tankları düşürülmek için tu- zak vazifesini görecekti. Bu hattın biraz gerisinde İngiliz askerleri avcı siperleri ve mahfuz mahaller yapmağa (çalışıyorlardı Fakat Flanderin meşhur çamurunda böyle bir mevsimde bu gibi siperler ve mahfuz mahaller kozmağa im- kân yoktu, Çünkü zavallı İngiliz as” kerleri bir iki kadem yeri kazar kazma: su tabakasına tesadüf edi- yoruardı. Bu suları harice boşaltmak ve kazılan çukurları muhafaza mek mucize denilecek kadar güç jişlerdir. Bunun için ekseriya muvaf- fak olamıyorlardı, Berbed bir vaziyet Ekserisi umumi karpte cephede bulunmuş olen İngiliz gazete muha- birleri bu tesisatı tenkid ediyorlar- dı. Biri dedi ki: «İngiliz cephesinin tehkimatı Allaha Kalmıştır! Bugün- İki tysrruz silâh ve ületleri yirmi beş sene evvelkine nisbetle muhakkak İon misli daha müessir ve kuvvetli İdir. Halbuki burada vücüda getiri len müdafaa tesisati umümi harbe nisbetle on misli daha zayıftır.» Fakat möatteessüf sıkı askeri san- sür bu namuekâr ve hakikati & az tecileri vaziyetin O berbat İngiliz efkârusmumiyesinin mazarı koymaktan menediyordu. Gazetecilerin hilâfna İngiliz 2x- bitleri cephedeki vaziyeti daha gül renk gestermeğe çalışıyorlardı. Bun- lardan biri bana askerlerinin güçbe- NM. tücuda getirdikleri berbad bir iperi göstererek dedi <Tebit iböyle bir siper zırhlı hücum tankla rini İiçbir zamen durduramaz, Fa- kat ümüdsiz olmağa sebep yoktur. Çünkü hattımızın önünde sık bir orman vardır. Alman tanklarının bu İtaraftar bulunmadığını söyledi. . | Estesi günü en öndeki hatları zi-! ormam yanp geçmelerine imkân yoktur.> Bu tarihten sonreki hafta > yibi adeta koşarcasına yürüyor» | birkaç Belçikalı hudut muhafızı bu-|yasta. müdafan tesisatı Vücuda ge- lu. Bon de peşinden kan ter içinde İlunuyordu. Fakat burasının bir gün | tirmişlerdir. İleri hattaki Okazamat gidiyordum. Rue de Rivoliyi ve Sen cn muazzam muharebelere sahne İrievkileri gerisinde diğer beton te- nhtmlarını baştan başa katettik. Lowvre'n — etrafın bir dolaştık. Durup dinlenmiyorduk. Bir eğlence yerins girmedik. Koştuk koştuk ni- hayet otelimize geldik. O kadar yorgun ve bitkin idim ki doğruca yatağıma serildim. Paris seyahati burnumdan geldi.» Lord Gort'u ilk gördüğüm zaman gen: ve kuvvetli siması ve canlılığı üzerimde çok iyi intiba bırakmıştı. O zaman İngiliz Harbiye Nazırı bu- İnyiliz ordusu başkumandanlığı er- kânr-ı genç zabitler tayin ederek Hu gibi müşkülleri hal için en İYİ gençleştirmiş olmasında belki haklı merci Tarama dergisidir. Bu kıymetli kitabı açınca şe melü- mala raslıyoruz; "Tebrik (etmek), 1, Kutlamak (Der: Ankara, Karahisar); 2. Kutlulamak (Sadlof'un II net cildinde Osmanlı yani garp Türk lehçesi ölatak göste- rilmektedir; keza bu kelime Hoşid ve Feralışat'ta zikrolunmaktadır; Anka- ra ve Karabisarlılar da ayni tabiri kullanmaktadırlar.) ... olduğuna hükmettim. Belçika üzerinden hareket Lord Gort ile ilk görüşmemiz te kellüfsözce ve güzele pldu. i haşkumandanı ipida Hitlerin plân ve tasavvurlar, ne olabileceğini mev- zuubaha etti ve dedi ki «Acaba Bel- çika Üzerinden kücüm yapar mı? Tarama dergisinin türkçeden os-|Evet, ben buna inanıyorum. Çünkü manhcaya İndeks'ini açtığımız zaman,| Hitler için yapmasına imkân olan «kutlamake sözünün hem takdis et-İyezine harekât Beleçika üzerinden mek, hem tebrik #imek minasına!ş; muzda bulunmaktır. Yalnız reldiğini, ekutlulamak. örünün ise vE vd Almanların. kış içini Flander ha- ik etmek muğağl öykü Çelniütu. lid, wi Eş tmek sis i v olacağı bekleniyordu, Hatların 73-| afını gördüğüm zaman dehşet için- de kaldım. Filvaki Mağinot hattının Montmedy civarında sona erdiğini | birçok defa işitmiştim. Fakat Belçi-| ka hududu boyunca Maginot istih- sist yapılmıştır. Frânsz cephesi İkismında ve bilhassa Msubenge önündeki yeni tahkimat maskelen- miştir. Bu istihkâmlar uzaktan köy- lü evi ve zararsız samanlık ve smbar gibi görünüyordu. Üniversite açıldı - Yeni yazılanlarla beraber talebe miktarı İstanbu! üniversitesinde dün rektör B. Cemil Büselin uzun bir nutkile)zilan derslere başlanmıştır. Rektör nutkun- demiştir —Bu yıl üniversiteden 690 genç mezun olmuştur, Gene buyu imti- 8 3 bini buldu Blsbeli, yüzde seksen birdir. Yes! ya- talebe sayısı bugüne kadar 1872 dir. Üniversitede talebe miktarı bu yıl yeni yazilarlarla beraber (8.000) e Üniversite kadrosuna Üçü Türk, al- tası ecnebi sekiz yeni profesör alın- miştar. İki ecns$i profesörün yeri böğ- tur, 12 doçent imtihanla girmiştir. 12 doçent namzedinki da imtihanları ya- pilmaktadır. n. Bilsel, nutkunu Üriversi- tenin Şefe sonsuz sergi, syzı ve bağlılığını sunmakla bitirmiştir. (hanlara 5547 telebe girmiş ve-4338 #| ömer İ terli etmiştir. Umumi muvaffakiyet Bunu müteskip profesör B. yi İrdelp £k dersimi vermiştir”