30 Ağustos 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 1

Vilâyetimizin 16 kazasında bugün merasimle gençlik teşekkülleri açılacak lzmiz ve Ankarada olduğu Ebi İstanbulda da Batış mağazası açtılar, Salonları Adres: Fincancılar, vana İZMİR — Haraççı Kardeşler büyük bir MOBİLYE yokuşu Numara 61 — İSTANBUL Sene 22 — No. 7853 — Flati her yerde 5 kuruş CUMA 30 Ağustos 1940 Sahibi; Necmeddin Sadak — mm a Büyük kumandan Mustafa Kemal on sekiz sene evvel bugün bir vatan kurtarmıştı 30 Ağustos 1922. Anadolu orta- sında, zillet ve esaret karanlıklarını yırtan güneş doğmuştu. O günün sabahı, * Mustafa Kemal, millete vers diği büyük andını tuttu, türk ordu- Suna Akdenizi hedef gösterdi, Türk Ordusu, yayından fırlayan ok gibi, Akdenize vardı. Bugün, türk vatanının kurtuluşu. hu, müstakil ve hür Türkiye devleti nin kuruluşunu kutluyoruz. Bu bü- yük günü her yıl, yüreğimizdeki ulvi ecan alevlenerek hatırlarken, Tür iye topraklarında geçen bu dehâ ve Yiğitlik destanının . yalnız Türkün mukadderatında değil, haksızlık yum- Tuğu altında ezilmiş bütün mazlim milletlerin tarihinde de yeni bir ışık doğduğuna inanıyoruz. On sekiz sene evvel, harp le nizamını yapmak isteyenlerin e sızlığına ilk isyan eden Mustafa Kemal, Avrupanın cahil politikacılar rına ilk büyük dersi de vermiş, millet haysiyetinin ve milliyet duygusu de- nilen mukaddes ateşin ne mucizeler yaratmaya muktedir olduğunu öğ- retmişti. Bunun içindir ki Türkün bu zafer bayramı yalniz milli bir gü- İçinde bulunduğumuz zaman, bu lönümünde . duygulanmıza daha ın heyecanlar katacak amillerle ikçe, gözlerimizi, şanlı tarihi. mizin bu sahifesine daha derin bir mânâ ile çeviriyoruz. Dünya gene ks ştır. Bin yıldır beşerin inan- dığı kıymetler hep yalan oldu. Kaba kuvvet bütün dehşetile, tek başına hüküm sürüyor. Gittikçe büyüyen kasırganın içinde, hak, adalet, insaf, ahde vefa gibi mefhumlara dayanan» ların yıkıldığını görüyoruz. Fırtına hereda ye nasıl duracak, asla bilin. miyor. Fakat gafil avlanmak niyetin- de değiliz. Mit şerefe bağlılığımız, İs- Bugü t 8 de tebrikâti e eğ N ar, | riküt kabul edilmiş, müteakiben vali, ugün saa e İstiklâl ve hürriyete aşkımız kadar, | çokda kabe mek ae kn ap. kabul edecek Maddi kuvyetimiz on sekiz yıldır ek* Bilmiş değil, yüz misli artmıştır. Ka- derin nasib! ise, bu millet, ikinel bir Dumlupınar yaratmaya hazırdır. Bu- Bu böylece, böyle bir günde düşün- mek ve söylemekte azmimizi ve cesü- Tetimizi kamçılayan bir vesile bulu- Yoruz; On sekiz yıl evvel, harpten mağlâp Çıkân koca bir Osmanlı imparator- luğu çökmüştü, Vatan, dört devlet t al edilmiş, ordunun sis ş, bütün kudret ve ha- e e düşman el koymuş” tu. Fazla olarak Padişah ve hükümet düşmanla beraberdi. Kimsesiz kalan Millet. avare ve perişan, bir takım boŞ vaadlerde, kuru formüllerde Ne Sat Çaresi arıyordu. Milletin bu izti- Fabından . Mustafa Kemal doğdu .ve » kuvvetli, muzaffer düşmanlarla milletin bu bitkin hâlinde pençeleşti, bu yoktuk içinde galebe çaldı, parça Parça enkazın altından bugünkü Türkiyeyi çıkardı, Bu dersi asla unut» Mayalım. k Bugün, etrafımızda dolaşan tekli. | sur, metin ve kuv- O . 1 n büyük SUN macera zihniyetinden uzak, Zirâ fırtına orta- | il İstiklâl harbine ald bir hatıra: Başkumandan Mustafa Kemal ve Garp cephesi kumandanı General İsmet bir kılayı teftiş ediyorlar yapıcı ve sulhcu Devlet Şefi seciyesi, «Milletin maküs talihini yenen» bü- yük asker meziyetile yuğrulmuştur, Bu memleketi sulh ve refah yolunda ilerlettiği kadar, bu milleti icâbında yeni zâferlere koşturacaktır, Yüreği. miz ferahtır, bayramınız kutlu olsun, Necmeddin Sadak Istanbulda 30 Ağustos bayramı Bu sabahki geçid resmi pek parl Taksim meydanında toplanan İstanbul halkı kahraman Mehmedcikleri şiddetle alkışladı İstanbul 30 ağustos zafer bayramını, çok erkenden büyük tezahüratle kulamağa baş- lamıştar. Şahir baştan başa bayraklarla donanmış, halk, askeri geçid Pesminin yas pılacağı Taksimdeki Cumhuriyet meydanı» na şehrin dört tarafından akın akın gitms- ge başlamıştır. Merasim programı mucibince 8 ile 9 ara» sında İstanbul kumandanlığında resmi teb- , belediye, vilâyet, parti, muhtelif herrmii ter erkâni, geçid resminde bazır bulunmak için Taksim möydanına gitiniş- Jerdir. Saat onda İstanbul komutanı, Taksim meydanında toplamış olan ne ğe ettikten sonra mbideye çelenk A geçid resmi başlamıştır. Taksim meji , binlerce halk ile dolmuştu. Halk yi man Mehmetcikleci şiddetle sy Gazetemiz makineye verilinceye m ei. çid resmi devam ediyordu. Saat on . raybumundan 21 pare t0p a Le şehir tenvir edilecek, Ha'kevlerinde samereler verilecektir. ak oldu Mareşal Fevzi Çakmak —.—. Ankara 29 (A.A.) — Zafer bay- ramının 18 inci yıldönümü mü- nasebetila yarın saat 8 de Genel Kurmay Başkanı Mareşal Fevzi Çakmak tebrikâtı kabul edecek ve saat 10 da Ipodromda merasim yapılacak ve bu merasimi bir res- mi geçit takip edecektir. 30 Ağustos 1922 Kulağında küpe!,, Rumen - Macar hududunda mühim hadise Bir Macar tayyaresi Rumen arazisine bombalar attı Bükreş 29 (A.A.) — Rumen umumi karargâhının bir tebliğine göte, Macar tayyareleri son günlerde birçok defalar Rumen arazisi üzetinde uçmuşlardır. Ya- pılan protestolara tağmen ayın yirmi ye: disinde, bir Macar bombardıman tayya- resi Secueni kantbası üzerinde uçtüğün- dan bir Rumen avcı tayyaresi havalana- rak Macar tayyaresini; pilotu yarak bir halde dönmeğe mecbur etmiştir. Ayın yirmi sekizinde bir Macar tay- yaresi mitralyözle ateş açmış, Sotulmare tayyare meydanına bombalar atarak bir hangarın hasara uğrnânna muştur. Rumen tyyareler bardıman tayyaresini inmeğe mec- bur etmişlerdir. Bir yüzbaşı ile bir subay» dan mürekkep mürettebatı tevkif edil. miştir. İngiliz tayyareleri Berlin üzerinde Dünkü hücumlar üç saatdevam etti Şehrin merkezinde ve cenubu şarki istikametinde büyük Nevyork 20 (AA) — Gazete muhabirleri. nin bildirdiğine göte, İngiliz hava kuyvet- lerinin bu sabah erken Börlin yaptıkları hücu böcumu üç saat sürmüştür. Londra 20 (A-A.) — Hava Nezareti teb- Mi: Dün gece İngiliş hava kuvvetleri bom- bardıman tâyyareleri Almanya vo Alman Iagali altında bulunan Hollanda ve Fransa- da asker! hedeflere hücum etmişlerdir. Bap- lin civarında mühim asker! hedefler bom- bardıman edilmiştir. Başka hava kuvyet- lerimiz de Lâypelg'de tayyarelere mahsus malzeme imal eden kereste fabrikasına, Dessan'da Junkets fabrikalarına, Dorte mound ve Relsghoiz, Dreine şimalinde Nor- geham petzol tesisatlarma - ve muhtelif düşman tayyare mydanlarına hücum eğ- mişlerdir. Fransada krallık taraftarları Charles Murras hararetli bir makale neşretti Olermont Ferrand 29 (AA) — Havas: Pransir kraliyet taraftarları Due de Gutse'in vefatı üzerine oğlu Conte de Paris'nin et- rafından toplarnmağa karar vermişlerdir. Kraliyet taraftarı Action Prançalsn gaze- tesinin şefi Charles Murraâ kraliyetin maşru- Ayeti prensipins olan sadakatini tekraf Hin etmiş Dus de Gülse hakkında uzun mağhi. yeler yazdıktan sonra yazısını «kral öldü, Yaşasın kral!» diyerek bitirmiş ekin a Neşriyat müdürü: Şevket Rado — Akşam matbaası | Viyanada dün görüşmelere başlandı Mihver devletleri Hariciye Nazırları Rumen delegelerile bir buçuk saat görüştü Viyana 29 (A.A.) Alman Hariciye Nazırı, bu sabah İtalyan Hariciye Nazı- rını ziyaret ederek bir müddet görüş- müştür, Macar heyeti sabahleyin Viya saya gelmiştir. Macar Başvekiki de mü- şahit mfatile gelmiştir. Macar Hariciye Nazırı Emperiyal ote- linde Kont Ciano“ve Ribhentropla gö- tüşmüştür. Rumen heyeti 13 de gelmiş tir, Viyana 29 (AA) Mihver devletleri Hariciye Rumen delegasyonu arasındaki iptidak müzakereler tahminen bir buçuk saat 17 den sürmüştür. Müzakerelere saat sonra nihayet verilmiştir. İngiltere vaktinde taarruza geçecek Kanada Müdafaa Naziri beyanatta bulunarak i böyle dedi Otlara 29 (AA) — abi konferan. sında Müdafaa Nazırı B. Ralston aşağıdaki beyanatta bulunmuştur; «İkinei Kanada fırkası talim ve terbiye- İkmal eder etmez, İngilterede bir Ka- da bulunacaktır. Bunum-için de fazla £a- mana hacet kalmamıştır.» B. Ralston, birinciteşrinin ilk yarısında Atlantik sahilinden bir üçüncü Kanada fırkamnın da tahşid edileceğini ilâve eyle- miş ve demiştir ki: «Bizim cephemiz Manş denizindadir. Bu- rada adamsır dahi kalacak olsak, oraya gönderebildiğimiz kadar her #*y gönder. meliyiz. Bugünkü harp safhasını bir İngi- liz taarraru takip edecektir. Bu taarruzun ne zaman ve nerede olacığını söyliyeme- yiz. Pakat şimdiki müdafaa devresinde gl» duğu gibi, o zaman da Kanada da kendine düşa rolü oynıyacaktır. Süveyş kanalına taarruz İtalyan tayyareleri Elkan- taraya bombalar attılar İtalyada bir mahal 29 (A.A) — İtak yan orduları umumi karargâhının tebli- ğine göre hava filoları İskenderiye ümü- sü bombardıman etmişler, Portsaid ile İskenderiye arasında Süveyş kanalı üze- rinde uçmuşlar, kanalın şimal mansabı- na ve Elkantara geçidine bombalar at- mışlardır. Kanalı Fi Maarif Vekili İzmirde İzmir 29 (Telefonla) — Maarif Vekili B. Hasan Âli Yücel bugün şehrimize geldi, İstasyonda merasimle karşılandı. Vekil bu: rada birkaç gün Kalacak ve maarif işleri | üzerinde tedikiklerde bulunacaktır, MDilrirmülcei —— Kumarbaz katiller bozmayan, gayet sıkı disiplinli hapisha- i meler! *. Devlet yaptığı bunca fabrikalardan bazılarını mahpusları çalıştıracak tarzda inşa edebilir, Keza maden işçisine o des röce ihtiyaç var ki hür ahalinin çalışma | mecburiyetini ihdas ediyoruz. Diğer ta. rafta katilleri kumar oynasınlar ve kac badayılık yapımlar diye besliyoruz, ba rundırıyoruz. Her halde tezad)