12 Haziran 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3
12 Haziran 1940 AKŞAMDAN “ Sanki yedim ,, usulünün ferde ve millete faydaları Dün şöyle demiştim: — Dünyada sulh iktisadiyatı artık | bitti, Şimdi harp iktisadiyatı hâkim- dir, Ona göre hareket edelim. umu: | mi ve hususi işlerimizi yeni zaruret | lere nazaran ayarlıyalım, Eskiden | ; «Çok sarfel, muamele olsun!» diki &mde: «Ax sarfet! Düğüm düğüm üstüne vur! İşten, dikişten, dişten arttır, arttırabildiğin kadar! Kara gün için ne saklıyabilirsen sak la'» Fakat derhal mukadder sualler İn- Sanın karşısına dikiliveriyor. Meselâ müstahsille tüccarın bu va- ziyet üzerine şöyle diyeceklerini tah- min etmek güç değildir: y — Yahu! Müstehliklere bu nasi- hatleri vermek kolay amma, bir de bizim halimizi düşün! Kimse birşey almamak yolunu tutarsa encamımız nice olur? Fakat böyle bir itiraz normal za- man ölçülerine göredir, Bütün dün- yanın fabrikaları ve diğer istihsal merkezleri tıkır tıkır işlerse; vapur lar, trenler hududlara balye balye, | fıçı fıçı emtia taşırsa, bütün köylüler tarlalarında çift sürebilirlerse cidden böyle bir bolluk huhranı kaydedilir: «Yapılıyor, yapılıyor; eamekinlarda teshir ediliyor; alıcı yok! Nedir bu halimiz?» demekte haklı olanlar zu- hur eder, Amma şimdi nerede © harıl harıl faaliyet? Beşeriyetin işe en yarar mil yonları yapıcı değil, yıkıcı âlâtın ba- şında! En büyük, en iftihara şayan muvaffakıyet, karşı tarafın stoklarını ve teşkilâtını berhava etmek... Böyle bir dünya ortasında, müstahsil ve tüccar: — Mahm elimde kalacak, eyvah!... - diyebilir mi? | Bilâkis... Ne imal etse, nasıl bir stok İ bulundursa kıymetinde revaç | görecektir. | İktisad ilminin dettiği iki türlü buhran olur, malâm: Biri, tacir müş- | teri gözler; mala nazaran alıcı azdır. Yani umumiyetle sulh zamanlarının vaziyeti, Bizim memlekete (1915 - 1918 hariç) hep bunu gördük, hep | buna alıştık, Fakat o devre erişemi- yen gençlerimiz de vesika ile halka mal dağılan memleketlerin sıkısını işitmişlerdir: ihtiyaç fazla, mal az Şimdi artık Akdenize de gayri ta- bü bir hal arız olduğu için — geçen harbin kıtlığı kaydedilmese bile — (niçin yaklaşan omuhatarayı sakla- malı?) elbette o eski emtia bolluğu yerine, birçok havayicin noksanı du- yulacaktır. Binaenaleyh, müstahsil ve mutavassıt İçin: — Malıma alıcı çıkmıyacak, eyvah! - kaygusu yak. Bu sebeble: | «Aman ey yalandaş nz sarfetin tav- pek yerindedir. Hem bizzat iks | tisad edecek vatandaşın kendi muka- .vemet kabiliyeti noktasından, hem de memlekette darlık hissedilmemesi AKŞAMA altın cihetinden Herşeyi hesaplayın! edilmesin! Mümkünse dim!» usulünü tatbik edi Bir zerre ziyan «Sanki ye k Beşiktaş ve civa ni karşılıyacak bir helâ mevcud olmadı- n, Kuru e ve Seref stadyomu | ya rilmiştir. — — Bizim hukuk fakültesinin ma- allahı vardır bay Amca... sabah & | Fiat mürakabe komisyonu toplandı 10 hazirandaki fiatler esas tutulacak, bazı tacirler hakkında takibat yapılıyor Fiat murakabe komisyonu, dün, Vi li muavini B, Halük Nihadın riyasetinde ilk fült toplantısını yapmıştır. Komisyon, ticaret ve sanayi erbabının da fikirle, aldıktan sonra fiat baremini kararlaştır- miştir, Komisyonun verdiği karara, pe- rakende ve toptan satışlarda 10 haz randaki fiatler esas tutulacaktır. Meşru kazanç nisbetleri de ayrıca tesbit edil miştir. Bu cihet de, belki bugün, belki de yarın ilân edilecektir. Akdenizdeki vaziyetten evvel mal getirtmiş kimsele- rin satış Fiatlerinde yükseltme Giheline gitmemeleri alâkadarlara tebliğ edilmiş- | tir. 10 hazirandan sonra O getirtilecek mallar için maliyet fiati üzerinden yüzde 20 ilâ 30 müsbetinde meşru kârlar veri- lecektir. Diğer taraftan, komisyon, Mihran Ke- | saroğulları haleflerinden Vahran Kesar- | Sömikok Eti Bank yeniden fiatleri tedkik ediyor Sömikok satışını üzerine alan Eti Bank kok kömürü fistierin! yeniden tedkik et- meğe karar vermiştir, Bu maksadla banka» tedkik heyeti âzasından B. Ek- gelmiş ve kömür işini ted- kike başlamıştır. B, Ek » yapacağı tad- kikağ neticesinde banka, kömürün toplan ve perakende flatierin! yeniden tesbit edo- cektir. Zonguldaktan şehrimizin ihtiyacını kar- şılıyacak derecade kömür gelmektedir. Pi- atler tesbit edildikten sonra satışa başla- nacaktır. Yeni flatler kararlaştıktan son- ra eski ftatler üzerine yap i hükümleri de yeni esaslara güre $a lecek Bir yük arabası bir çocuğa çarparak ölümüne sebeb oldu Üsküdarda C sukağından geçmek- yük arabası, a bir çocuğa »den yaralanma» ölümüne sebep olmuş, 1 yakalamıştır. KÜÇÜK HABERLER: * Tuhati biri kanuni kullandığı İç hareket Dün Sult mesinde Mu mış, suçu sabit görül lira para © dok! çarparak muhtelif k yapan Mustafa adında almadan radyo kanununa muhalif | ünden yirmi boş im edileriştir. taşımak zannı ile iliz kontrol Kuvvetleri ta- rafından Hayfada bevkif Sakarya bilâhare gerbez bırakılmıştı. Sakar- çeldiği İs lmeki Must, & Galatada Lüle dün yalın | yağına cam | kilde ya akilyatı Belediye ta 1 şubelere gönder kasap dükk ke ir aksaklık dığı, balkır i zaman ©f bulup lü madığı Belediye tişleri Gürak tedkik edilecek ve bir aksaklık görüldüğü, şikâyet vaki olduğu takdirde bunun dere hal önü alınacaktır. .. Mesleğin cazibesinden midir, nedir bilmiyorum. İ oğlunu ibtikâr suçu ile adliyeye teslim etmiştir. Vahranın, sebepsiz yere amon- yak fiatlerini yükselttiği bildirilmekte- dir. Bundan başka diğer bazı firmalar da, dün nlâkadar makamlara çağrılar rak istierap (edilmişlerdir. Komisyon, icap ederse her gün toplanacaktır. Önü- müzdeki içtimalarda zücaciye ve attari- ye fintleri tetkik edilecektir. İki tüccar hakkında tahkikata devam ediliyor Piyasadan kalay toplayarak ihtikâr Yaptığı iddiasile adliyeye verilen Ana- dolu Kontuvar Limited şirketi müdürü Jozef Nahom hakkındaki evrak dün s0r- gu hâkimine verilmiş ve yapılan sorgu neticesinde maznun serbes bırakılmıştır. Bu husustaki sorgu tahkikatı gayri mev- kuf olarak devamı edecektir. Sultanhamamında manifatura ticareti Karilerimizin mektupları Her istiyen kaldırımın, keyfine göre yaptırabilir mi ? kaldtrımını rabilir mi? Bomoatide Silâhşor soka- gın solunda 17 ilâ 39 No, ya kadar dikkat cdilocek olursa bazı ev ve apar- tmanların önü ev sahipleri tarafın- dan beton olarak inşa edilmişlerdir. Bu inşaatta bir nizam yoktur. Çün- kü herkes yalnız kendi hududunu dü- ş#ünmüş, ondan sonrasının düzlüğünü bozmuştur. Bu yaya kaldırımından eburiyetinde kaldıkça bu inşaatı urları yüzünden 5 bazan boşta dümü sarsan inişlere raslıyorum, Bu n yaya kaldı- rmından yürümektenan yolun orta sından gitmeği tercih ediyorum. Düz yaya kaldırımlarını kendi apar- tıman veya evin ünü beton yapa- sak diye lüzumsı re merdivenleşti renlere belediyemiz mâni olamaz mı? Hattâ birçok diğer sokaklarda insanın geceleri düşmesi tuzak karulmuğ gibi 50-80 santim vardır. —E ©. mahallesinde vu- dünkü Perihanı dokuz yerin» zabıtaca yakalan hakkında icsb eden bahkikat evrakı tanzim olunmuştur. Yaralı Perihan Haseki hastanesinde teda- vi altında bulunmaktadır. Perihanm sıhhi vaziyeti hakkında doktorlarca kati rapor verildikten sonra Sadık hakkındaki kanu. ni takibat devam edecektir. Sadık, ci yeti işlerken kendisine hâkim olamadığını ve ne yaptığını bilmediğini söylemektedir. hüshamızda | çarı Sadık, dün sabah | Bay Amcaya göre!... &. Ekseriyet hukuk; tahsilini tercihi ediyor. yaparken ihtikâr maksadile kalay ticareti yaptığı ileri sürülen Serkis hakkındaki evrak da dün sorgu hâkimine verilmiş ve tahkikatın gayri mevkuf olarak ya- pılması kararlaştırılmıştır. Toptan manifatura fiatleri düştü İtalyanın müttefiklere harp ilân etme- | sükünetle si, piyasada karşılanmıştır. Kapanan ihracat yolları yerine yeni ka- | nal ve alıcıların bulunacağına muhakkak nazarı ile bakılıyor. Liret fiatlerinde ne düşüklük ne de yükseklik vardır. Dolar, sterlin ve frank fiatlerinde de dün hiçbir | değişiklik olmamıştır. Diğer taraftan, dün, dahili piyasada, zahiri hiçbir sebep olmadan toptan ma- rüfatura fiatlerinde düşüklük kaydedil- miştir. Bu fiat düşüklüğü diğer bazı mad- delerde de olmuştur. Gümrükteki kahveler 8625 çuval dün ithal edildi Gümrüklerde bekliyen 32 bin çuvallık kahve partisinden 8625 çuval dün ithal edilmiştir. Gümrüklerde bekliyen diğer kabve stokları da peyderpey ithal edile- gektir. Hükümet, toptan kahve satış flat. lerini tesbit elmiştir. Satışlar üç nevi üze- rinden olacaktır. Fiailer kilo başına 120, 1205 ve 134 kuruş olarak tesbit edilmiştir. Perakende kahve fatlerinin kilo başına âzami 180 kuruş olarak satılmasma müsa- ade edileceği söylenmektedir. 10 haziran- dan sonra getirtilecek kahve fiatleri için ayrı bir barem tesbit edilecektir. İlk olarak yeniden çıkartılacak kahve stokları arasinda dolar üzerinden sipariş edilmiş bir partinin fiatinin tesbiti işi var- dır. Bundan başka, perakende yani kuru kahveci larında kahvelerin üzerine (halis) ve t etiketleri İstanbul kazalarının buğday ihtiyacı Belediyenin müracaati üzerine Toprak | ormal miktardan başka | mahsulleri ofisi şehir ihtiyac: karşılamak için günde 309 ton daha buğday vermeği kabul etmişti. Bu $ar yalnız şehir ihtiyacını karşılıya- cağından, mülhak kazaların ihtiyacı için Belediye, Vekâlet” müracaat etmişti Toprak mahsulleri ofisi daha eli ton buğday verileceğini Belediy tirildikten sonra Kar- talea, Yalova kazaları tinde dağıtılacaktır. Spor Sipahiocağı konkurları At 17 de ocağın açik manejlerinde icra odi- loeektir. Programda 3 ü mani atlama, Sü J olmak üzere 6 müsabaka vardır. Yalnız mani atlamalar için 17 biniş kayıt. & acemi atlar Göztepede Tanzimat sokağında ki: yazlık lokalde ve sahada devam Bu itibarla haziran müsabakaları çok yecanlı olucaktır. > Trabzona'dolu yağdı Trabzon il (AA; — Bugün nohut bü- yüklüğünde dol tür. Yağınur fasial «. Hattâ başka fakültelere devam ettikleri halde ayrıca hukuka girenler de vari... yapıştır.) ye bildirmiştir. | t ağmış, üç dakika sürmüş- Oyunun sonu Gülüşrek, konuşarak masâ oturdular. İskambil kâğıdları Neşe ile oyuna başladılar; — Ver bakalım, bir koz. Bir de ma ça ver " — Maçaya çakıyorum. Sen de ispati ver bakayım. — Eyvah, ben içeriye gittim. Kaybeden oyuncunun kaşları Ç tıldı, diğer iki arkadaşı kahkah salıverdiler, Kâğıdlar tekrar dağıtıldı — Koz karodur, Ver bakayım koz, — Kozlar bitince ne yap bakalım? —Ana.. Bu kadar sağlam kâğs! la bu defa da ben içeriye gittim. j Oyun devam ettikçe delikanlıların || neşeleri bozuluyordu. o Kahkahalar kesildi, kaşlar çatıldı. Evvelâ, yati rındaki seyircilere homurdanm başladılar: — Yahu, darılma amma, ayağın pek uğursuz geldi bana. nıma oturduğundanberi hep kayb diyorum Öteki de, biraz evvel tatlı tatlı nuştuğu arkadaşına çıkışıyor; — Hangi kâğıddan koz yap kaybediyorum. o Elimdeki diari öteki oyunculara İşaretle haber veriyorsun yoksa? — Amma yaptın ha. beşinci kol muyum? — Sana koldan, bacaktan ba den var mı? Kâğıdlarımı haber mi veriyorsun, diyorum, ya, işte. Casusluk isnad edi- yorsun bana, Bu da beşinci kol de mektir. — Sus, Allah aşkına. Zatem yenil yorum, bir de sen lâkırdıya tutma, | Öyle, kollu, bacaklı siyaset işlerinden anlamam ben, Oyun kızışıyor: — Bir koz ver. Bir daha, bir daha, — Eeeee... Ne bağımıyorsun yahu? Hitler mi kesildin basıma, — Ağzını bozma, bayım, Niçin Hit ler oluyormuşum? Oyunu kaybettik. çe bize mi çatacak Üçüncü delikan söyleniyor: — Bir koz yapıp ikinizi de ğim amma, fırsat bekliyorune. Etraftakiler gülüşüyorlar: — Yahu, sen de İtalyaya düngdi Oyunun başındanberi o tehdidler vuruyorsun... Oyuncuların üçünde de asabiyet İ artı, üçü de biribirlerine başladılar: ir . — Sen bu oyunu bilmiyörsum” zim. — Aman, şuna bak hele kendisi çok İyi biliyor. — Haydi canım, siz ikiniz ge misiniz. Her oyunda sizi müstemlej gibi soyup soğana çeviriyorum. hâlâ karşımda söz söylüyorsumuz Harp teşbihlerile başlıyan oyun, ni hayet harple neticelendi. Oyunculari dan biri kâğıdları yırtın att, masaya bir yumruk vurdu, üçüne iskemleyi o tekmeledi ve biribiri, küfür ederek masa başı Yüni j Si | dağıldılar. a Motosiklet bi ğ t bir çocuğa çarp Aksarayda o İN da b kte iken sekiz yaşlarında gi r kıza Çarpıp yaralar B. A. — Ayıplanmaz bayım: kli vasıtalarındaki on Bara atel kesin hukuk tahslline ihtiyaç #örtediye ia “Yari
