11 Şubat 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4

Gümrük ve İnhisarlar N 7 kili . tame 1 inci sahifede) tiz. O derecede ki diğer is- a üzerinde şimdiye kadar devletçe yapılan fiat tenzillerinde o ımad- delerin istiblâk miktarı, âzami olarak yüzde otuz, otuz beş artıniş iken, biranın istihlâk miktar, fiat tenzilinden sonra yüzde yüzden fazla arttı, Bu istihlâk, fi- at tenzilinden mütevellid psikolojik bazı nilleri sirile geçici bir artış mıdır, yoksa hakikaten bu artış geçici değil de daimi olarak devam edecek midir? Bu hususta henüz fazla zaman geçmemiş ol- duğu ve bütün istihlâki karşılıyacak mik- terda ve bol bir surette piyasaya fazlı bira arzedemediğimiz için kati bir teşhis koyacak vaziyette değiliz. Mashaza biz, bugünkü talepleri devam edici bir talep olarak kabul ettik ve bunun için icab eden bütün tedbirleri aldık, Hükümetin vazifesi, ihtiyaçları görmek ve samanın- da tedbirlerini almaktan ibarettir. An- cak, biz bu tedbirleri alırken Avrupa harbinin zuhur etmiş olması, onları vak- tü zamanında tatbik etmeğe ve netice- lerini istihsale imkân bırakmadı. Biliyor- sunuz, memlekette hali faaliyette bulu- nan tek bir bira fabrikamız vardır. Bu fabrikanın işliyebilmesi için bazı madde- lerin Avrupadan getirilmesi icab etmek- | tedir. Almanya ile ticari anlaşmamız tec- | did edilmemiş bulundu; deleri celbetmekte müşkül maddeler elimize, birçok çalışmalardan ve gayretlerden ve başka yerlerde araş- tarmalar yaptıktan sonra geç geldi. Onun içindir ki zeruri olarak Ankaradaki bu tek fabrikamız bile mevcud kapasitesi ile bir müddet işliyemedi, bu maddelerin tedarikinden sonra faaliyete geçti. Fab- rika, mart iptidasında yeni sene mahsu- İünü piyasaya arza başlıyacaktır. — Bomonti bira fabrikasını satın al- mak mevzuubahiz midir? — Bomonti fabr satın almağı düşünmüyoruz. Bira ihtiyacını, Ankara fabrikasını tevsi suretile temine çalışaca- #z. İcab ederse memleketin başka bir tarafında yeni fabrika kurmağı da he- sop ediyoruz. Cümhuriyetin mnai faali- yetleri daima en modern fabrikaları ve vesaiti memlekete getirmek ve sanayiimi- zi bu şekilde tesis eylemek yolunda in- kişaf etti, Biz de kuracağımız fabrikaları daima bu şekilde ve modern fabrika ola- yak kurmağı düşünüyoruz, Ankara fabri- kam dünyanm modern fabrikalarından bii Yeni kuracağımız fabrikanın da bu ayarda olmasını istiyoruz. — Fabrikada yapılacak tevsiat, yaz devresindeki ihtiyacı karşılıyacak mı? — Ankara fabrikasının kapasitesi hâ- len 4 milyon litre kadar bira istihsaline müsaittir, Yapacağımız tevsiattan sonra bu miktar 6 milyon litreyi bulacaktır. Her türlü hesaplarımızı yaptık ve tevsi- ata başladık. Bu inşaatın haziran nihaye- tine kadar tamam olacağını ve binaen aleyh yaz mevsiminde ihtiyaca yetecek kadar bira istihsal edeceğimizi ummak- tayız. Fakat hâlen dünya o vaziyettedir ki evvelden hesap edip alınmış bulunan | tedbirler, biraz zaman geçtikten sonra | bir-engele uğuyabiliyor. Böyle bir engel | zuhur etmezse, umduğumuza kavuşaca- Biz. Şimdilik bira fiatlerini bu miktardan aşağı indirmeği düşünmüyoruz. Vermut meselesine | gelince, — mesele şudur: Biz, şişe ihtiyacımızı Paşabahçe- deki şişe fabrikasından temin etmekte” yiz. Son zamanlarda yüz santilitrelik ver- mut şişelerinin, zamanında tarafımızdan sipariş verilmiş olmasına rağmen, idare- | mize teslimi gecikti. Onun için elimizde vermut hazır iken onu koyacak kap yok» tu. Şimdi şişeler teslim edilmiş ve ver. mutlarm piyasaya arzı başlarcıştır. Bu şişelerden gayri, vermut nevileri de var- dır ve bulunmaktadır. 40 derecelik rakılar ve şarapların ıslahı — Kırk derecelik rakı imalinden umu- lan netice alındı mı? —Kırk derecelik rakı sarfiyatı, ümid * ettiğimiz derecede fazla olmadı. Hâdisat | bize bunu gösterdi. Bu cins rakının ima- li, yüksek dereceli alkollerle yapmakta olduğumuz mücadele vasıtalarından biri- si idi, Maahaza, az da olsn bu sarfiyat maksadımızı temine yaramıştır. Memlekette şarabın kalitesini yükselt- mek, bol şarap istihsal etmek, harice şar rap satmak, bağcılığın inkişafı ve imem- Jeket mahsullerinin kıymetlendirilmesi bakımından, üzerinde hassasiyetle dur- duğumuz ve çalıştığımız bir mevzudur. Yeni Müskirat kanununu hazırlamakla meşgulüz. Bu kanun mevzuları içerisinde şarabı da mütalâa ederek onun istihsa- ine yeni bir veçhe vermek e sağ beplerden dolayı değil, yüksek ei içkilerle mücadele için ele aldığımız va- stalardan birisi olması itibarile de ayrı- ca ehemmiyeti haizdir. Bu çalışmaları mızın semerelerini yakında göreceğimizi ümid ederim, Gelincik ve Doğu sigaraları — Yeni siçara nevileri hakkında bir dez eyler wii) — Yakında Gelincik isminde yeni tip sigarayı piyasaya çıkaracağız. Kutusunun zaraleti ve tütün nefaseti stibarile tutula- tağını zannediyoruz. Köylü sigaralarının muayyen bazı şehirlerde satılmasına izin verilmemesi, yalnız varidat mülâhazasın- İ dan ileri gelmektedir. | olan Amerika amiralı Byrd, beyanatı Bu sene Şarkta yeni faaliyete başlıyan Malatya fabrika mızda imal gitirmekte olduğumuz Doğu ucuzluğu ve o ci- var halkının yetiştirdikleri mahsul bulun- ması itibarile iyi karşılanmıştır. Sigarala- rımız üzerindeki yeni fanliyetlerimizden birisi de kutuların şeklini değiştirmeğe doğru başladığımız bir harekettir. Ya» kında Yenicenin üstündeki yükek siğa- raların kutularını değişmiş göreceksiniz. Bu kutular, bugünkülere nazaran daha zarif ve güzel olacaktır. Sigara harman- slarımızın günden güne daha iyi olması için mütemadiyen çalışmaktayız. Bazan bu sigaraların bozuk çıktıkları şikâyet edilmektedir. Bu, nihayet teknik bir me- seledir. İşçilerimiz daha iyi olur, daha dikkatli davranırlarsa, sizaralarda za- man zaman tesadüf edilen bu bozukluk- lar da kalmıyacaktır. Tütün satışlerile Ti- caret Vekâleti meşgul olmaktadır. Size yalniz süreti umümiyede söyliyebilirim ki bu seneki tütün mahsullerimiz tama- men satılabilecek, ve bilhassa zürra elin- de satılmamış tütün kalmıyacaktır Teşkilât kanunu — İnhisarların yeni teşkilât kanunu ne vaziyettedir? - r teşkilât kanununu hazır- ladık ve Büyük Millet Meclisine arzettik, Meclis, kış tatilinden sonra faaliyete baş- ladığı zaman bu kanun müzakere edile- cektir. Şimdi lâyiha Büyük Millet Mec Misindedir. Gümrük tarife kanunu — Gümrük tarife kanunu hazırlanı- yor mu? — Gümrük tarife kanunu üzerinde de şalışıyoruz. Tarife kanununun yapılması memleketin zirai, iktisadi, ticari mesele- lerile ehemmiyetli surette slâkalıdır. Ba bakımdan tarife kamununu yalnız Güm» rükler Vekâleti yapmıyacak, diğer Ve- kâletler de bu hüsusta birleşerek ihtiya- ca uygun bir kanun vücude getirilecek- tir. Biz, şimdi, evvelemirde tarife kanu- mumun muhteviyatı itibatile taksimatını, formüllerini, yeni usullere ve esaslâra göre hazırlamakla meşgulüz. Vekâlette bir komisyon bu iş üzerinde çalışmakta- dır. Komisyonun mesaisi eper ilerledi. Bu ikmal edildikten sonra bu esas dahi- linde hangi maddeden ne kadar gümrük resmi alınması lâzmgeleceğini, diğer Vekâletlerle birleşerek tesbit edeceğiz ve ondan sonra lâyiha tamam Olunca Büyük Millet Meclisinin tedkik ve tasvi- bine arzedeceğiz. Tarife kanunu üzerin- deki faaliyetimiz budur. — Gümrük ve Komisyoncular kanun- ları ile kaçakçılığı takip işleri ne merkez- dedir? Kaçakçılıkla mücadeleye devam et- mekteyiz. Şimdiye kadar kaçakçılık va- kaları cenup hudutlarımızda olmakta idi. Buradaki faaliyetlerimizi yakından uhafaza genel nı da beraber slürük bir det evvel bir seyahat yaptım. Teşkilâtı. mızın iyi kurulmuş olduğ, larının ipi semereler verdiğini Bununla beraber o müuntakadal Tik tamamen bertaraf olm mez, Kaçakçılığın diğer bir nevi de Gnl rüklerdeki muamele kaçakçılığıdır. Bu vakayi de hâlen yok de: azalmıştır. Gümrük for leştirecek yecek olu yırlamaktı Büyük Millet Meclisine te lşıyoruz. Bir diğer faali servislerinin her biri nameler ve izahnameler hazırlamakıa bulunuşumuzdur. Bu izahnameler ve tali- malnameler tatbik mevkiine girince me- murlarımız için çok kolaylık olacak, bir- çok tereddüdler ve mülâhazalarla işleri geciktiren sebepler ortadan kalkacaktır. Yapacağımız yeni Gümrük kanunundan başka bilhassa bu talimat ve szahname- ler, bizi maksadımıza ulaştıracak ve güm- rük muamelelerinde basitliği, emniyeti ve sürati temin edecektir, Bunların mü- him bir kısmı hazırlanmış, hazırlananlar tatbik mevkiine konmuş olup diğerleri üzerindeki faaliyet de hummalı bir kilde devam etmektedir. Komisyoncular hakkında, mevcud kanunun bazı hüküm- lerini değiştiren bir Iâyiha da hazırla- maktayız. Onu da hazırlıklarımız bitince yüksek Meclisin tasvibine arzedeceğiz. Amiral Byrd cenub kutbuna vardı Londra 10 — Bir heyeti aeferiyenin başında Cenup kutbuna hareket etmiş ektiği bir tehsizde Cenubi kutup miknatis mıntaka- vardığını bildirmişti VEFAT Tophane mühürdarı merhum Rifat beyin mahdumu ve ordu müteshhidle- rinden bay Salâhaddin Rifat Kink Alla- ban rahmetine kavuşmuştur. Cenazesi 12/2/1940 pazartesi günü saat 11 de Cihangirde Cihangir Palastan kaldırıla- rak namazı Teşvikiye camiinde kılındık- gördüm. Jitelerini basit- meydan vermi- ük kanunu ha- bu sene içinde u ve çalışma | meri, ilya işlerini tanzim için bitaraflarla müzakerede (Bastarafı 1 inci sahifede) Maamafih şurası kaydediliyor ki İngil tere ve Fransa hükümetleri muhasamata hangi şartlar altında nihayet verileceğini gok uğıkça Mildirmiş bulesuyorlar. e giltere ve Fransa keza hanşi prensipler uğrunda harbettiklerini de anlatmışlar- dır. Mezkür prensipler İngilt.re ve saya olduğu kadar Amerika milleti için de munzzezdir, İngiliz ve Fransız mil- İetleri işte bu prensipleri müdafaa için silâha sarılmışlardır. İtalyan mahfili Amerikanın teşebbüsünden memnun Londra 10 — Romadan gelen malü- mata göre İtalyan siyasi mahafili, Ame rikanın dünya işlerini tanzim iin” bita- raflarln müzakereye giriymesinden ve Amerika Hariciye müsteşarmın o Avru- paya seyahatinden memnun görünüyor- Jar. Bitaraf müşahitlerin kanaati Amsterdam 10 (AA) — Rooseveli'in te- şebbüsleri an henüz resmi tefsirlere £ engellerle karşılanacağı kanaatinde bulunuyorlar, Telegraph gazelesi diyor ki: «Beriinin ve Londranın nokta nazarla rı mutlak surette biribirine muhalif Berlin, İngiliz kudretinin Londra m mosyalisi rejimin imhasmu istiy mudratsâ halindeki fki taraftan ör imha edilmesinden gayrı hiç bir hal su- reli mutasavver değildir.» Fransız meclisinin gizli celseleri (Baştarafı 1 inci sahifede) Diğer taraftan bir İstihbarat Nezareti de kurulacaktır. Fakat bu Nezaret şimdi- ye kadar sanıldığı gibi B. Frossard'a de- ğil, fakat halen İş Nazırı bulunan B. Pomaret'ye tevdi olunacaktır. İş Nazırlı ğına da Radikal sosyalist partisi parlâ- mento grupu yedi B, Chichery getirile- çektir, Hava Nazırı B, Guy Lachambere da kabineden çekilecektir, . Fakat bu deği- şiklik pek muhtemel olarak biraz daha sonra vukua gelecektir. Harbiye Nezareti parlâmento müste- garı B, Duclos'nun da-istifam ihtimalleri bahis mevzuu edilmek Paris siyasi. mahfillerinin kanaati ka- binedeki bu değişikliklerin pek yakında vukua geleceği merkezindedir. Paris 10 —. Bütün Fransız gazeteleri büyük başlıklarla Mebusan meclisinin dünkü gizli celsesini mevzuuhahsediyor- lar, Gazeteler, “milli müdafaa teşkilitna âid çok nazik meselelerin hadisesiz ve Fransızların müttefik vatanperverlik his- si içinde cereyan etmiş olduğu yolun İ deki kaydı derin bir memnuniyetle te- barüz ettirmektedir. Gizli celse hakkında Exeelsior gazete- si şu mütalğada bulunuyor: «Kalabalık bir meclise tevdi edilen sir artık bir ser olmaktan çıkar. Bu mi zakereler olduğu gibi il Populaire gazetesi gizli celseden mem- numiyet beyan ediyor. Çünkü bu celse bu gazetenin direk n Leon Blum- un talebi üzerine v yette buna mu. arız olan B. Daledier'ye rağmen akdedil- miştir. B. Daladier bidayette bu gizli celseye müteriz idiyse de Meclisin lü- zumlu gördüğü celseyi akdetmekte ser- bes bırakmıştır. Ocuvre gazetesi, seferber edilen me- busların cepheden çağrılmamış olma- sını terssüfle karşılıyor. Aube gazetesi şu mütalâada bulunu- yor: «Gizli celse yersizdi. Müzakereleri gizli tutmamak lâzımdı. Dünyanın en demok- rat kürsüsünden memlekete hitap etmek lâzımdı.. Memleket önünde konuşmak icab ederdi.» Fransız âyan meclisinde Paris 10 (A.A.) — Âyan meclisinin Hariciye encümeni diplomatik ve askeri vaziyet hakkında Reiş Beranger tarafın- dan verilen izaha dinlemiştir. Bunu müteakib âyandan Buison, İngiliz - Fransız - Amerikan münasebetleri ve harp karşısında Amerikanın vaziyeti hakkımda izahat vermiştir. Encümen bundan sonra Polonya - İn. giliz ve Polonya - Fransız muahedeleri hakkında âyandan Plaisant tarafından verilen malümatı dinlemiştir. BuğüniPEK SİNEMASINDA 11 Şubat 1940 Bu hafta SAKARYA SİNEMASINDA GENUB POSTASI Görülmemiş veni bir Fransız filmi Baş Rollerde; PİERRE - RİCHARD WİLLM CHARLES - VANEL ve JANY HOLT Ayrıca: Büyük casusluk filmi. VATAN Bekçiliği Baş Rollerde: CONRAD NAGEL - ELEANOR HUNT İlâveten: FOKS JURNAL en son harp ve dünya haberleri. Bugün saat 11 ve İ de tenzilâtle matineler ALEMDAR Gayet büyük masraflarla Süper film ve tabit renkli olorak gevrilmiş olan SiHiLEY TEMPLE ye bi son m8 Rl KÜÇÜK m başa yaşatan CASUŞ İNTİKAMI Müstesna proğramın son günleri UYAN ve YAŞA | Son dünya haberleri l Bugün saat 11 de GÜZEL ESİRE Tamamen renkli | Saat 11 de 15 kuruş 10 Şubat 1940 PARA ve ÇEKLER l BUGÜN ASRİ sinemada Meşhur artist köpek RİN . TİN TİN'in en hissi ve fevkalâde filmi RİN - TiN TiN ve EŞi Görülmemiş en byk filmi İlâveten: MANUELLA DOROTHY LAMOUR ve RAY MİLLAND taralından meşhur aşk opereti A kn —w>asZ-w 1 Sterlin 109 Dolar 100 Frank 100 Liret 100 İsviçre Pr, ŞEHİR TİYATROSU Tepebaşı Dram kısmı Gündüz saat 15,30 da Gece saat 20,30 da Gündüz saat 15,30 da Gece saat 20,30 da OĞLUMUZ 100 Ruble Yarın akşam SARA Y Sineması Parisin büyük Müzik-Hollerinin muhteşem dekorları arasında geçen hissi ve milessir Z AZA Fransızca sözlü büyük aşk filmini takdim edecektir. Baş rollerde: GLAUDETTE COLBERT ve HERBERT MARSHALL BİR AKTRİSTİN HAYATI ... BİR KADIN KALBİ... Dünyanm bütün lisanlarına tercüme edilen ve Fransa tiyatro âleminde fev- kalâde bir muvaffakıyet kazarımış olan bu şaheser, göz kamaştırıcı dekorlar arasında sinemaya çevrilmiştir. Macerası dillere destan olacak Pek yakında TAKSİM Sinemasında CHARLES BOYER ve IRENE DUNNE Göz kamaştırıcı dekorlar ârasinda, servet ve lüksün hükümran oldu ğu muhitlerin sonsuz zarafetleri içinde çevrilen SABAHSIZ BiR AŞK GECESİ Müstesa filminde aşkın bütün zevk ve ihlirasını yaşıyorlar. Bir erkek... İki kadın... 3 aşk... Ve 3 İhtiras... Bugün SÜMER sinemasında Gidip görünüz: İlâveten: EKLER JURNAL son dünya ve harp haberleri Bugün sant Ji ve 1 de tenzilâtlı matineler HAFTANIN EN GÜZEL FİLMİ AMERİKAYI ALTÜST EDEN BİR MEVZU ESiR TÜCCARLARI Baş rollerde ROBERT TAYLOR FLORENCE RICE WALLACE BERRY 10 binlerce figüran - Görülmemiş (derecede heyecanlı - Muazzam ve müthiş sahneler FİLME İLAVE OLARAK FOKS DÜNYA HAVADİSLERİ Bugün saat 11 ve 1 de tenzilâtlı matine