31 Aralık 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3
AKŞAMDAN AKŞAMA zoğaldı, dere 4 E geliyor , büyük sermayeli , oşin şahsiyetler ta- ; Jet mevzuu teşkil yet birdenbire de- - veşbin arasında, “errüler gözümü- .okşuyor. Bunda © komitenin büyük iv ». olduğunda şüphe edi- iemez. Fakat ayni zamanda hamiyet erbabı, uğradığımız mili felâketin büyüklüğünü ihata etmiş; kendilikle- rinden, isteye isteye, seve seve ona göre davranıyorlardır şüphesiz... Bunun üzerine ben de iki gündür söylediğim acı sözleri geri alıyorum. (Tabii yüksek ianeler verenler huzu- runda... Ötekilere taarruz hakkımız daima baki kalmak şartile!) Şimdi bambaşka bir intiba hasıl olu- yor: Yardım etmeği istiyenleriti arzu- larını ve iane vermek kabiliyetlerini gür akan bir suya teşbih edersek, bu Suyu, olduğu gibi, muhtaçlara nakle- decek teşkilâtı da bir nehir yatağına benzetmemiz lâzım gelir. Bu günkü vaziyette, su çok, dere küçük görünü- yor. Sağda solda bir kaç gündür şöyle konuşuluyor: — Yahu, birader! Falanca yüz lira vermiş diye duyuyorum. Neymiş onun servetine göre yüz lira?... Şayed adam- akıllı istemek yolunu bilseler, ben bi- Ie okadar parayı gözden çıkarırım... Hattâ üstelik müstamel eşya da veri- rim... Lâkin gelmeliler, istemeliler.. Ben şahsen müracaat edemiyorum bir türlü... İşittiğime göre, bugün ve yarm bü- tün evlerin kapısı akşama kadar ça- nacak; nufus sayımı günlörinde ya- pıldığı gibi hepimize ayrı ayrı bâş vu- rulacakmış, Eğer bu olamazsa, aradan zaman geçerse, tam tavına gelen bu coşkun hissiyat tahintile tavsayacak- tır. Taşkın su, nehir yatağına giremi- yecek; dağılıp ziyan olacaktır. Saye, bilâkis bu toplama ameliye- Kütaden 2, memleketimizde bir Sa » Düm ceröyanı için ilk büyük sAltöncelgi e hektir. Artık emin ola- bilir Bir gün'bizim de şahsen başi- Mmizjir belâ gelse, öteki vilâyetler karç yardımına koşacaktır. Tadığımız şu son musibet selin- lenğer bir teşkilât nehri kazanır- #kşu da tesellidir. O zaman, ancak u6 zaylatımıza ağlamamız lâzım gektir, Böyle bir hayırperver ci- İba kıymeti, maddi okayıplarımız- didaha büyüktür. kin, bu muazzam teşkilât işini #iarıldı!» diye alkışlamadan evvel beyelim; o Bakalım hakkile teazzuv *dliyor mu? Her birimizden, aktif, hat passif şekilde istifade edebiliyor mı Ancak bunu gördükten sonra hünümüzü vereceğiz, “ Sürat!... Sürat! tesun kazazedelerine, yardım İçin İmd levazımını hâmil olarak İstan- buan Dumlupınar. vapuru tahrik edhiş. #aba kaç mil gider? Giresuna kaç “güle vasıl olur? Ynilmiyorsak, bu tekne en Allah- ık efinelerimiz arasındadır. Biraz dak süratlisi - hayır en siiratlisi - yo- la ıkarılamadı mı? er işte sürat istiyoruz... Sürat! Bugibi vaziyetlerde günlerin deği sağlerin, dakikaların kıymeti vardır. Vahndaşlar kar ortasında beklesiyor... (Wâ - Nü) Türk - Alman ticareti 4msterdam 30 (A.A) — Havas ajahsı bildiriyor; Almanya, yeni bir ticaret muahe. desinin akdini Türkiyeye teklif et. mişti, «Kölmüsehe Zeltunğ, Türkiyenin bu teklife, ancak Pariste bulunan "Türk heyetinin &vdetinden 8onra cevap ver- mek istediğini büyük bir infial ile yaz- maktadır. Lille telefon satıralı yandı Paris 30 (A.A) — Lillede öğrenildi- ğine göre, gece çıkan bir yangm neti- cesinde şehrin telefon Işantınlı tama- mite harap olmuştur, Hasgrât pek mü- himdir, i ŞEHİR HABERLERİ Adliye Tebligat müdürlü lâğvedildi Açıkta kalan 78 mübaşir, Posta Tebligat kadrosuna ve taşradaki münhallere tayin edilecekler Adli tebligat işlerinin posta ile yapılma» sı hakkındaki kanunun 940 sena iptidasın- da tatbikine başlanması kararlaştarılmıştı, Bu kanun mucibince dünden itibaren nd- Hye tebligat müdürlüğü tamaile Jâğvedii- miştir. Istanbul adliye müşabirleri kadrosunda. tebligat ve mahkeme işlerinde müstahdem 133 mübaşir bulunuyordu. Yeni kanunun tatbiki üzerine tebligat müdürüriyeti lâğ- vedilince, evvelce tebligat işlerinde çalışan 78 mübaşir açıkta kalmıştır. Mübebaki 75 mübaşir, mahkeme işlerinde müstahdem bulundukları cibetle bunlar vazifelerinde ipka edilmişlerdir. Üsküdar adliyesi mah- köme mübaşirleri de bunlara dahildir. Açıkta kalan 78 mübagirin derhal yeni vazifeye geçirilmeleri için lâzımgelen ted- birler de alınmıştır. Bunlardan bir kısmı posta tebligat kadrosuna nakledilecekler- dir. Bunların Hstesi İstanbul posta ve telg- raf müdüriyetine verilmiş ve müddelumu- milik de icap eden temaslara başlamıştır. Açıkta kalan mübaşirlerin mütebakisi de muhtelif vilâyetler adliyelerinin mahkeme mübaşirlikleri kadrolarına nakledilecekler- dir. Müddetumumilik, Adiiye Vekâleti va- #ıtasile muhtelif vilâyetler adliyelerinin münhal bulunan mahkeme mübaşiriiği kadrolarını getirtmiştir. Istanbulda açıkta kalan tebligat mübaşirleri.bu kadrolara gö- re muhtelif vilâyetlere taksim edilecekler ve inha üzerine derhâl sicilleri gönderilerek süratle tayin edileceklerdir. Mübaşirlerin açıkta kalıp maj'dur olma- malarımı temin maksadile bunların sürat- le yeni vazifelerine tayinleri için lâzım ge- len tedbirler de alınmıştır. Müddelumumi B. Hikmet Onat dün bu hususta bir muharririmize şunları söyle- miştir: — Yeni tebligat kanununun tatbikine başlanması üzerine İstanbul adliyesi mü- başirler kadrosundan 78 mübaşir açıkta kalmıştır. Bunların mağdur olmamaları için icap eden tedbirleri aldık, Açıkta kalan mü- başirlerin bir kısmı derhal posta idaresine nakledilecekler, bir kısmıda elimizdeki münhal listeleri mucibince süratle muh- telif vilâyetler mübaşirlik kadrolarına ta yin olunacaklardır. Hiç bir mübaşir açıkta kalp mağdur olmıyacaktır. Yülbaşı tatilinden sonra tebligatın posta ile yapılmasına başlınacaklır. İş sahipleri gone eskiden olduğu gibi tebligat muamele- #ini aid oldukları mahkeme kalemlerinde yaptıracaklar, fâkat bu defa tebliğe ücret olarak sadece posta parası vöreceklerdir. Mahkemeler de bu tebiiğnameleri postaya vereceklerdir. Belediye teşkilat Ankaraya giden heyetin bir kısım âzası avdet etti Geçe hafta Ankaraya giden Belediye reis muavini B. Rıfat Yenel'in reisliği al- ndaki heyetten Belediye fen işleri müdü- Tü B. Nuri ve hukuk işleri müdürü B. Ha- san Ferld dün şehrimize gelmişlerdir. B, Rafa: Yenal ile istimlâk müdürü B. İsmall Hakkı bugün şehrimize geleceklerdir. Heyet, Belediye teşkilâtı hakkında ha- zırlanan teşkilât projesi, istimlâk işleri, Imar hareketleri ve saire Belediye işlerine dair muhtelif Belediye işleri etrafında Da- hiliye Vekâletile temasta bulunacaklardı. Fakat Erzincan felâketi üzerine Ankara- dan ayrılan Dahiliye Veklii B. Faik Öz- trak'la esaslı temaslar yapamıyan heyet, Vekületin alâkadar şube müdürlerile gö- rüşmüştür. B. Falk Öztrak, Ankaraya avdetinden sonra İstanbula ald meseleleri tedkik ve intaç edecektir. Belediye bu hususta Ve- kâletin tasdikinden sonra yeni mesai faa- liyetine başlıyacaktır. İskeleden düştü Fatihte Şekerci hanında oturan ve Def. terdarlık binasının tamiratında çalışan Ahmed; dün iskele üzerinde müvazenesini kaybederek düşmüş, muhtelif yerlerinden yaralandığından polis tarafından hastane» ye kaldırılmıştır. Dalgalar Rk kaybolan sandal Kadri isminde birine aid bulunan bis sandal; evvelki akşam Dumlupmar yapu- runa bağlı iken sahibi vapura girmiş, bu sırada sandal suların tesirile ipini kopa- rarak açılmış ve kaybolmuştur. imdi polis, bu kayıp sandalı aramaktadır. Sporcuların felâketzedelere yardımı Sekiz klüp arasında bir turnua yapılacak Her Türk vatan deşlerimize yardımı Koşmak için birbirile müsabaka bu anda sporeularımi- sın da bu milli vazifede harekete geçme- lerinin icab ettiğini dünkü nüshamızda ile- ri sürmüş Frenç Varuş) maç- ları halatının felâketzedelere terkini (5s temiştik Mömnuniyetle haber aldığımıza göre be- den terbiyesi İstanbul müdürlüğü ileri sür- düğümüz bu fikri esas itibarile kabul et- miş, yalnız Macar maçları hasılatının bü- yük bir kismi mezkür takıma verileceği ci- htle sporcular yardımının daha dolgun olmasi için Galatasaray - Fenerbahçe - Beşiktaş - Vefa - Beykoz - Heyoğluspor - Şişli ve Kurtuluş olmak üzere 8 klübün iş- tirâkile bir tumuva tertibin! daha muva- fık bulmuştur. Bu iş için önümüzdeki salı gün akşamı mıntaka merkezinde bir toplantı yapıla- cak ve iki hafta devam edecek olan bu maçların beferrünli tekerrür edecektir. Lig maçları iki hafta müddetle tehir edi- Jecektir, Küçükpazarda cerh Küçükpazarda arabacılar kâhyası Meh- med Ali ile Tahir adında biri kavga etmiş- e kaf- ler, Tahir bıçakla Mehmed Aliyi karnından |” yaralamıştır. Yaralı Mehmed Ali hastaneye kaldırıl- miş, müddelumumilik tahkikata girişmiş- tir. Adliye doktoru B. Salih Haşim Cer- rahpaşa hastanesinde Metimed Aliyi mua yene etmiştir. Mehmed Alinin yarası çok ağır olduğundan hayatı tehilkededir, Mangal kömüründen zehirlendi Pangaltıda Kodaman caridesinde oturan Rıdvan isminde biri; odasında yaktığı mangal kömürile zehirlenmiş, polis tara- fından Beyoğlu hastanesine kaldırılmıştağ Karilerimizin mektupları Kullanılmış eşya, müstacel yardımda ehemmiyetlidir Bütün efkârı umumiyemiz zelzele ile meşguldür. Karilerimizden birt de, pek haklı olarak, eski eşyanın chem- miyetinden bahsetmektedir: ... Yurdumuzun ve sevgili milletimizin maruz kaldığı felâket hepimizi ayni derecede müteellim ettiğine şüphe yoktur. Felâketin kış mevsiminde ve bilhassa memleketimizin en soğuk mın- takasında olması Leewürümlüzü bir kat daha arttırmaktadır. Bu yurttaşları- muzın halini düşünerek ağlamak kâfl değildir. Bize düşen vazife en öcü ihtiyaçlarını temine çalışmaktır. Fikrimee bugün en ziyade muhtaç oldukları kendilerinin soğuğa. kargı mukavemetlerini arttıracak, yorgan, battaniye, örtü ve sırtlarına giyebile- çekleri her nevi çamaşır ve elbisedir. Yine fikrimce bunların müstamel ol- ması, geç tedarik edilebilmesinden çok daha az mahzurludur, Muhterem ahalimizin bu eşyayı pek büyük bir arzu le vermeğe hazır ol- duğundan herkes emindir, Yalnız bun- lari evlerden toplayıp süratle muhtaç olanlara tevzi için Kısilayin himmeti lâzımdır. Köpekler gene çoğalıyor Bundan bir müddet evvel belediye- nin «ldığı tedbirler neticesi olarak #okaklarda gezen serseri kedi ve kö- pekler hayli azalmıştı. Bu tedbirin tavsadığı görülmektedir; Başı boş ge- zen köpekler gene çoğalıyor, Bilhassa gece yarısından sonra Tophane ile Kabataş urasında bunlardan bir ka- çına hatiâ insan üzerine saldıranla- rına raslanmaktadır. Üç gece evvel o civardan geçen bir karlimiz bu hay- vanlardan birinin taarruzuna uğradi- ğını bildirmektedir. Alâkadarlara, daha ehemmiyetli bir hâdise vuku bulmadan tedbir alınma- sı lüzumunu hatırlatırız. Çamurlu sokaklar Belediye temizlik işleri idaresi faaliyette Son günlerde yağan yağmurlar dolayıs sile şehrimizin henüz kaldırım yapılm- yan veya kaldırımı bozuk olan cadde Yo sokakları çamurla dolmuştur. Belediye re- isliğinden verilen emir üzerine Belediye te- miziik müdürlüğü şebrin yanlız ana cad- delerini değil, mahalle aralarındaki sokak- ları da temizletmeğe ve çamuru kaldırt- bilhassa, tmiş, sahilde ve sokak içlerinde bulunan büyük çöp san- dıklarının içinde günlerce boşaltılmıyan çöplerden dolayı buradaki memurları mü- ahaze etmiş Yemiş ve civarını temizle miştir. Belediyo, büyük caddeleri yalnız yazın yıkatayordu. Fakat yağmur dolayısile bir çok caddeler de çamur içinde kaldıkların- dan şimdi kışın da bu caddeler haftanın muayyen günlerind yıkınacaktır. Bun- dan başka temizlik amelesinin devamlı su- rette çalışabilmesi için amele başındaki onbaşilar ve kontroller arttırılmıştır. Ame- lenin vazifesini işkâl edecek sürette yollar rı kirletenler de cezalandırılmaktadır. Elini makineye kaptırdı Fenerde bir çeltik fabrikasında çalışan Ahmed bir elini kazârn makineye kapltır. Ankara treni Dün İstanbula teehhürle geldi Birkaç gündenberi m şiddetli yağ- murların hasıl ettiği seller Sapanca İle İz- mit urasındaki demiryolünda bazı tehri- bat yaptığından dün Ankaradan kalkan ekspres Haydarpaşaya ancak saat 1430'da gelebilmiştir. İzmitten gelen ekipler bu müddet zarfında yoldaki ârızayı izale et- mişlerdir, Dün ihraç edilen mallar Dün, İlalya, Yunanistana balık, Roman- yaya, Antep fıstığı, Latonyaya tütün, Pran- saya küçük baş derileri, Yugoslavyaya ke- mik ihraç edilmiştir. Çaycı, kahveci ve çuvalcıla- rın limited şirketi Dün sabah, çaycılar, kahveciler. çuval- cılar, ticaret odası salonlarında toplana- rak birer ithalât Wmited şirketi tesis et- mişlerdir. Çaycilarin kahveciler, şirketi müştereken kurmuşlardır. İthalât tacirleri kendi aralarında hazırladıkları mukavele- nameyi, dün uzun uzadıya münakaşa eb- tikben sonra imza etmişlerdir. İdare heyeti seçimi bilâhare yapacaktır. Bu toplantılara Ticaret Vekâleti ihracatı kontevi dairesi relsi B. Hakkı Nezihi riya» set etmiştir. Diğer taraftan yumurtacılar ihracat birliği, idare heyetini seçerek mın- taka ticaret müdürtüğüne bildirmiştir. Mangala düştü Kasımpaşada oluran iki yaşlarında Birsel odada oynarken mangala düşmek suretile muhtelif yerlerinden yanmış, po- Ms tarafından Etfal hastanesine kaldırı. muşta, Bayan Fatmayı çiğneyen şoför Sorgu hâkimi, Nuriyi tevkif etti Otomobile Belediye elvağınidan geçer- ken Fatma adında bir kadına çarparak yaralayıp ölümüne sebebiyet vermekten matnun şoför Nuri dün adliyeye teslim edilmiştir, Masava golör müddelamurullik- te verdiği ifadede: — Ben otomoblile giderken kadın bir- denbire önüme çıktı. Kazada benim teğ- birsizlik ve dirkatsizliğim yoktur. Kazaya kadın sebebiyet vermiştir. Diye suçunu inküra kalkışmıştır. Yapı- Jan keşifte ise Narinin otomobilinin bozuk olduğu ve bu yüzden otomobili idare eder- ken tedbirsizlik neticesinde kazayı yaptığı görülmüştür. Dör düncü sorgu hâkimi tarafından ya- pılan İsticvap neticesinde Nuri tevkif edi- Jerek adliye tahkikatının mevkufan de- vamina karar verilmiştir. Dünkü hava raporu Yeşilköy msteoroloji istasyonundan al- dığımız malümala göre dün bava yurdun bütün bölgelerinde kapalı we yağışlı geç- miştir. Rüzgürlar Orta Anadoluda cenup, Trakya, Kocaeli ve Karadeniz kıyılarında şimal istikametinden, diğer bölgelerde ce- nup İstikametinden ösmiştir. İstanbulda buyu kapalı ve yağışlı geç- miş, rüzgür şimalden saniyede 2 ilâ 4 mef- re hızla esmiştir. Sıcaklık en fazla 99, €n az 49 santizrad kaydedilmiştir. Ocaktan sıçrayan ateşler Unkapanında bir demir fabrikasında ça- lişan Nuri; ocaklan sıçrayan ateş parçala-. rile muhtelif yerlerinden yanmış, işe el ko- yan zabıta memurları tarafından hasta- neye kaldırılmıştır. Taksi direğe çarpti Şoför Neşetin idaresindeki taksi Üsküdar da Kışıklıda bir telgraf direğine ine çarpa bu suretle dığı elbelle polis el Kar AR al taratından a rm m, İSTANBUL HAYATI Büyük facia karşısında ! Ankara radyosunun boğuk sesi, kulak zarlurı üzerinde korkunç bir homurtu halinde uğulduyor. Kelime- ler kızgın çivi gibi beyinlere saplanı- yor. Kâbus'u bir rüyaya dalmış gibi ürpere ürpere dinliyoruz: . — Yurdun bazı semtlerinde şid- detli tesir gösteren zelzele fazla tah- ribat ve insan zaylatına sebep olmuş- tur. .Hasara uğrıyan şehirlerde ölen ve yaralananların mikdarı henüz ta- Mmaâmile tesbit edilememiştir. Bir an içinde gözlerde kanlı bir fa- cia sahnesi canlanıyor, Tüyler diken- leniyor, nefesler tıkanıyor, keskin bir SW göz pınarlarını İğneliyor.. Kor- kunç rüyadan uyanır gibi irkiliyo- rum. Acı hakikat, kanlı salyalar sa- çan bir ejder gibi karşımda sırıtıyor. Puslanan gözlerimde feci sahnenin hayalleri tecessüm ediyor Duman sütunları, çamur zifosları arasında yığın yığın ev harabeleri, Şaşkın şaş- kın sağa sola koşuşan yalmayak, sırtı çıplak yüzlerce insan. Karlı ça- mür tümsekleri üzerine gerilmiş ça- dır bezlerinin ardından acı çığlıklar yükseliyor. Soğuktan kızıllaşmış mi- ni mini ellerini sallaya sallaya çırpı- nan masum yavrucuklar boğuk s€s- lerini; taş, toprak yığınları altında can çekişen annelerine duyurmak için beyhude feryad ediyorlar. Ötede, kana bulanmış çıplak ayaklarile buz külçeleri, kerpiç tepecikleri üzerinde haykıra haykıra koşuşan zavalh anneler, çamur yığınları altından yavrularının İniltisini duyabilmek için boşu boşuna kar kümelerine ka- panıp yeri dinliyorlar, Nışanlısna göz kırptığı pınarın parçalanmış taş- larına alnını yaslayıp göz yaşı döken genç kızın kıçkırıkları, rüzgârın kor- kunç homurtuları arasında boğulu- yor. Alnımdan kanlar sızan pejmürde şalvarlı delikanlı, sırtından çıkardığı gömleğini avuçları arasında yuğura- rak sağa sola koşuyor. Kulakları tır. malıyan uğultular; sıcak yatakların. da uyurken üzerlerine çöken kerpiç yığınları altında can çekişen yüzler- ce zavallının son iniltileri değil mi?.. Çığlıklar, huçkırıklar karlı dağların sarp yamaçlarına çarpıp dağılıyor. Rüzgürn keskin ıslıkları vızlıyor. Dört yana savrulan kâr, buz parçala- rı önüne geleni yere seriyor. Tabiat gazaba geldi. Köhne dünyanın bir ba- şmda şuursuz suldırışlarla birbirle rini boğazlıyan bir sürü insan etrafı kana boyarken beride, yedi kat yerin dibinden ölüm ejderleri tekme atıyor; şehirler altüst oluyor, sıcak yatakla» rında uyuyan binlerce mâsum insan diri diri mezara gömülüyor. Ve, ta. biat bununla da hmemı alamamış gibi; bir talih eseri olarak canlarını kurtarıp kayıplarının ardından gös yaşı döken yaralı biçarelerin iki ki- yılcım ateşlerini de söndürmeğe uğ- raşıyor... Radyo, facia haberlerini sâymağa devam ediyor. Tabiatin bu korkunç güzabı karşısmda insan aezinin hüs- ranile tüylerimiz ürpererek başları- mız göğüslerimize düşüyor. Her tarafı ağır bir matem havası kapladı, Nereye gitseniz zelzele faci- asından bahsediliyor. Gazete sahife- lerini dolduran kara haberler, derin bir teessür içinde ağızdan ağıza tek- rarlanıyor. ; Ana yurdun mâruz kaldığı bu fe- lâket, hakikaten ölçülemiyecek ka- dar büyük bir faciadır. Ancak, şunu hatırlıyalım ki, hiç yoktan büyük varlıklar çıkaran Türk gücü bu facia zararmın maddi taraflarını pek ya- kında telâfi edecektir. Telâfisi kabil olmıyan cihet, facia kurbanı yurddaş- larımışın aramızdan kayboluşlarıdır. Şimdi, onların ardından sonsuz teessür yaşlarile gözlerimiz sızlarken, yıkılan yuvalarının harabeleri önün de kar, fırtına kırbaçları altında göz yaşı döken felâketzedelere yardım va- zifesini unutmuyalım. Vatan, millet sevgisini göstermek için bu hamiyet sahasında Türk milletinin yarış ede- ceğine de şüphe yoktur. Cemal Refik Kâğıd kırpıntılarının ihracı yasak Dün, Tüçürek odarıya gelm bir MaziMA- meye göre hükümet, kat pi Kn gd domuzu Fin ihracına,
