18 Haziran 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 6

TY k G r l ; k Erzincan mektupları Yeni Vali yapacağı işler hakkında izahat verdi Sebze hâli inşaati teşrinievvele kadar bitirilmiş olacak Ermmican valisi Halkevi Erzincan (Akşam) — Yeni vali B. | Osman Nuri Tekeli belediyede meclis Üyelerile görüşmeleri esnasında şu İzâ” hatı vermiştir: İlk işim memjeketi ışıklatmak ola- caktır, Bunun için elektrik tesisatına yapılacak istikrazın biran evvel neti. celenmesine çalışacağım, şehrin plânı gelir gelmez Halkevi önünden istasyo- na kadar geniş ve muntazam bir cad- de açlıracağım memleket ve şehir da- hilinde plâna uygun yeni yeni binalar ve her caddenin şerefine göre yapı ve yollar kanunu tatbik edilerek modern kâgir ve beton evlerin yapılmasını te- min edeceğim. Bir hastane binası ve “bir vali konağı ve bir Belediye binasile muhteşem bir hükümet binası yavtır- mağa gayret edeceğim. Bu işleri hep elbirliğile başarmağa, sizin de lavas- gul ve gayretinizden istifade edeceği- me emin bulunuyorum, demiştir. Esasen belediyeci olduğunu işittiği. mi: li bay Tekeli daha şimdiden be. lediye işlerile çok meşgul olmakta ve memlekete faydalı direktifler vermek- tedir. Yeni validen memleket çok bü- yük hizmetler beklemektedir. Haşeratla mücadele Her yıl olduğu gibi bu yıl da haşa- ratla mücadeleye başlanmıştır. Fakat bu yıl her yıla nisbetle turtıllar daha ziyade tahribat yapmaktadırlar. Tır- tıllar şehir ve köylerin bir çoğundaki bağ ve bahçelerde bulunan elma, erik, ve hattâ kayısı ağaçların bir tek yap- | rak kalmamasına yemiş ve ağâçlar Çir.| kin bir manzaraya düşmüşlerdir. Bu suretle haşarata mâruz kalan ağaçlar büyümek ve yemiş vermekten mahrum kalmışlardır. Bilhassa Kiy, Haşhaşı ve Vagaver köyleri bu yözden daha fazla müteessir olmuşlardır. Tefrika No. 30 30 ÇE Şimdilik bütün Amanos tepeleri coş- kun baharile onlarındır. Bin beş yüz metre aşağılarda kasa» balar, askerler, deniz ve çalkantısı, iz- sanlar ve ihtiras, hükümet ve politika var. Oralarda bir millet yerinden sö- | külmek isteniyor; bir dil susturulmak, bir kudret eritilmek için çalışılıyor. , Yabancı üniformaların, bir sağlam binayı yıkmak için toplanmış amele gibi, elde kazma, kan ter içinde uğra- şıp durduğu görülmektedir; oralarda bir felâket devam etmektedir. Fakat yüksekten bakarken sanıhyor ki, her. | kes memnundur; her tarafta sükünet ve refah mekân tutmuştur; işte rahat rahat tüten bacalar, işte tatlı tatlı ka- yan yelkenler, işte masmavi, Kırışıksız deniz, işte yemyeşil, feyizli ova! Dağ- dan bakış böyledir, huzur verici önünde partililerle Ziraat müdürlüğünce icabeden ted. birler alınmış ve on koldan ilâçlama için mücadeleye başlanmışsa da gerek tahsiastın ve gerekse kadronun bu işe kâfi gelmemesinden istenilen faydalar temin edilmemiştir. Bu husus vekâlete de yazılmıştır. Bir yemiş memleketi olan Erzincanda bu gibi mahzurların izalesi için mücadele vesaitinin arttı- rilmâsı lâzımdır. Diğer yemişler her yıldan daha verimlidir. Sebze hâli Bir müdettenberi inşaatı terkedil. miş olan sebze hâlinin gene şimdiki yerinde yapılmasına meclis üyeleri it» tifakla karar vermişlerdir. Geçen yıl onbeş bin )ira sarfile temelleri atılan bu muhleşem binanın ikmali için bu yıl bütçesinde de yirmi bin lira tahsl- sat konmuş ve işe başlamaları müte- ahhitlere tebliğ edilmiştir. Bu hâlin yapılmasile memlekette düzenli bir kasap ve sebzeci dükkânı görmek im- kânı olacaktır. Şimdiye kadar kasap. lar dağınık ve kasaplığa elverişli olmu- yan köhne bir takım dükkânlarda bw- Tunduğundan lâzım olan temizliği yapı malarına imkân bulunamıyordu. Bu- nun için yapılacak olan sebze hâlinde kasaplar için de yer ayrılmıştır. Bu dükkânlarda ferini ve sıhhi usuller göz- önünde tutularak suyu da içinde ol. mak üzere modern bir şekilde kasap- ların icrayi sanat etmeleri temin edil. miştir. Önümüzdeki teşrinlerde sebze i cilerle kasaplar yeni dükkânlarına taşınmış bulunacaklardır, Vali İliç kazasına gitti Vali bay'Osman Nuri Tekeli Heye- ti Vekile kararile yeti değişen Kuruçay kazası merkezi İliç kazasında yapıla- cak olan yeni hükümeti binasının ye- rini tesbit için İliçe gitmiştir, burada iki gün kalarak geri dönecektir. PE Yazan: REFİK HALİD değtidir; Kırandır. Yüzünde, onun da $u mâna okunuyor: Neler gördüm, da- ha da neler göreceğim? Bu ne karma- karışık bir ömür! Kadın papatya ile yabani nanelerin karıştığı bir sıcak rayihalı ot tarlası üstüne olurmuştur; erkeğe bakıyor, erkeği dinlemek istiyor. Onun içindir ki, soruyor: — Ne yapmak istiyorsunuz? Galip devletlerin elinden memleketinizi na- | al kurtarabileceksiniz? Bunu müm- kün görebiliyor musunuz? Kıran başını Ninaya çevirdi; dünkü o tatlı muhabbet sahnesine rağmen bir yabancı bakışla kadını uzak, ka. yıdsız seyretti, Sonra, tıpkı onun bir sabah evvel yaplığı gibi karşısındaki. nin kim olduğunu unuttu, coştu, ko- nuştu: Belki Allah da, daha çok uzaklar rey. rettiği için dünyayı dalma rahata görmektedir. Bugün granit sütuna sırtını dâya- Yıp ayakta, uzaklara dalmış olan Nina | — Ne mi yapmak istiyoruz? Nasıl mı kurtaracağız? Bunu mümkün gö- rebiliyor muyuz? Elbette! Hiç şüphesiz! Sonuna kadar vuruşarak, ölüp öldü- rereki Tam bir istiklâl kazanıncaya Tapılaak sokaklar Belediye şubeleri Perde ları yapılacak sokakların listesini hazırladı Belediyenin «ehir içinde yaptıracağı büyük yollardan ve caddelerden başka Belediye şubeleri de mahalle aralarındaki sokakları inşa etmek Üzere keşiflerini ha- sırlamışlardir. Bu keşifler daimi encümene verilmiştir. Bunlar yakında münakasaya çikanla- caktır. Yapılan keşiflere göre şehrimizin her kazasında inşa edilecek yeni sokak- Jarı kaydediyoruz; Ürküdar kazası: Halk dershanesi, Se- lâmsiz yolu, Miroğlu, Servilik sokakları Bu sokukların bedeli keşfi 11/336 liradır. Fatih Kazası: Marmara, Balatta Mah kemealtı, Elif Ahmed, Elektrik, Moli hüsrev, Sofalıçeşme, Merkezefendi, Eğri- kapıda Muvakkithane, Kocamustafapa- şada Ağaçşayırı ve Ağaçkakan sökakla- n. Bu sokakların keşfi de 15,069 liradır. Eminönü kazası; Çiçekpazarı, Şebsü- var, Keresleciler, Kumkapı, (, Küçük Ayasofyada Medrese ve Güngörmet, Kum- kapıda Kadirga meydanı ve Tağçöşmesi, İbrahimpaşa, Nişancı Fırni, Taşçılar cud- desi, Küçük Ayasotyada Pırm Aralığı s0- kakları, Bu sokaklar için Gr 12747 lira keşif yapılmıştır. Beykoz kazası: Anadolühisarı, Yenima- halle yolu” sokakları. Bu iki sokağın keşfi de 4517 Yiradır. Beyoğlu karası: Havuzlüubahce, Harbi- jede Şair Nigir, Pangnltıda Eşrefefendi sokaları. Bu sokaklar için yapılan keşif 14001 liradır. Adalar kazası: Kolbaşı sokakları de 4,616 liradır. Beşiktaş kazası: Ortaköyde Teşvikiye mahallesinde Fırın, Büyükadada Şehbal ve Bu iki sokağın keşfi Dereboyu, Ortaköyde Müvertih Sadeddin sokakları, Bunların da keşfi, 10,153 liradır. Bakırköy kazası: sokağı, Osmaniyede Mektep Yeşilköyde Zümrüd ve Kurtulduk Bunların keşfi 4927 Eylip kazası: Feshane, Defterdarda Ya- vedud, Ayvunsarayda ilik, Zemzem, Dökmeciler, Eskiyeni, Camiikebir, Eski Vakıflar sokakları. Bu sokaların da 13.799 raya keşifleri yapılfaıştır. Kadıköy kazası: Klaptancı, Tuğlacı Emin, Sunadiyede Plâj, Erenköyünde Teli kavak, Bağdad caddesi, Mu sokaklar keşfi de 13,681 liradır. Bu suretle 105,656 liralık sokak kaldırı- mi yakında ihale edilecektir. Ancak, Be- lediyenin bu sene mahalle aralarında ve Belediye şubeleri fen heyeti marifetile in- 4a edeceği sokaklar bundan ibaret de- gildir. Bu sokakları diğer sokakların ya- pılması takib edecektir. Bunların da kı gifler Belediye şubeleri tarafından ya- pılmaktadır. Malatyanın yeni valisi Malatya (Ak - şam) — Muğla valiliğine tayin edilen B. Ethem Eminci yeni va- Yifesine gitmiş ve Erzincan valili ğinden Malatya- ya tayin edilen B. Fahri Özer şehrimize (o gek miştir, “Yeni valiyi istas- yonda kumandan, memurlar ve bir müfreze (asker karşılamıştır. İlk günü bütün memurlarla tanışan vali vazifesine başlanıştır. Yeni Malatya va» lisi B, Fahri Özer kadar! Siz, İslavlar daha kendi varlığınızı bulalı kaç asır oldu? Anglo-Saksonlar ve Franklar, dünkü vahşilerdir; Lâtin medeniyeti, dünya medeniyetinde çok sonradan kavuşmuştur. Bunların hep- İ sinden önce, Mısır, Yunan, İran ve Ro- ma medeniyetlerinden evvel yerleşen tek medeniyet bizim medeniyetimiz- dir; Sümer, Eti, Huyugnu, Hün mede. niyetidir, Biz Atillâ, Cengiz ve Timur gibi cihan tarihinin mislini kaydede- mediği üç cihangir yetiştirdik. En bü- yük imparatorluğu kuran bizleriz. Bü- tün bir Avrupa akınını Türk varlı. ğından kopmuş bir küçücük serda- Twmuz yerin dibine geçiriverdi: Kılıç Aslan! Osmanlı Türklüğü asıl büyük Türk ateşinden fırlayıp Anadoluya düşmüş bir kıvılcımdı... O bile Şarlken ile beraber şu Avrupayı yarı yarıya taksim ediverdi. Böyle bir mazisi olan ırkın yarın gene öyle bir istikbali ola. caktır; bu istikbalin beşiği, kaynağı ise Anadoludur. İşte biz onu kurtar- mak istiyoruz, o istikbale ermek içini Sen, daha üç ay evvel Yunan ordu. suna (İnönü)nde vurduğumuz darbe. yi, bunun mfnasını biliyor musun? Bu. ufacıcık ilk zafer, son kocaman zaferin müjdecisidir; yeni bir 'Türk ordusunun kurulduğuna alâmettir. Anadolu kurtulacaktır ve hepsi bir w Yazlık ere fiatlar neden pahalı: Listelerdeki fiatleri kabartan sebebleri araştırmak lâzım Belediye İktisad müdürlüğü, yazlık bahçelerde, plâjlarda, gazinolardaki flat listelerini tedkik etmektedir. Her mevsim yüzlerce gazinocu, ellerinde fi-| at Distesi olduğu halde, İktisad müdü- | rünün odasına geliyorlar, bütün gâzi- nocuların iddiası şudur: — Bizim gaznio İstanbulun en gü- zel yerindedir. Böyle bir yerde, nasıl olur da bir bardak gazozu 15 kurusa sâtabiliriz? Hem gazinomuzda İstan- bulun en iyi cazbandı var, Masa. fıüz çok; halbuki siz bir gazoza 10 kuruş fiat koydunuz. Hasılı bütün gazineeular, yazlık yer- leri işletenler, Belediyenin takdir ettiği fiatlerden şikâyet ediyorlar, halbuki | Belediye İktisad müdürlüğü, halkın | yaz günlerindeki hava almak ibtiyü-” cinı temin etmek için'bu gibi yerler- deki fiat listelerini makul bir hale in- dirmeğe çalışıyor. Acaba gazinocuların iddia ettiği gibi, bir gazoz 10 kuruşa satılırsa 2i- yan mi edecekler? Neden daha ucuza satmıyorlar ve yahut satamıyorlar? Bir kısım iktisadcılara göre, flatle- re müdahale etmek faydasız bir iştir. Çünkü fali tayin eden piyasanın arz ve talep şartlarıdır. Bu sartlarda bir tahavvül olmadıkça, zoraki olarak fi- allere tahakküm etmek imkânı yok- tur. Zoraki olarak, fiatleri indirmek kabil olabilir, fakat diğer taraftan ma- hn kalitesi bozulur. Meselâ bir gazinocu 50 kuruşa çay komple verirken, bunu 40 kuruşa in- dirsek, gazinosahibi, müşteriye daha az reçel ve tereyağı verir, Bu suretle gene on kuruş kâr eder. Hasılı, serbes iktisadcıların kana- atine göre, işi kendi haline bırakmak daha iyidir, Nitekim evvelce de böyle olmuştu. Yeni İktisad müdürü bu ka- naatte değildir, Pahalılığın sebepleri nelerdir? Bizce, ne gazinolardaki ffatleri serbes bırakmalı, yahut bu tarzdaki bir dü- şüncenin tesirile lâf olsun diye bir tarife yapmalı, ne de, tarife yapıldık- tarı sonra. meselenin halledildiğine kani olmalıdır. Gazinolardaki fiatleri, idari tedbir- | erden başka, ekonomik tedbirlerle in- Vek yollarını da aramalıyız. Her şeyden evyel şunu itiraf etmek lâzım- dır ki, gazinoların: kiraları, vergileri çoktur. İçinde içki satılan bir gazino- dan, İnhisar idaresi ayrıca bir resim de abr; halbuki İnhisar idaresi, şarap sarfiyatını arttırmak için, reklâm masrafları yapmaktadır. Burâda İn- hisar idaresi bir tezada düştüğüne kani değildir. Bir taraftan şarap sar- Tazayı gelerek nihayet bir Napolyon imparatorluğu kurmaktan ileri gide- miyen itilâf devletleri, tıpkı © Napolyon gibi bu hesapsız, haksız, geçici salta- natın beş, on sene içinde çözüldüğü- nü, eridiğini, ayrıca utandırıcı bir he- zimetle istilâya bile uğradığını göre- ceklerdir, Netice ne olursa olsun Türkiye tek- rar fışkıracaktır. O, kökü kazınacak milletlerden ve Anadolu da taksime uğrıyacak ülkelerden değildir. Anladın | mı? Nina anlamıyor, inanmıyor; fakat erkeğin coşkunluğundan, vatansever» Yiğinden haz aliyor; o kadar haz alıyor ki, yarı anlamış, inanmış gibi oluyor. Kıran ağır ağir yanına yaklaşıyor, otlara, kadının yanına oturuyor, elini eline alıyor, okşuyor. İstiyor ki, bu yas bancı, düşman, fakat güzel olan ka. dın söylediklerine kanaat getirsin, Va. tan aşkı da her aşk gibidir; yabancıla- rın da ona inanması, maşukayı sev- mesi, vuslatı mümkün görmesi lâzım- dır. İşte Kıran da buna çalışıyor; Ni- nanın elini okşıyarak ve şimdi, ar. tık, tanımış gibi ünsiyetle yüzüne ba- karak, halim sesile; — Kurtaracağız, diyor, kurtulaca. giz. Bu korkunç avazeli, çirkin renkli, yıkıcı seller akıp gidecek, kuruyup tü. kenecek, hayat yeniden ieyizlenecek, yeniden yeşereceğiz! ö ” »* İ fiyatmı arttırmak düşünülürken, | ger taraftan bunun sarfiyatım İ did eden resimleri de almaktadır. | buki İnhisarlar idaresinin kendi rabına, geniş bir sarfiyat saha! mak için,, içki verilen yerden #jifi bir resim almaması icab eder, Neden bir gazino, içki satmak İnhisarlar idaresinden ruhsatna© mak mecburiyetinde kalsın?... Kiralar yüksektir | Bundan başka, yazlık gazind plâjların bulunduğu yerlerin izel pek yüksektir. Yalnız yaz ayları beş altı bin lira kira veren gazlnel vardır. Bu kadar ağır kira ner çıkacak? 'Tabii müşteriden... Yazlık gazino işletenlerin çok # İs ettiği de vakidir. Çünkü biribiri a8 : sini iki pazar yağmur yağdığı, Sİ? hava bulutlu olduğu zaman, gazi” i da tek adam bulunmaz, Netice ul rile beş altı bin lira kira veren zino sahibi, ancak yaz ir birkaç pazardan kâr temin etmeği © şünmektedir. Bir taraftan kiralar yüksek, ai taraftan vergi ve İçki müsaadesi mak ve bunun için resim vermek g bir takım sebepler, gazinocuları gi fiatlere sevketmektedir. i Eğer halkın yaz günlerinde vr zinoda hava alması ihtiyacını Si nüyorsak, bu meseleyi kökünden yi letmek yollarını aramalıyız. Acil tedbir olarak fiat listelerini tedki$ se mek lüzumlu bir harekettir. Bun$ vi raz etmiyoruz. Fakat fat vista tedkik ederken, bu listelerdeki fi V kabartan sebepleri de araştırmak Belediye İktisad müdürü B. si bu sebepleri de tedkik ederek, vii seleyi daha rasyonel bir şekilde debilir; bunu kendisinden bekliyo” Hüseyin A! Gaziantepte kaçakçılık V. ları azalıyor çi Gaziantep (Akşam) vali mizde polis teşkilâtı çok kuvvet Bu sayede kaçakçılık vakaları pi den güne azalıyor. Kaçakçılık “ larına bakan ihtisas mahkemesi *. haziranından itibaren Kaldın ler asliye mahkemesine dev miştir, Gazlantepte her on beş kilan de bir polis karakolu vardır, Mi wi tebat vazifelerini büyük bir ciddi le ifa ediyorlar. Kaçakçılığın vs sında bu karakolların büyük olmuştur. Ninaya kanaatlerini gözirmek > uzun Uzun anlatıyor, milletin dövüştüğünü, nelere katlandığı? harikalar yaptığını kâh hararetiö sükünetle, yerine göre sertleşerek Ya tatllaşarak izah ediyor. Yepyeni, allı sarılı ve ve vi meli dört peşli elbisesi içinde Ni yer usludur. Yüzüne bir köylü kızı | vücudüne bir bakire körpeliği ge tir. Azıcık şişkin göz kapakları Si | dan çekik gözleri öyle çocukça Ki, Kıran 0 gözlerin zalim ve kan! ai kalar gördüğüne, insafsız ve hi duğuna, intikam ve hırsla m na bu aralık inanamıyor. gp ki, kadın, Kirmdaki bir çiflikten; ii leri bağlanarak, bütün lm nelerden esirgenip doğruca şu e Şına. indirilmiştir. Kafasında yeşil meralar, besili inekler, kusu m rüleri, çeyiz için hazırlanmış o; tenteneli çamaşırlar vardır. xe vi” mi harbi biliyor, ne kızıllarla rin çarpişmasını, ne de açlık, yol baskın... Tanklarla topların, Zi yüzlerle bombaların cahilidir, P*. ölet değirmen ve yayıktır; buğdi? ten ve tereyağı çıkaran faydalı sit makine... Ancak onları görmüs” : ları kullanmışlır. |