18 Temmuz 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4

AKŞAM Avrupa-Amerika piyasaları-Memle- ketimizde esham ve tahvilât vaziyeti İspanyol m ne, yabancı mu- hariplerin geri alınmasına karar ve rilmesi suretile, kendi kendine, yani yalnız İspanyollar arasında hal ve faslolunmak imkânları verilirken, Çe- koslovakya ihtilâfının da aşağı yuks rı ayni esas dahilinde, yani enebi devletlerin ve bittahsis Almanyanın müdahalesine mahal bırakmadan, Çek hükümetile Sudets Almanları ars- #ındâ halledilebilmesi için, geçen haf- ta zarfında Fransa ve İngiltere kabi- neleri tarafından büyük gayretler sar- folunmuştur. Avrupa siyesi ve iktisadi gazetele- rinin fikirlerine göre, Avrupada hali- hazırda yegâne point ngvralgigue Çe- kosolovakya (meselesidir, İngiltere, Çekleri ikna için, vaktile İrlandalı- lara yaptığı fedakârlığı hatırlatmak- ta imiş. Çek hükümetinin önümüz. deki hafta zarfında ekalliyetler hak- kındaki kanun projesini parlâmento- ya tevdi edeceği söyleniyor. Zan ve tahmin olunduğu üzere, bu kanun liberal bir tarzda Sudüts Almanlarının hukukunu vikaye ediyorsa, mesele kalmamak lâ Malüm olduğu üze koslavakyanın tamam ni tekeffül etmiş bu m geli 1aktadır. AJ- oslovakyaya bir olduğu takdirde Fransa- nın ne yolda bir hattı hareket takib edeceği Fransu erinde öteden beri münakaşa rn, ann t lâzım geldiğini, « val ve geraiti bile Fransa ğunu Fransa hükümeti bu münakaşalara yabancı kalarak fikrini şimdiye kadar ihsas etmekten İyordu. Halbuki son hafta zarfında Çekoslovakyaya karşı taahhüdatına sadık ve vefakâr kalacağını resmen beyan eylemiştir. Bu beyanatın Avrupa siyasi mahaflli üzerinde derin bir intiba bıraktığını gazeteler yazıyorlar ... ası hase 1 beri oldu- Meksika reisicümhuru Cardenas'n ecnebi petrol kumpanyaları tesisatını devlet namına istimlâk etmesi üzeri- ne, kumpanyaların bin türlü entrika- lar çevirdiği, ecnebi devletlerin Mek- sikadan petrol mübayaaa etmelerine mani olmak için engeller çıkardıkla- rını ve hele Meksikanın milli parası dan Pesoyu beynelmilel piyasada dü- şürmeğe gayret ettiklerini bilmüna- sebe bu sütunlarda yazdığımızı oku. yucularımız hatırlarlar. Hafta zar- fmda Berlinden Taymis gazetesine çekilen bir telgraf havadisine Nevyorkta Davis and Co. namında bü- yük bir firmanın delâletile Almanya Meksikadan 10 milyon dolarlık ham k, bunun # mil , 6 milyonunu da lanılmak Üz t olarak ödeye- göre ın altin ola i istihsalinde Partiyi kim kazanıyor? diye Avrupa mali gazeteleri telâş gösteriyorlar Kanaatimizce partiyi kazanan hem Almanya, hem Meksikadır; ecnebi pet- rol kumpanyaları değil! ... Avrupa ve Amerikada, mahsulâtı arziye ve ticaret ve sanayiin vaziyeti hakkında bir fikir edinmek üzere en ufak istatistiklerden bile istifade edi- lir. Bu meyanda deniz ve kara nakli- yatı hacmi, elektrik sarfiyatı, vergi tahslilâtı, işsiz amele miktarmın te- zayüd ve tenakusu, mevâddı iptidaiye fiatleri, borsalarda esham ve tahvilât fiatleri ilh. iktisadi vaziyeti ifade eden vansurlardır. Hafta zarfında umumi- yetle madenlerin ve bilhassa bakırın 40 Sterline kadar yükselmesi (1937 martında "15 Steriine kadar yükseldik- ten sonra, geçen mayıs nihayetinde 32 Sterline düşmüştü) Amerika ve Londra iktisadi mahafilinde iyi bir işaret olarak telâkki edilmektedir. Hafta zarfında Fransada müdafaai milliye için yeniden bir istikraz açıl mıştır. Gerek teslihalın ikmal ve ge rek umumi istihsal noksanlarını telâ- fi elmek üzere 40 saatlik mesai Usu- | yüks lünün tadili yolunda cereyar tikçe artmaktadır. Almanya, Avust markla mübadelesi flatini, makabli- ne şamil olmak üzere tadil etmiştir. Bir markın muadili 1,50 şilin iken, 2,18 şiline iblâğ edilmiştir. Piyasalar: Avrupa ve Amerikada esham ve tahvil vaziyeti umumi- yetle iyidir Memleketimizde esham ve tahvilât vaziyeti Paris borsasında yüzde yedi buçuk faizli Türk borcu tahviilerinin bir ay- danberi mütemadi tereffü ettiğini geçen haftaki icmalimizde yazmıştık. Geçen hafta 430 frank raddelerinde olan Ünitürk 465 franga kadar yük- seldikten sonra 451 de kalmıştır. Bu yükseliş, harici islikraz mürettebatı- nın kambiyo ile değil mamen mal olarak tediyesi hakkında yapılan iti- Jâfnamenin müsaid bir tesir hasıl et- | tiğine delâlet eder. İ Paristeki tereffüü uzaktan takib | €derek Ankara borsasında da bu kâ- ğıtlar hafta sonunda 19,22 lirada kal- mışlardır. Dahili istikraz kâğıtlarımız ileri ha- reketierinde berdevamdır: Ergani 96, Sı da 99,50 ku r git Mnlerinin - Erzurumlar mişlerdir Ayni suretle Merkez bankası da 5 | puan kazanarak 109,25 lirada kalmış- | tr Anadolu grupunda tebeddül yok gi- H Hatta zarfında Aslan Ç sarsıldı; son muamele 985 rinden vuku buldu, Bunun iki sebebi var: Biri çimento gümrüğünün 50 ku- ruşa indirilmesi, diğeride çimento fabrikalarının devlet tarafından mü- | bayan edileceği şayiaları. Tramvay da azıcık geriledi, fiati 13,85 liradır. Diğer fatler;: Umum sig, lira, İttihadı milli 21,25 li 71,10 lira, İttihad değirmen lira, Telefon 8,60 lira Gayrimübadil bono 8,62 düşmüştür Altan 1025 liradır. Mısır Kredi Fonsiyeleri: 1903 terlibi 106,50, 1911 tertibi 96,50 Jiradır, “Vekili. Endüstriyel iyeti | | | l kuruşa Maarif (Baş tarafı 1 inci sahifede) Magrif Erzincan 17 kili B. £ da orgener Fahri Özen olduğu ? Halk Partisini, Halkevir (Hususi) Arıkan bug 1 Kâ ve Eelediye- aret etmişlerdir kil, Kan köyündeki danlığını görmek üzere de F w nümune fi- miştir. Bu âkşa ettişi tarafı bir ziyafet v kan yarın Gümüştaneye gideceklir. yurdunda Saffet Ar- B dersleri veriliyor Üsküdar (fransızca, ingilizce) dersleri verilme- Dersler Kaydolmak istiyenler Ev işyarlığına baş vursunlar Halkevinden Evimizde ğe başlamıştır. parasızdır. EL işleri sergisi Bakırköy Halkevinden Evimiz sosyal yardım şubesi el işleri sergisi 17/7/938 pazar günü saat 14de Halkevi kurağında açılmıştır. Sergi 24/1/938 pazar günü akşamına kadar her gün saat 15 den 18 e kadar umu- ma açıktır. Ciğerden zehirlendiler Aksarayda oturan Vedad ve ailesi dün akşam bir ciğerciden aldıkları ci- geri yemiş ve yatmışlardır. Bir müd- det sonra zehirlenme alfimi göste- ren ev halkı gece saat yarımda imda- dı sıhhi otomobilile Cerrahpaşa has- tanesine kaldınlmışlardır. | | | i Romanyadan göçmen geliyor Nakil işine bu hafta başlanacak kline bu Nakliyata sı İstanbul iskân iştir, İskân mü- apur kumpanyasile mu adır. Bu iş yarın akşa- bitirilecektir. Salı veya çar- kafileyi almak üze- Köstenceye gidecektir. İskân müdürlüğü iki vapur kirala- maktadır. Bu münasebetle birinci ge- miyi takiben ikincisi de birkaç gün son- ra hareket edecektir, Vapurların behe- ri her seferlerinde 1600 göçmen getire- ceklerdir. Bu sene Romanyadan gele- cek mahacirlerin sayısı 25,000 i bul- maktadır. Nakliyat dört ay müddetle | devam edecektir. Muhacirlerin cüz'i bir kısmı Trakya- | alan ekseriyeti de Anadolu- Romanyadan gözmen hafta içinde başlanacaktır biran evvel başlan, müdürlüğüne bildiri. dürlü kav ma kad şamba re bir vapur rımızdan B. Nazım göçmen şlerile meşgul olmak üzere ya hareket etmiştir. Bir kız pencereden düştü, ağır surette yaralandı Samatya tren islasyonu civarında oluran Koçonun kızı Fofo dün küçük Anastasyanın yalnız başına ıkmasına İ: vermemiş, Ç0- yü çok sinirlendirmiş ve küçük kardeşinin 'geri dönmesi İ- çin kendisine seslenmek üzere pen- cereye koşmuştur. Fâkat asabiyetle | ne yaptığını bilmiyen Fofo açık bulu | nan pencereden a sarktığı için müvazenesini kaybederek on metre aşağı, tren yoluna düşmüştür Kızcam ağır surette yaralanmış ve imdadı sıhhi otomobilile Haseki hastanesine (kaldırılmıştır. o Hâdise üzerine tahkikata başlanmıştır. Tıbbiyenin 329 mezunlari dün bir toplantı yaptılar Eski tıbbiye mektebinin 329 senesi mezunları mektebi bitirdiklerinin yir- mi beşinci yıl dönümü münasebetile dün öğleden evvel Büyükâdada bir otelde toplanmışlardır. Mektebi tıbbiyenin 329 senesi me- zunları 117 kişi idi. Bu doktorlardan berhayat olan 63 kişi memleketin muhtelif yerlerine dağıldıkları için dünkü toplantıya ancak 26 doktor iş- tlrâk etmiştir. Toplantıda talebelik hayatından bahsedilmiş, eski hatıra- Jar canlandırılmıştır. Doktorlar öğle yemeğini hep birlik- te yemisler ve öğleden sonra da Ada- da toplu olarak bir gezinti yapmışlar» dır. Bağdad vapuru bir dubaya çarptı Dün sabah Haydarpaşadan köprü- ye en Bağdad vapuru Kadıköy is- kelesinin Karaköy cephesine yâna- Şirken iskele yanindaki rıhtım tara- fında köprünün «K» markalı duba- sına bindirmiştir. Sadme şiddetli olmuş, dubada bir metre yi rin bir yara hus ca zayiat olmamıştır. Bağdad vapu- runun baş tarafında boyaları sıyrıl- mıştır. Vapur kazadan sonra sefere devam etmiştir. Bir kayık devrildi, içindekiler kurtarıldılar Tophanede Salıpazarında oturan Ahmed ile kardeşi Mehmed 983 nu- maralı balık kayığile Güneysu Yapı- Tuna gitmişler ve vapurdan üç amele ile bir gümrük muhafaza memuru â- hp geri dönmek üzere hareket etmiş- lerdir. Fakat yolda kayık devrilmiş ve içindekiler denize dökülmüşlerdir. Bu esnada oradan geçmekte olan liman idaresinin iki numaralı ro- morkörü kazazedeleri buğulmaktarn kurtarmıştır. Tahkikata başlanmıştır. Ankarada yağmur Evvelki gün Ankaraya yağan şid- detli yağmurlar yüzünden bazı evle- ri suların bastığını yazmıştık, Resim- ler yağmurdan sonra Ankara cadde- lerinin halini göstermektedir. Faaliyete geçen itfaiye müfrezesi ve temizlik amelesi su basan evleri boşaltmışlardır. öze çarpan bir tenhalık vardı. Aşağı bakarken asansör çarparak yaralandı Galatada yeni yapılan rıhtım bina» sında amele çavuşu Ali, dün binanın üçüncü katında asansör boşluğundan aşağıya bakarken yukarıdan inen asansör başına çarpmıştır. Ağır su- rette yaralanan Ali hastaneye kaldı- Bulgaristanda şeriye mahke- melerinin selâhiyeti tahdid ediliyor Sofya 15 (A.A.) — Mebusan mecli- #i bugün Bulgaristanda şeriye mah- kemelerinin selâhiyetini aile işlerine inhisar ettiren kanun lâyihasını itti- fakla kabul etmiştir. rılmış, kaza etrafında tahkikata giri- şilmiştir. Yozgad, Sinob ve Çanakka- le valileri mezunen geldiler Yozgad valisi B. Abdullah Feyzi, Sinop valisi B. Fehmi, Çanakkale va- lisi B. Akif mezunen şehrimize gel- İ mişlerdir. Bursada alaylara sancak 18 Temmuz 1934 veriliyor Bursa 17 (Hususiy — Cümhuriyet alanında topçu ve piyade nlaylarına merasimle sancak verilmiştir. Sancakla rı, Reisicümhur namina orgeneral) Fah reddin Altay vermiştir. Merasim çok parlak olmuştur, Gönderdiğim resim bu merasimden bir sahneyi göstermek tedir, Dün mevsimin en sıcak günlerinden biri idi; termometre gülgede 32 dere- teye kadar çıkmıştır. Günün pazar ve tatil olması münasebetile halkın büyük bir kısını erkenden plâjlara, serin yerlere gitmiştir. İstanbul sokaklarında 1 m m pa m Rumelihisarı mezarlığı Bebek - İstinye yolunun inşası mü- nasebetile Rumelihisarı mezarlığının bir kısmı da istimlâk edilerek verilmektedir. Dün bir gazete, Rumelihisarı me- zarlığınıda tarihi hüviyetile tanınmış yola bir çok zevatın mezarı olduğundan dığını yazıyordu. Belediye, tarihi h viyeti olsun olmasın, bütün mezarlâ- am bir teşkilâtla kabristar edilecek kısmına nak- lettiğinden bu mahzur yerinde göt memektedir.