27 Şubat 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2
DARA e iy AEŞAM 21 Şubat 1038 B, Attlee Ingiliz Başvekiline yeni hücumlarda bulundu “Hükümetin tuttuğu yeni istikamet bizi sulha değil, anarşiye götürüyor,, diye bağırdı Londra 26 (A.A.) — Oxford'da söz tuttuğu yeni istikametin bizi sulhe değil, anarşiye götürdüğünü biliyo- Tuz» B. Eden lehine verilen karar Heamington 26 (A.A.) — Eden, &0- kaklarda ve içtima sulonunda kendi- sini hararetle alkışlıyan büyük bir halk kütlesinin arasından geçtikten #onra nutkunu söylemiştir. Eden'in siyasetine müntehiplerin tam itimadnı beyan eden takrir, «bu takriri teyid eden kadınlar kıs- mının karar sureti gibi alkışlarla ka- bul edilmiştir. Bu karar suretinde Eden, hepimizin takdir ettiği, sevdiği ve bize lâzım olar adam» diye tavsif edilmiştir. Lord Halifax'ın siyasi programı Programın başında İtalya ve Almanya ile anlaşmak var Tondrâdan Viyana gazetelerine yâ- mıldığına göre, Lord Halifaxin siyasi programı şu suretle hülâsa edilmek- 1 — Diğer meselerden çıkabilecek müteferri meselelere bakmadan Akde- niz meselesinde İtalya ile derhal an- laşma. 2 — Londra, Paris ve Roma arasın- da vaziyetin tenviri için seri teşeb- büslerde bulunmak ve Almanyanm da şeref ve haysiyetini ihlâl etmeksizin dahil olabileceği yeni bir gurup pak- ta vücude getirmek. 3 — İtalyanın sanaylin! inkişaf et- tirmesi için City tarafından hazır” nan İstikrazın İtalyaya verilmesini temin zımnında İngiliz istikraz mem. Müiyetinin Kaldırılması, 4 — İngilierenin haysiyetini ihlâl etmiyecek ve Alman arzularını tatmin eyliyecek bir surette Almanya ile müs temleke meselelerinde bir anlaşma husule getirmek, 5 — Alman - Fransız anlaşması le- hine Paris üzerine bir tazyik yapmak. © — Merkezi Avrupada arazi hu- dudlarını muhafaza edecek yeni bir garanti Da akdine ŞER Süveyş kanalının müdafaası meselesi Mısır başvekiline göre kanalın müdafaası Mısıra aiddir Kahire 28 (AA) — Dün öğleden sonra toplanan mazırlar Süveyş ka- malı hakkında İngiliz - İtalyan mü- sakerelerinin ancak müstakil Misi- rin iştirikile kabul i bil. dirmişlerdir. İngiliz makamları bu edilmişlerdir. kârardan haberdar Ahired Mahir paşa, söylediği nu- tukta, ve Ziraat Vekâletlerinden aldığı ikti- sadi ve zirai direktifler dairesinde ça- lışmalarına devam etmektedir. Atatürk tarafından hediye edilen müesseseler müdürlerinin Ankarada kurum merkezinde yaptıkları top- Jantılarda bu müesseselerin vaziyet- leri esaslı surette tetkik edilmiş ve date ve işletmeleri hakkında yeni kararlar verilmiştir. Galatasarayın Ankara şubesi açıldı Bu münasebetle dahiliye vekili Şükrü Kaya bir nutuk söyledi Ankara 26 (A.A.) — Bugün çok ki- bar ve nezih bir gençlik kütlesi hu- guru İle Galatasaray klübünün Anka- ra merkezi açılmıştır. Davetliler ara- sında içtimaa riyaset eden Dahiliye Vekili ve Parti genci sekisteri rü Kaya, Adliye Vekili ve Fenerbahçe klübü relsi Şükrü Saracoğlu, Mili Müdafaa Vekili ve Galatasarayın fahri reisi Kâzım Özelp, Gümrük ve İnhisarlar Vekili Rana Tarhan, me- busiarımızdan bazıları bulunmuşlar ve genç klübe muvaflekıyetler te- menni etmişlerdir. B. Şükrü Kaya, açılış töreni € sında cidden güzel, derin ve etraflı bir nutuk söyliyerek hazır bulunan- ların candan gelen şiddeti! ahkşlarile karş'lanmıştır. Aşk yüzi len cinayet Sivas 26 Yakası) — Bayrak kö- yünde bir köylü sevdiği kadını kıs- kançlık yüzünden tabanca ile öldür- müştür. Sehusehniggin nutku Roma, Londra ve Peştede iyi karşılandı Milano 26 (A.A) — Şimali İtalya gazeteleri, B. Sehuschniçg'in nut- 'kunda Avusturya istiklâline katiyen halel gelmiyeceği hakkındaki parça Se Roma piotokollarının İtalyaya, Avusturya ve Almanya münasebetle- rinde sarsilmaz esas teşkil ettiği hakkındaki fıkrayı ön safta tebarüz ettiriyorlar. Londra 26 (A.A) — Gazeteler, B. Sehuschnigg'in nutkunu tamamen neşrediyorlar. Daily Telegraph gazetesi, B. Sclus- chnigg'in ilk vazifesi Avusturyanın hüriyet ve istiklâlini muhafaza et- mek olduğu hakkındaki fıkrayı bil- hassa kaydederek: < Federal Şan 'Bölye, politikasını bundan daha açık ve'daha kuvvetli bir surette izahı ede- mezdi, diyor. Budapeşte 28 — Macar gszeteleri, doktor Sehusehnigg'in nulkunu bü- yük harflerle dizilmiş başlıklar altın- da neşreğiyorlar ve istiklâl hakkında- ki kısımları bilhassa kaydediyorlar, Halifaksın nutku ve İtalyan gazeteleri Roma 26 — Gazeteler, dün Lord Halifax tarafından Lordlar kamara- sında söylenen nutku da ehemmiyet- 1s neşrediyorlar. Haberlere konulan başlıklar, İngi- Miz muhalefetinin antifaşist delillerini ve Lord Halifax'ın Milletler cemiyeti Tehindeki sözlerini tenkid eder ma- hiyettedir. , GÜNÜN HADİSELERİ “Dörtler misakı,, Fikri Son vaziyetler dolayısile «Dörtler mi- #akı» fikri, yine dünye siyasetinin esaslı | meselelerinden birini teşkil etti. Demokrat zihniyetinin kaidelerile, kü- gAZL. büyüğü, ortancayı danının altında Saplıyan Milletler Cemiyeti, faşist devlet- derin yağırgadığı bir teşekküldür, ranlüm. kildiler,. B. Mus- nandır fikri, İtelye, Almanya, İngiltere ve Fransadan mürek- kep dört devlelin elele vererek Avrupa ai- yanetini idâre etmesiğir. Deveran eden Tivi &iliz Başvekili, Sor miyetini kenarda birakarak böyle bir an- Taşmaya meyletmiz. Edene aralarındaki ihtilâf: esası da buymuş. İtalya ve Al- manya'yia mutabık (kaldıktan sonr, Pransa'yı da afkasından sürükliyecekmiş... Fakat, Lord Halifax'ın iktidar mevküne geçer geçmez gadetdlerini mem- Bun etmiyecek şeklide Milletler Cemiye- inden bahsetmesi, bu tevatürün bir dedi- koudan ibaret olduğu hissini kuvvetlen- leri ve Milletler Ce- diriyor. Buna rağmen, bazı devletleri, “yeniden küvvetle ortaya atılan Bu «Dörtler inlsakie sözü memnun etmemiştir. Meselâ, Lehis- tan Hariciye Mamrı B. Bek'n yakında Mama'yı ziyaret edeceğinden bahseden bir telgrafta, Varşova'nın fikri şöyle bü- Airiiyor: — Bir aDöriler mlsanın akdedilme- ine veya üyni suretle teşekkül edecek bir derletier grupunun diğer devletlere hük- metmesine muarızız. Bizim riensup bulunduğumuz ve ark Kiğeikleşmiş bir tahirie obir devleti mu- azzama» halinde olan Balkan anfantı'nın. da bütün bu vaziyetlere karşı siyaseti ma- : Milletler Cemiyetine bağlılık ve Denizde fırtına | Aksu vapuru Sinop lima- nında yeniden hasara uğradı Şehrimizde dün de fasılalı bir suret- te kar yağmıştır. Karadenizde fırtına, devam ediyor. Birçok gemiler yolla- rna devam edemiyerek limanlara sı- Kırnmışlardır. Küçük merakib Kara- denize açılamamaktadır.: Sinop Jimanındâ karaya olurduktan gonra kurtarılarak tamir edilen D8- nisyolları idaresinin Aksu vapuru dünkü fırtınanın tesirile Sinop lima- nında hasara uğramış, zinciri kopmuş ve saçları sükülmüştür. Aksu yeniden tamir edildikten sonra münasip bir havada llmanımıza getirilecektir. Fırtına yüzünden dün Bartın posta- sı da yapılamamıştır. Hava raporu Yeşilköy Tasad merkezinden aldı- ğımız malümata göre, dün saat 14 te hava tazyik! 7724 milimetre, suhu- nei en yüksek 2.6 ve en düşük te 0'1 niş olarak kaydedilmiştir. 24 saat zarındaki karın metre murabba- ma bıraktığı su miktarı 6,3 kilogram olarak ölçülmüştür. Rüzgâr şimali garbiden saniyede 2-4 metre hızla es- miştir. Memleketin doğu, cenup doğusu ve Karadeniz kıyıları mıntakalarında ha» va kapalı ve yağışlı, Trakya, Kocadii yer yer yağışlı, diğer mıntakalarda kismen bulutlu geçmiş, rüzgârlar do- Huda cenubi ve diğer yerlerde umu- miyetle şimali istikametten orta kuv- vette esmiştir. Giresun 25 (A.A.) — Kuradenizde kar fırtınası şiddetli tipi belinde de- | vam etmektedir. Sivasta şiddetli soğuklar Sivas 26 (Akşam) — Günlerden beri yağan kardan kapanan Samsun- Malatya yolları açılmıştır. Şehirde şiddetli bir soğuk hüküra sürmekte- dir. Harici ticaretimiz Bir aylık ihracat ithalat dört milyon lira fazla Ankara 26 (AA) — İstatistik umum müdürlüğü 1938 ikinci kânun hariet ticaret istatistiklerini tamam- lamıştır. Alman neticelere "göre 1938 İlk ayındaki ithalât kıymeti 9 ve ihracat kıymeti 13 milyon liraya baliğ ol müştur. Bu mikdarlar 1937-11k ayi- n& nazaran ithalât 4,5 milyon, fhra- cat 2 milyon lira artış göstermekte- dir. İthalâta nazaran ihracat far- Jası 4 milyon liradır. | etlere nazaran, İn- ! Amerika mahafilinin bedbinliği zail oluyor esaslı değişi Vaşington 26 — Geçen hafta Berch- tesgaden görüşmesinden, B. Hitlerin | nutkundan, B. Ederim istifasından | #onrü hasıl olan çok bedbinane ak- | sülümeli müteakip yarı resmi mah- | İller, Avrupa vaziyetini daha mü- | sait bir tarzda görmeğe başlamıştır. 'B, Chuchnigg'in nutkundan sonra İ Avusturya istiklâlini muhafaza et- mek hususundaki azmin sarsılmadı- | b ve müfrit mazilerin zafer terane- | leri yükseltmek hususunda ecele | ettikleri kanaati hâsıl olmuştur. | 'B. Chamberlain'in de, B. Eder,in politikasını hissolunacak derecede | çok değiştirmek niyetinde olduğu da tahmin edilmemektedir. vusturya istiklâlinin korunacağı, B, Ghamberlain'in ikler yapamıyacağı zanneditiyor Ar Tenin ikanetiz ismini vefdikleri diseden istfade etmeğe uğraşıyorlar. Fakat Hariciye Nezareti İngiltere ile Amerika arasında gizli bir itilâf ak dedildiğine dair hasıl olan şüpheler zail olduğü için “dehiz programının ciddi bir muhalefete maruz kalma" dan kabul edileceğini . tahmin. eyle mektedirler, İngiliz buhranı. bu suretle hükü- metin noktai nazarnı daha ziyade teshil etmiş bulunuyor. Bunun için münhasıran «Pan Amerikanizm» in 'müdafasını ve Japon teşebbüslerine karşı memleketin muhafazasım İS tihdaf eden deniz programının ke bul ettirilmesi kolaylaşmış telâkki edilmektedir. Japon meclisinde hükümete şiddetli hücumlar yapıldı Büyük partiler, hükümete vatandaşların hakkını takyid edebilecek geniş salâhiyet vermek istemiyorlaf Tokyo 26 (A.A.) — Mecliste «mil- letin umum! seferberliği: hakkınde- ki müzakere sırasında, büyük parti- lerin mümesslileri hükümete şid- detle hücum etmişler ve hükümete geniş salâhiyetler veren bir kanunun | memleketin bütün askeri, ekonomik. | ve enleleklüci kuvvetlerinin sefer- ber edilmesine imkân vereceğini ve | bunun da kanunuesasiye muhalif | olacağını, vatandaşın ana haklarını | ilga edeceğini ve hükümetin İstedi- ği geniş salâhiyetlerm ancak Seli teh- | like halinde imparatora verilebilece- | ğini bildirmişlerdir. i Hükümet ise bilâkis kanunuesasi- nin harp vaziyetinde istisnai kanun- lar yapılması imkânını verdiğini bil- dirmekteğdir. Harbiye Nazırı genera! Sagiyunma, | Japon milletinin, yalnız Çin ihülâ- fından doğabilecek tehdit ve tehli- | kelere karşı silâhlanmakla kalnuya- rak, ayni zamanda çök mühim ve | fevkalâde vahim hadiseleri de der- | piş etmesi Tâzimgeldiğini, burun içindir ki memleketin ekonomik kuv- vetlerinin temerküz, ayni zamanda milletin diğer enerjileri de organize | Italya Brennere asker mi gönderdi? Londrada ia böyle bir şayia deveran ediyor Londra 26 (AA) — Burada dols- şan bir şaylaya göre, Roma - Berlin mihverinin teessüsü üzerine Brenner, Avusturya hududundan çeklimiş olanı İtalyan kıtaları, son günler zarfında yeniden Avusturya - İtalya hududu- na gönderilmişlerdir. Schusehnigg'in son şiddetli tarzı hareketi bu suretle izah edilmekte- dir. Roma 26 (AA) — Salâhiyettar mahfiller, İtalyan kıtalarının İtalya - | Avusturya hududunda tahşid edildi- ğine dair dolaşan gayi iaları tekzib et- mektedir, | İngiltere - -Irlanda | müzakereleri Londra 26 (A.A) — B.de Valera, refakatinde Irlanda ziraat, endüstri ve maliye mazırları olduğu halde bu sabah Düblin'e hareket etmiştir. Mu- maileyh, çarşamba akşamı Londraya | dönecektir. « Irlanda müzakerelerine perşembe günü devam edilecektir. edilmediği takdirde, kâfi geimiyece- ğini söylemiştir. Yeni bir Japon taarruzu : baslıyor "Toklo 28 (4.A.) — İyi haber alan mahfilier, general Hata'nın Merkezi Çinde'ki Japon -: kuvvetlerinin kür mandanlığına tayin edilmesini aske” ri harekâta geçileceği ve diplomasi nüfuzunun sona erdiği mânasını t&* zammun ettiğini beyan etmektedir. General Matsui parlak karşılandı "Tokyo 26 (A.A) — Çinden geri çö” #ırlan general o Malsui'ye Tokyod8 muazzam bir yapılmıştır. Matbumt, galip generali nrüttehi bir surette selâmlıyor, Müşahidler, general Matsulnin bil hassa hükümetin daha şimdiden nâr” | zik olan vaziyeti vahimleştiği tak dirde oynıyabileceği siyasi rolü der* piş ediyorlar. Batırlardadır ki, g€ neral Matsui Çin - Japon ihtilâfının #üratle halline ve genişlememesin? tarallardır. Soxyetlerle ihtilâf tehlikesi karşi” #nda Çinde askeri harekâta, siyasi harekefin hâkim olması lehindedir. Leh hariciye nazırının Roma seyahati B. Beck Romada dört gün kalâcak Varşova 26 (A.A) — B. Beck, 8 marttan İl mârta kadar Romada kw lacakfır, Salâhiyettar mahfiller, © lonya ve İtalya ricalinin bu aralık temas etmelerinin pek şayanı arzu olduğunu, çünkü B, Beck'in artık Ce nevrede İtalyan mümessilini göl” mek fırsatını bulmadığını beyan €f mektedirler. Buhunla beraber yar resmi mahfiller, Polonyanın bir dör” ler misakı akdedilmesine veya ayni suretle teşekkül edecek bir devletle” İ grupunun diğer devletlere hükmet” mesine #nuarı tekrar etmektedirler, Kont Ciano'nun Varşova'şa yapı” cağı seyahatin tarihi henüz tesbit edilme: Finlândiya intihabatında hükümet kazandı Tallinn 26 (A.A) — İntihebat n& ticesinde hükümet cephesi 80 ME busluktan 60 ım kazatimıştır. İntk habata iştirik nisbeti yüzde 70 dir ılunduğunu
