20 Ağustos 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4

eskil ie AKŞAM Ağustos 1037 Misafirler dün akşama kadar | Şanghayda şiddetli | hepsi büyük bir hayranlıkla bahsediyor Çorlu 19 (Manevra sahasındaki mu-| faaliyetleri zaten malümdur. Fakat harriririmizden) — Ecnebi heyetler ve ataşemiliterler bugün sabahtan akşa- ma kadar manevra sahasını gezdiler, harekâtı büyük bir dikkatle yakın dan takib ettiler, Misafirler öğle ye- meğini Bozapa korusunda yerlerken görüştüm, intibarlarını sordum. Herkes üçer, beşer kişilik grup ol- muş yemek yiyordu. Ecnebi heyet Te- islerile mülâkatları bu sırada yaptım; Yugoslav heyeti başkanı gayet zarif bir zattır. Kendisi en eski general olduğu için misafirlerimizin başı sa- yılıyor, grup resimlerinde ortaya alı- niyor. Yemek yerken kendisine yak- laştım. — Gördüklerim hakkındaki düşün- cemi merak ediyorsunuz, değil mi?.. diye zatif bir tebessümle söze başladı ve ilâve etti: — İyi bir ordu mevzuubahs olunca merakı tatmin etmek güç değildir, Söyliyeyim. Bu manevralar Türk or- dusunun kıymet ve kudreti hakkında şimdiye kadar bildiğim malümatı te- yid etmiştir. Kıtaatın gösterdiği inti- Zam bilhassa şayanı dikkattir. Bu mükemmeliyeti ile beraber tamamen modernleşen bu ordunun manevrada gösterdiği yüksek kabiliyetten birin- €i derecede memnun olanlar arasın- da Yogoslavları sayarım.» Yunan heyet reisinin intibaları Yunan ataşemiliteri yemek yiyor- du. Kendisini evvelden tanırdım. Yu- nan erkânıharbiye reisine beni tak- dim etmesini rica ettim, O da yemek yiyordu. Bana fransızca olarak dikte etti. Yazdıktan sonra okumamı İste- di. Bana itimad etmesini, yanlışlık yapmıyacağımı söyledim. İtimad etti. Fakat tercüme ettikten sonra mih- mandarıma müracaatle kontrol et- tim. Ordunun idare kadrosu sözünü ordunun kumanda kadrosu şeklinde Yunan erkânıharbiye relsi bunun Üzerine bana bir paket yemek hediye etti, Bu yemek benim için cidden pek kıymetli idi. Zira onlara birinci nevi sadviçler, yemişler vermişlerdi. İkin- ci nevi navalemi birakarak bunları yedim. i Yunan erkânıharbiye reisi general Papagosun intibaları şudur: — Seyrettiğim manevralar üzerim- de büyük ve çok müsbet intibalar bi- takmıştır. Türk ordusunun talim ve terbiye birliklerini yetiştirmek husu- sunda gösterdiği muvaflakıyeli tak- dirle müşahede ettik. Motörlü birlik- ler sahasmdaki terakkiyi bilhassa kay- detmek İsterim. Manevranın İhata şekli fevkalâdedir. Bilhassa bunun hareket muharebesi oluşu dikkate değer» «Garpten öğrenilecek bir şe- yimiz kalmadı» İngiliz ataşelerini çok nükteli, na- zik buldum. Yemeklerini geciktirerek benimle konuştular, Bu konuşma eş- masında hele: «Biz garplılardan öğ- renilecek bir şeyiniz kalmadı» deme- Yeri hem kompliman, hem hakikat, hem de'vecizedir. d İngiliz hava ataşesi şunları söyle- miştir; — Türk hava kuvvetlerinin hare- ketlerini çok mükemmel buldum. Türk pilotu modern tayyareyi kuvvet ve salahiyetle kullanan bir askeri kuv- tir. Havanın ordu ile çalışmasını, radyo ve fötograf faaliyetlerini çok ahenkli buldum. Havacılıkta başka memleketlerden öğreneceğiniz şey kal mamış sayılabilir. Bütün teşkilâtta tenkit edilecek taraf yok gibidir. Bi- &im seyahatimiz için alnan tertibat bile kusursuz ve noksansızdır.» İngiliz kara ataşesi binbaşı Rossg dntibalarını şöyle anlatıyor: — Ben bilhassa teferruattaki inti- aama dikkat ettim. Her şeyi mü- kemmel buldum, Türk neferinin harü Du askerin kendi kendine şuurlu sur rette vazife görecek surette yetiştiril- diğini müşahede ettim. Üç dört yer- de bize harb vaziyetleri hakkında ve- rilen izahat, sevk ve idare işlerinde hiç bir şeyin ihmal edilmediğini ve Düyük bir olgunluk bulunduğunu gös- termişlir, Gördügüm teşkilât mükem- meliyeti o derecededir ki hiç bir su- retle daha fazlası beklenemez. İngiliz ataşenevali diyor ki: mükemmeldir ve çok iyidir, Her şeyi- nizi üstün ve ileri buldum. Garblılar- dan öğreneceğiniz bir şey kalmamış- tır» Türk - Amerikan seciyeleri arasında yakınlık Amerikan ataşesi, gördüklerinden çök memnun olduğuna işaret ederek dedi ki: — Türk subaylariyle temas- larım, bana hayret verici şey öğretmiştir ki, oda, Türk ve Amerikan seciyeleri ara- sındaki yakınlıktır. İki mem- leketin birbirini daha yakın- dan tanımamasına esef edi- yorum. Benim en büyük va- zifem, Türkiyeyi Amerika- ya olduğu gibi tanıtmak ola- caktır. Hariçte tatbikat görecek subayların bilhassa gençle- rini bize göndermenizi çok isterim. Bunlar Amerikada kendilerini kucaklamak için açılmış kollarımızı bulacak- lardır. Türkiye ordsu yalnız sulha hizmet eder bir odu ol- duğu için bu bakımdan da büyük bir yakınlık buluyo- rum, Teşkilâtın bütün teferrüatını müs, kemmel buldum. Hele bizi kabule Aid teşkilât kusursuzdu. Acaba birşey eksik yapılmış mı diye birşey arıyo- rum, bulamıyorum. Halkın askerle alâkası çok dikkatimizi celbetti. Bu derecesini ben hiç bir yerde görme- dim. Bütün halk askerce selâm veri- yor. Kız çocukları bile... Kendimi bu muhitte hiç yabancı bulmuyorum. Sovyet heyetinin intibaları Sovyet ataşenavali ve heyetteki ar- kadaşları katiyen lâti: sözlere ilti- fat etmiyen zatlardı. Beni ayakta ka- Misafirler Çaylak tepede Atatürke takdim edildiler Kırmızı ve mavi orduların mevzilerini ziyaret ettikten sonra Tekirdağına döndüler Tekirdağ 19 (A.A) — Hususi muha- birimizden: İzmir vapuru, dün gece saat 23 de Tekirdağa vararak demirle: di. Yemekten evvel Orgeneral Fahret- tin Altay. misafir askeri heyetlerle ata- şemiliterlere manevranın vaziyeti hak- kında izahat verdi. Bu sabah saat 7 de Tekirdağ beledi- ye reisi vapura gelerek misafirlere ho- gamedide bulundu. Mareşal Fevzi Çek- mak ve Orgeneral Fahrettin Altay ve genel kurmay erkânı ve ecnebi misa- firler, saat 8 de Şirketi Hayriyenin bir Yyapuru ile Tekirdağ iskelesine çıktılar. İskelede vali ve mevki kumandanı ta- rafından karşılandılar, Heyetler, döğ- ruca vilâyete giderek valinin ziyareti- 'ni iade ettiler. Müteakiben otomobil- lerle manevra sahasına hareket edil- d. Misafirler, saat 10.20 de harekât ha- kemlerinin bulunduğu Çaylak tepesi- ne geldiler, Heyetin muvasalatından biraz sonra Reisicümhur, refakatlerin- İ mükemmel kararlar veriyordu. — Gördüklerim, tahminlerimden çok bul ederek gayet resmi vaziyette şu sözleri söylediler: Sovyet alaşenavali Radyanof şun- Jarı söyledi: -— Seyrettiğimiz o manevralardan | çok memnun oldum. Teşkilât gayri | kabili tenkid bir mükemmeliyettedir. | Türk milletinin ve Türk ordusunun | eisanevi misafirperverliğini gördük. | Seyrettiğimiz hava hücumu fevkalâ- de enerjikti. Kumanda heyeti kali ve Alman ataşemiliteri diyor ki.. | Türkçeyi çok güzel konuşan Alman | ataşemiliteri diyor ki: İ — Cihan harbinden evvel Her Rode ile beraber Edirnede bulundum. Ci- han harbinde Türkiyede idim. Üç se- | nedenberi ataşeyim. Eski ile muka- | yeseye lüzum bile görmem. Ordu ve | terbiye tamamile değişmiş bir halde- dir. Memleketi de ayni suretle değiş- miş, İlerlemiş ve inkişaf etmiş bulu- yorüm. İ Türk ordusu sulh âmili Bulgar ataşesi şunları söylemiştir: — Türk ordusunun manev- ralarına iştirakten memnu- | num. Teşkilât, techizat ve lâhları modern buldum. Türk! ordsu, kendi vatanını her tür- lü tehlikeye karşı müdafaa edecek bir hale gelmiştir ve Balkanlarda, diğer Balkan | orduları gibi bir sulh âmili- | dir.» Diğer intibalar | Çekoslovak ataşesi şunları söyle- | miştir; — Müsaade edin de intibalarımı ya- rin söyliyeyim. O kadar kuvvetli in- tibalar altındayım ki, şimdi söyler- sem her gördüğümü medhetmekte çok ileri gideceğimden korkuyorum. Fransız ataşesi diyor ki: — Nizamlarımız bir mütslea söy- lememize müsaade etmez. Yalnız bi- zim kabulümüz hakkında şunu söyli- yebilirim ki, şimdiye kadar hiç bir manevrada ecnebi askeri ataşeleri bu kadar muntazam ve kusursuz teşki- lâtla kabul edilmemişlerdir.» VELİ NURİ İtalyan ataşemiliteri hasta- landığından geri döndü Çorlu 19 (Harp sahasındaki mu- harririmizden- — İtalyan ataşemili teri Tekirdâğında hastalandığından geri dönmüştür, Japon ataşesi de has- ta olduğundan gelmemiştir. de Başvekil İsmet İnönü, Mfilli Müda- faa Vekili Kâzım Özalp, Hariciye Ve- kili Dr. Rüştü Aras, Dahiliye Vekili Şükrü Kaya, Nafıa Vekili Ali Çetinka- ya,'Adliye Vekili Şükrü Saraçoğlu, İn- hisarlar Vekili Rana Tarhan ve Londra büyük elçimiz Fethi ve daha birçok el- çiler olduğu helde Çaylak tepeyi teşrif ettiler. Ecnebi heyetler, burada Atatürke takdimedildi. Relsicumhurumuz, mi- safir heyetlere iltifatta bulundular, Burada mânevra hakkında verilen izâ- hat dinlendikten ve o sırada cereyan eden hareketler tarassud edildikten sonra Çaylak tepeden müfarakat edil- di, Tekirdağdan itibaren bütün yol bo- yundaki kasaba ve köylerde halk, mi- satirleri alkışlarla karşıladı. En müte- vazi köylerde bile taklar kurulmuş, evler bayraklarla süslenmişti. Çaylak tepeden hareket ettikten sonra misa- firlerimiz Bazapa mevkiinde istirahat İ üzüm ve İncir piyasaları bugün açıl Japon piyadesi manevra sahasını gezdiler muharebeler başladı Gördükleri intizam, mükemmeliyetten hücumla bazı Çin hatlarını ele geçirdi Şanghay 19 — San günler zarfında | Japonyadan Çinin muhtelif limanları- | na 16 fırka asker ihraç edilmiştir. | Şanghayda dün öğleden sonra fik de- İa olarak tam müânasile muharebe baş- Jamıştır. Japonlar Çin hatlarına piya- de kuvvetlerile hücum etmişler ve Çin- lileri çekilmeğe mecbur etmişlerdir. Japonlar Kiangvanu Voosunga bağ- liyan Çin hatlarını ele geçirmişlerdir. İleri hareketine devam ediyorlar. Ja- pon kuvvetleri bu sabah Şanghay üni- versitesinin şimalinde birkaç kilomet- re ilerlemişlerdir. Japon tebliği Tokyo 19 — Resmi tebliğe göre dün Japon deniz tayyareleri Şanghay ya- kımındaki Çin hatlarını iki defa bom- bardıman etmişlerdir. Öğleden sonra .Chapei'deki Çin hatları tekrar bom- bardıman edilmiştir. Bir hava filosu Nankin tayyare meydanını bombardı- mar elmiş 21 Çin tayyaresi tahrip €- dilmiştir. Şimali Çinde, mevcudunun üçte Ik den 89 uncu Çin fırkası ri iy Dün bu fırka inhilği çtmg- ğe başlamıştır. Çin tebliği Nankin 19 — Çin ajansının tebliği ne göre Japonlar salı günü Nankinş yaptıkları dört hava hücumunda $ tayyare kaybetmişlerdir. Şehirde sü“ kün vardır. Çin askeri Şanghayda tâ“ arruza devam ederek Japon kışlaları yakınında Ravusan bahçesini işgal et miştir. Çin toplarının ateşi altında kalan Japonlar çekiliyorlar, 20 Çin tayyaresi Japon harp gemi- lerini bombardıman etmiştir. 2 şalopa ve bir deniz altı gemisi ateş almıştır, Japonların bir.protestosu Şanghay 19 — Japon konsolosu, Sovyet konsoloshanesi damından bir Jâmba vasıtasile geceleyin Çin batar» yalarına işaret verilmesini protesto et miştir. Üzüm ve incir piyasaları dün İzmirde açıldı Bu münasebetle Borsada merasim yapıldı İzmir 19 (Telefonla) — Egenin en | mühim ihraç mahsulleri olan kuru mıştir. Saat 11 de borsada yapılan | toplanlıda vali, Ticaret odası reisi, TTürkofise ve Üzüm kurumu müdür- leri, borsa reisi, ihracatçılar ve sim- | sarla hazır bulunmuşlardır. Borsa tezgâhları üzerinde duran üzüm nümuneleri tedkik edildikten sonra vali B. Fazlı Güleç satışı açar- ken: — Uğurlu olsun, gelecek yıllar re- koltelerinin daha iyi olmasını candan temenni ederim. Demiş ve ilk üzüm satışını borsa reisi Mazhar 19 kuruştan yapmıştır. Bunu diğer partilerin satışları takib etmiştir. 9 numaralı üzüm 15-155, en iyi olan Il numara 23 kuruştan satılmıştır. Bu fiatler memnuniyetle karşılanmıştır. Piyasada 16 bin çu- vala yakın kuru üzüm bulunduğu halde bugün akşama kadar 918 çuval üzüm satılmıştır. Fakat yarın satışın artacağı tahmin ediliyor. Üzüm piyasası kolayca açıldığı hai- de incir piyasası uzun münakaşalar- dan sonra ancak akşam üzeri açılabil- miştir. Münakaşanın sebebi, alıcılar- la satıcıların turfanda olarak İzmire iik defa getirilen 9000 çuval incirin 3 Kalite üzerinden ayrı ayrı flatlerle mi, yoksa hepsinin bir kalite sayıla- rak bir fiat üzerinden mi satılacacı- ğı meselesidir, İhracatçılar üç nevi tesbit edilme- sini, satıcılar ise bir flat üzerinden salış yapılmasını İstediler. Münakaşa çok uzadı. Valinin müdahalesile ak- şam üzeri ikinci bir toplantı yapıldı. Yine münakaşalar başladı, neticede turfanda mahsul için 9 ve 10 kuruş fi- at kabul edildi ve bu suretle incir pi- yasası açılmış oldu. Bu sene Egenin üzüm rekoltesi 52 biri, incir 34 bin tondur. Binlerce işçi bugünden üzüm ve incir imalâthane- lerinde çalışmağa başlamıştır. Yangın başlangıcı Dün akşam saat 23,20 de Tan ga- zelesinin makine'dairesinde kazan ile duvar ârasında tahta perde tutuşmuş ve ateş tavana sirayet etmiştir. İtfa- iye derhal yetişerek birkaç metre yer yandıktan sonra ateşi söndürmüştür. Dün muhtelif yerlerde beş yangın çıkmış, itfaiye beşini de başlangıcın- da söndürmüştür. ederek öğle yemeğini yediler, Burada Orgeneral Fahrellin Altay, misafir heyetlere manevra hatırası olarak ma- dalyalar dağıttı. li Misafirlerimiz saat 1,30 da Kapak- | ı köyünde kırmızı ordunun sıhhiye ka- * rargâhını gezdiler ve gördükleri inti İ zamdan çok mütehassis oldular. Mü- / teâkiben höyet Bağlar sırtına gelerek | mavilerin harekâtını tedkik etti ve or- du kumandanının izahatını dinledi Bir müddet sonra Muradlı üzerinden | 'Tekirdağına hareket etti, Misafirler geceyi İzmir vapurunda geçireceklerdir. Çorlu 19 (Manevra sahasındaki mu- harririmizden) — Misafirler bugün Mavi ordunun harekâtını takib ettik- ten sonra Saraya kadar gitmişler ve klüp binasında bir müddet istirahat etmişlerdir. Burada kendilerine ay- ran, suda pişirilmiş, kızartılmış mısır takdim edilmiştir. Misafirlerimiz , Cumartesi günü "Trakya Umumi müfettişi general Kâ- am Dirikin misafiri olarak Edirmeye gideceklerdir. Kızılay balosu 25 Ağostos cumartesi akşamı Anadolu klübü Büyükada şubesinde verilecek Sü Bakanı Kâzım Özalpın himayesinde her yaz mevsimin en zengin, en nezih ba- Josu olan Kızılay balosu, bu yl da Ana- dolu klübü Büyükada şubesinde verilecek- tir. Baloda şehrimin en kıymeti sanata kârlarından mürekkep bir caz takımı bu- balonun mükemmeliyeti için iyece fevkalâde mesai sarfo- Yunacaktır. Biletler: Bir çift için 3 lira, bir kişi için lira. Bilet satış yeri Anadolu klübü Büyükada şubesidir. Kiralık konforlu küçük apartımanlar Taksim tramvay caddesi üzerin- de, güneşli ve havadar, kalorifer, sıcak su ve asansörlü bir binada üç ve dört odalı apartımanlar 1 eylülden itibaren kiralıktır, Tak- sim Topçu caddesi 2 numaralı UYGUN apartımanı kapıcısına müracaat. Bu akşam: Üsküdar Sala- cık Bahçesinde ENAYİLER 21 Ağustos Cumartesi ak- gamı: Büyükdere Alle Bahçesinde ENAYİLER 29/8/1597 tarihine rastlayan ie günü saat tam 10 da yapılacaktır. © gün klüp binasını teşrifleri rica olunüğ. 4 *