10 Temmuz 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

sene muteber olacak Altı ay evvel ihbar edilmezse, pakt beş sene daha muteber olacak Tahran 9 (A.A.) — Pars ajansı bil diriyer: Türkiye hariciye vekili dektor Tev- fik Rüştü Aras, İran hariciye nazın B. Sami, Afganistan bariciye nazını B. Faiz Muhammed han ve Irak ha- riciye nazırı B. Naclülâsil bugün ade- mi tecaviz muahedesini imza etmiş- lerdir. Muahedenin birinci maddesi, âkid memlekilerin iç işlerine mutlak su- rette ademi müdahale ve ikinci mad- de müşterek hududların tecavüzden masuniyetine riayet hakkındadır. Üçüncü madde, dört memleketin müşterek menfaatlerini alâkadar eden bütün beynelmilel ihtilâflarda istişa- reyi ve dördüncü madde de, harb ilâ- nı, ilân edilmeksizin işgal ve mütear- rza taarruz hareketlerinden istinkâfı derpiş etmektedir. Müdafaai nefs hali ve Milletler c€- miyeti paktının 16 ıncı maddesi veya- bud 27 ağustos 1928 tarihli Paris mus- Medeniyet kurbanları (Baş tarafı 1 inci sahifede) Linâberg ve ondan sonraki hava kah- ramanları, cesaret, fen ve teknik saye- tikleri içindir ki, üç gün evvel, Avrupadan diğeri Amerikadan kalkan iki tayyare, Avrupa ile Amerika âra- sında tesis olunan muntazam postala- rın ilk zaferini on dört saatte yaptılar, Artık, Avrupadan Amerikaya, İstan- bul-Ankara seyahati kadar az bir za- manda gidiliyor!. Mis Earhart, bu zaman medeniye- tinin doymak bilmiyen sürat iştihası- nın kurbanları sırasına girdi. Necmeddin Sadak Rus askerleri (Baş tarafı 1 inci sahifede) bu suretle Japonya - Mançuri tara- fından ihlâl edildiğini bildirerek key- fiyeti şiddetle protesto etmiştir. Sovyet hükümeti, adaların Mançu- riye alt olduğu iddiasını reddetmek- te ve bu kılaatın derhal çekilmesini istemektedir. B. Litvinof, adalar yakınında iki üç Sovyet vapurunun bulunduğu hakkındaki iddiayı da kabul etme- mektedir, Bundan başka, B. Litvinof, son za- manlarda sık sık tekerrür eden hu- dut geçme ve hudut üzerinde uçma hadiseleri hakkında ka hükümetinin nazarı dikkatini celbetmesini rica et- miş ve Sovyet hudut kıtalarının, hu- dudu geçecek Japon - Mançuri as- kerlerinin her türlü vesaitle tarde- dilmeleri hakkında kati emir aldıkla- rını ilâve etmistir. Ev tahsisatları verilmiyecek memur ve müstahdimler Ankara 9 (Telefonla) — Harcırah ve tahsisatlar nizamnamesinin 44 ün- cü maddesi, vazife esnasında mecruh düşen veya malül kalan memur ve müstahdemlerin idare doktorları ta- rafından tekrar hizmete alınabilecek- lerinin tasdikini veyahud tekaüde şevklerine kadar ey tahsisatlarının verilmesini âmirdir, Hastalıklarının bilâ fasıla devamı münasebetile, idare (Odoktorlarının sıhhat müdürlüğünden musaddak râ- porları üzerine muayyen müddetlerle kendilerine hastalık mezuniyeti veri- len ücretli memurlara bu mezuniyet- leri zarfında ev tahsisatları verilmi- yecektir. Hastalanan yövmiyeli ve saatli müstahdimin hastalıkları dolayı sile mezun meyi kalkar ii verlimmiyecek hedesinin 15 inci maddesi mucibince yapılacak icraat taarruz hareketlerin- den sayılmaz. 6 ıncı madde, mütcarrıza karşı mua- hedenin ihbar mecburiyeti olmaksızın nakzedilebileceğini bildirmektedir. Yedinci madde, diğer âkid memle- ketlerden birindeki müessesatı devir- meği #stihdaf eden teşekküllerin ih- dasına mani oluncağı hakkındadır. Sekizinci madde, bütün #btilâfların muslibane bir surette halledileceğini ve dokuzuncu madde de muahedenin âkid devletlerin Milletler cemiyeti paktından mütevellid vecibelerini ten- kis etmiyeceğini bildirmektedir. Onuncu madde mucibince muahe- de 5 sene İçin muteberdir. Fakat in- kizasından altı ay evvel ihbar edilme- diği tekdirde bir o kadar müddet için daha kendiliğinden muteber olacak- Mari cephesinde büyük muharebeler Asilerin şiddetli bir hücumu defedildi Madrid 9 (A.A) — Resmi tebliğ: Madrid cephesinde, hemen bütün Sierra mıntakasında muharebe de- vam etmektedir. Yeni mevziler işgal ettik, Asilerin Usera mıntakasında yaptıkları şiddetli bir hücumu defet- tik. Aragon cephesi — Bir gün evvel bu mıntakada zaptettiğimiz mevzileri muhafaza ettiğimiz gibi nasyonalist- lerin bir hücumunu da püskürttük. Biscaye cephesinde — İşare değer bir şey yoktur. Asilerin tebliğleri Salamanca 9 (A.A.) — Madrid cep- hesindeki düşman taarruzunun üçün- cü günü nasyonalist kıtaların mü- zafferiyetile geçmiştir. Milislerin kul- Jandıkları vesaitin ehemmiyetine rağ- men Usera ve Brunetta mıntakala- rındaki bütün şiddetli hücumları akim kalmıştır. Düşmanın zayiatı yüksektir. Arazi milis cesedlerile ör- tülmüştür. Usera mınlakasındaki ha“ rekât lehimize devam etmekticdir. Halk biletleri Devlet yolcular lehine değişik- likler yapıldı Ankara 9 (Telefon) — Devlet de- miryolları umum müdürlüğü halk ticaret biletlerinin kullanış tarzında yolcular lehine değişiklik yapmıştır. Şimdiye kadar tanzim tarihinden iti- baren başlıyan balk ticaret biletderi- nin meriyetleri bundan sonta yolcu- nun arzu eltiği tarihten başlıyacak- tar. Halk ticaret biletleri alacak yolcu- lara bu biletleri hangi tarihten iti- baren kullanmağa başiyacakları 50- rulacak ve biletin meriyet tarihleri yolcuların arzu ettiği tarihe göre tes- bit edilecektir. Sıcaktan ölenler Amerikada fazla sıcak- lardan 100 kişi öldü Nevyork 10 — Amerikada fazla sıcaklar hüküm sürmektedir, Bu şid- detli sıcaklar yüzünden şimdiye ka- dar 100 kişi ölmüştür. Nevyorkta bir çok fabrikalar ve Estonyaya satacağımız ve Estonyadan alacağımız mallar nelerdir Ankara 9 (Telefonla) — Türki ye ile Estonya arasında akdedilen ve 28 hazirandan itibaren meriyete girmek üzere vekiller heyetince tas- dik edilen ticaret ve kKlering anlaş- masına göre memleketimizden Eston- yaya 50 ton taze üzüm ve portakal 200 ton kuru meyva, 5 ton zeytin, 30 ton ceviz, fındık, badenı ve fıstık, 250 ton tütün, 10 ton likör vesair müs- kirat, şarab, 3000 ton tuz, 10 ton zeytin, susam, badem vesair yağla- rı, 185 ton palamut, 15 ton palamut hülâsası, 1000 ton pamuk 50 ton yün için senelik kontenajn yoramla pe sıcaklık yüzünden Buna mukabil Estonyadan memleke- timize girecek malların mikdar ve cinsleri şunlardır: 25 ton galamit, 50 ton parke ve kontor plâka tahta, 50 ton sargılik kâğıd, 80 ton yalnız asgari yüzde 50 mekanik tahta hamu- ru ihtiya eden kâğıd, 40 ton yalnız asgari yüzde 50 paçavra hamurunu ihtiva eden kâğıd, 5 ton kurulmadan maada kâğıd, 40 ton karton, 250 ton pamuk ipliği, 25 ton telli telefon ma- kineleri, telli telefon santralları ve aksamı, 6000 ton iktisad vekâletin- den evvelden müsaade istihseli ile ithal edilecek muhtelif eşya, Vakıflar müdürleri arasında tayinler Ankara 9 (Telefonla) — Afyon va- kıflar müdürü B. İsmailin Gazianteb Yakıflar müdürlüğüne Mardin vakıf- lar müdürü B. Hilminin Kütahya vâ- kıflar müdürlüğüne, Kocaeli vakıf- lar müdürlüğünden açıkta B. Ham- dinin de Mardin vakıflar müdürlü- ğüne tayinleri yüksek tasdika iktiran etmiştir. Petrol ve benzin Kati fiatleri kararlaştıracak komisyon bugünlerde toplanacak Petrol ve benzin “kumpanyalarile üç haftalık bir anlaşma yapıldığını yazmıştık. Üç haftalık zaman içinde maliyet fiatleri üzerinde tedkikat yapacak olan komisyon bugünlerde teşekkül ederek çalışmalara başlıya- caktır. Komisyona iktisad ovekâletinden sanayi müdürü B. Reşad, maliye ve- kâletinden tedkik heyeti âzası B. Zeki iştirak edecek, dahiliye vekâleti de bir murahhas seçecektir. Ticaret odası kâtibi umumisi B. Cevad Niza- mi, belediye iktisad müdürü B. Asım Süreyya ve kumpanyalardan birer murahhas da komisyonda bulunacak- lardır. Komisyon bütün memlekete şamil olacak şekilde benzin fiatlerini tes- pit edecektir. Uzak yerler için nak- liye masrafları ilâvesile meydana gelecek rakkam üzerinden satışlar fkabul edilecektir, Nafıa Vekili bugün İsveçe diyor Bir kaç gündenberi İstanbulda bu- lunan nafa vekili B, Ali Çetinkaya bugün İsveçe hareket edecektir. Na- fa vekili, İstanbulda bulunduğu müddet zarfında nafia işlerini göz- den geçirmiştir. Dahiliye vekâleti vekili dün vilâyette meşgul oldu Maarif vekili ve dahiliye vekâleti vekili B, Saffet Arkan dün de vilâye- te gelerek vilâyet işlerile bir müddet meşgul olmuş ve vali vekili B, Şükrü ile görüşmüştür. İktisad vekili yarın Ankaraya gidecek Birkaç günden beri şehrimizde bu- lunan İktisad Vekili B. Celâl Bayar kotra ile Mudanyaya kadar bir deniz gezintisine çıkmıştır. Vekil bugün şeh- rimize dönecek ve yarın akşam da An- gidecektir. verilmiştir. İ Bu Sahahki "TTelgraflar Ş Türkiye - Estonya ticareti! İmzalanan Şark paktı be Japonya, Çinde istediği gibi hareket edecekti) Japon hariciye mümessili hiçbir muahede harekâtımızı takyid edemez. diyor Tokyo 10 — Japon Hariciye Neza- reti mümessili, Çin - Japon hadise- | lerinin cereyan ettiği mıntakalarda, | Japon askerlerinin tam bir serbestii harekete malik bulunduğunu, hiç bir itilâr ve muahedenin Japonların ha- rekâtını tahdit ve takyit etmediğini beyan etmiştir. Yeniden harp başladı Londra 10 (Akşam) — Çinliler e Japonlar arasında aktedilmiş olan mütarekeye rağmen Pepingdâe (Pe- kinin yeni ismi) yeniden büyük mu- harebeler vukubulmuştur. Bu muhâ rebelere topçu kuvvetleri de iştirâk etmiştir. Pekin 9 (A.A.) — İki taraf kuv lerinin geri çekilmesi hükümlerini mühtevi mukavele tatbik me girmezden evvel muharebe beraber yeniden başlamıştır Pekin 9 (A.A) — Salahiyettar res mi şahsiyetlerin süratle muharebe sahnesine gelmeleri üzerine, bu s& bahki çarpışma kısa olmuştur. yapr (Devamı 4 üncü sahifede) vel Ingiltere, kontrol ihtilâfına bir tarzı hal bulmağa memur edildi Ingiliz murahhası Alman-İtalyan plânını tenkid ve gönüllülerin geri çekilmesinde ısrar etti Londra 9 — Ademi müdahale ko- mitesinde İngiliz delegesi Lord Piy- mouth, İspanya hâdiseleri münase- betile İngiltereye karşı yapılan hücum- ları protesto etmiş, Alman - İtalyan tekliflerini cerheylemiş've gönüllüle- rin geri alınması lüzumunda israr gös- termiştir. Lord Plymouth, İngiliz - Fransız teklifinden daha iyi olması şartiyle diğer herhangi bir teklifi İngiliz hü- kümetinin tetkike âmade bulunduğu- | nu söylemiştir. Küçük İtilâf ve Balkan | andlaşması delegeleri iki plânın te- Mfi lekinde bulunmuşlardır. Dani- marka, Avusturya, Letonya delege- leri de bu teklife iştirâk etmişlerdir. Londra 9 (A.A.) — Saat 16 da tek- rar toplanan ademi müdahale ko- mitesi, bugünkü toplantıda arzolu- nan muhtelif tezler arasında muta- vassıt bir tarzı hal bulmaya İngiliz hükümetini memur ettikten sonrâ içtimaını başka bir güne bırakmıştır.” İngiliz hükümetinden bir tarnı hal bulunmasını talep eden karar sureti- ni Hollanda delegesi vermiş ve bü karar ittifakla kabul edilmiştir. Lord Pliymouth, hükümetile isti- şarede bulunduktan sonra Büyük Brir tanyanın bünu kabul ettiğini bil- dirmiş ve komiteyi önümüzdeki haf- ta tekrar toplıyabileceği ümidini iz- har eylemiştir. Filistinde vaziyet Yahudiler Filistinin par- çalanmasının şiddetle aleyhinde Kudüs 9 (A.A) — Tahkikat komis- yonu raporunun neşri Yahudi ajansı- nın ve İşçi federasyonunun şiddetli muhalefetiyle karşılaşmıştır. Bunlar, mandanın 1922 de tesbit edildiği şe- kilde muhafazasını istemektedirler. Arap mahfellerine gelince, bunlar müfritler müstesna olmak üzere, ko- misyonun tavsiyelerini çok bariz bir muhalefetle karşılamamışlardır. Bu mahfeller İngiliz plânmı, Defence- party şeflerinin itidal ve kıyasete da- vet eden hitabeleri veçhile, nihayet kabule mütemayil görünmektedirler. Motörlü tayyarecilik mektebi dün merasimle açıldı Ankara 9 (A.A) — Ankara motör- lü tayyarecilik mektebi bugün hava kurumu genel merkezinde yarbaşkan B. Feridun Dirintekinin bir nutku ile açılmıştır. Mektebin tedris müddeti iç aydır. 24 talebesi vardır ve turizm pilot lisansı verecektir. Mektebe -C- brövesi almış olanlar kabul edilmek- tedir. Türkkuşunun Kütahya şubeside bugün merasimle açılmıştır, Bir aylık tahsilât Haziran tahsilâtı 30,764,300 lirayı buldu Ankara 9 (Telefonla) — Maliye Ve- kâleti 1937 mali senesinin ilk ayı zarlındaki devlet tahsilâtını tesbit etmiştir. Haziran ayı içindeki tahsilât 80,164,300 liradır. Bunun 27,2592,133 rası bu seneden, 3,512,407 tirası eski senelerden kalanlardır. Mali senenin İlk ayındaki bu tah- silât geçen senenin ayni ayındaki tah- .silâttan 1,682,974 lira fazladır, Fransada yeni vergiler Bir çok vergilere yeni Paris 9 (AA) — Umumi kazanç vergisi üzerinde yapılan tadilât hak- kında aşağıdaki malümat verilmekte- dir: Menkul kıymetlere alt kazanç ver“ glsi, nama muharrer eshamda yüzde 12 den yüzde 15 e, hamiline muharre? eshamda yüzde 18 den yüzde 24 e, ec- nebi esham için de yüzde 25 ten yüzde 30 a iblâğ edilmiştir. Kamyonlarda kullamlan mayi mal rukat resimleri şimendifer tarifelerins de yapılan arttırmalar ile mütenasip olarak yükseltilmiştir. Posta ücretlerinde yapılan tadilâta göre adi mektuba 65 santim, bir tele- fon mükâlemesine 65 santim ücret konmuştur. Tütün fiati tahminen yüzde 20 artlırılacaklır, Fransada otel grevi başladı Paris 10 (Akşam) — Dün gece saaf 23 de lokanta ve otellere grev emri verilmiştir. Başvekilin müdahalesine rağmen patronlar ve işçiler noktai nazarlarında israr ediyorlar, Vezüv lâv kusuyor Lâv indifaatı uzaktan görünüyo Roma 10 (Akşam) — Vezüv yas nardağı, lâv kusmağa başlamıştı. 1âv indifaatı, uzaktan görünüyof, bilhassa geceleri manzara pek mü heyyiçtir. Fakat tehlike mevcut o, madığından binlerce halk, Vezüve yö kın yerlerden lâr indifaatını seyreği* yorlar. Bükreş elçimiz geliyor Bükreş elçimiz B. Hamdullah Sup” hi Tanmöverin Romanyadan nakle“ dllecek göçmenler hakkında hükü“ mete izahat vermek için bugün tanbula gelmesi bekleniyor. B. Sn © İ dullah Suphi Ankereya gidecektir. 1.