10 Mart 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5

10 Mart 1937 SİYASİ İCMAL mam Romanya ve Macaristandaki son buhran|,, ğa başladığı bir zamanda or- n Mussolininin. partisi komü- nistliği ve sosyalistliği ve hattâ bütün Partileri ortadan kaldırıp memleketin. bütün mukadderatını eline aldıktan sonra faşisiliğin İtalyanlara mahsus Dir rejim olup ihracat eşyası gibi ha- Tiçleki memleketlerde kullanmıyaca- Gini kati olarak söylemiş idi. Maahaza bu rejim muhtelif memleketlerde tat- bik edilmiştir. Bugün Portekiz küçük ag devletinden başka bir şey de- Paşistliğin kardeşi Hitlerin milli s03- Yalist partisi daht mumaileyh tarafın- dan ihracat eşyasından olmayıp Alman wkmna has bulunduğunu birçok defa deyan edilmiş idi. Lâkin kısaca Nazi denilen bu rejim hariçte dahi bir- Çok haklar ve taraftar kazanmıştır. Son günlerde Romanyanın geçirdiği buhran Naziliğin bu memleketteki müfrit sağ partiler tarafından taklid edilmesinden neşet etmiştir. Macaristan daha büyük bir buhran geçirmektedir. Naziliği taklid eden müfrit sağ partiler ve bunların arkasın- da bulunan zabitan grupu ve eski mu- ipler başvekâleti te bütün kabine- Balık ihracatı çok arttı Açık deniz balıkçılığı taammüm ederse ihracat bir kat daha artacaktır Buğday, fındık, tiftik, tütün gibi ih- Tücat maddelerimizin satışlarında bir dürgunluk vardır. Fakat bu durgunlu- A mukabil bugünlerde bahk ihracatı â& ehemmiyetli bir hale gelmiştir. Denebilir ki, son günlerin, en mühim e araretli ihracat işi, balık ihracatı- Yapılan hesaplara göre, yalnız bir İtalyaya 30-40 bin liralık balık Bünderilmektedir. Bu gidişle balık ih- Tacatımız, tütün, üzüm, incir ihracatı ar dış tlcaretimizde, büyük bir mev- i tutacaktır. Halbuki şimdiye kadar ik ihracatı ve diş ticaret eşya fiat- lerinde en küçük rakamları teşkil e- diyordu. Yalnız 935 senesinderi sonra, lu Yakkamlar biraz göze çarpacak de- Tecede büyümeğe başladı. 935 senesinde, bütün ecnebi memle- İlerine gönderdiğimiz taze balıkla- «Bin miktarı 2 milyon 725 bin kiloydu, miktar 123 bin lira tutuyordu. 936 mesinin on aymnda balık ihracatımız Miktar itibarile 7 milyon 367 bin kilo- Ya, fiât itbarile de 323 bin liraya ka» yükselmiştir, 036 senesinin on ayında, yalnız İtal- Yaya 137 bin Yiralık balık ihraç edilmiş. » Fakat yukarıda yazdığımız gibi bu t son bir iki ay içinde birdenbire ştar, Gönderilen balıklar orkinos, pala- Vİ, torik nevinden balıklardır. Bü- wa orkinoslar daha çok aranılmak- “ur. Orkinos, İstanbul piyasasında is- tühlük €dilmiyen ve rağbet görmiyen balıklardır. Eti kirmizi venktedir. Çok mı : » Perakende olarak kilosu 5 ku- 1Ya kadar satıldığı halde fakir halk iukası tarafından bile satın alınmaz Uç © olduğu için şimdiye kadar balık- b Slar bu tutmazlardı. Halbuki ÇÜ0n birkaç ay içinde İtalyanlar bu balı- AKŞAM yi ve hükümeti ele geçirip Almanya- daki rejimin bir aynini Macaristanda kurmağa teşebbüs etmişlerdir. Fakat bu hükümet darbesi teşebbilsü müte- yakkız bulunan başvekil Daranyi tü rafından akim bırakıldı. Macar başvekili, bu teşebbüste bulu- nanlara karşı şiddet göstermekten im- #ina etmiştir. Çünkü Nazilik komünisi- liğin pan zehiri addedildiğinden bir de- fa bolşeviklik reftmini görmüş olan Ma- caristanda hükümet, komünistliğe kars) şı mücadele hususunda yaln kendi kuvvetine dayanmağı ihtiyata uygun bulmuyor. Diğer taraflan komünisilik kadar burun aleyhtarı bulunan Naziliğin de düşmanı bulunan katolik partisi ve di- ğer merkez ve sol partiler başvekili hükümet darbesini tertip edenlere kar- şı cezai tedbirler almak için zorluyor- lar. Bu yüzden Macaristan büyük bir buhran. geçiriyor. Bt münasebetle Fransızlar Naziliğin orta Avrupaya yü- yalacağından endişe ediyorlar. Alman- yanın yalnız iktisadi ve askeri tefavvw- ku ile değil ayni zamanda fikriyat sa- hasında dahi orta Avrupaya sokulması ihtimali Avrupa polttikasında yeni bir âmü teşkil etmektedir. Feyzullah Kazan orkinos tutuyorlar. Aşağı yukarı her- gün balıkhaneye yirmi, yirmi beş kadâr orkinos gelmektedir. Her biri en aşaği 300 kilo kadar gelir, bundan daha ağır olanları bile vardır. Bu balıklar tutu- İur tutulmaz derhal İtalyanlar hesa- bina satın alınarak, İtalyan vapurlar rının soğük hava depolarına girmekte- dir. Orkinos balıkları İtalyada konserve fabrikaları tarafından satın alınıyor. «Ton balığıs konserve kutular içinde salılen balıklar, orkinostan yapılır, ors kinos balığı konserve sanayiine'en uy- gun olan ucuz bir balıktır, bir iki yerli fabrika orkinos balıklarından «Ton ba» liği yapmaktadır. Fakat sermayeleri olmadığı için istihsali arttırmağa mu vaffak olamamışlardır. e Maamafih, ikinci beş senelik endüstri plânının gi | da sanayii kısmında, balık konserve ciliği de büyük bir yer tutmaktadır. İlerde balık konserve fabrikaları aç Iscak olursa, orkinos balıklarından ton balığı yaparak dış memleketlere bi- le ihraç edebiliriz. | Balıkçıların söylediğine göre açık de- nizlerde balıkçı vapurlarile orkinos ba- lığı tutacak olursak, hem İtalyaya ve Yunanistana olan ihracatımız artacak, hem de yerli fabrikalarımız bol bol bu balıktan kullanabilecektir. Açık deniz balıkçılığında orkinos avcılığı yapıla» cak olursa kilosu pek ucuza mal ola« | bilir, bugünkü şerait altında bile, orki- »osun kilosu toptan üç kuruşa kadar satılıyor. Hasılı ihracatı arttırmak ve memle. kete yeni bir servet getirmek için şim- diye kadar hakir bir nazarla baktığımız kırmızı etini beğenmediğimiz orkinos istihsalâtını arttırmağa teşebbüs etme- Wiyiz. Kendisi ile görüştüğüm balıkçıla. ra göre, orkinos İhracatı Türkiyeye se- Ül satın aldıkları için, balıkçılar da Karabük demir fabrikaları için dün gelen İngiliz mübendisleri by Dün saban, şehrimize geldiklerini Karabük demir ve çelik fab- kalanını kurâcak olan Brasser mü- “S€sine mensup altı İngiliz mühen- İN Şerefine Park otelde bir öğle zi “iyi Verilmiştir. Mühendisler dün ak- | Ankaraya hareket etmşlerdir. He- | nede birkaç milyon getirebilir. — 2, 4, ri şerefine Ziyafet 7 yete Brasser müessesesi baş mühendis» lerinden bay Person riyaset etmekte dir. Bir iki güne kadar altı mühendis daha gelerek Karabüke gideceklerdir. Fabrikanın kurulmasında o çalışacak mühendis adedi yüzdür. Ay sonuna kadar bunların hepsi gelmiş olacak- lardır, Katil kayın baba ir karış toprak yüzünden damadını öldürdü Manisa (Akşam) — Muradiye kö- yünden Arnavut Bekir aynı köyden da damadına $ dönüm de bağ satıyor. Damat ile kayın babanın bağı arasında- ki hududa İbruhim geçen sene bağ çu- buğu dikiyor. Bundan dolayı bir sene- denberi kayın baba ile damadın aralar rı açılıyor. Evvelki gün İbrahim annesile çift sürmek üzere bağına gitmiş, bunu ha- ber alan kayın babası kardeşi Hızırı da yanına alarak İbrahimin çift sürdüğü bağdaki münazaalı asma çubuklarının arasına oturmuştur. Bunların geldiğini gören İbrahim konuşmak üzere yanlarına, gittiği es- nada Hızır yanındaki çapa ile İbrahi- min omuzuna vurmuş; ve İbrahim de tabancasını çıkaracağı esnada kızın babası daha evvel davranarak tabanca ile damadını müteaddid yerlerinden vurarak öldürmüştür. Hadise yerine yetişen zabıta yarası hafif olan kain baba ile kardeşi ve şe- riki Hizırı yakalamış, Bekir hastaneye kaldırılmış. Tahkikata müddetumumi muavini B. Adnan el koyarak ölü İb- rahimin defnine ruhsat verilmiştir. Yüz bulmayınca.. Geceleri kapıdan tehdid mektupları atmış! Balıkesir — Yıldırım mahallesinde bir evin kapısından içeriye geceleri tehdid mektubu atıldığı polise haber verilmiştir. Bu Hamdi isminde bir delikanlı tarafından bu © ve atıldığı anlaşılmış Hamdi yakalan- mıştır. Hamdinin tehdid mektubu attığı evin kızını sevdiği fakat yüz bulmadığı için bu işi yaptığı anlaşıl. mıştur. Takdire lâyık bir vatanseverlik Şehrmizin çok ; değerti sanatkâr- | larından kuyüm-/ cu bay Saranm . Tayyare OKuru-; muna bin lira teberrü (o ettiği- ni mewmuniyetle * haber aldık. Ge- çenlerde Ankara- da kurulan kü. * çük sanatlar ser- gisinde teşhir et- büyük takdirlere mazhar olmuş ve bin beş yüz lira nak- di mükâfat almıştı. İşte değerli sanaf- kâr bu mükâfatın 1000 lirasını tayyare kurumuna terketmek suretile diğer va tandaşlara güzel bir nümune teşkil et- miş bulunuyor. Sanatındaki ince ve zarif zevki ile ta nınmış olan sevimli sanatkârın bu ha- reketini takdir ve tebrike lâyık görü- rüz, Bu akşam Nöbetçi eczaneler Şişli: Maçka, Taksim; İstiklâl caddesinde Kemal Rebul, Kurtu- yoğlu: ğında Garih, Galata: Topçular caddesinde Hidayet, Kasımpaşa: Vasıf, Hasköy: Halıcıoğlunda Bar- but, Eminönü: Yemişte Ben Sa- son, Heybeliada: Halk, Büyükada; Halk, Fatih: Hamdi, Karagüm- rük: Mehmed Fuad, Bakırköy; Hüâi, Sarıyer: Osman, Tarabya, Yeniköy, Emirgân, Rumelihisa- rındaki eczaneler, Aksaray: Ye- nikapıda Sarım; Beşiktaş: Süley- man Receb, Kadıköy: İskele cad- desinde Sotiryadis, Yeldeğirme- ninde Üçler, Üsküdar: Ömer Ke- nan Fener: Bülatta Merkez, Be- yand; Cemil, Kilçükpazar: Yorgi, Samalya: Koca Mustajapaşada Rıdvan, Alemdar: Divanyolunda Ahmed Hamdi. Beyoğlu Kızılay kongresi Kızılay Beyoğlu kaza şubesinden; Kaza şübemizin 1937: yıli kongresi 17 mart 1937 çarşamba günü saat 15'de kaza merkezinde yapılacağından şube- j size kayıtlı üyelerin teşrifleri rica olunur, İzmirde havacılık gününe 60 bin kişi iştirak etti İbrahime kızını veriyor Ve yn zaman Halk, muvaffakıyetle atlıyan paraşütçü- lerimizi coşkun tezahüratla alkışladı Bu yıl Izmirde bir “Türkkuşu kampı,, kurulacaktır, Yapılan tetkikler iyi netice verdi İzmir valisi ve belediye reisi havacılık günü merasiminde halk arasında İzmir 9 (Akşam) — Gaziemir tay- yare meydanında tertip edilen hava- cılık günü halk üzerinde fekalâde iyi bir tesir bırakmıştır. Türkkuşu filo- sunun, Bursadn sonra İzmirde yap- tığı gösteriş uçuşları ve paraşütle at- lama hareketleri, tayyareciliğin ehem- miyetini ve uçmanın zevkini İzmir ve civarı halkına bir kere daha an- Jatmış ve tattırmış oldu. Gaziemir tayyare meydanında şim- diye kadar İzmirde yapılan muhte. Mf toplantılarda görülmemiş bir ka Tabalık, altmış bin kişi vardı, Manisa Dağsporu klübü üyeleri, mektepliler, Ödemiş, “Tire, Bayındır, Kuşadası, "Torbalı, Seferihisar, Urla ve Mene 'men kazalarından gelen halk ve köy- Tüler pek çoktu. Merasimde vali B. Fazli Güleç ile belediye refsi doktor B. Behçet Uz, tayyare komutanı B. Şefik, bütün tayyareciler -butunmuşlardır. Meydanda Türkkuşunun biri tek kanadlı ve beş kişilik ve diğerleri iki kişilik iki tayyaresile G. 2 sisteminde bir plânörü duruyordu. Herkes bu tayyarelerle plânörün etrafında top- lanmıştı. Ayakta dinlenen İstiklâl marşından &onra filo komulanı yüzbaşı bay Zeki ve tayyareci Vecihi, iki Kişilik tayyareyi hazırladılar. Plânör, yüz metre uzunluğunda bir tel ile bu tay- yareye bağlandı ve Türkkuşu öğret- menlerinden bay Ferit plânöre girdi. Plânörü arkasından çekip götüren tayyare, bin metreye yükseldiği sıra- da romorktaki teli plânörden ayır- dı. Bay Ferit, plânörde yalnız kalmış- tı. Halkın coşgun alkışları arasında akrobatik hareketler başladı. Plânör, tekir atarak, ters ve kanat üzerine yatarak uçuyor, halk durmadan al kişlıyordu, Bundan sonra Türkkuşu öğretmen- Ierinden bay Tevfik, üçüncü olarak ta bay ÂH uçtular, akrobatik hareket Ter yaptılar. İnönü kampında 19 saat uçarak mühim bir rekor tesis eden bay Âli çok alkışlandı. Daha sonra bu öğretmenler beş kişilik tayareye bi- nerek 600 metreden paraşütle atladı- Yar. Halk, coştu, muvaffakiyetle atlı- yan paraşütçülerimizi bağırlarına bas- mak istiyordu. Zabıta ve asker halkın sükünetini güçlükle izde edebildi. HALKTAN UÇURULANLAR Son olarak halktan İsteyenlerin uçurulmasına başlandı. Beş kişilik tayyareye binmek için gelenler yüz- lerce, hâttâ binlerce İdi “Bir köylü, filo komutanı yüzbaşı bay Zekiye: — Ben köylüyüm. Onun için beni toyyareye bindirmezsiniz değli mi? Dedi, Yüzbaşı bay Zeki: — Ben de köülüyüm. Bu tayare se- nin malın, senin eserindir. Geli Dedi ve heyecan içinde olan köylü- yü tayyareye bindirdi, uçurdu. Kadın ve erkeklerden bir çokları uçuruldu. İKİ KAZA Devlet demiryollarına halkı taşımak Yukarıdan aşağıya: Paraşütçüler tay- yareye biniyor, plânörde uçuşa ha- sırik, 600 metreden atlıyan B, Tevfik, Âli ve Feriğ için tahrik ettiği trenlerde Iki kaza ol- muştur. Gaziemir tayyare meydanında merasim bittikten sonra binlerce hal- kın bindiği ik tren Kızılçullu ve Ke- mer İstasyonları arasından geçerken Eşrefpaşada oturan B. Sadığın oğlu 14 yaşında Kenan, trenden atlamış, bir ayağı tekerlekler arasında kala- rak kesilmiştir. İkinci tren Gaziemir ve Kızılçul- Tu arasındaki yokuşu tırmanırken siniyal verilmemesi yüzünden dur- muş, yölun açık olduğu bildirildik- ten sonra tekrar hareket edince ka- tar, zincir koptuğundan ikiye bölün- müştür. Arka tarafta kalan vagonlar, geri- sin geriye gitmeğe başlayınca halk korkarak trenden atlamağa başlamış- tır. Frenler sayesinde büyük bir kazanın önüne geçilmiş, kopan o va- gonlar durdurulabilmiştir. Halk, çok heyecan geçirmiştir. İZMİRDE BU YIL TÜRKKUŞU KAMPI KURULACAK İzmir 10 (Akşam) — Bu yıl İzmir- de Tepecikte Alman kulesi mevkiin- deki tepede bir (Türkkuşu kampı) kurulacaktır. Yapılan tedkiklere gö- re butepede günün her satinde suudi ve termik cereyanlar eksik ol- mamktadır. Onun için bu mevki, İn- önü kampından daha rüzgürü ve müsait görülmüştür. İnönü kampın- da yalnız poyraz rüzgârı vardır, Hal buki Tepecik civarındaki tepede in- bat rüzğürları da eksik olmamakta- dır. Hem poyraz, hem de İnbaltan istifade edilecektir, Aynca tepe üze- rinde plânör ve -İâyyarelerin - inip kalkması için bir sahu vicude geti- rilecektir,