y EE 10 Saray ve Babıâlinin iç yüzü Yazan : SÜLEYMAN KÂNİ İRTEM — Tercüme iktibas hakkı mahfuzdur — Tefrika No. 645 Kemal paşa zade Said beyin Sanaya nefyedilmesine sebeb olan haliname Abdülhamid (gençliğinde Sait beyin babası Kemal paşadan rtır, ona elemi kabilin. den fransızca makaleler yazdır- tırdı. Abdülhamid, Sait beyin hicvi- yelerinden de hoşlanmaz değildi. Fakat bunları e dinledikçe inti- r etmemeleri Si dei Dördüncü sultan Murad zama- , nında şair Nefinin uğradığı akıbe- ti akla getirmiyen Sait beyin böy- le ihtarlara kulak » ası şma niha- olan Ali paşa - netin- de ve bir çok ie bulun- muştur - hakkında Sait bey Vakit azetesile iği şöyle yazıyor: (Bu zat - şarapçı Ali paşa - i i bağında Fı pları mak üzere üzüm yetiştirmeğe baş- lamış, etrafta bağ sahiplerinden bazı vezirler ile şirket ğini ve el makbul şaraplar yapı- lacağını ilân olarak sağ Sam Bu fıkra top patlar gibi > ile velveleye bais oldu. Şürekâ nilen vezirlerden birer kâğıt ei «Ahmed Mitat m ne kadar çıkıştığı herkesçe malümdur. Sait bey bir defa x Londrada bu- Tunan Abdülhak Hâmit bey ile de bir kalem münaka: bulun- rauştu. Hâmit bey bu defa Sait beye şu meşhur beytile mukabele eylemişti: Mir Sait bahiste nâ ehlimiş m ei Kamil imei Eb ila zneğerl Sait Dea âit münakaşaları Arapça Ein uvbana gitsin! Acemce isteyen İrana gitsin Ki biz Türküz, bize türki gerektir! Diye türkçede arap ve fars li- sanlarının hâkimiyetini çekemedi- ğini de göstermişti, Vakit gazetesi tatil olunduktan sonra Sait bey (Tarik) gazetesi- ne yazmağa başladı. Fakat artık eski günler geçmişti. Gazetenin imtiyaz sahibi Filip efendi Sait beyi istediği gibi yazı bi i yeni yeti- şenlere istediği usulü kabul ettir. mekte çok müşkülüte s” Zaten matbuatın serbestisi devlet ricalinin de işlerine, mişvarlarıma uymuyordu; seneler geçtikçe san- ve tazyik şiddetleniyordu. Gazetelerde mizacına göre yazı yazamıyan Sait bey de bu mahru- miyetin acısını başka türlü çıkarı- yordu. Sait Abdülhamide doku- nan, vükelâyı tehzil eden hicviye- leri el altından halk arasında ve al dolaşmağa başladı. undan dolayı bir kaç defa Vi edildi; isticvaplara, tazyik- ere maruz kaldı Böyle bir duruma düşünce Sait —— ya gözde olmıyan nazırlar- dan birisi hakkında yazdığı bir hicviye Abdülhamidin hoşuna git- kiften kurtulur, hatta bazan ihsan bile alarak tahliye olunurdu. Re defa Sait Beyim. eme epi mışsın.. na da dokunur) demiş ise de son- ra (böyle şirketlerden gazeteciler istifade eder; ben karışmam.) Bu- yurmuş, m. Hele o şürekâ deni- len vüzeranın bir kokonayı vilâ- be ikeküni 4 rl mak gibi k du.) Sait beyin bu yazısından bu ha- disenin cereyan ettiği günl daha Ahmed Mitat efendi ile ara- ları pek iyi olduğu anlaşılıyor. Yaz, kış ayağına emi giydiği için lâstik lâkabını nmış olan Sait bey her türlü ilk edebi “ Oyasi münaka: şalara girişirdi. Bu yüzden Ahmed Mitat efen di ile 'Babıâli caddesinde dayağa kadar oçıkan maceraları, Namık Kemal beyin bu meselede menfasından iğ (1) Ahdülkamid — gazetecileri şan- “i ile itham ediyor demektir, mame bulundu. Sait > bet <A yesinde Abdülhamide nalıklarını mesellerine riayeti iltizam etmi- yen Ziya molla da bu sırada tu- lu. Yıldızda isticvabında sıkış- eme sırada Sait be: e ındaki halinamesini göste- istirham e- 'deceğim bir şey kaldise o da şu kâğıdı Kamel ur! Dedi. Bunun üzerine (Sana) ya hefyolundu. Ziya Molla da sürül- ti. Sait bey meşrutiyete kadar kal dığı Sanada eder. Kendi kaleminden: Va olmalıdır. 2 retini ni olan bulunup ta gön- oral zahmetini ihtiyar ederse bu sü. tunlarda neşrederim, 2) ik evrakı ara: Zaptolunmaz at gibi vurdun beni yerden yerel Nesrü nazmından neler çektim senin ey hame ben! bağa şikâyet ettikten sonra ıztı- Tap mahrumiyetlerini, yesini ğa tasvir eder: Hırkapuşı keyfi vali ve müşir oldum yazık! Belki yüzlerce fakire giydirirken came ben! Daima eylerken istihmamü tathiri beden, Tam dokuz yıl geçti kât'â girmedim hammama ben! Şiddeti tazyikten yıllarca imkân bulmadım. Halini evlâdımın tahkiku istilâma ben. Bir kitap ve bir varak vermezler insaf eyleyip Suphumu fikrimle isal eyler oldum şâme Enhasu eyyam dersem en büyük bayrama beni Devletü millet utansın böyle istipdatten Eyledikçe bunda gayret ömrümü itmama ben Namık Kemal beyin arkadaşla- rından olan Türkiyede matbaacı- lığın terakkisine hizmetler eden Ebuzziya Tevfik bey de Ab- dülhamidin pençesinden kendisi- ni amamı, i devlet azası iken Konyaya nefyolunmı tur, Yalnız seccadecibaşı İzzet efendinin padişah nezdindeki te- şebbüsleri yekiresinie şürayi dev- letten aldığı maaşın Konyada ken- disine verilmesine irade istihsal edilebilmişti. Gene namık Kemal beyin arka- e olup a da inti- eden türkçe etelere yazı ii itham Si muta sarrıflıkla Kudüse teb'id edilmiş olan Reşad paşanın oğlu er- ruh bey: Başımda dönmede ateş nisar bir tokmak! Bu böyle olmıyacak, de, bu imiz ! Beyinden dolayı hayli tazyika uğramıştı. (Arkası var) ipsini polis hafiyesi ELLİS PARKERİN HATIRALARI Küçük kızları boğazlıyan canavar Zenciyi nasıl buldum ? aa aa baltan vaz geçtiğimizi hemşiresine anlatmak istemiştir. Katilin hemşiresi ile görüşmesi ihtimalini kete kadının evini sıkı tara tın: b dum. bir m imi Ka dın bie kadar hilekâr ve ihti- yatlı id Katilin hemşiresini görmek için evine gelmesi ihtimal haricinde idi. Belki civardaki kalabalık Filâdel- fiya gelerek buraya hem- —— rini o” katilin > Filâdelfiya- ıntakalar- ve lokani bedecek Sk yemek ve tatlı yiyen zenci bir müşteriye tesadüf etti leri zaman hal ini ten- ye ettim. vvelin on li inecek bir mn haber verdiler: Lokantaya müt- hiş bir obur — gelmiş. İki por- ti haşlaması ve ii dim. Sal olmazdan evvel zenci evlerinin hepsini emrettim. İki polis sabaha karşı Vinelan- Evvelce de ilân giniğimir gibi bu il Amcas si gibi bir e er var- tipler, ızda çalı- şan iler all yaratıl- arasında «Miki Hediyelerin listesini perşem -İis Tip müsabakası nedir" 100 kişinin hediye üni azanacağı bu kolay müsa- baka hakkında bugün malümat veriyoruz be günkü okuyunuz ve sizde bilek iştirak Müsabak: şunlardır: I — Meşhur 15 öpin karikatürleri : ai indi 2 — Müsabakaya girmek. isteyenler, resimlerin neşri bittikten sonra muka- yese etmek üzere, bunları biriktirmeli- dirle. 3 — 15 tipten b öp han- gisi ise yalnız on ad. eslerile beraber gazetesi mü- sabaka memurluğul na gönde; iF. bu > sinden zahmeti — yoktur. — Cevaplar resimlerin neşri bit- Po ee ilân edilecek müddet zar- me gönderilmelidir. vor -evaplara birer birer ba- Pim ve İ5 öp arasından en çok bangisi EEE onu beğenenler 27 100 kişiye muhtelif hediyeler verilecektir. sıra sayı — Binali a im ömleler | di klastıklı 1 boyu yazılı idi: da önde bir şahsın durarak 01” «İş tamam, yakında görecek- mobile baktığını görmüşlerdir. © sin.» tomobil bu hizasına geldi imzası yoktu, Pusuladaki yazı- | gi zaman şi ağ e ları tehdid mektuplarındaki yazı- | lin içinde Beri dip lar ile karşılaştırdık. Ayni yazı idi. | ketmiş ve hemen tarlalara ve pah İş tamam demekle bizim taki- ler: durmuş, bildeki polis Flodentino ii şahsın bir zenci olduğunu far rkek aralanarak yere düşmüf” tür. Polis Florentino otomobild*” çıkıncıya kadar zenci yıldırım aram SÜ ratile koşmuş ve bir ağaçlığ”” arasına dal çel küçük ağaçlık mahal g önünde bulundurmuştur. i aldıktan 0” zencinin yek aras tüfeğ kurşunların a) Zenci, kızıl tenli vahşi Hintlile ii bir ağaçtan aeseni ii fırlıyarak siper z yordu. Pölis dahi ayni a * per vi mukabelede bulun” y encinin attığı kurşunlard?” ig e Zen biri polisin kolu ile bedeni Tarak cezasını b navar zencinin sene sonra Swin istasyonundan geçiyordu”! üktör kasabanın mezarlığın çitleri hari: etti. Dedi ki: — İşte katil a Lively buff” da yatıyor. Ailesi ve'kasaba i si bu şeriri kendi ölüleri bile koymak isti Arkası İZİ, İle — yoktur! Ancak yo" AKŞAM GAZETESİNİ KÜÇÜK İLANLAR