Sahife 8 AKŞAM 2d SARAY ve BABIÂLİNİN İÇ YÜZÜ Yazan: SULEYMAN KÂNI IRTEM — Terceme, iktibas hakkı mahfuzdur — Tefrika No. 605 Stravulo operet trupu saraya nasıl alındı? - Guatelli b tiyatrosunda ech dan yalnız Bertran ile a ko- ğnik - hayvan canbazı Jan kalmı: likte yerlerde yuvarlanır, oyna- ardı. Jan bu midilliye fransız alfa- 2 bir kelimeyi erdi k-mçı sesile harekete mi- dilli me devreder, yazılan keli harfi önüne pi u iz harfi ikinci Biz kamçı sesi; zl ».. devir; pipe ikinci harfi önün- ds bir tevekkuf.. > Bu le keihbenik bütün rilen i tamam oluncıya kadar , Jevam ederdi. Seyircileri midilli- hayvanın bu sesi duya; ymaz harfin önünde imiz dilikat €der; işi anlar; midilli terkibi icap eden kelimede dahil olmıyan bir harf önünde iken bay Zati de elinin baş ve orta parmaklarını e surette; a yi aa bu harf önünde durur. Jan kendi Bay Zatiye e EN — Çok eder, Zati Çok rica ederi mi sen bil diye! yalvarır. Janın sağ elinin baş parmağım- da ilk boğufimu eksikti. Bu midil- e lokumu uzatınca midilli sairekkni baş parmağını İo- kum diye şiddetle ek bir bo- Şumunu koparmıştı Italyan üni Yi 1892 de İtalyan Salvatore ğlı elik La befana ©- dülhamit trupun oyununu beğendi. Salvatorun büyük oğlu komik bay Artur ile diğer oğlu tenor bay Alfred saray tiyatrosuna angaje edildiler. Tercüman İsmail bey Salvato- alındı, bir Ve hafif tenor ile tru; mal edildi. Bu artistlere arar aşli ray Fransız bupandan Oskar > ra diavolo) oyununu verdi. Fra diavolo rolünü ir Alfred Stra- vulo yaptı Abdülhamit bu trpu Yıldız ti- yatrosuna angüje etmiş ol memnun kaldı. Hünkâr yalnız operet değil, her türlü oyun- lar De bele .da bundan aktan an sonra ol a göre operet- lerle İ e komediler oynadılar, Beyoğluna Labruna e e bir İtalyan opera ve operet trupu gelmişti. Yilda o; lundu. soprano ese Emilyanın sesi pek güzeldi. Trup sarayda Trovatoreyi tem- sil etti, Abdülhamit pek (o beğendiği Prima donnayı saray İtalyan tru- Dn ithal etmek istedi. Kiz da oldu. “Emily iptida şefkat nişanının ikinci, sonra birinet derecesile tal- if edildi. Bu artistin Abdülhamitten gör- düğü teveccüh ve rağbet haremi hümayunda dedi, kodular uyan- dırıyordu. Abdülhamit düğün masrafı ken- di tarafından ihsan edilmek sut tile Emilyayı Alfred Stravulo ile evlendirdi. Salvator Stravulo bir kaç sene sonra tahsisatını almakta devam 5 iş mayun kadrosuna alındılar ve derece, d. rece Artur bey kayı amlığa, Al- fred bey AL iie terfi ttiler. | Yam sey trupu da bahçede yunlar v a may oyunu bulunduğu dai- renin penceresinden seyrettiği gi- i sarayın büyük kadınları için de etraftaki pencereler loca makamı- na geçerdi. Guatelli gözden düşüyor İhtiyar Guatelli paşa bu sırada gözden düşmüştür. Muzikai hümayunda bulunan iki musikişinas ecnebi paşanın - Guatelli ile Aranda paşaların - araları hep şeker renk gidiyordu. Birinin ekg dediğine öteki ka- ra di yesil (Norma) operası- nın. İtalyan trpu tarafından oy- nanmasını istemişti. ası ya- pılırken Aranda paşa piyano ba- şında kalamyicl. ” nd elli ise da piyanoya lüzum Paşanın gözden düşmesi müyordu. O Piyanosuzi ki tamam — Orkestra ! Diyor, Aranda: — an çalmazsam orkestra iyi gitmiyor! Diye ısrar ediyordu. Buna karşi nun da iştirak ve va e da paşanın dostu ci ile Guatelliye e m tebliğ edildi. Guatelli: Bu operayı yapan Bellini ri nu ki ile yazmadı. Orkesi tamamdır. Piyano iste vabını agıp paşa ira- deden bahsile ısrar a Guatel- li kızdı. Ona; — Siz karışmayın! İhtarında bulunduktan sonra yerinden Adi locasına teveccüh ederek: Efendim! LL muzika- sı nedir, ben bilir irim! Orkestra; piyano lâzım di Hitabında Sebi ve hemen orkestraya: azır ol! Emrini verdi Orkestra senfoni- ye başladı. Guatellinin mizacını iyi bilen ve tiyatro ortasında m aksilik yapmasına ihtimal veren Abdül- hamit bu harekete ses a müteka- nz “ihtil fı böyle tahattur ve nakletmiştir. Bay Alfred Strovulo ise ikinci ve kati bir irade üzerine Aranda paşanın piyanosile muzikaya işti- rak ve Guatelli m az dana, homurdana orkesi ı diri- je ettiğini ifade Piri mü masın, padişal bu eme sisin ihtiyar Guatel- liyi gözden düşürmeğe sebep ok un)” O gece oyun bittikten sonra Gu- atelli sakirdi Bay Zatiye kırık türkçesile; — Artık, biz bir daha gelmez! bi mesi gibi de oldu. Abdi — e a iile ça Gene EA derslerine devam e sin, Burada” hizmet oldu uğu ii o rahatına baksın! Diye irade etti. Guatelli paşa maaşile tekaüt e- 15 Kânunuevvel 1935 Hapisten çıkar çıkmaz hırsızlığa başlamış! Dadandıkları evin az kalsın temellerini de söküp götüreceklerdi Labori iki m ipi serbes bırakıldığı akşam dostu olan kadınla te kurtuluşunu bir barda tesid ederken Bundi iki sene evvel Paris eğlence yerleri kralı Düfren yazıhanesin başına indirilen ağır bir cisimle öldürülmüş ola- > bulunmuş, Paris öl ay- arca süren araştırmalardan son- ra yenii Pol Lab namında ahlaksız bir gencin öldürdüğünü Kia, tevkifine sen et mişi e a Labori zabıtanın ken- disinden şüphe ettiğini anlayınca bir inci bularak İspanyaya kaçmıştı, Fransız polis müfettişleri İspa ıyı sefahat yerlerinde aramış- imi izini bulduktan sonra İspan- a hükümetine resmen müracaat erek uzun siyasi muhabereler- den sonra Fransaya teslimini ve iadesini temin etmişlerdi. n iki ay evvel Pol Labori- nin Pari ağır ceza mahkemesin- de muhakemesi görül fakat jüri heyeti delikanlının bu cina- yeti işlediğine dair ortaya sürü- len delilleri kâfi bulmadığı ve ev- velce suçlu aleyi inde zabıtaya ihbarat ve şehadette bulunmuş olanlar da evvelki ifadelerini de- giştirdikleri cihetle, (o beraatına karar vermiştir. Pol Labori hapisaneden çıkar- ken, artık namuskâr. bir hayat sürmeğe karar verdiğini, n: 8 na > wi kiş temizle- meğe çalışaca; nun için Him müddet > evinde isti- dilmiş gibi bir durumda kaldı. Fakat Abdülhamit paşaya karşı iyi muameleden ve iltifattan bun- dan sonra da hali kalmamıştır. ünkâr bir kış günü ihtiyar mu- sikişinası harem bahçesinden setre in) diye esva kaput yapılıp r, bundan sonra da Guatellinin gene setresile bahçeden e hünkâ- rın gözüne ilişir; Abdülhamit biz- zat dershaneye gid. — Guatelli Msi Size kürk ya- pılacaktı. çeri mı? Guatelli — an efendim! nkâ, Niçin giymiyorsu- nuz? G — Hem giyiyorum, hem size eçerken sizi gir ri kürk yoktu ii istiyorsunuz ki senii saray inden ge uki aradan iki ay geçme x civarında Ruş kasa- ıkma, A ve mücev- herlerinin bir kısmını yanında saklamaktadır. Bundan bir ay meçhul VW bir takım irmmei Keli ih- dn mii e girmişler, 90,000 nal it parasını çal- mare Zi kadın hiç ses hâttâ gece hırsızlar bir gece da- — > ie i eti sız, otomobili çamurlardan söküp ni tanzim edeceğini o söy- * lemişti çık ıyacaklarını © anlayınca, yol civarında bulunan bir köyün yim? muhtarma baş vurarak otomobil H — Evet. lerini kaldırmak ve çekmek için G — Ben bunu ölsem yapa | pir çift manda getirmesini rica et- mam, H — Ben müsaade ediyorum. Giyinial — Siz müsaade edersiniz ama benim terbiye müsaade et- mez. Hasta olurum ama saray içinden kürklü kaputla geçemem. Çok teşekkür ederim. Rica ederim size böyle gidip geleyim, müsaa- edin. ine bu ısrara karşı gü- lümser: — Paşa! Nasıl istersen öyle yap! Diyerek dershaneden çıkar. Guatelli paşa öldükten sonra bir akşam âr ihtiyar emekta- ri tahattur ederek taklidini yap- masını Bertrandan istemişti. Ber- tran işi tecessüm ettirince Abdülhamit — Zavallı ie Diye pek ac. mişlerdir, Köy muhtarı, bu herif- lerin tavır ve halinden şüphelen- diği cihetle köylüleri başına top lıyarak üç İmer yakalamış, te- lefonla di rmaları çağıra- rak teslim geneli Hırsızların otomobili içinde ih- tiyar muallimenin evinden çalın- mış bazı kıymetli mücevherler bu- lunmuştur. Yakalanan hırsızların arası! rın çaldıkları eşyayı sakladı öyeri de meydana ç