10 Ağustos 1935 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 8

e TEE Abatelün | vepygii vatanını ilk defa Kurtardığı S0 gü Baş e 1. inci sahifede) nazarı dik almak, ona göre umumi me ittihaz etmek lâ- zam geldiğini, sevk ve idareyi tev- . üzerine ...inci alay mandanı ik beyi ...inci vr kuman- ve tevkil et anıma sertabibi Berin ndi o şehid o deni is ilan di. ğer bir iri zabitini de aldım. Dört aydır o yerde, yani ateş hat- bulund yı zulmet ve ç teneffüs etmek nasip olüyordu.» ç Hiç ardı arası kesilmeyen hü- rın karşısında azmına ufak müphemiyet içinde bir sarsıntı bile gelmeksizin bu adamın uykusuz, yn yerlerde “burnuna kan vw t koku Ki leş ve cesed like çarpa çarpa, kulağında by m gard sim bürtüler yer “liştiğina e. Dedim ia — Paşa izretleri, benim anla- düşünce ile kabul ediyordunuz?. Cidden le. Çü en bu “harekette tarife sığmaz, alelâde, Tin pek üstünd. yordum!. e olan bir şey görü- — Vakıa böyle bir emek derühte etmek, takdir bu; u- nuz gibi, basit bir keyfiyet değil. eri mesuliyeti derü men saatlerce mesafe uzakta bulu- .nan «Çamlı 1 tekye» karargâhına ha tt anladığ re düşmanın «Kireç e lepen; Kör pınar», &Süle- cek», «Mestan tepe» hattında -ki dü. iman miktarı sale malüm Da ke eni ona göre tertip Sp temmuz 5,50 evvelde ...ii fırka, taarruzunun ileriledi Taarruz her iki fırkad af- 'akıyetle devam etti. Artık m: ü miri aşa muhtelif safha- zar edelim de neticeyi söyliyelim: Suvla şarkında bulunan düşma- ka kadar kuvveti mağlüp edilmiş ve kâmilen gayri müsaid bir vazi- “yete atılmıştır. Ben mağlüp düş- derece faikiyetini gör- kıyetle iktifa ettim. Taarruzu dur- urdum. Elde edilen siperlerin tahkim olunmasını, orada yerle- — Bu kadar faik olduğunu söy- aş bir kuvvet böyle bir gün inde neden mağlüp oldu?. aşa, masanın üzerinde duran kitabı alarak Mi nsl mağlüp edildi? n cevabını en iyi Ha- size bnidi raporunda okuya- bilirsiniz! Benim 6 gün gördüğüm sebep şudur: Düşman muhtelif al kollarla toplu nizamda olarak ile- riliyordu. Bu yürüyüş kolları önle- rinde henüz ne hiç bir mevcudi- yete, ne de hiç bir — tesa- düf etmiyeceklerini sırtlardan e mzkir düşman kollarının başlarına atılmaları, bir tari pç: m kolları üzerine tesir etmesi düş- idi 1 da. ku z mevzii mihveri harekât addediyor- d E «Conk bayırı» ve «Şahin tepe»- nin muhafazası için benim kuman- dayı derühte ettiğ da muhareb. pek büyük kahramanlık ve feda- kârlık gösterdiğini kemali tâkdir imden evvel ora- e eden askerlerimizin ile yadöderim. cak şunu da ilâve etmeğe lü rüyorui ki: Bu kıtalar artık pek ziyade girmeksizin yeni icraatta buluna- bileceğime dair ikna etmiş oluyor- du. mmuz, günü öğleden sonra saat üçte «Conk bayırı» ve «Koca e » ında “bulunan ci fırka kumandan- larına elefonla dedim ki: «Bu ba, yırında Ri hiç olmi sa sicak bir çorba İla imkân bulmanız çok muvafık olur.» Ateş haltına P-reket O günkü muharebeyi idare et- tiğim mahalli terkedip «Çamlı tek- ye»deki yüregine gelirken yolda L averleri mü- şarünileyh aa beni tebrik etmek ü üzere geliyordu, Müşarüni- Imiş bu- üşmana icarsını tacmim ettiğim taarruzun yakında ilizarı ve ri için biz- iğ hemen oraya hareket etmek üzere kendisinden ayrıldım. Mü- şarünileyh beni bizzat ateşin içine ten siyanet etmeği düşün- dü. Fakat başka türlü, yapılacak DimLie ei e el yeyi de, kumandayı da ihlâl etti Baş taraftan tardedilen hafif av- <i hatları, bu sebeple geriden tak- “wiye olunamadı. Düşman : da kâmi- len gözünü geri; Filhakika düşman kolordusun- nların müessir olma- danları beyninde çok müz çok tereddüd olması, ve bilhassa mesuliyet korkusu bize kendileri- kan kumandanların hiç bir vakit- te icap eden kararları veremedik- lerini, bunun neticesinde ise acı felâketler husule geldiğini bizzat ben de muhtelif zamanlarda gör- müşümdür, Vaziyet henüz ıslâha muhtaçtı O gün ihraz olunan muvaffakı. sı nokta gene miktarı in inde alar AY, «Conk bazi rı» ve «$ ür aşiyen sahip bulunuyor- du. Filbak'ka Hamilton bütün “vardı. Fakat ben yacağımı takdir ederek muvafa- kat etti, â harbiyemle birlikte «Çamlı tekyenden «Koca çimen» ebe tevcih etti a ei bir tayyaresi osem geldi ve bizi takibe Er Sri zaruri birak hü yefakafın he aranlığa mülâki olamamışlardır. Be; den ayrılmıyan süvari ihtiyat 2; bitlerinden Zeki sirin tul vi ue m etmeği za- imen» üze- rinden «Conk bayırı»na gitmek is- tedim, Fakat bu yol İngilizler ta- rafından tutulmuş olduğu için ateşe maruz kaldım. Daha cenup- tan dolaşarak Conk sırtının şark yamaçlarında bulunan ...inci fır. ka karargâhına vasıl oldum. Kıtaların ahvali dahiliyelerini tetkik ettikten sonra bana hazır- ladıkları çadıra çekildim. Zaten gece de hulül etmişti. Lâzım ge- len emirleri verdim. Taze kuvvet. lere intizar ediyordum. Bu kuv- vetlerse yukarıda bahsettiğim iki alaydı. Bunlardan birisi > yiz vasıl olabilmiş, diğeri d. gün ancak a isime linden sonra gelebilmi: Bu sebeple meb de ve er- kânı harpleri kuvvete nazarı dik. katimi celbettiler, idari ağir Meis ok k ti i ziya» ç de elimizde bulunan kuvvete azım daa çimen» silsilesine malik Jlamamış olduğunu anlamı bilmekte görüyordum. Geçirilecek zaman bizden ziya: düşmana faide bahşolacaktı. Onun için bü- tün mütaleata rağmen sureti ka- tiyede taarruz edecektim, Hazır- lanmaları bitince bana bildirmele- rini kıtalara emrettim. — Pek iyi bu kuvvetle ne türlü bir hücum tertip edecektiniz?. Taarruz plânı — Gayet basit!.. Conk bayırın- daki ve Şahin tepedeki düşman karşısında duran kuvvet fırkaya aitti. Yeni gelecek a lar bu hattın gerisinde ve hemen a ahzı mevki edeceklerdi. Hare- r tüfek, top ve bomba pat- lamaksızın süngü ile düşman üze- rine atılmak, mek ki, o gece bizimkiler; deliklerinden baş çıkaracak fare- atılmağa ha- zırlanan kediler sinsiliğile pençe- lerini içeri alıp sezdirmeksizin pu- su kuracaklardı. Ve İngilizler o sa- bah güneşin parıltısile uyanmıya- caklar, süngülerimizin . pırıltısile kamaşıp düşeceklerdi. Fakat âliniz, anladığıma göre, kaç gün- dür uykusuz kalıyorsunuz? Hiç bir yorgunluk duymuyor muydunuz?. — Tabii duyuyordum. muharebe yorgunluğunu hiç ol- mazsa telâfi ederek ertesi gün hü- cum anında zinde bulunabilmek için çadırımda yalnız kaldım. Fa- kat buna imkân var mıydı?, Bir- çok sebeplerle birçok zevat yanı- 'k mecburiyetinde kalı- lerin üzerine hemen Ve bu ma gelme! yordu. Ayni anda bütün gi cep- hesinin muhtelif e he- yecanlı raporlar alıyordum. Mese- lâ: Düşmanın Eçe limanı önün- de nümayiş için dolaştırmakta ol- duğu boş gemileri görmesi üze- rine İngilizlerin mezkür limana as- çıkarmakta olduğunu bildiren porlar gibi... Geceyi işte bu tarz- aş geçirmiş Bim » —— m başlıyor Mustafa Kemal ae tasav- vur er hücum nü takriben saat 4,30 ii baş- lıyor. Hücumu seyretmek üzere pa- şa da asker ve kumandanlara mü- lâki oluyor. Fecir başlamış, orta- lık aydınlı ğa yüz tutmuş, Fa- kat paşa hücum anının geçikme- de olduğunu görüyormuş. Halbuki bu teehhür biraz daha uzıyacak olursa ortalık tamamen açılacak. Bizim kesif bir yığın halinde bu- lunan hücum kıtalarımızı düşman görecek, karadan ve denizden na- mütenahi topların bombardımanı- na maruz kalacaktık, belki de bu ,bir felâket olacaktı. Müthiş, heyecanlı bir buhran kere düşmanın kaçmağa il dığını, fakat buna eğe ere etmi- yeceğimizi söylemiş. enim ileriden kırbaç biyer vereceği im işaret üzerine hemen he- ana atılacaksınız» de- dük ra işaretini verince zabitan ve efradın tereddüdsüz bir aslan sav- — tile düşmana saldırdıklarını gör nda ilen ezildiğini, vi si- anmak fırsatına vakit b — Ortalık açıldıktan sonra idi ki, diyor, düşman hakikate e) bayızınnı cehenneme çevirm ve şiddet vermekte, ve onları be- nim ta; ttiğim gibi kulli ana yakınında toplu saffı harp nizamın- Conk bayırı semasında bitmez tü* kenmez yıldırımlar vücude getiri ordu. Saatı parçalıyan misket Buraya; kadar muhaveremizl; iğ bir vaziyetle dinleyen yü başı Cevad bey, paşanın yaveri ai sertliği hoşa giden bir s6” u şarapnel misketlerinde bir tanesi YE paşanın göğsünü ok” şamıştır! dedi. — Nasıl? dedim. Paşa m oynuyordu. szmelerindeğ sünün sol ta; lâları sırası ve ipek kordonu k& bara ine anlattı: luğumuz yer tamamöl! zabitimin ağzını kapadım, «Sus? dedim — Bir şarapnel misketi göğsü nün sağ tarafına tamam saatinif bulunduğu cebe m Saat parça parça ol darbeyle paşanın gi bir lekeden başka ileri geçmemif” tir, — O saat sizin için tarihi bif saattir. Onu görebilir miyim efe dim?, — ei saatin vi bu muhs* a Liman paşa hatıra ir ta L. Z.» markaları, Paşanın kırılan saati de mektebi Li be ri sakladığı Ome; arkalı gi vetlice bir talebe iye imiş. C vad bey Zenit markalı bir Kesi ema esnada nl bulunan genç mi lâzim vermiş. Askerinin bu kadar yanında gi le danayamıyacağına aklım erk rdü. eki, siz bu yaranızla uğ” raştığınız esnada askerlerimiz n9 yapıyordu? Hücuma devam edi or mıydı? — Ta bil, O kahramanlar, ba“ larında fedakâr zabitleri olduğU halde gayri kabili tevkif savletle safhasındaki Le ta mamen hasıl olmuştu. Karşımdö bulunan İngilizleri kâmilen imh8 etmeğe kalkışacak kadar, şeraiti müsaid tasavvur etmiyordum. nun için verdiğim emirle temi Ü kestim, Si Conk bayırında ve Şahin tep€” de yerleştik kaldık. Bu isi de düşmana binlerce maktul, bin” lerce mecruh verdirdik. Birçok ©“ lâha aldık. O cephede buluns” makineli tüfeklerini iğtinam © Denizden, karadan büyük saplı topların tik. Bir çok da esir alındı. değ Diğ ban da kendileri 3 ©.