22 Nisan 1935 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 6

Sahife 6 AKŞAM Osmanlıcadan türkçeye karşılıklar kılavuzu N. 27 — Öz türkçe köklerden gelen sözlerin karşısına (T. Kö.) e alâmeti) > Bunların her Ni Şi hakkında sırası ile uzmanları ımızın (mütehas: yazılarını zetelere e vereceği 1S1S, 2 — Yeni konan karşılıkların iyi - ayırd edilmesi için, gereğine ile, Fra ei ayrıca örnek- ler de konulmuştur. 3 — Kökü e, olan kelimelerin bugünkü işlenmiş hak, aslı ügüm olan hüküm, türkçe «çek» İş'ar etmek Bildirm Örnek: İşar ettiğiniz tai riki hareketi tasvib ediyorum > Bildirdiğiniz EN yolunu uygun buluyoru > > İm, işaret e Kö.) İşaret iş > Göstermek, imlemek, işaret etmi İşgal — ge işgal (T. Kö.) İşgal etmek — dek kapla- mak, ll tutmak, elegeçirmek, işgal etmek İşhad > Tanıklamak Ör B elede herkesten evvel ve herkesten ziyade sizin kendinizi işhad etmek ii so) herkesten İştihad etmek — Tanık tutmak izaz — Yüz Buruşturmn : > olduğun- dan bir şey Rİ en hes al: Tutu bire | olduğun- imek — Tutuşmak e İştial eden otlar büyük bir rikine sebeb oldu — Tutuşan laz "büyük bir orman yangınına sebeb oldu. "al etmek — Tutuşturmak Hizal etmek — Uğraş ek: İtiş al ettiğiniz m gok le aştığınız. çok z unmak İştikâ etmek — Yanılamak, sızlanmak Örnek: 1 — il yolda harekette de- am ederseniz ln iştikâ edeceğim — Bu yolda mi sürüp o götürürseniz b ime va etmeli? — Kime sız- İnn GLA malı)? Ema — fani sızıltı Öri ii — Şikâyetiniz üzerine e meseleyi e ARE — Yanı > zerine bu sorumu araştırmağa giri 2 — Şikâyete ali vermiyerek Sızıltıya meydan vermiyerek. İştirâk — Ortaklık İştirâk etmek — Ortak olmak, ortak- Örnek: ' — Bu şikâyete ben de iş- ie lerim 7 > Bu yanıya Gi de ortak e Bu işte sizinle yel edelim — Bu işte sizinle ortaklaşa! İşti ö Örnek: Ça luk ve teskin edilm: luk çocuğa sön- a lü ulu, İtaat etmek > Uyurmak, başeğmek Örnek: Devlet kanunlarına itaat e elim — Devlet kanunlarına başeğelim (uyurai İtalçi lisan >! uzatım İthaf lamak âlinize ithaf timi yuca adınıza rmağ: Örn e Bu eserimi namı ediyorum. — Bu siman. Suçl w işte cürüm kimin olursa olsun halkın Yalım, kre- dili sizi suçliyacaktı tır. İtibar (Bak: Revaç) — Koyma Örnek: Bir şeyin hakiki yine ik itibari kıymeti arasında — Bir şeyin gerçek değeri ile koyma “değeri arasın- İtibaren — denberi, — den başlayarak Örnek: | — Bugünden itibaren > Bugünden Lari rak, 2 — O zamandan itibaren — O za- mandan beri, ir yı aa Ömi — Her iste fazla veya nok- m ei alel İka er le eksik değil, aran ile hareket gerektir, bul eden rüzgürin itidale eğri < dönmesi — Esen yelin yavaşıma doğru dönmesi. 3 — Havanın itidali — Havanın ilı- dal kesbetmek — Yavaşımak, yu- muşamak, ılımak yi resi ve kökünden gelen şekil gibi. Örnek: Dört günlük sağnaktan son- ra e li itidal kesbetti — Dört günlük sağnaktan sonra bugün hava ei yumuşadı gi) Muti sinemli Örn de 1 Mütedil bi bir şekilde ha- reket etmek isterim — Orta bir şekilde balik ek Bterim. ava bugün pek mutedil — Hava Bali pek iz an. İtikâl İtilâf Anlaşma, uyı Örnek şaka ii 18 hi sulü için — mm bir anlaşma ol ması için. Z — İki devlet arasındaki itilâfa na- zaran > İki devlet arasındaki uyuşma- ya göre, Ademi itilâf — Uyuşmazlık, anlaşa- mazlık Örnek: Aramızdaki ademi itilâf o < dar mühim değildir — mez uşmazlık Çanlaşamazlık) o ke > dir. İtimi Gü İtim, ek — İtirai İtiraf İtiraz — İtiraz ( z İtizar eti — dilemek ür Gere) — ie (T. Kö) İtiyat — Alışkan! İtina — Özen Mir alak > Tümlemek, tamam- Men leme ile hali ğlaş İttihad - — imi ir İttisal etmek Getir “4 s # iie Dr İzdivaç — Evl İzzeti nefis Giray 5 ele sağ VE ye İzha, Göstermek, açığa vur- mak, pi zagre etmek (T. Kö.) İzin — İzin İsti: > İzin istemek Kadem — Ayak Kad Jale > Çiğ Örmek: e bire jaleler saç- sin rin iğler saçsın. allen — landini lenk — > ei — — Kükemiy aslan Jülide Dalak (saç), karışı ei (T. Kö.) nel abih bir harekettir > Bu pek çirkin vi aşilari, ul Örne ; Hareketinizin hüsnü ve kub- bunu a ziyade sizi — Hareketinizin güzellik veya çi Bini sizden ziyade sizi gö ümkün Göleiemiyiiler Bild iz tasrif edi- bir) «Kabil (makule) > Gibi, çeşid, tür. Kel ek: Bu kabil ab he adam: lardan hiç hoşlanma: i (bu eşit, bu sürü danla hoşlanı hiç Kabil Makal) 2 > Kategori Çterim) — (Pr) aa em > Yetenek Ea a lyi haricin- lari işi istememelidir-| mila yete- neği dışmda olan işi istememelidi; Kabiliyet et (İstidad anlamma) — al hk Örnek: Gren kabiliyeti daha ziyade içtimai sahadadır — Onun anıklığı daha gok sosyal sikli biliyeti il > Duyuşla His) email inhilâl — Erigenlik (Bak al Kabili tahkik — Gerçinlenebilir (Bak: ii Kabi > Gerçeklenebilir (Bak; ini Kabili inhina — Bükülür (Bak: Gay- © kullanılan şekilleri alınmıştır: Aslı ak olan ME inhina Ö seyler ü- Mi ür eyer üzerinde sl emek lk ko- inhilâl — Erir (Bak: Yay Kabili inhilâl maddeler — (Bak: az Kabili > Kaldınlabilir o (Bak: Bağışlanır, bağışlanabi- Örnek: u bu cürmünüz ri ki kabil vie görünmüyor. u bu suçunuz kolay ll bale amal) görünmüye ekil — Kabil izale — , Örnek: Bu leke olycn b bili hale Bu leke kol lay: mini Hazf) Kabili afiv — lir tiraz sö Sözünüz pek eğe ise de, bir oki akar a itirazdır — pe Sözünüz e de, bir bakım- az Sa türmez rnek: Gayri kabil bekaya sözünü ispat etti — Söz sörürmez ka- mtlarla sözünü tanıtladı Kabile — Ebe Oymak Kabi — see Örnek: Kalbettarih — Tarihten ön- ce. Makabi — i, ai Mabaad — Sonra, so: Kabr — Eği (T e) RE asvil ei Ö ki Bu Yin tasvibi âlinize ar- zediyorum > ergeyi yüksek ona manıza ile Tasvib etmi Örnek: Bu rekli candan gö- nülden tasvib edenler arasındayım — Bu. hareketinizi candan gönülden onâ- yanlar arasındayım. Kâbus — Karal Örnek: Bütün gecer mahuf bir kâ- geçi bus içinde geçti gecem kor- kunc bir karabasan ti. Kaban > mimüg 7 tutak — Almak Kad kan kamet — ski a etinin o güzelli- ğine ayran Silim — ni nun re mem Kadii Ör iğ Minelka dim bu köy halkı bu ormandan ihtitab edegelmistir — Bayrı- danberi in Sn Ikı bu ormandan odun kesegelmi: Kıdem Kıdemli Kudema Kadir, zikudret — Erkmen Örnek; Kadir ona derler ki hangi işe vazıyet etse bir encama isal eder — Erk- men ona ie er si hangi işe el koysa sona götü Kodes Erk Örmek Kudreti beşeriyenin bir had- di vardır — İnsan erkinin bir ucu var- ir, Kadr — Deği isek Kadını Bileeleşdi olar & ha çok istifade ederlerdi — Değerini #elerdi ondan daha çok fay dalan g> adirşinas — üklerimiz çok kadirdan ürün) 2 ye — Büyükleri- 2 cok değerbilir adamlardır. Örnek: Ona imi pek kadirnaşinas davranıklı — Ona karşı pek değerbil. “mez davranıldı. ei aks Örnek: Artık bu ki kâfi Ar tık bu alama yete Bu k a küf gö rmediniz mi? — Bü Plümiy ee liz mi? Kâffe — Hepsi, bül tükeli Yeti Kâffesi ayni ocinstendir — Hepsi ayni minpteilir pi Ediş sây gayrıkâfidir — Bu yi çalışma yetmez Emeğim bi bulduğum bu malümat ühim işi evdi edemem — Yet. mi balm bu bilgi ile ona bu önem. oi işi ve — mermer ei Mustafa Ragıb acı ağa, Resnenin ileri gelen- lrindendi. Cemiyetin Resnede teş ü tin Resne şubesinin gizli toplantı- larına bir ise Gi bulun- durmakta idi. Hac mevkii ve elini AE iye girmelerine ve itimad göstermele- rine âmil olmuştu. ece Hacı ağanın evinde el- i kişiye baliğ olan bütün Resne- i akalkbcilür toplandılar ve Ni- ca inkılâbcı arkadaşlarile bir müza- kere kapısı açmaktan ziyade, on- ların e vicdanlarına müracaat etmeği mi ıma var- mak için daha vini bir yol eek telâkki ediyordu. Hayatla- ından feragat onlara bu suretl, elbette ii emi Ni evin- de kendisini ei elli "kişilik bir heyet karşısına çıkınca bir ye- re oturmadan çok heyecanlı ve kelimeler, heyecan, telâş ve iztı- rab ifade eden bir vaziyette bulu- nuyordu. O, muhatablarının va- tanperverlik "hislerini harekete getirmek için sözüne şöyle başla- a tandaşlar, arkadaşlar, al dedi,| hainler elinde mahvolan va- be ni re e şalışarak kurtar. alı- li; GaBME 2i eceği- des ye- e getirilmesi zamanı gelmiştir; vatan bizden fedakâr- lık bekliyor!. Dedikten sonra Reval mülâkatı pini ba eğ hükümetin alçakças: lâka durduğunu, bütün milletin kan dökerek bun- u umumi kıyamın yapılabilmesi için bundan daha müsaid £ bulunamıyacağını izah etti. Niyazi Bey bundan sonra, pPacağı bu umumi ihtilâle, yerden evvel Resnenin başlaması- > e sürdü, Ve misal olm e bir kaç sene evvel Bulgar ihtilelinin Boneli başladığını hatırlatta 20 haziran 324 (3 temmuz 1908) ırsat cuma günü dağa çıkmağa karar verdiler Niyazi bey, sözüne devam ede- rek, levazım, silâh ühi, t itibarile her türlü eğitme yap- tığını, ancak teşkil çe- girecek zelal” il nı, çoluk ve larını, her tür! ünyevi bağlılık ve alâkalarıni vatanın selâm ğı terket- âmeti mek suretile fedakârlık. etmeleri lâzım geleceğini söyle Abdülhamid hükümetine kar. ii beğen #cerak is tib- ' Oo MEŞRUTİYETTEN ÖNCE Manastırda patlıyan tabanca 22 Nisan 1935. 3 dadı dövirmeğe Sali bu lâbcı zabit, muhatabi a No. 57 bların! eda kal miyetlerinden, f. ğ ancak oi emin olduğunu, ettikleri yemini hatırlatm. diği isi haberdar al zere ilerini yn topladi ğını, Rain ötedenberi yapi" ğı müdahalelerin hıristiyanlar” şikâyetinden ileri geldiğine i ederek hükümete ve a mü lâkatına karşı açılacak m i söylemiş ve bu umumi vatan ei ha; sare ei içi ancak memlekette hürriyeti ve * daleti ilân için yapılacağını ilâ“ elmişti, Niyazi bey, sözlerini şu sureli Gl millet namına adaleli iaibik Lİ Ve bu uğurda Öl lünceye kadar dağlarda dola$f" SE e ai re refikamı Man: yorum, Bunlara ebediyl karar verdim; içinizde benim b#' raketime tâbi olacaklar var mi? iyazi beyin tam bir feragal gösteren bu ateşli hitabı de: bil tesirini gösterdi. Hacı ağanın b dar odağına sıkışan insanlar, mi saddaki iklüğü kavrami gla Niyazi beyin sözleri karya heyecana, galeyana gelmişle! a ütün inkılâbcı emelleri el ten Besilik Bu heyecanlı manzara, A| hamid hükümetinin bütün kah ve istibdadına rağmen, çok sami mi ve r bir avuç vatanpsf” verin gösterdiği birliği isbat e miş, milletin muztarib ve adale! ffer olacağı kanaat! Vaz ok nazikti, tehlike si ratle ir kısa bir zam3f” içinde bütün hazırlıkların yapi ması elzemdi. Bu itibarle nihayf dört gün içinde yüzelli kişilik if çete hazırlanmasına ve 20 hazi 324 (1908) cuma günü çetenif 'n çıkarak resmen ihti kar veri ai yeli arar Bu yüzelli kişiyi, Resnenin ileti rem tedarik ederek | Niyi beyin emrine vereceklerdi. Niyazi beyin çetesine iltihek edenler Niyazi o beyle erkan verdikleri bu karardan s tık hazırlıklara filen ii e Resne iye rı di, Manastıra li ve ve len kararı ramen merkezine dirmeğe memur edildi Niysfi bey, mi teşkil etmek iği” emniyet tiği arala yardım görmenin faidesi w dir ediyordu. Bunun için ie efendiyi Resneye çağırdı, verdi”! leri kararı anlattı.