29 Temmuz 1934 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5

29 Temmuz 1934 GUNUN H Izmirde afyonlar nasıl alınacak? İnhisar idaresi İzmir şubesine talimat verdi Uyuşturucu maddeler inhisari af- yon mübayaatı hakkında İzmir Şubesine de icap seden #alimati vermiştir, Buna nazaran müstahsillerin birleşerek yetmiş beşer . kiloluk kasalar dahilinde inhisar idare» sine satmak istedikleri afyonlar bilâkaydü şart peşin para ile satın alınacaktır. Ancak bu kabil müs. tahsiller teklif ettikleri afyonun kendi mahsulleri olduğunu bir ve- sika ile teyit etmeğe mecburdurlar. Tüccarlar tarafından yapılan teklifler de nazarı dikkate alına- caktır. Ancak tüccar mallarinin on bir derece morfinden aşağı olmaması, rütubet derecesinin yirmi dört bu- Tunmasi şarttır ve bu kabil malla- yin bedeli teslim tarihinden 4 ay, “sonra ödenecektir. Ilk pamuk Adanada kilosu 200 kuruştan: satıldı Adana 27 — Bu senenin ilk pamuk mahsulü dün Debbağzade Ragıp bey tarafından borsaya ge- tirilmiş, borsada bir merasim ya- len pamuğun miktari otuz. kilodur. İlle peyi Milli Mensu- cat fabrikası oluz sekiz kuruştan. müzayede neticesinde bu pamuklar iki yüz kuruşta. “Milli Mensucat fabrikasında kalmıştır. Bunun her kilosunun yüz elli kuruşu bilâliahmere ve elli kuru da Debbağzade Ragip heye veri- ecektir. i . Debbağzade Ragip bey yirmi altı senedenberi daima ilk pamuk mahsulü yetiştirmek. şerefini. ka- zanmıştır. Porselen fabrikası Kütahyada büyük bir » fabrika açılacak İktisat vekili Celâl bey, yerli Bnallar sergisinde Kütahya çini pa- yiyonumu ziyaret ettiği zaman, Kü- tahyada bir porselen fabrikası açi- lacağını, aztık- Kütahya: toprakla» rından kiymetli çini tabaklar ye- rine yemek tabaklari da yapıla cağını söylemiştir. k Kütahyanın, porselen mamulâti fabrikası için en müsait bir yer ol. duğu, şimdiye kadar ecnebi müte- hasıslar tarafından da kabul €dilmişi n . Bir Fransiz mühendisi, tetkikati neticesinde, Kütahya toprakları sayesinde Sevr tabaklarından das kıymetli tabaklar yapılabilece- Zi neticesine varmıştır. Aldığımız malümata göre sana- Yi işlerile alâkadar bankalar, Kü- tahyada açılacak porselen fabı kası halkında tetkikat yapmak» tadırlar, il Ankara - Zonguldak telefonu Ankara - Zonguldak arasında bir telefon hattı tesisi için hazır. lıklara başlanmıştır. 300 kilomet- Te uzunluğunda olacak olan bu hat zerinde mevcut telgraf ve tele- fon direklerinden de istifade edi- lecekli ABERLERİ Şark misakı ve Lehistan Hariciye nazırı Estonya ve Letonya ile anlaştı Varşova 284.4.) — Rizadan bildirildiğine göre İskra — ajansi, Polonya hârisiye nazırı M. Beck ile Letonya hariciye kâtibi umu- misi M. Munersin iki hükümetin. mütekabil münasebetleri ve gü- nün beynelmilel, siyasi münase- betleri hakkındaki noktai nazar. larının tetabukuna dair tahminle- ri teyit etmektedir. Bundan çıkan Betice şudur: Polonya, Estonya ve Letonya, Bugüne-Kadar elde mevcut malü- matın kati-bir vaziyet almasına müsaitöhnadığı hususunda muta- bık olâratt; beynelmilel misaklar projeleri hakkında daha kati ve vazih malümata intizar etmekte. dirler. va M. Beck, bugün Varşovaya dö- mecektir.. Yunan b tçesi Açıle 340 küsur milyon 'drahmiyi geçiyor “Atina 27 (Hususi) — 1934-1935 Bütçesi müzakeresi Yunan meclisi mebusaniyida müzakere olunmak- tadır, Masarifat « 10,733,487,748, varidatiise 10,391;753;107 * olup: bütçenin açığı 341,734,641 * drah- midir. M. Kafandaris ve M. Maris bütçenin müzakeresi hitam bul. duktan sonra muhalefetin « fikri hakkında beyanatta bulunacak» lardır. Meclisi mebusan içtimala- rına iştirak elmiyen muhalefet, hükümetin iktisadi politikası ye memleketin . hayatile alâkadar olan bu mühim:bütçe . meselesi hakkında: görüşmek üzere: arala- rında toplanacaklardır. Askeri. manevralar Makedonyada askeri manevralar yapılacak Atina 27 (Hu: Eylülün iptidalarına doğru ceneral Ote- neosun nezareti altında olmak üze- re Makedonyada ikinci firka ta- rafından manevralar yapılacaktır. Bu manevraya ikinci fırkadan başka sekizinci ve Arşipel fırka- ları ve üç tayyare filosu ve telgraf alayı iştirak edeceklerdir. Manev- raya iştirak edecek kuvvetlerin mecmuu 5000 nefer ve 300 zabit- ten ibarettir. Mısır tayyare alıyor Kahire 27 (Hususi) — Misir hü /kümeti hava filosunun: takviyesi ne karar vermiş. ve 10 adet yeni barp tayyaresi. için. İngiltereye telgrafla Bu suretle Mısırda yeni tayyare mey- danları da tesis edilecektir. Almanların silâh kaçakçılığı Bere 28 (A.A.) — Hükümet İsviçre topraklarında yapılan me- vaddı infilâkiye kaçakçılığını AL man hükümeti nezdinde protesto. olan mont metnini: tasvip etmiştir, Alman filosu Baltıkta Kiel 28(A.A.) — Alman filosu 28. ağustosta. Baltık > denizinde Manevra caktır, için gönderilecek çarak Avrupa derecesin AKŞAM Sanayii Rimaye İktisat vekili Celâl bey, yerli mallar Nİ e n tr Fal ve Heri e iri elk dali ank GK e e şük aralarda kler öl e en gmuafiyetlerin artırılmasına. geçirmemelerini tavsiye selmiştir. Vekil bey fabrikatörlere. bu. fikrini açikten aşığı aöylemekle, Türkiye sanayiinin en can alacak molttaama tema etmi. tir, İiraf etmek lâzımdır ki, fabrikalar 7m bazıları, gümrük himayesi, ve kon- tenjan sullerile, vaziyetlerini muhafaza etmektedirler. Devlet, ölhalâla daha ziyade geniş bir saha ayırdığı zaman, bu fabrika İsnn yaziyeti ne olacaktır? Fabrika törler en müsait Bir devre geçiriyorlar Bu himaye devresini, mallarını Avru pa mamulân derecesine çıkarmak için bir. firsat addetmelidirler. Bu hususta sanayi birliği, fabrikatörlere rehber ol- malıdır İktisat vekili Celâl Bey bir kumaş fabrikasının paviyanunda boya mesele Si için, bir santral yapılmasını teklif etmiştir. Türkiye kumaş, fabrikalarında, boya mühim bir mesele teşkil eder, Her fabrikanın, bilhassa, küçük Fabri” kaların iyi bir boyahane açmaları, müm: kün değildir. İmkünszlik © karşın da fabrkatörlerin bir boya, Yapınak “işin: bir şirket kurmaları “icap eder, Boya santralı, büyük bir sermaye ile kurulacağı için. en mübim boya müz tehasaslarını kimya, İâboratuyarlanında kllanabilecek kabiliyette olacaktır. Vekil bey boya santralındanı buhse- derken, sanayi, birliği umumi kâtibi Nazmi Nuri beye döner «— Bulk yalmız muafiledler için deil, ayni zamanda, bu gibi teşekkül. her için de çalışmalıdır». demişti Bugünkü şerait altında sanayi bi fabrikmörlerden: alman vergilerin. çok olduğunu, idin eden bir teşekkülden ileri gidememiştir. Vakıa: Türkiyede: emnayün ilerieyisi için, bugünkü şerait altında, yüksek hi- mayelere, - muafiyetlere ihtiyaç yardır. Fakat bu himaye kâfi değildir. Celâl beyin dediği gibi, sanayin te- yakki ve inkiyafı işin, bu gibi himaye devrelerinde, fabrikatö rinde. çal e mal çıkar. a ihtiyaç: vardır. Bunun işin de başta sanayi birliği olduğu halde fab. rikatörler, boya santralları açmak, ma- hm cinsini iyileştirmek, teknik: ıslahata görişmek: işin aralarında. birlikler, etler. kurmalı şir Maymun gibi! Babı. muhiti. “ kebirde “Hawal adaları manzarasının. güzelliği ile meşhurdur. Bu adalarda büyük hurma ağaşlari vardır. Yerliler bu. ağaçların « tepesine » kolayca: aranıyor! “GUNUN MESELELERİ HAFTALIK SIYASI ICMAL Sahifu 5 Fransadaki milli kabine buhranı nasıl halledildi? - Avusturya diktatörünün katli ve Avrupa sulhu - Şarki Avrupa misakının son vaziyeti Fransada, dahili sulhü muha- faza etmek ve zihinleri teskin ey- lemek üzere geçen şubattaki kan hı sokak muharebelerini mütea- kip teşekkül eden milli kabine büyük bir buhran geçirdi, Mili kabineye eski sosyalistler ile ko- münistler girmemiş olduğundan kabinenin başlıca. istinatgâhı, sol fırkalardani radikal. sosyalistler ile mutedil muhafazakârlardır. Stavisky rezaletinde hükümet — erkânının .. iştiraki olup — olmadığını. tahkik mak- sadile © teşekkül eden. parlâ- mento komisyonunda mutedil muhafazakârların Jideri M, Tar- dicu vuku bulan davet üzerine ifade verirken kendisini Stavisky. 0 zamanki “rezaleti ile bulaştırmak için ya- pılan ithamları reddederek nef- sini tebriye ettikten sonra Fran- sanin en büyük fırkasi radikal sosyalistlerin mebusan meclisin- deki grupu Tideri sabık başvekil ve dahiliye nazırı M. Chautempsin| Stavisky rezaletlerini halde bunları bas Ye nazırı sıfatile ni ve rezaleite alâkasi görülen On yedi nazır, mebus ve öyanın mutedil muhafazakârlardan © ol mayıp o Chautempsn / fırkasına mensup bulunduklarını müdellel olarak beyan etmiştir. Bu sözler Fransanın en büyük fırkası olup son hadiseler ile şe- Tef ve itibarı müteessir olan ra- dikal sosyalistlerin şimdiki mev- kii ve atisi için mükhlik bir dar- be teşkil etmiştir. Bunun için radikal sosyal ler Tardicunun i hükümetin teşe) Ten siyasi fırkalar arasındaki mü- tarekeyi bozar bir hareket ola- rak telâkki etmişlerdir. Bunun üzerine radikal sosy? lerin lideri M. Herriot ya Tardicw nun hükümetten çekilmesini, ya- hut kendisinin ve fırkasının çe- 'kilmesi icap edeceğini bildirmişt Başvekil muavini | ve adliye nazırı M; Cheron topladığı kabi 'ne meclisinde iki tarafı telife çi aşmış İse de muvaffak olamamış ve son çare olarak başvekil M. Douwmergueden hakem olarak mü- 'dahale eylemesini: istemiştir. M. Doumergue M. Tardicuyu ifade- sinde muayyen hududu geçmekle itham etmiş ve radikal sosyalist- lere de bu ceza ile iktifa etmiye- rek Tardieunun çekilmesinde 15 rar eyledikleri taktirde hüküme- #in heyeti umumiyesinin istifasını. vereceğini ihtar eylemişti Bu nazik vaziyette hiç bir ta- raf milli hükümetin sukut ederek sonu meçhul abvale meydan ve- rilmesi mesuliyetini deruhde et- meğe cesaret edemediğinden M. Doumergucin verdiği hükme ittiba etmişlerdir. Mwusturya. başvekilinin katli Avusturyada milli sosyalistle- in hükümete (gelmelerini men in dahilde katolik papaz fim 'kası ve hariçte bir taraftan Fran- sa ve diğer taraftan İtalya her türlü çareye baş yurmuşlardır. Bu maksatla parlâmento. tatil edil miş ve sonradari dağıdılmış, İtal- daki Faşist teşkilâ esasına ro © kanunu © esasi değiştir miş ve demokrasiye nihayet ve- rilmişti, Fakat bu tedbirlerden | imzasından evvel | aiittir, Fransa hükümeti böyle bir hiç biri Alman ırkını istilâ eden milli sosyalist hareketini her yerde olduğu gibi Avusturyada dahi hükümeti ele almak ve hâ- kim olmak maksadından çevire- memiy idi. Son günlerde Avus- turya başvekili silâh ve mevaddi infilâkiye taşımak, nezdinde bu- lundurmak cürümleri için yezâ- me ceza olarak ölümü tayin et Bu son tedbir Avusturyadaki milli sosyalistleri Dolfüsü ve hü- ikümetini ayni tedhiş ueulleri ile imha etmeğe sevketmiştir. Bun- lar maksatlarma muvaffak ol. muşlar ve memleketi hükümetsiz. bırakmışlardır. Lâkin kendileri nin nihayet vaziyete hâkim ola- cakları ve hükümeti ele geçire. cekleri malüm değildir. Dahil de büyük bir engele tesadüf et- meseler bile hariçten bir taraf tan Fransa ile müttefiklerinin v3 diğer taraftan İtalyanın şiddet li muhalefeline maruz kalacak lardır. Bu devletlerden birinin bilfiil Avusturyanın dabili ine müdahale etmesi ihtimali var- 'dır. Böyle bir müdahale karşısın- da bir iki senedenberi mükem- mel surette silâhlanan Almanya" nin da boş durmıyacağı muhak- kaktır. Bunun için Avrupa sulhü gayet nazik bir safhaya gir bulunuyor. Şark misakı Fransadaki kabine buhranı ve müşkülâtı bu devletin harici si- yasetinde bir durgunluk husule getirdiğinden şarki Avrupa mi- sakı etrafındaki faaliyetler dur. muştur. Yalnız Sovyet hükümeti bu misakta Almanyanın. müsavi hakkı cari olacağını bildirmişti Fakat bu teminat. Almanyanmi garki Avrupa misakıma karşı ak mış olduğu muhterizane tavri hareket üzerine tesir etmemiştir. iğer taraftan Lehistan mmeti şarki Avrupa misakına kar: #1 aldığı muhalefet vaziyetini he nüz değişlirmemiştir. Bu devle- nazırı miralay Beck bizzat Baltık hükümetleri mer- kezlerini dolaşmakta ve bu hür 'kümetlerin vaziyetlerini öğren meğe çalışmaktadırlar. Alman- yanın müdafaai milliye nazırı ce“ meral Blomberg dahi ayni za- manda Baltık o hükümetlerinden Estonya ile Finlandiyanın mer- 'kezlerini ziyaret etmektedir, i İngiltere hükümeti Berlin hü- 'kümeti nezdinde sathi teşebbüs ve vetayada. bulunduktan. sonra bu teşebbüslere devama lüzum görmemiştir. Esasen o Almanya misak haldında düşündüklerini ve şartlarını İngiltere hükümeti- ne bildirmiştir. Almanyanın baş- | lica şartı kendisinin müsavat ve silâhlanmalk « hakkının. misakın tanınmasına şartı kabul edemiyeceğinden İn- giltere hükümeti. beyhude; teşeb- büslere. devam etmeğe üzüm görmemiştir. Şarki Avrupa misa- kımın vücuda gelmesine en ziya- do ehemmiyet veren Sovyet hü- kümetidir. Çünkü bu devlet şar ki Asyada Japonya tarafından tehdit edilmekte olduğundan hiç olmazsa Avrupadaki hudutların- dan emin ve müsterih olmak İs ti n