10 Temmuz 1934 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 8

— rnsvik. Sahife AKŞAM Yazan: SULEYMAN KÂNI SARAY ve BABIÂLİNİN İÇYÜZÜ # Tercüme, iktibas hakkı mahfuzdur — Tefrika No, 317 Babıâlide 250 kişilik bir toplantı ve hararetli nutuklar , Sadriazam Mithat paşa Babıâ- e İngiltere siyasetinde istinat- si arıyordu, Londra elçisi Müsü- paşaya şu mealde bir telgraf ii (Bi ündenberi devleti aliye i a arasında bir ta- karrüp husulü fikri möydan al- ış miliyor ki Rus hükü iç eyaleti in muhlariyetini ve yanın ülüvvücenabına acaat eylemesile kabil olabilir. Bu tak- dirde Rusya devleti aliyeyi istik- amiyeti mülkiyesile telifi müm- kün olamıyan talepler karşısın dadır. “Müller, te galeyan ve hiddet ha- Bu il devletin vükelâsı son dakikada ancak va- tanperverliklerinin ilçaat ve ilka- atından rey alabilirler. Bu vaziyet te harbin bütün zayiat ve tahriba- tını göze alarak ümitsizliğin açtığı bu yola girmeği devleti © aliyeyi Rusyanın bir eyaleti halinde gör- meği intaç edecek kombinezonla- Ta rıza göstermeğe tercih edecek- lerdir. Lort Derbiye bizi tehdit eden bu tehlikeler çimde bırakmaması- nı rica eder demi ünü iyet prensibine parlâmantarizm : sisteminde halkin kontroluna müstenit ıslahat hakkında bizden teminat istemek- le bunların önü alınabilir fikrin- deyim.) “NS Mithat paşa böyle hususi suret- te İngiliz hükümetine müracaat et- tiği gibi Avru fkârı devleti aliyenin lehine çevirmek memuri- yetile nafıa müsteşarı Odyan efen- diyi de Parise ve Londtaya gön- dermişti. Odyan efendi Mithat paşadan aldığı talimata göre bilhassa İn- giliz kabinesine şu noktaları tek- lif ve temin eylemeğe memur edil mişti: a). : (Kanunu esasi Babgâli ile dew letler arasında beynelmilel bir taahhüt şeklini al devletere > tebliğ edilebilir. Vilâ“ etlerin idaresi için yapılacak ye- ni teşkilât İn tasvibine arzolun. anunu €sa- sinin eczayı a ei add » Takip edilecek ıslahat sistemi devletlerin zâman ve kefaleti al cak ve on- ların nezareti altında çereyan ey- liyecektir.) Bu teklif kabul edilecek olsa dı Paris muahedesinin devleti ali- inde kurd. Mithat paşa acaba bu teklifini Abdülhamidi kanunu ei bir gün bozabilmek iktidarından mah- rum etmek için mi sail: idi? de takarrür ve devam im Mithat paşa sadaretten azil ve Avrupaya si edilince > efendinin memuriyetine de niha- yet verilmiş; yerine adliye müs- teşarı Vahan ve Klee tir, Fakat Vahan e! ca vazifesi harici ime kâfi ve mütemen bir surette istikma- İlinden ziyade Mithat o — reketlerini teftiş etmekte: muamelesinin Avrupaca tesirini izaleye çalışmaktan ibaretti. (2) Konferansta devleti aliye ile Sırbistan ve Karadağ arasında mütarekenin iki ay daha uzatılma- sına karar verildi. tafsilât ve teferrüatile cami ola- rak Mithat t paşa tarafından kale- me alınmış bir muhtırayı okudu. onferi madde bildirdi ve meclis âzasini reylerini beyana davet eyledi. u davete ilk evvel İdem eden Koca Rüştü paşa ol — Hayat ruh ile kaimdir; dev- letin ruhu da istiklâldir. Bu tek- lifler devletimizin ruhunu izale ile bizi ruhsuz bir kalıba döndü- rür. İstiklâli kalmiyan bir devlet için baka farzolunsa bile namus- , Reyim konferans tekliflerini kati ret ta- rafındadır. Vükelâ meclisine memur Suphi paşa da ret talebinde bulundu. Şürayı devlet m Rifat Mithat paşanın gerek hususi, m esk erek Odyan efendi marifetile — Aba; ymeli Kırmızı dipli yaptığı müracaatlar (büsbütün | mum yal akmalı! Mameleki feda et- faydasız kalmamıştı. meli! Bu teklifleri kabul İngiliz ikimekinin iyi anüler meli, halesi ve Fi Dedi. A konferansta gösterdikleri iltizam ile ıslahat programında bazı tadi- lât yapıldı. Nihayet bu muaddel suret kâ- mnunusaninin on beşinde O murahhaslarına verildi ve üç gün içinde kati cevap verilmesi iste- ildi, 5 & Bütün ecnebi murahhaslar mün- kün mertebe tahfif olunan bu tek- lifleri de ise akil etmiyecek olursa İst; gideceklerini bildirdiler; Mes Mm Babiâlinin buna İz gr R E ir E “ & K B e # müzakere edileceğini (o çevaben söylediler. 3 muharrem 1294 sani 1877 de Babıâlide vükelâ- Bugün hükümetimizin kon- bel eklerin kabul edip müzakere “olunacaktır; re e Kyani eylesin. Bu teklifler kabul edilmediği takdir. de altı devlet elçilerile fevkalâde İstanbuldan gide- letleri bize tebliğ göre harp ilân etmiyecek iseler de yardım da eee Bu iki devletten beklenecek hiç bir şe- yimiz GE a ristan şimdilik bitaraftır; rinizi serbest olarak söyleyiniz! Bundan sonra ametçi Mahmut fo bey siyasi vaziyet ile taç, eden sebepleri bütün ö ©) Mirati hakikat, My dan borsa komiseri Abidin bey de şu sözleri ilâve etti: — Vaktile bu memleketleri fet- beden ecdadımız şehitlerinin ruh: yan âzaya hitap — Müslüman Osmanlıların ef- kârı malüm oldu. Gayri müslim Osmahlıların da' fikirlerini dinli- yelia, Dedi. Hiristiyan âza'da dile geldiler. Ermeni katolik patrik vekili di — Ecdad tanda yatıyor. Onlardan bize mi- lan toprağın muhafazası bi- rinci vazifemizdir. Mezhep ihti- lâfı vicdani bir şeydir. Müslüman çamie, olmal kilisesine gitsin. PN iyaşeten Mi A üşterekiz, Delik e ri aliyenin muhafaza ile borçluyuz. adaletten, hakkaniyetten em vuruyor da Çerkeslerin Ana- doluya nakledilmesini teklif ey- liyor; Maksat a adalet ve Çerkesler z efendiler. Çerkeslerin vücudu ka» iy me değildir. Konferansın da hiç adalet değildir. imhadır, Böyle büyük bir devlet mahvo- lunca islâm ve hıristiyan ma. ahali o büyük saltanat Harabeşt altında kalarak ifnayı vücul et poğvin Harbolursa buna din si) d meliyiz ve cümlemiz biribirimize sarılmalıyız. Sultani mektebi nazırı Sava pa- şa da Enfiyeciyan efendinin nut- it ve iflerin kabur Tünden ise müslüman, hıristiyan bütün Osmanlıların tek kişi kalın- cıya kadar, can vermeleri mürec- cah olacağını beyan eyledi. (Arkası var) “Akşam, ın edebi tefrikası? 27 » PA Suat Rahmi hem sohbete ka- rışıyor, hem bunları düşünüyer- | du. Yemekten sonra tekrar çaya pie gittiler. i kendisine bu ka- dar dek gösteren bu ailenin samimi pa o. atına gir- diği i için memi Bu gösi heri özentisiz evde her şey temiz, her taraf ağır baş- h eirniyerdi. Ona yemekten sonra viski ik- ram ettiler. * Türk âdetlerini biraz öğrenen mis ani — Bu bizim kahvemiz, m Bir fark varsa kadınlar pek h lanmaz. Mister Grevs buzlu sodayı bar- dağa — ederk: en güldü: iski içkilerin efendisidir. m kâğıt oyun! rile olduğu gibi içki ile de alk ha araş bir daveti, bir zi- eti olduğu zaman esten ayrı kalmamak için iştirak eder- di. Mister (Grevs) in yo *. kisi devam ettikçe r. ola- sağını anladı. e. ML diledi. O zaman ihtiyar İngiliz gözlü- ğünün beyaz camları altın da ağar mavi. gemi açtı, Bol bir k — Oh, — ime da geri kaldınız. Bu serzenişlerin hep sabahki tenis maçından g: e li Rahmi itiraf eti — Yok 'içkide o Mi idma- nım yok. Maamafih bu bir alış kanlıktan ibaret... Mis Lidya müdahale etti: — Babama göre içki de bir spordur. Fakat haksız değil mi bey. Bu münakaşa bol yemek, bol viski ile sinirleri gevşiyen Suat a hiç hoşuna gitmiyor- li buradan, gelecek haf- taki tenis maçından konuştular. ahin müsaadelerini iste- bali aile onu bahçe kapısı na kadar geçirirlerken madam Grevs kuvvetle delikanlının elini ie : etmiyorum ki evimiz iyi i bir pe öm ei MET tiniz: şerefin: ahrui tmezs siniz zanned Suat Epe, pkk aye ri ve sa Bugün hayatında yeni bir ileri hareketi olduğunu hissedi- ordu. Bu his ona ilk defa kıtasile be- raber İzmire girip son düşman neferlei Akdenize (döktüğü in gelmişti. Sönra bir da (Şark tica- ret limitet) sikim kabul edil diği gün omuzlarından bir ri indiğini hisset- mişti. Delikanlı milli gururunu! şandığı anlarda kalbinin tatlı bir heyecanla Şi başının di. hâkim bir hareketle dil kildi. ğini İazediycedir Bugün de ayni hislerin canlan- Si sapan tu. mlekette Avrupa kül rünün ve Avrupai hayatım yerler mesini yegâne kurtuluş ca sml i ie izi Bürhan Cahit tara 10 Temmuz 1934 — lâkki ediyordu. Fakat bunlardan içinde aleyhine çalış- ui; attâ Yalin böyle bir ec nebi ürünün mensup olduğu en hesabına büyük bir istihbarat şebekesi idare etti- ğini ve bu direktörün o ecnebi devlet ordusunun yüksek bir rüt- besini ilaşirves da biliyordu. Bun; ecnebi evlerine karşı dele kini: vardı. Onların memleketin nasıl sahiplerine kar- ı hiç bir zaman samimi olamıya- caklarına emindi. Çi Sine ailesinden gör- canlı nezaket ve hararetli v bu fikirlerini tamamile de- ğiştirmemekle beraber bunu âde- ta milli bir ll ifa- desi gibi telâkki e Ve Ka: rek e ka- dar kafası hep bu mevzu üzerin- de işledi. .# O gece erken e fikrin- de idi. Pijama ile yazı odasında, şık koltuğa emi akşam gaze- telerini okuyo! Koridordan mutfakta pi nn tabak ve çatal sesleri geliyordu. Suat Rahmi gözlerine ge ağırlığın tesirile elin. i bırakmağa Ee kapının zili üstüste, ii kısa, fa- kat ül m buk çalındı Bu abilirdi. Suat li söylen — Muhakkak kdr e Macit olacak. Gidecek yı bulamadı, düştü. Ve gazeteyi bıraktı, kulak ver- “kali sesine gene bir ka- ın sesi cevap veriyordu. uat i Obaşını kepi uzattı ve koridorun tasında alfanın üstünden an Gi wi onu gin ga- ği teklieiz ve sa Rahatsız ole n karşısında Staal yatak mek istedi. Fakat, yaklaşmıştı. — Hiç sıkılmayın Suat bey, Davetsiz misafir tarrifat beklemez ya. Yazı biraz çene çalarız. şartla. Eğ nız... Keyfinize bakın. genç kadın 'anın garip, ları altında onu y: m Kendi oturduğu koltuğu ik- ederek i yazı masasının klik oturdu. Genç kadın Vi bir neşe ve bol bir (o gevezeliki lâkırdıya başlamıştı. i Ik sözü cumayı nasıl geçirdi- ğini sormak oldu. Suat Rahmi bugünkü maçı, öğ- le yemeğini ve akşam klüpte bir. az bilârdo oynadığını anlattı. (Arkan var) . .