14 Eylül 1930 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 12

Sahife 12 Akşam 14 Eylül 1930 “ Gudyer ,, in halisane bir tavsiyesi: Frenlerinize dikkat ediniz. Fren lâstik aşınmasına yüzde altmış derecede amildir Her sene memleketimize ithal edilen otomobil ve kamyon lâstikleri, memkette mevcut otomobil ve kamyon mıktarına nisbetle çok fazladır. Bu nisbet mutlaka makul bir dereceye tenzil edilmelidir. Bir tüccarın sattığı malın mıktarını azaltmak için gaze- telere paralar verip ilânlara girişmesi belki de ilk nazarda garip gelir. Fakat tüccar olmak, vatani bir menfaati görmemek ma- nasına gelmez. Her kes kendi sahasında gördüklerini söylemelidir ki iktisadi hayatımızdaki israflar azalsın, harice lüzumundan fazla paramız gitmesin. Sonra lâstiklerin haddinden evvel yıpranması, netice itibarile otomobil ve lâstik tüccarlarının da menfaatına muvafıktır. Otomobil ve kamyon işletme masrafı asgari dereceye inmelidir ki otomobil sahibi olmak ve otomobil ve “kamyon işletmek istifadeli ve kârlı bir hale gelsin. Yoksa mevcut olanlar nakliye- cilik sahasından ayrılır. Yerlerine yeniler gelmez. Böylece de bu günkü fazla satış yarınki az satışı doğurur. Şimdi sadâda gelelim : (GUDYER ) fabrikası bir otomobil kamyon lâstiğinin aşınmasına amil olan sebepleri fennen tetkik ve tahlil etmiştir. Bu sebeplerden yüzde altmışı, frenlerden iba- rettir. Fren, lâstiğin hayatında, yüzde altmış, diğer bütün amillerin mecmuu yüzde kırk derecesinde tesiri haiz olduğuna göre fren meselesi üzerinde tevakkuf etmek faidelidir : Bir otomobilin tevakkuf vaziyetinden normal sür'at vaziye- tine geçmesi için muayyen bir zamana ihtiyaç vardır. Normal olan cihet sür'at zamanından tevakkuf vaziyetine ayni zaman zarfında avdet etmektir. Hasıl olan lüzum üzerine fren kullanmak bu zamanı dörtte bir, hatta beşte bir derecesine indirmek demektir. Her ani ve hareket hayata karşı “bir darbedir. Binaenaleyh normal surette de her fren kullanmak, lâstikleri, fren balatalarını ve otomobilin ve kamyonuun kendisini vaktinden evvel ihtiyarlatacak bir harekettir, Binaenaleyh normal surette bile fren kullanmak ihtiya- cını azaltmak için kalabalık caddelerde sür'atten fedakârlık etmek en muyafık bir tedbirdir. Fakat asıl fenalık, frenin normal bir halde bulunmamasıdır. Bunda da ilk ihtimal, fren mesahai sathiyesinin otomobil! veya kamyonun ağırlığına mütenasip olmamasıdır. Her iki buçuk kilo ağırlığa bir santimetre murabbaı derecesinde fren sathı isabet etmelidir. Bu şart mevcut değilse netice lâstiklerin aşın- ması şeklinde tezahür eder. Her otomobil ve kamyon muayyen bir ağırlık için yapılmış- tır. Fren sathı da o ağırlığa göre hesap edilmiştir. Otomobil ve kamyona fazla ağırlık yüklenince frene daha sıkı basmak lâzım gelir ki, bu da lâstikleri vaktinden evvel aşındırır. Sonra frenin ayarı çok mühim bir mesele teşkil eder. Ayar edilmemiş bir fren yalnız tesirini kaybetmiş bir fren değildir. Ayni vazifeyi görmek için haddinden fazla tazyika muhtaçtır. Bu da lâstiklerele balataları vaktinden evvel ihtiyarlatır. Ayarı el yordamile yapmak ve eyi olup olmadığını tecrübe tarikile tetkik etmek usulü maksada kâfi değildir. Mutlaka son sistem ayar makinalarına ihtiyaç vardır. Bunların noksanı da mem- leketimizde haddinden fazla lâstik istihlâk edilmesinin sebeple- rinden birdir. Fren meselesine dikkat ederseniz lâstikleriniz daha ömürlü olur. Bundan hem siz parca istifade edersiniz, hem de memlekete lâstik ithalâtının azalması itibarile Türk iktisadiyatı müstefit olur. Vekili Umumi : Kemal Halil, Mehmet Rifat ve Şürekâsı Türkiye Otomobil Lâstik ve Trahtör Komandit Şirketi (CGUDYER )in Türkive vekâleti ve İstanbul satış yeri bir kaç güne kadar Taksim bahçesinin tam karşısındaki yeni binaya naklediyor.