7 Ekim 1929 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3
7 Teşrinicvel 1929 e— e. Sahife 3 ARADA SIRADA Meri Dügen Dartlbedayln bu serondaki ilk temsili, bize bir kere daha gi terdi, ki bu yegâne sanat mues- gesemizde , hâlâ fikir anarşisinin önüne geçilememiştir. Sahneye konacak piyeslerin bir baştan, bir zevkten, bir inattan intihap eğitdiği de, Meri Dügen'le bir kere daba meydana çıkbı. Bu güne kadar, her fırsatta tenkit ettiğimiz bir nazariye ve iddia vardı: Sahnemizi Fran- Sız. temaşasından uzaklaştırmak. Brtüğrul Muhsin bey, Darülbeda: yün başına geçi indenberi, hep bu iddiayı tatbike başladı. Dedi ki: “Fransız temaşası diye bir şey yoktur. Tiyatro Ruslara, Alman- İara, İngilizlere geçmiştir. Şimal temaşası, bu edebiyatıdır. zevkini yükseltmek için, al © berbat, mülevves İransız vod- villerini sunmamalıyız !, İşte bu idı , Sahnemize İpsen, Şiller, Şekispir girdi. Sanat mesailinde inat olmaz. * Fransız temaşası yoktur ,, diyı cek kadar, sanata hörmetsizlik edemediğimiz gibi, şimal temaşası ile, Fransadan gayri garp tmaşa- sma da fazla' dil uzatmadık Ertuğrul Muhsin beyin, iddiasında muvaffak olması Fakat maclı iyoruz ki,Darül- bedayi ı in, temaşa ve sahnemize konacak piyesler husu- #unda vazih ve salim bir fikri yoktur, Meri Dügen de bunun çok bariz bir delildir. Darülbedayüi - kendi tabirlerince- — manasız Fransız komedilerinden, bayağı fransız — vodvillerinden , — hulasa fransız temaşasından — kurtaran Ertuğrul Muhsin bey, bu me manasız, — bayağı, — aşalık Amerikan palavrasiyle uvertürü yaptı. — Meri — Dügen değildir, komedi değildir, vodvil değildir; traji tarafları gülün, romanıdır. Yüksek sanat iddaia- sında olan, halkın zevkini hiçe sayarak, zevkimize, ürfümüze, his- lerimize yabancı olan eserleri oynayan Darülbedayi, 'ne için, nasıl bir düşünce ile, hangi gayeyi takip ederek bu cseri sahneye koymuştur ?.. Kabaca bir temsil vardır: “Bu ne? pehriz! bu Tabna - turşusu! söz d ? derle; İşte bu n yerindedir. Fakat hâlâ, iseyi fikir anarşisinden, attan, diktatörlük zihniye inden kurtarmıyacak muyız?.. Bu işin mesuliyetini üzerlerine alan- lar, localarda seyirci mi kalacak- lar? orta yerden — süflör — kapağını kaldırıp, kulis arasına mikrofonlu suflör koymakla bu iş yürümeye- cek. Darülbedayi, halkı tiyatroya asındırmakla mükelleftir, soğut* makla değil. Halbuki mesele, mennisile sustuk. Yazıktır.Dekorla göz boyamakla, aet reneamaraşaen! Dayinler vekâleti İntihabın Ankara- da icrası muhtemel Dayinler - vekâleti — intihabının icrası için henüz tebligat vuku bulmadığını yazmıştık. Hüküme- türk dayinler vekilini intihap eltirmeğe karar vermiştir. Ancak dayinler vekâleti intihabı için ni- zamname mucibince maliye vekâ- leti tarafından evelce keyfiyetin resmen ilân edilmesi lâzımdır. Nizamnameye göre dayinler vekili intihap meelisi reisi, şehre- Osmanlı - imperatorluğu zamanda Türkiyede Şehremaneti teşkilâtı yalnız İstanbulda vardı. Bu itibarla İstanbul şehremini intihap meclisine riyaset ederdi. Nizamname, hükümet merkezine ait olduğundan bu intihabın İs- tanbul - şehremanetinden — ziyade Ankara şehremanetinde yapılması lâzım geliyor. Alâkadar mahafil bu itibarla dayinler vekili intihabının İstan- bulda değil Ankara şehremininin riyaseti altında cereyan etmesini muhtemel görüyor. Benzin fiati Okturuva hasebile fiatler 4 kuruş yükseldi da ticaret v için petrol ve benzinden inhisar resmi alın- Jmyor. Bu maddelerden inhisar resmi alınmadığından şehremaneti petrol ve benzinden oktruva resmi almaktadır. Benzinden kilada 40 para, petroldan da 20 para alın- maktadır. Esasen tarifeler yapıldığı zaman inhisar resmile gümrük resmi tevhit edilmişt Oktruva resminin de ilâvesile benzin ve petrol pahalılaşmıştır. Gümrük ve oktrava tarifeleri yü- zünden benzin 4 kuruş pahalı- laşmıştır. Et pahalılaştı, balık ucuzlamağa başladı Son günlerde et fiatleri paha- hlaşmıştır. Asma altı kasaplarında et 60 kuruşa kadar satılıyordu . Şimdi fiat 80 kuruştur. Balık fiatları ucuzlıyor. Palamut - 12 kuruşa kadar inmiştir. Ticaret ve zahire borsası tali- matı tadil edildi İstanbul ticaret ve zahire bor- sası talimatnamesi tadil edilmiş 5 senelik program Mensucat fabrikaları ıslah ve tevsi edilecek ve Maadin bankası men- çin üç senelik bir şram - yapmıştır. Banka - bu müddet zarfında yeni bir fabrika açmıyacak, ayni zamanda bütün faaliyetini mevcut fabrikaların 15- lahatına sarfedecektir. Mensucat programının başında Avrupadan mütahassıs getirilmesi vardır. ? Şimdilik yalnız Hereke fabrikası in Almanyadan bir mütahassıs getirtilecektir. Alman mütahassıs bir hafta sonra şehrimize - gele- cektir. Mutahassıs burada daimi olarak kalacaktır. Banka şehrimin muhtelif yer- lerinde satış mağazalarıda aça- caktır. Bu sene ihracat neden azdır? Bu sene tiftik piyasası bir durgunluk geçirmiştir. Bu yüzden şehrimizde 30 bin balya tiftik yığılmıştı. Son günlerde İngiltere- den mal talep edilmektedir. Fa- kat Amerikadan az talep vardır. Talebin azalmasına sebep oto- mabil imalindeki bir değişikliğe atfediliyor. Otomobili kanapeler üzerini tit dan yapıyorlardı. Şi lar döşemelerini maroken yapma- yı tercih etmektetirler Vergi tahsilâtı Vergilerin ikinci taktsit zamanı geldiğinden bütün maliye şube- leri tahsilât ile meşgul bulunuyor. Veraset vergilerihde mükellef- lerin mühim - borçları vardır. Ta- bakkük ve tahsil memurlarının işleri haddından fazla çoğaldığı için bu vergilerden bir çoğu tahsil edilememiştir. Musakkafat vergilerine ait ikinci taksitler tahsil edildikten sonra uzun müddetli vergilerin mütera- kim olan harçların tahsiline baş- lanacaktır. Geceleri sokaklarda dolaşan hafifmeşrep kadınlar Akşamları gruptan sonra bazı hafifmeşrep kadınların iyi tenvir edilemiyen cadde ve sokaklarda çirkin halleri görülü Ekserisi — zühre teşkilâtımın bulunan — kadınların dikkati celbetmiştir. | Sokaklarda çirkin vaz'iyetle ve ötekine berikine sarkmtılık eder- mucadele kontrolundan — hariç bu. halleri Hastaneler Halk bir muhtıra ile Emanete mü- racaat edecek Son günlerde hasta çokluğun- | dan İstanbuldaki — hastanelerin baştan başa dolduğunu yazmıştık. İstanbulun fakir semtleri hasta- nelerdeki bu. yersizliği şiddetle hissediyorlar. | Hastaları için hekim ve hayat | ücreti vermek hususunda büyük müşkilât karşısında kalan halk şehir ihtiyacına göre yeni hasta- neler açılması için aralarında bir mazbata hazırlamakctadır Bu mazbatada Çapada tütün deposu olarak: kullanılan paviyon- ların hastane ittihâz edilmesi talep olunacaktır. Mazbatanın birer suretleri şeh- rematine, cemiyeti belediyeye ve evkaf müdürlüğüne verilecektir. Mazbata verilir verilmez cemi- yeti belediye bunu tetkik edecek ve emanetin bu husuta teşebbüs- te bulunması için bir karar veri- lecektir. Kış hazırlığı Emanet odun ve kömür iddiharına ehemmiyet veriyor Bu sene kışın şiddetli. olması ihtimaline — binaen — şehremaneti şimdiden bazı tedbir almağı mü- V masip görmüştür. Evvelâ kış or- tasında mahrukat buhramına mey- dan — vermemek — için — mahru: kat istokunu — şimdiden — tespit ettirmeğe başlamıştır. Her hafta | miktarı tetkik ve şehrin ihtiyacile | mukayese edilmektedir. Emanet Teşrinievel nihayetine kadar mahrukat miktarını tetkik edecek sonunda — şayet mevrudat senelik istih- lâk miktarından az olursa o 7 man emanet kendi vesaitile mah- rukat celbedecektir. Amerika darülfünunlularının mektupları Bundan evel Amerikada İn 'na darülfünun talebesi Türkiyenin iktisadi cağrafyası hakkında tica- ret odasından malümat istemişti. Şimdi kadın talebeler şehre ait kartpostallar istemektedirler. Ticaret odası Amerikadan gı miktarı maelesef berakis oluyor. Tekrar | ve Emanet iktisat müdürünün | ken görülen kadınlar muayene | len mektuplara cevap vermek edelim: Yazıktı borsanın tabii azası olması kabul | edilmek Üzere emrazı zühreviye | ticaret şubesinde bir kısım ayır- | Selâmi İzzt — | edilmiştir. | teşkilâtlarına gönderileceklerdir. —| mıştır. ÇOCUK DÜNYASI Üa aa 19 Eyiül tarihli bilmecemiz — muhtelif - şekillerde halledilmiştir. Tasnif neticosinde en ziyade rey alan Kelimeleri havi bilmeeeler arasında kur'a çekilmiş ve Bebakta N, Vedat B. 1 inciş Kadıköyünde Yeldegirmeninde kız Orla mek, Nermin H Binci tatobosinden gelmişti Kitap kazananlar 1- Amerikan kız kölejinden Mina Falih . 3- Cihangir kumrulü sok. 22 Ne- babat H, B - Alyand müsevi mok, . Biçaçi, 4 Arnavutköy Amerikan. Kole: dinden İhan Siyamni B. 5 - Dürüşafaka: dan 919 M. Rüşiü R. G - Bezazyan lise: sinden Cavit ef 7 - Sumru Ahmet HL (Eaglişk High Sehool ) den, 8 Bakırköy ilk mek, R. Tahsin B. 9- 126 Nozhe Talât HL 10- Üz Dartşşafakadlar Falk B. Şekerleme kazananlar 11 Kiz muallim mek. 525 Döardüna 1L12 Tokadlıyan otelinden A.kakmacıyan e£ 18-Bakırköy Alyon sok. 21 Mella Anjel, T - Ortaköyde M Bezaayan, 15 Bepekte Mustafa Necip B. 16- Şişlide Haad sok, 2/19 Güzin Rasih H. 17- Kar diköy Sakarya sok, 25 Niver Abarallar yayan EE, 18 - Şemsülmekltip talebesinden 5323 Bezayi B., 19 - Darüşşafakadan A Torsün B., 20 - Kadiköyünde Modada 55 Nermin Halim H, S1 * Heybeliadada Pinhas Kocu, 27 - Galata- şehrimize gelen odun ve kömür | saraydan Nuaminer Hülüsi B., 23 - | şehremancünde 66 numaralı hane, 24 - üdarda orta mek. 188 İhsan B., 95 - Caktasoray İisesinden 757 Tayfik Sahıllah B., 26 - Heybelladada İsmet üdesinde 4& Josef Benezra Bi., |27 İst âli tücaret mek. orta kısım Gi8 | Başel L , 28 - İst. Şebislâm kapısı Jzzet B. '0 30 Faik K., 29 Kabataş disesinden 305 Salahattin B., 90 - Hası | köy Aynalı kavak, Ayazma sokak Si Melle Esler. Kazanan karilerimizin matbaa- mızdan - hediyelerini — aldırmaları rica olunur. — Bilmece zarflarının üzerine ÇOCUK DÜNYASInı okunaklı olarak yazmak lâzımdır. Bilmece müddeti 15 gündür. Karilerimizin bu noktayı da nazarı dikkate almaları İDAREMANE — acımunlak sokağı VÜİ — Telgrar adrest “Akşam, Telefon » yan l Telefon * idare işleri işin v ABONE ÜCRETLERİ 1700 l aylığı 991 üç aylığı S00 kuruş. Ecnebi memleketler için: Sencliği 30007 ahti aalığı 1680 Eç aylığı 900 kuruştur. — * Türkiye için: Seneliği Karikatür tefrikası No: 19 (2 inci kısım ) PALABIYIĞIN MACERALARI! SA z Ü biyik'a a ak için Sallabaş'tan müsaaila” ista Giler, fakat iyi kalpli - Sallahaş razı madı; (-Tlayır, he b çi iyo israr oili. Misufirler b Tin pencoresin D ( ir kaha - boşallı. — isafirler a Pala: dola- G Şiyor, mis gibi kokan gülleri & Yordü. Amucası ile Sallabaş da su il nek için ayrılmışlardı.. İşi | m eni bir aksilik Tausalla a oynamak M 1 n burada ynamam kandeşiti iye ö Va
