23 Eylül 1929 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Safihe 2 İstanbul şehri ( Baş tarafı birinci sahifade ) fabrikalar, sanayi, tcaret, bütün bu sebepler — şehirleri — yaratır, büyütür, güzelleştirir, çünki nü- fusu çoğaltır. Bu sebepler olma- yınca nüfus artmaz, şehir de inkişaf etmez. İstanbul bu vaziyet- tedir, çünki şehrin mesahasına göre nüfuz çok azdır. Avrupanın bir kaç büyük şehrile mükayese edelim: Paris şehri İstanbulun tam yarısı kadardır, nüfusu 2 milyon 700,000 kiş Viyana, İstanbuldan çok tür, nüfusu 2 milyona yakındır. İstanbul ki, mesahası bütün Av- rupanın en büyük — şehirlerinden çok daha büyüktür, nüfusu en | küçük Avrupa şehri kadardır. İstanbulun 700,000 nüfusu, bu Mmuazzam şehri, Boğazi iki sahilini, Sirkeciden — Yeşilköye, Haydarpaşadan Pendiğe kadı doldurmaya ve imar etmeye kâfi değildir. Esasen, şimdi değil, ta- rihin hiç bir (devrinde - İstanbul bugünkü bududu. içinde başdan başa mamur olmamıştır. En mü- reffeh, en mamur devirlerinde, efsane gibi tinlediğimiz Boğaz safa- ları, Göksu âlem Sadabat geceleri, zaman — zaman, devir devir, İstanbulun yalnız bir köşe- sini muvakkaten imar ederdi. Payıtahtın zengin sınıfı, tarihin “muhtelif devirlerinde, göçebe gibi sayfiyeleri oradan oraya naklet- mişlerdir. Başkla türlü çünki İstanbul bugünki bile, bütün bu sayfiyeleri ve eğ- lence yerierini doldurmaya değil, yaşatmaya müktedir değildir. Ne hacet, şehrin bütçesine ba :6milyon lira... Belediyeler, para bülmaz, — halkın para ile yaşar. Şehri imar 'eden belediyenin varidatı, halkın servetidir. bulün — yanında, Üsküdar kadar küçük olan Büda- peştenin belediye varidatı 80 mil yon Kradır. Parisi, latı- 275 milyon İira, yani bizim bütün 'devlet bütçesinden fazla. Berlin belediyesinin varidağ 400 milyon Tira, Viyana şehrinin 200 milyon Tiradır. Güzel —Avrupa — şehirleri - bu büyük paralarla imar ediliyor. Ba paraları da şehir halkı veri- ü hududu €n aşağı malik ulmşılıg ve belediye vergisi nüfus, başına, vasati uı.ynk. ıî'nede yüz lîınyı geşmelidir. Viyana şehirlieri, so- le adam başına vasati 114 lira iveriyorlar. Biz , 700,000 nüfus , “ve senede adam başına düşen Blira vergi ile , istiyoruz Iıu..ııuı."ıfvmpı nhrîqı gibi olsun, | Bunun çaresi? Bunun çaresi, | Maalesef şimdiye kadar gelen gehreminlerinin (hiç - yanaşmadık- | ı bir çaredir: Şehrin hududunu İküçültmek. Şu hakikati görmek | için uzun tetkikata lüzum yoktur: Üstanbul kendine küçülüyor, ta- kallus ediyor. Bugün hududu jmuhafaza ederek şehri bu 6 mil- iyon ile imara çalışmak, İstanbulu, heyeti mecmuasile, büsbütün ha: Tabeye çevirmektir. Necmedi Sadık f Karısını vurdu. Unkapanında - Cemal isminde biri zevcesi Zülfikar hanımı ağır BBurette sustalı çakiyle yaralamıştır. | Cemal ötedenberi karısile ge- ginemiyordu. Cemal hadiseyi Hnütsakip firar etmiş sonra yaka- u. ) otomabil kazası | Dün Kabataşta bir otomobil İli isminde bir çocuğa çarpmış YAK "'EJ:"’ı.,.. cönişüe Ağlama duvarı Kudüs musevileri duvar önünde ibadet ettiler Kudüs 22 (Hususi) — İğtişaşat çıktığından beri Museviler ilk defa olarak perşembe günü ağlama duvarında — toplanarak — ibadette bulundular. Polis museviler lehinde müda- halede bulunmak için emre amade bulunduğu halde hiç bir hadise çıkmamıştır. Romen Faşistlerinin mahkümiyeti Bükreş 21 (AA) — Sabik'mi- ralaylardan Stoyka'nın idare ettiği faşist teşkilâtıma ait muhakeme nihayet bulmuştur. Stoyka bir ay hapse ve 20 ley nakdi cezaya tersanede vazife gören üç zabit ile yedi usta başı ve işçi muhtelif derecelerde hapis cezalarına mahküm edilmiş, 28 kişi de beraat kazanmıştır. Sofyadaki cinayet etrafında Sofya 21 (ALA.) — Bütün ga- zeteler Badjdorfun - katli dolayı - sile Makedonya komitelerinin kar- deş katilini nefretle takbih ve | kükümetten bu kanlı vekayı silsi- lesine artık bir niyayet verilmesi- ni talep etmektedir. Yunanistana dün cevap verdik (Baş tarafı birinci sahifede ) vuku bulursa bunu mütalâadan ve (tetkikten imtina etmemekle beraber zaten çok gecikmiş olan mevcut ahkâmı ahdiyenin tama- mile tatbiki talep ve istihdaf olun- maktadır. Türkiye — hükümeti — cevabın- da bu münasebetle de Yunan komşusu ile işlerinin adalet ve ahdi ahkâm ve iyi komşuluk dairesinde halledildiğini görmek arzusuhu ve her suretle ibrazdan hali kalmadığı —büsnü niyetini açıkça — kaydetmekte ve ancak alâkadar vatandaşlarının - maruz oldukları haksızlıktan doyayı de- vam eden ıztıraplarına hakkaniyet dairesinde nihayet verilmesi lü- zumuna da temas etmektedir.. Gazetecilerin muhakemesi irtişa tahkikatı dosyası celbedilecek meselesine ait tahkıkatın safhalarını neşir ve efkârı tehyiçten dolayı muhakeme edilen | gazetecilerin davasınıa dün ikinci | Cezada devam edildi. Reis B hazır bulnman Türkçe gazetelerin müdürü — mesullerini birer birer istiçvap etti. Neticede heyeti hâkime — istintaktaki — bu dosyanın celbedilmesi için müddei umumiliğe tezkere yazılmasına ve Son Saat aleyhinde ikinci istintak dairesindeki dosyanın bu dava ile tevhidine ve muhakemenin 2 teş- rinievel saat 14 e talikini karar verdi. Teşekkür 12 inci senei devriyemizi tebrik eden Vakıt ve Son saat refikle- rimize teşekkür ederi Battal iki el silâh atmış Dün gece Hamal Mehmet ve Battal yeni postane önünde kavga- ya başlamışlardır. Neticede Battal üç el silâh - atmış ve iştir. Battal yakalaniniştir. ——i — ee ı aNÇ — x A Telefon haberleri İsmet Pş. Hz. yarın gehyor |Teşrinievel ortasında Gazi Hz. ile Ankaraya dönme- leri muhtemel Ankarat22 (Telefon) — Heyeti vekile “bu sabah saat 10 da toplanmış ve muhtelif vekâletlere ait evrakı tetkik etmiştir. İsmet Pş. Hz. bu akşamki posta trenile İstanbula hareket İsmet paşa hazretlerinin teşrini- evel ortasında Gazi Hz. ile bera- ber Ankaraya avdetleri muhte- meldir. Mebuslar Ankaraya dönmeğe başladılar Ankara 22 (Telefen) — M. Meclisinin açılma zamanı yaklaş- tığından mebuslar Ankaraya gel- meğe ve evleri kiralamağa baş- İamışlardır. Yırtık ve fersude paralar Ankara 22 ( Telefon ) Yırtık ve fersude- paraların tebdili hak- kında hazırlanan telimatname ma- liye vekilinin avdetinden sonra kesbi kati'yet edecektir. Şehirler albümü Viyanada basılacak Ankara 22 ( Telefon ) — Da- biliye vekâletince hazılanan şehir- ler albümü için 1,000 resim teda- rik edilmiştir. Albümün Viyanada basılması -kararlaştırılmıştır. Kavanin mecmuası Ankara 22 (Telfon) — Meclisçe geçen,sene kabul edilen kavanin mecmuasının tabı bitmiş gibidir. M. Meclisinin küşadında mebus- lara tevzi olunacaktır. Çekoslovakya ile ticaret muahedesi Ankara 22 (Telefon) — Bugün Cekoslovalarla ticaret muahedesi müzakeresine bugün devam olu- nacaktır. Encümenler - rüznamesi hazırlanıyor. Ankara 22 ( Telefon ) — M Meclisi kâtibi umumiliği encümen- lerde kalan Jâyıhalar ve evrakı toplyarak bir encümenler rüzna- mesi hazırlamaktadır. Emlâk alım satımı harcı nasıl alınacak? Ankara 22 ( Telefon ) — Bazı Tapu dairelerinin suali üzerine Tapu iriyeti umumiyesi emlâk alım ve satımında bedelleri kıy- met lerinden yüksek olan emlâkte bedeller üzerinden harç alınması kanun iktizasından olduğunu ta- mim etmiştir. — 25 kişi yandı Nev York 22 (Hususi) — Det- roitte bir barda yangın çıkmış îS kış diri İ yanmıştır. S0 Öbür güne Şarlok Holmes'in Marifetle (Vâ-Na) tarafından nakledi- len mizahi tefrikamız başlıyor Fasılasız mesai 'Rusya amelesinde şiddetli mitinglere | | bundan sonra Beyoğluna dön- sebep oluyor Moskova 20 (A. A.) — Fası- lasız hafta mesaisi kanununun tatbiki mitinglerinde şiddetli mü- nakaşaları — mucip — olmaktadır. Sendikalar merkezi — heyeti beş günlük mesai lehinde karar ver- miştir. Her amele dörl gün çalı- şacak ve bir gün istirahat ede- cektir. Tahdidi teslihat Cenevre 21 (A.A) — Lord Cecil,M. Politisin tahdidi teslihata — müteallik teklifini kabul etmiştir. M. Müller iyileşti Berlin 21 (A.A.) — Rahatsızlı- ğt tamafnile geçmiş olan M. Müb- ler ayın otuzunda - yeniden - içi maa| başlıyacak olan Rayıhştağ | meclisinin açılış celesesinde hazır bulunacaktır Rus - ingiliz müzakeresi Moskova, 21 (A.A.) — M. Rikow Londra hükümeti ile icra edilecek müzakeratta Sovyetleri M. Dovgoleveski n temsil ede- Bir âşık hemşiresini denize attı İzmirde birinci kordonda bir hadise olmuş, metresine yaran- mak Ahmet Mustafa namında bir şahis; hemşiresini — denize atmıştır. Vaka şayanı hayret bir şekilde olmuştur. Ahmet oğlu Mustafa ile Metresi Münevver hanım ve hemşiresi Ayşe hanım; Alsancaktaki fab- | rikalarda çalışmaktadır. mver hamm; - çoktanberi Mustafaya hemşiresinden ayrılma- sını teklif etmekte, fakat Mustafa buna rıza göstermemekte imiş. Dün sabah; Münevver hanım; hemşiresi Ayşeyi denize itmesi için sevgilisine şaka kabilinden bir teklifte / bulunmuş,' Mustafa deniz kenarından Sessizce yürüyen hemşiresine yaklaşarak, zavallı Ayşeyi denize doğru itmi Kızcağız; mövazenesini kaybe- | derek denize yuvarlarımış ve ba- tıp çıkmağa başlamı: O sırada hadiseyi görenler ye- tişerek Ayşeyi denizden kurtar- mışlardır. Arkasından bıçakla ağır surette yaraladı Dün gece yarısı mezbahada müstahdem Ahmet sebebi anla- şılmayan bir mes'eleden dolayı çoban Hasanı arkasından tehlikeli surette biçakla yaralanmıştır. Mecruh çoban Balat hastanesir yatırılmış carih yakalanmıştı , Saat hırsızı Harbiye talebesinden Müeyyet | efendi Sütlüce hamamında yıkan- makta iken mezbahada - çalışan Eğinli Mehmet, Nüzhet efendinin kol saatini çalmıştır. Saat bulun- müş, Mehmet - kabahatini itiraf etmiştir. 700 şilini kim aşırmış Beyoğlunda sakin Alman teba- sından avukat M. Vilhelm 700 şilinini Doyçe bankta bozdurur- ken İlya namımda biri tarafından çalındığım iddia ettiğinden tah- | kikata başlanmıştır. Gaiı Hz. Gazi Hazretleri dün akşam saat altıda Saraydan çıkarak | otomobille Karaköy tarikile || Şişliye gitmişler ve orada (| Etfal hastanesinde tedavi et- | eirmekte bülundukları Yalovalı sığırlmaç Mustafayı — ziyaret | etmişler, bir müddet oturmu; lardır. Reisicmhur Hazretleri müşler ve Türkuvaz'da otura- rak istirahat buyurmuşlardır. | | Gazi Hz. akşam yemeğini Türkuvazda — yemişler , — bir | müddet dans ve nümeroları | sevrettikten sonra, geç varit- lere kadar sokakta bekleyen | halk kitlesinin şiddetli alkış- lart arasında avdet etmiş- V| lerdir. Gazi hazretlerinin masala- ) randa B. M. M. zeisi Kâzım paşa, Nafia vekili Recep bey, mebuslardan Hamtdullah Sup- hi, Reşit Galip, Tahsin, Nec- | eddin Sadık beyler bulunu: ) yorlardı. GÜNÜN HABERLERİ x Bir köy zelzeleden harap oldu — Gümüşhanaye merbut Şiranda dün şiddetli bir zelzele olmuş, büyük zarar ve hasarata sebep olmuştur. Zelzeleden 25 haneli Türnik köyü tamamen mahvolmuştur. Sarıcada 22, Ulu Şiranda 8, Miadanda 4, Haydaruhta 3 ev yıkılmıştır. Nufusça ne kadar za- yiat olduğu tesbit edilmemiştir. Erkânı hükümet felâket sahasına gitmişlerdir. * Resimli Ay —"Sesini kayb- eden,, şürinden dolayı on gün hapse on lira da cezayı nakdiye mah- küm edildi... * Etibba odaları — Etibba' odaları teşkilâtı Teşrini evelde vücuda getirilecektir. Oda inliha- bi da aynı zamanda yapılacaktır. * Sıvas maarif eminliği — İstanbul kız lisesi müdürü Sabri B. Sıvas. mintakası maarif emin- liğine tayin edilmiştir. Sabri beyden inhilâl eden İstan- bul kız lisesi müdürlüğüne Nakiye H. tayin edilmişti * Vilâyet bütçesi — Vilâyet ida- rei hususiye bütçesi tasdik edi- lerek Vilâyete tebliğ - edilmiştir. Bütçenin ihtiva ettiği mühim me- vattan biri de Vilâyet dahilinde bağcılık, meyvacılık gibi - servet getiren mahsulâtın ıslahıdır. Bunun, için de iki mütahassıs getirilmek üzredir. x Fenerbahçe İzmire gidiyor. — Fenerbahçe birinbi futbol takımı bu cuma için İzmire çağırılmıştır. Teklif tetkik edilmekte olup kabul edilirse Fenerliler Sahı günü ha- reket edeceklerdir iki kahveci arasındaki rekabet Kumkapıda kahveci Avadis ile kahveci Tanaşın rekabet yüzün- den araları açıkmış. Dün gece Avadis arkadaşları Hayık, Kirkor ve Serkis ile beraber kafayı tütsüledikten sonra evine gitmekte olan Tanaşa bıçak çek- fiklerinden ve arkadaşı Önni darp ettiklerinden derdest ex mişlerdir. Bugünkü hava Bu günkü hava bulutlu ve yağ- murlu geçecektir. Sıcaklıkta bir tebeddül yoktur. Marmara havalisinde - yağmur şiddetlidir. Bu sabah hava lodos- İamıştır. Borsâ Bu sabah ingiliz lirası 1006 da açılmış 1005 kuruşa kadar inmiştir, 23 Eylöl mi..