29 Temmuz 1929 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3
29 Temmuz 1929 —— ÇKŞAMDAN AKŞAMA Çinliler ve Çince | Bundan bir sene kadar evel, lehrim in her sokağı başında, ollarında dizi dizi sahte incilerle, r llerinde rengarenk, açılır kap: âat yelpazemsi nesnelerle kadın kek Çinliler dururdu... Dikkat tmişsinizdir: Ne mazlum, ne bikes, e biçare, ne bigünah şeylerdi. anki insan cinsi degildiler de,-ba- hık,kertenkele,kaplumbağa gi Çihazından mahrum mahlükattılar gesleri bile çıkmazdı...Keenne,vur enselerine tokadı; al ağızlarından Jokmayıl — Şimdi, gazetelerde, ayretle ve biraz da korkuyla Okuyoruz ki, bu sessiz sedasız, bu mazlum insanlar, dün- yayı velveleye vermekteler; - bel- kisikinci bir harbi umumiye bile #ebebiyet verecekler. — kolyeci, yelpâzeci — Çnlileri göz önüne getirince, buna elbette şaşmış- gınızdır. Benim hayretim, sizinkine Hisbetle, kat kat fazla, - zira Ak- gayı Şark'ın sarı derili insanlarını k yakından tanırım. lair bir iki batıramı anlatayım. Moskova Darülfünununda okudu- ğum seneler, orada bir haylı da, Şinli talebe vardı. Bir gün, dost- Tarımdan birini ziyaret için, yatak- hanelerine gittim. Dostum sokağa Çıkmış. Masa başında oturmuş; fransızca bir kitaptan fnadiline — tercümeler — yapı- yordu. Fransızca olarak kendi- Sine bitap ettim. Dediklerimi anlamadığını tavrile ifadeden son- ya, bana kurşun kalemi ile, bir kâat üzerine şu cümleleri yaı — “Ben, fransızca şifahi keli- meleri anlamam; tahriri kelime- leri anların. Ne - diyorsanız, Şazınız.,, Kurşun kalemi, bu sefer, ben elime aldım; ve yazdım: — “ Şifahi kelimeler, tahriri kelime ne demekl, Kalemi gene o aldı: — “ Ben frasızcayı - sizin elifbesinden — öyrenmedim. kelimenin şeklini, —tazammun et- tikleri manalarla beraber, ayrı Ayrı ezberledim. Faraza “pöre, geklini görünce zihnimden “per, diye telâffuz. etmiyorum; çince “baba, diye telâffuz ediyorum; keza “je vozs aime, ” şeklini gö- Tünce, gene çince telâffuz ediyo- Fum: “Ben sizi seviyorum,, — 5000 tahriri kelime kadar ezberledi, İlkünce, benimle alay edildi #andım. Fakat, sonradan, bir Çi li için en 'kolay usulün bu oldu- guna inandım. Zira, onların |i ları öyle.. Misal folarak “Su,, ke- limesini alalım. Jİstitraden söyliye- yim ki, bizim türkçedeki-«Surkel, Mesinin aslı, çince “Suy, dur.) *Su, Çinin şimalinde de, cenu- bunda da, şarkında da, gar- bında da aynı şekilde yazılmasına Tağmen, heryerde başka - türlü kelâffuz olunuyor. — Binaenaleyh, bir çin elifbasi yapılsa; ve herkes, kendi telâffuzuna göre yazsa, Çinin hars vahdeti bozulacal bir şehirde yazılanı öteki şehrin balkı / anlamıyacak ... — Bunun içindir ki, Çinliler elifbe kullana- Aayorlar ; her kelimeye ftakabül ediyor. — Kuvveti ezber- #iliğe vermişler. | Fransızca 5000 tahri: bin nasıl öyrenildi İaışsınızdır. 1 $ Çincenin bu garabetine me- rak sardım, İsmimi yazmasını bel- Iînck istedir Beş Çinliye baş- irdum. Beşi de ismimi başka ğ:şk: yazdılar. Sabebi, — gene ında elifbe olmaması imiş.Misalle izah edeyim : ikçede alfabe Mmevcut bulunmadığını, her keli- Onlara | Berber mektebi Nizamname tastik edilince mektep açılacak Berberler cemiyeti, asri ve fen- ni üsüllerle berber . yetiştirmek Beyoğlunda açacağı mektebin ihzaratını ikmâl etmiştir. İktisat vekâleti, cemiyetin mesleki bir mektep açabileceğini bildirmiştir. Fakat maarif emaneti, mektep nizamnamesi vekâletçe tastik edil- meden evel mektebin açılmasına müsaade edemiyeceğini cemiyete tebliğ etmişti. Bunun üzerine ce- miyet maarif ve iktisat vekâlet- lerine müracaat etmiştir. mname vekâletlerce tastik edildikten sonra berberler mek- tebi Beyoğlunda açılacaktır. Mektep için viyanadan iki mü- tehassıs muallim getirilecektir. Bu mütehassıslardan biri kadın saçı kesmek, digeri de her renkte saç boyamak, yüzdeki - buruşuk- ları düzeltmek - için amel zari ders vereceklerdir. Şişe fabrikası Müskirat inhisar idaresinin bir şişe fabrikası açacağı evelce ya- zılmıştı. Şişe fabrikasını inşa et- mek için idareye bir Hollanda grubu tarafından müracaat vaki olmuştur. Müracaat tetkik edi- mektedir. Karton fabrikası Tütün — inhisar resinin — bir karton fabrikası açacağı yazılmıştı Fabrika Haliçte açılacaktır. Bu- 'nun için idare bir kaç güne kadar münakasa açacaktır. Rusya ile ticaret Yakında Moskovada müzakere başlayor Moskova sefirimiz Hüseyin Ra- ğp B. bir kaç güne kadar An- karadan şehrimize gelecektir. Hüseyin Rağıp B. buradan doğ- rüca Moskovaya gidecektir. Türk- Rus ticaret muahedesinin müza- keresine Moskovada başlanacaktır. Bükreşte radyo sergisi Bükreşte — beynelmilel — radyo sergisi açılacaktır. Sergi bir bu- çuk ay devam edecektir. Bükreş radyo sergisi komiserliği” sergiye ticaret odasını da davet etmiştir. Oda bu davetten alâkadar mü- esseseleri haberdar etmiştir. şükrü bey Ankara itfaiye kumandanlığına tayin edilen Şükrü B. dün An karaya gitmiştir. menin müstakil bir şekli olduğu- nu bir lâhza kabul ediniz. Bu taktirde," Musolini , yişöyle yaza- caktık : “Muz. (yani meyve) - ol (ol- mak fiilinden emri hazır) -- ini (“in, kelimesinin mefulü bih sarihi.) İşte Çinliler de, benim ismimi ile, — Tıpkı, ilme- yazmıya kalkışmışlar; ihasına göre, başka şekillerle yazmış. A Çinliler! - desek şunlara - harp marp çıkarmıya - kalkışaca- Ziniza, usulü usulü oturup, siz de bizim gibi lisan inkilâbile uğraş- sanızt a.. (Vâ - Na Son zâmanlarda limanımıza ha- riçten çok mal geldiği malümdur. Bunlardan bir kısmı Anadoluya, bilhassa şark vilâyetlerine gönde- rilmektedir. Resmimiz Seyrisefain vapurlarından bi ken gösteriyor. Küçük sanatlar mal yükler: İstanbulun kenar mahallelerinde bazı çocuklar mektep tatili esna- sında ailelerine yardım için ufak tefek sanatlarla meşgul oluyorlar. Resimde görülen çocuklar izgara imal ederken günde 15-20 kuruş kazanmaktadırlar. Sinema meraklıları Yaz münasebetile büyük sine- malar faaliyetlerini tatil ettiler. Fakat küçük sinemalarda clân oyunlara devam ediliyor. Bilhassa Yüksek Kaldırımda ki ve İstanbul cihetindeki sinemalar epice kala- balık oluyor. Bunların en büyük müşterileri - çocuklardır. Bunlar, resmimizde olduğu gibi, erken- den gelip sinemanın açılmasını bekliyorlar ve bir filimi bir kaç dafa seyrediyorlı Borsa komiser vekili geldi Ankarada — bulunan - Kambiyo borsası komiser vekili Hasan B. dün şehrimize avdet etmiştir. Hasan B. borsa işleri hakkında maliye vekâletine izahat vermiştir. Ma- liye vekili Şükrü B. Hasan beye bazı talimat vermiştir. Rahmi bey Sabık İktisat vekili Rahmi B. Şark vilâyetlerindeki tekik seya- hetından avdet etmiştir. Tütün satışı Bir amerikan grubu inhisar idaresile anlaştı Bir amerikan grubu tütün satın almak için inhisar idaresine mü- racaat etmiştir. Grup her sene inhisar idaresin- mümessillerile tütün inbisarı arasında bu günlerde bir muka- vele aktedilmesi muhtemeldir. Amerika grubu mukavele ahkâmı mucibince inhisar idaresine bir miktar avans ta verecektir. İdare bu avansla tüccar ve züradan tütün alacaktır. nalı sığaralar çıkmıştır. Bu sığa- Taların 20 kuruşa satılanları çıka” Yılmıştır. Diğer sigaralar da Bey sigarasıdır. Tütün inhisar idaresi tütün paketlerini de kaldırmak Ve yalnız sigara satmak niyetin- dedir. Bunun için vilâyetlerden birinde tecrübe yapılacaktır. Balıkpazarı temizleniyor Şehremaneti, balık ticaretini daha sıhhi bir hale ifrağ edebil- mek ve bu işle esaslı surette meşgul olmak için teşebbüslere başlamıştır. Emanet Balıkhaneden evvel / Balıkpazarındaki — balıkçı dükkânlarını temizletecektir. Bu sene ucuz fiatle yiyebilecekmişiz Geçen kış. fasülye 70* kuruşa kadar çıkmıştı. Yeni sene fasul- yesi hakkında gelen haberlere göre mahsul umumiyet itibarile i “ Fastilye Bulgaristan - Romatya dada fazla idrak edilmiştir. Ge- çen sene bu memleketlerde mah- Sul az olduğu için buradan f miktarda fasulya ihraç edimiştir. Bu sene fasülye ihracatı fazla olamıyacaktır. Yanlış yazan memurlar tecziye edilecek Bazı memurların, yaptıkları hataları — yüzünden — muamelâtın karıştığını yazmıştık. Bir çok yer- lerden şikâyetleri mucip olan bu hal üzerine her daire müfettiş- leri sıkı bir teftiş yapmışlar ve bataların hangi noktalarda temer- küz ettiğini tespite muvaffak ol- muşlardır. Yapılan hataların ek- serisi ahenk kaidelerine riayet etmemekten ileri geliyor. Her da- irede memurlar için açılan kurs- larda muallimler, memurlar bütün imlâ kaidelerini, bususiyle ahenk vi etmişler kursa devam edenler de imti- han vermişlerdi. Badema imlâ ahenk kaidelerine riayet etme- yen mermurlar tecziye edilecek- lerdir. Likör fabrikası Müskirat isar idaresi likör imali için Fransadan M. Bonzi isminde bir mütehassıs celbetmi; Mütehassısın tecrübel, ü celer vermiştir. Yeni — açılacak fabrıkanın Bursada küşadı imukar- rerdir, 10 Temmuz tarihli bilmecemizi hab İedenler arasında kur'a çekilerek 1 inek Hği Küleli A, Lisesi talebesinilen M Te Tinci mektepten Rezzan Arif H. kuzan mıştir Kitap kazananl: 1 — Küulefia. Tisesi SA4 Selümi Kemal Baç 3 mektepten Sek orta mektepten 9 da, Kıliç A beyi Tevik H, 6-Sen Maft B., 'G-İst hattin B.. 7- Arnavutköy tramvay Si Nü 296 Sadan Servet dö sion fransız kız İisesinden V 9-İst, Babı Ali civanında Al medresesinde Cemal B., 10 Pe Lisesi Küncü Bınıf. talebesinden Cevdet . Çikolata kazananlar: 11 - Ankara, Yenisehir memurin evleri No 46 Forumun H. İ2- Heybeliada Bris: tol oteli Mr. Baruh Alberi, 18- Beyoglu Cihangir yokusu No 5 Aliye Salim H.. 16- Kuleli A. Lisesinden 87 Blayrettir B., 16-Sen Jozef Fransız mektebinden Kebahat H. 16 Kuleli A Lisesinden M, Tbrahim B., 17- Taksim Aşiklar. &0: kak No 24 Borta Afker H, 18- Gillta. Saray lisesinde 1150 Bşref B., 19-Ortar köy Dere No 168 Hagopyan Ef, 20- IHa dimköyünde İlk mektep 2 indi sınıfla Askeri müze müdürü- 3liralay - Hüseyin Teyin mahdumü. Muzatler B Bilmecemizi — doğru — halleden yüzlerce kariimiz arasından kur'a çekerek 50 kişinin yini aeşredi- yorüz: 1 Mehimek Şerif B. Bahariye caddesi Hall sokak No, 24, 2 - Gözteneden Tin- Seyin B 8- 166 'numaralı Ornda 1L Mühsin B., 4 “ Kinalladadan - Mehmot Halik B., 5 - Erenküyünden — Mitat Kofik B., 6 - Şişliden Supbi Ömer Be, 3* Bostancıdan — Mebmet Sami Bi 8- Amavutköyünden Pirâye H, 9 Kadıküy telgraf memuru - Mehmet Öami B. , 10- Beylerbeyinden sodat N 11*- Maçkadan polikar apartımaz B., 12 - Kurtuluş Direkçi başı 67 nnma: Tada İfiyei Asimakopulos H. , 18 Has- köyden Ester Galiko. 14 - Atlamataşında Andrea Zahungadis. el , 15 - Haskoy Aymalıkavak 60 numarada Beki Mizrabi İL, 16 Pangallıdan- M Bedri B 17 Marpaççulardan Süleyman B, , 18- Kum- kapılası Kuren. Ürzürumlu. » 19 - Falik. ten Hayriyo H, No İ1., 20 Yakar çıktan Nüzhet” İfamdi B., 21 - Osman B., Şafik sokak No, Sö'da Osman Muvalak B. , 9 - Ankaradan Emin bey oğlu Şadan et , 28 - Celil İzzet B. 2t Çite Yhavuzlara İrfan B. , 5- Meşmar fiyet aparıman No. 7 İi Avider ot 28-- Bostancıdan Şebvar Colal ., 27 - Aksa, rayılan Rezat B. , 98 Başiktağtan Hase- yin Cavit B., 29 - Dsküdardan Mehmct İzzet B, , 30 Bandırmadan Nejak Hik- Tet BSL Sirkedde TE Te ay Lise TaSiSal sokak fiye Ön 1 , 4-Düğük ündde Börin e. Besir YikdEt Kabafaştan Gölgraf aa Borgamadan Halük- B İzmirden Ali Riza Bi 88 - Kadiköyünden Mehmet Naci B., Üsküdardan Ziya mem duh B. , 40- Nişantaşından Yuşuf Osmman ef AH'- 85 Üİnci ilk'm. simf & Nezihe Ali H, - 42 » Mahmutgiaşa a No.42'R. Hamdi B. , 4 Ühami B , siktaştar 45 Kadıköyünden Küzim İzmirden Aslan Bi 47 - Kandilli kız orta moktapten Bodla I. 48 - Davutpaşa orta möktepler 2K Tahir BC 40- İzmirden Hacı Hüseyin zade İbrahim Etem B. 50 » Beşiktaştan, Aliye İbsan HL 5 Bakırköyünden Tafat B Karilerimizin matbaamızdan he- diyelerini aldırmaları ve yeni bil- mece kuponlarını her halde 15 günü | geçirmeden göndermeleri İDARENANE — Telgraf adresli “Akşam, Telefen * yazı İşleri. İçini Telefen 1 İdare işleri içim Gönderlen yanlar, sekiline ide eli ABONE ÜCRETLERİ Türkiye için Seneliği 1700 ai Aaylığı 900, üç aylığı $00 kuruş, Teoebi semleketler İçia 1 Seneliği 30007 ai 16004 Üç aylığı 900 kuruştur. aylı
