5 Temmuz 1935 Tarihli Zaman Gazetesi Sayfa 5

bahisleri Denizcilikte halat Halat nasıl yapılır? — Halat kullanmak fiksi, insanlara ilk defa nereden geldi Tasanlara ilk ön- ce halat kullan- mak ve mesafe- Ter arasında kuv. vet tatbiketmek fikrini, belki de. eski ormanlarda ağaçtan ağaca uzanan sarmaşık. Tarın üzerinde maymunların sal- lanması ve raks- etmesi vermiştir. Eski adamlar , bir tek sarma- #ık kolundan, git gide bir kaç kolu bir araya ge- tirerek ve kolay kullanabilmek için bunları bükerek daha fozla mu kavemet istil müşler dir. Dümen dolaplarının icadın. dan belkide sonra olan - ge- mici bağlarile makara ve ma- kara: dillerinin icadı — halatm insanlara lüzum ve faydaları: n geniş mikyasta artırmıştır. Kendir elyafı pek eski za- manlardan beri - kullamlağı mekte / idi. Yunan Müverril “Herodot,, Trakyalıların keten nefasetinde kendir elbise yap- tıklarını söyler. Niçin maniâ kullanılır On üçüncü asırda Merkezi ve Ceüubi Avrupada taamüm ettiği gibi - Anglosaksozlarda kendir yeriştirme; kumaş yapmağı li Birçok iptidai maddeler arar sında sırım, kıl, kakao elyafı, keten, hurma elyafı ve pamuk halat yapmakta kullanılır isede mukavemet ve dayanmak iti- barile - kendirin eşi / yoktur. Kendir dünyanın birçok yerle- rinde yerişir isede halat yap- mak için en iyi cinsi/ Filipin adalarından gelen ve v yetle manilâ denilen kendirdi Halat yaparken kendir elyaf hep bir arada bükülür. Hala- tın Üüzerine bir kuvvet tatbil edildiği vakit elyafın birbirine olan karşılıkli delk ve temi sayesinde cümlesi bir kül h: linde birbirini tutarlar. Kıvrak bükmek delk ve teması arttı- rır ve islak iken kabarıp bozul. mak ihtimalini azaltır. Fakat bir cihetten de fılasanın bo- yuna göre çok bükmek te, az bükmek te halatı harap eder. Bükümün miyarı halatı teş- eden filasalar tulunun üçte ikisinisbetidir. Yani filasanın uzunluğunu üç metre farzet sek bu boyda filasadan iki metre halat çıkar. Filasa usulen sağa bükülmüş #lyaftır. İki veya daha ziyade filasaların aksi cihete bökülü #üde kolu teşkil eder. Halat yapmanın yolu Üç veya dört kolun, kollar bükümünün tersine, bükülüşü ha- İatı teşkil eder, Halat yapmı girdikleri vakit ta ay- tesir bakidir. Mesele şöye ilasalar sağa bükülür. Kollar sola bülcülür bükülür, Halat yaparken geçirilen y di safhayi mütalâa edelim: Birinci safha da, kendir el yafı uzunluğuna, mukaveme. fine, — inceliğine, " kalınlığına , rengine ve cinlsne göre tasnif edildikten ve düğüm ve süp- rüntüleri ayrıldıktan sonra uzun kangallar şekline konur. Yazan: J. G. Bissett İngilir yedek Deniz Mirslaye içi Si B e yapılan bötün bu hüner ve marifet ve bir muhakemeden / başka- Pazar günü ya- pılacak maçlar O gün Müdrgürekk. lerini de seyredeceğiz Bulmalaş ço güü bir Pa: el Bi ua y ö mubtelif apor şubesinin Mambakllek ahai aha ardşaiiyi Şöüne Atina Mühteliti, İstanbul açını yapaı Seget takımımın gü- veş ekibi bizim Greko - Romen evrel yapılmış olan n şampiyonusında, — Yunan milletini temsil etmiş olup şimdi Ca uzun bir tecrübe İster. — | tam anlerneman Üüstünde Bundan sonra kangallar ma- | maktadıri kineye — konulur. Kangallar | — Yunan #porcuları burada İi merdaneler arasından / geçere | maç yapacaklardır. Biri, 7 Tem. ken tazyik ile yassıldıktan İ muz Pazar diğeri de, 9 temmuz sonra kendir tarakları ile te- | Sahı günüdür. mamen taranmış ve elyaf bir- birine muvazi bir şekil almış olur. Kendir. tarağının alelâde bir tarak gi bir çubuğa raptedilmiş çelik dişlerdir. dişleri gittikçe incelen —daha birçok makinelerden geçer. Üçüncü ameliye ile elyaf | çayet ince dişli taraktan ge- Şirilerek — iyice — tarandıktar #onra"dilim, dedikleri gayet sıkı bir şekil ahncıya kadar tazyık edildikten sonra büyük kaplar içine istif € resine nakledilir. Bundan sonra elyaf ince taraktan — geçirik sonra bükülür. Ve bir filasa- 'mn mütat olan hacmine tama- men üygün gelmesine dikkat edilir. Bu iş de bitince filasa zatulhareke olarak büyük ma. ci safha tamam sayısı sayısına filasa makaralarını bir çarha bağlayıp filasaları birer delikten geçirerek bükmek ve kol gekline koymaktır. Altıncı safha arzuya göre üç veya dört kolu bir araya getirerek bükmek ve — halatı meydana getirmektir. hat vinçlerle roda makin 've orada roda şeklin. de sarılır. Sonra bağlanır, çu val beziyle sarılır, — markalı aır, teneke nişanları takılı ve' tartılır. En sonunda da dünyanın her tarafına sevke hazırlanır. Halatın mubiti cesametini bil. dirir. Resimde gördüğünüz h: dat mubiti dokuz pus yani do: kuz burgatalık bir yumaktır ki Ağuitanin cesametinde gemi leri bağlamakta kullanılır. yu 120 kulâç yani 250 metre ağırlığı 16 kantar yani 800 kilo ve kopma kuvveti de 35 işleri tondur. Tz ha. tahlisiye 75 burgutaya kada iapikliği gah bebı miyelle yedek işlerinde kuk: kanlan balatların - mutat olan cesameti 10:12 burgatadır. Çeviren Zamanın takvimi 1935 Ruz Hinr İstanbül muhtaliti olarak çıka- mlecak takımlar hakkında alâka. darlar göyle düşünüyorlar Biriaci maçı, İstanbul muhteliti mamı altında, Beşiktaş » Galatı Tay mühtelitine, ve ikinciyl de, Fener - Güneş mühtelitine oynat. mak. Bu süretle şehrimizi takımı Yü Macar ehibinin ağır güreşecek olan Çoban Mehmet Çünkü; Galatasaray - Beşiktaş çe - Güneş mühtelit- leri son zamanlarda, hep baraber, 'oynamış ve oyuncular birbirlerini dalayı ei talilür : diper balüylepdek lln veya Üi öpuncu alarak yapı İncek elan. mubtelitlerden daha karertii lşcektirı Seget güreşçileri geliyor Geçen hafta, şehrimize gelece- yine Vayutaşa mür yet etmişti. Halbukl Seget Gi ederek bu hatta an, Pazar da, Seget İlk maçıni yapacaktır. Pazar günü, aka yapacak . bizlim takım ge gekilde çıkacaktır: 56 kiloda Hüseyin, 61 de Yaşar, 66 Yusuf Arılaı 72 de Saim, 79de tayyareci - Kadrl, 87 da büyük Müstafa, ağırda Çoban Mehmet. bu takım, 1933 senesinde Balkan plyonasını kazanan takımımız- di Sâlı gönü, Mecar güreşçileri ikinci maçlarını yapacaklardır. Bu maç a gece olacak ve bu. sefer bizln takım göyle çıkacaktır. 56 da Kenan, G1 de Ömer, 66 hıyar ve sebzeleri mahvet! Bıı hastalıklar hangi ılaçlarla geçirilir? Bostanlardakı hastal klar Bu yıl İstanbulun Anadolu yakâsındaki bahçelerde türeyen hastalık —Hastalık için hiç tedbir alınmadı! Soldan sıra ile: Hu seneki hastalığı doğaran “A üşleri ile yine “AFis, böcü 'yumurtlıyan üstten ve yandan görünüş Bu yıl Haydarpaşadan Pen- diğe “kad: alandaki sehze bahçelerini saran bir hastalık, — bahçevanları - kötü kötü düşündürmeğe sebep ol- du. Bu hastalık yüzünden bir çok sebzeler zarar gördi de bilhassa hıyarlar,” sökülüp atılacak kadar harap oldular. Hemen bahçevanların — yüzde doksanı hiyar - tarlalarını bo zarak yerlerine barbunya/ ve- sair başka şeyler ekmeğe kal- kaştılar. Yılın kurak- geçmesi, üçbeş gün içine de yangın yerine döndü. Ben bu sırada” görlüştüğüm. bir bahçevanı; kendi hıyar tar- başında yakaladım. Çe- elile tutmuş, - gözlerii rlara dikmiş.. Öyle, düşü- nüyordu. Okadar dalmmıştı ki yanına sokulup selâm verince kendisine halini - sorduğumu sandı; — Daha ne olsun ? Dedi. Şu hıyarlara avuç dolusü pa- ra, bir © kadar da emek har- cadım. Tama üç kuruş alaca- ğim sırada Mundarlık geldi, Baygınlık vurdü, bu hale ge- tirdi di kazanç — ümitleri uç- tuktan başka bir de bunları te- mizletmek için gündelik ver- mek İâzimgeliyor. — Hakkın var! Dedim. Fa- kat bıyarlar bu. hale gelme- den garesine baş vür- madın? Bahçevanlıktaki dertlere çare aramaya alışmamış olacak ki dik dik yüzüme baktı — Allahtan gelene ne ya- pacakmışız? — Elbet bunun vardır. Bir defa öğrenmek gerekti. Zirant me- murünü bulsaydın, yahut ga- zeteye yazsyadın, elbet sana bir akıl veren olurdu. Bü defa gözleri ümitle par- ladı — Peki bunun çaresi nedir ? Diye sordu. Hastalık yapacağını yapmış- bir. çaresi soruşturup 'da Vefik 72 de Ankaralı Hüseyin, | 79 da Mersinli Ahmet, 87 de bür Çokan Mehmet. 'sonra bir ihtimale gö- Züreşçiler, İzmire gider burada Üçüncü maçlarını yaptike 'tan sonra İzmire ve oradan da Ankaraya- gideceklerdir. Üçüncü maç hakkında elâkadarlarca he- nüz bir karar verilmemişt Müsabakalarda para ile bilet antılmiyacak, ancak T. I. Ceİnin Piyango biletini hâmil olanlar be- dava bir sürette girebileceklerdir. Yağ göreşleri Beşiktaş sahasında Pazar günü öğleden sonra, yağlı” görüşlerde yapılacaktır. Bu müsabakalar taye | yöre kurumu menfaatinedir. — | kanatlı i. Ona de- — Çaresini şimdi anlataca ğim. Fakat şünü aklına koy ki her tedbir vaktinde görek- tir. Biz de bahçivanlık atadan Hal- her şeyde ilerliyen fen, bahçevanlık yolunda da birçok igiler doğurdu. Bunları öğrenip yapmadıkça bugünkü sebzecilikten ekmek yemek zorlaşmıştır. Hepimiz kendi işimizin yeniliğini güt- meye, ve her gereken işi bel leyip yapmıya mecburuz, Bu iş Fakat bir BT Gi K, Yi En çok hıyarlarda iki talık gördüm: Bunlardan bi- rincisi bahçevanların Mundar- hık dediği hastalıktır ki — yaş rakların altım saran — milyon: lerden ileri gelir. Bu bitlere türkçede (yaprak biti) ve fen dilinde de (Aphis) der. ler, Yaprakların / suyunu eme. eme onu buruşturur. ve vazi- Fesini görmekten — alıkoyarak nihayet kuruturlar. Bu bit fa sülye, enginar, bakla, biber, karpuz, kavun, hiyar gibi seb- zelere, her türlü meyva aj larına ve sayısız. çiçeklere çullanabilir. Bu yıl c çok favulye ve hıyarlarda görül- mektedir. Hastalığın ikincisi Baygınlık yapan bastalıktır ki buda sarı bir kurddan ileri gelir. Buna biz (yaprak kurdu) deriz. Fen dilinde de (Epilachna — Chrys ömelinca ) derler. — Etli ve renkte, en çok 7- milimetre - boyunda olan bu kurdun siyah kal wüsleri vardır. Çokçası i çalışır, gündüz. top: rakta saklanır. Sabahleyin gü- neş gören yapraklar sıcaktan hemen kavrulur, yap dan nebatlar açlıktan bayılı sararır, kurur. Yaprak biti okadar Greyen bir mahlüktur ki yürmi larca dörk saat içinde bütün. blr bahçeyi sarabilir. Onun için tek bir taneside — görülse he- men çaresine başlamak gerek- tir. Bü bitler — kavrilmış yap- rakların altına — yapışınış - bir haldedirler. Hiç çiftleşmeden boyuna doğurarak- çoğalırlar Yazın nihayetine doğru - bun: Jarın arasında yine kendileri gibi fakat onlardan farklı ola- rak bir takım kanatlı afisler gö- rülürkibunlarda diş ilik ve er- keklik hassası vardır. Bunlar irlerile çiftleştikten sonra öteye — beriye — yumurtlarlar. Ve bu yamurtalar kışı geçi: rirler. Gelecek yaz. gelince bunlardan çıkan / bitler yeni- den işe girişirler. (Yaprak kurdu)nun hayatı isc daha başkadır. O, böcüle rin'kinli kanat / sınıftadandır. Anacı, kişt toprak altında ge. çirir. Kavun, bıyar gibi sevdiği şeyler başka şeylere gitmez) 34 yaprak oulnca tapraktan çıkıp yapraklara — yümurtlar. Bu yumurtalardan / yukarıda söylediğim sarı etli, kara kıllı kurtlar çıkar, Az bir zamanda” yaprağı kemirip büyür. Geri kalan - ömrünü yine toprakta geçirir. Şimdi / çareleri Evvelâ her iki böcü i çelerde bu sene ektiğiniz yeri gelecek sene de aynı çeya ekmeyiniz. Tava — aralarında sayıyorum: n bah- | bellenmedik, — sürülmedik çiy yol, ve buralarda yabani ot- lardan bulundurmayınız. 1 — Yaprak bitleri görülür görülmez hemen aşağıki ilâç lardan birini bir. püskürgece koyüp — Müadarlık sarmış ne: batlamn yaprakları altına kürtünüz. A — Biraz tütün döküntüsü —— bulup beş kilosunu on kilo su ——— ile yarı yarıya kalıncaya kas dar kaynatınız. Elde ettiğiniz tütün suyunun bir tenekesine bir kaşık karbonat, iki kaşık kadarda Arap sabunu koyup eritiniz. B — Yüzkilo suya bir bu: çük kilo hesabiyle konulacak Lizolda Afis böcülerine iyi gelir. Bu ilâç eczahaneler de satılır. C— Yüzkilo suya iki kile —— Arap sabunü, - iki kiloda acı ——— ağaç talaşının kaynamış soyu (menku'u) katılarak hazırlanan ilâç da iyi gelir. Yalnız bu il c serperken - köklere - sızma: masına dikkat etmelidir. D — Hasır bir ilâç vardır (Acı ağaç - Kunsya) talaşının kaynamış ve derecelenmi yudur. “Afis,, ve “Afisalfa,, adile satılır. Bu ilâç da püse- ronlara tesirlidir. li su ile, Afisalfa yüz mi ile karıştırılarak kullamlır. 2 — Yaprak kurtlarına ge- Tince: Bunlar çok görülmezler. Fakat görüldükleri - takdirde keiellz eğer bulundukları — nebatta, yaprak bitleride varsa- evvel temizlemelidir. -Sonra Şw ilâçı püskürtmelidir: tarak elde edilen suyu. B — Bir teneke suya 300 gram Arap anbimü 150 grama gazyağı karıştırılarak - hazirla. 'nan ilâcı. (Köklere sızmamalı) C — Yukarıda söylediğimiz hazır ilâcı, D — Bunlardan buşkacada hiyar tarlaları bozulünca he men yerini sürüp bellemeği ihmal etmemelidir. Bu. ilâçlar sebzeler yıkanınca çı Bizim Köyl?