9 Şubat 1935 Tarihli Zaman Gazetesi Sayfa 5

Şubat 9 5 Z —ZAMAN— z Şehir Tiyatrosunda, | Bir istatistik Tarihten bir yaprak Yugoslavyanın | Bulgarlar “Rumelii Unutulan Adam "Unutular Adam,in ilkte sili seyircilerin ellerini kırartıncı Ya kadar alkışlanttı — Mücilif sahneye getirildi. ve bir türlü ketilmek bümiyen el şakırtı- hariyle tebrik cetidi. Evet, teb: Tik edildi, çünkü yazılan Arvelk. hirBldr “piyesi d ve fikir ne ahırsn olgun, hürmete değerdi. Sonra eser güzel yar zalmış, fevkalâde güzel oynan. St Bununla beraber kayid. et mekte lüzim ki / başlı başına ge Günez ölaa Vai “üker -0nm ) Sin göttüğü tez kadar kuvyetli değildi ve Nazım Hik- n münlasef “kısa. yaşayan diğer piyeslerinin” yanında bi faz daha sönüktü. “Unutulan adam, 'buğli hağıl! iyi-kurak muş bir eserdi fakat yine N: Zam Hikmelin diğer piyosl 'yanında, — kanaatimce, biraz daba kusn boyis kaldı. “Unutulan Adam, , bayatın tabil. cilvelerinin acılaştırılarak sahneye intikal ettirilmesidir. Banu böyle yapmakta kendine maabsus bi müellif çok haklıdır. akü mihayet <u acı hadi- yircilere nefes almadan a moharrir ” böylece kendi şahsiyetini tebarüz etlir- mektedi Tıb Akademisinin büyük mü- kafatını kazanacak, hayır hak ederek alacak büyük Opera- tör Muhsin » dnyanın şöhret zirvesine yaklaşmaktadır.. Bür tün gazeteler kendisinden bah: sediyor. Konferansları kalaba- li dinleyicilerin sürekli alkış. harile bitiyor. Merhametli ve yüksek ruhlu asistanile Operatörün, kendi falât» seviyen bir *Neyireneyir- ve ilk zevcesindende çlsmiş olugunlaşımış bir kaz Piyesin ilk çözülen düğümün- de rol alan ve muraffak olan bir de uşak var. İşte bu uşak, gözüne kestirdiği evli ve fakir Bir kadının gözleri bir kaza neticesinde İkör kalan yavru. ai 'dektorü” göstermeğe Ve sile oluyor. “Fakat büna 'i kabil kadına da- münasebetsiz şeyler teklif ediyor. Konferans: Tan çıkanı doktara kapımın önün- de rast geliyor ve çocuğu ama- fiyat elmeğe kmrar. veriyor. Kadını da” kendi erinde ame- liyattan sonra 15 gün misafir etmeği kabul ediyor. Çok minnettar olan kadın ieinerden ağlarkcn doktorun cvinde kalamıyacağım, - çünkü Sşağın kendisi hakkında' fena fikirler - beslediğii - söylüyor. Namuslu Öperatör tabkir ede: rek uşağı koğuyor. Hiddetlenen ve- hizmetkâr- lığın felsefesine tamamile - va. Kf olan uşak, “o'na küdar Şözlerinin gördüğü, fakat di Tinin söylemediği şeyleri - söy. lüyor, efendisine Ek — Boynuz takmaktansa taktırmağı daha münasib gö- Yüyorum, diye çıkışıyor. Bu acı telmih . Operatörün Tuhuna — fena işliyor, çünkü süpheleri teyid ediliy Bir akşam karısı, tanilı bap asis. ressamların — balosuna gidiyor. Yıkılan izzeti nefsinin enkazı altında dehşetli bir bulı- ran” geçiren ” öperatör kizile baz başa evde kalıyor. Baba bir arkadaş şefkatile kazına sokulüyor, kızı Yaziyete esasen vakıftır. G; yor. Ve sonra : — Niyeayrılmiyorsun ? Di ye goran kızına baba şöhre, tinden bahsediyor. Şühreti arttıkça efkârı umu- miyenin,muhitin kendisinidaraltan demir çemberi içine giriyor, susuyor. Çünkü böyle meşhur bir adam karısı tarafından al- özler anlaşı- datılmiş — olarak / mahkemeye müracaat edemiyorl er . Tam bu - sözler sarfedildi; sıralarda kız da kababati raf ediyor. O'da bir evli er- kekle sevişmiş ve karnında üç aylık bir çocuk taşıyor. Baba darbe Üstüne darbe yiyor. Kızı — Baba, senin kizin her doktora ameliyat slek Sirri dinlemez- düşeriz, diyor, beni sen ame- liyat edeceksin.. Uzun ve çok şayanı dikkat mücadeleler... Tehlikeli birame- liyat.. Kız uzak yerde doğu- racak, Fakat gayri meşru ço cuk ne olacak ? Şöhret, gayrı - yet ba. Galebe çalıyor. Ameliyat odasına kızını takiben agidiyor. Sabne loşlaşıyor. Bü- Yük saatin yelkevanları iler- diyor. İki saat geçiyor. Arka kapıdan beyaz göm leği kanlanmış baba, piyesin ça kuvvetli sahnesini oynuyor Titrek parmaklarla — rehberi karışılırıyar, felefonu açıyor ideiumumi- — Neresi., likmi? Birdenbire telefonu kapıyor, sonra tekrar açıyor. Kesik kesik ve birdenbire söylemek ister gibi Ameliyal / yaparken mel'un bir telâkki yüzünden kızımı öldürdüm, gelin beni tevkif edin, diyor. Nazım — Hikmet, Muhsinin dilile, evlenme, sahih ve gayri sahih nesipler meselesine bir darbe vurüyor. Bunu hapishane sahnesi ta- ediyor. Bu sahne piyeste bir maksadı mahsus olmasay- di tamamile zaid — olacaktı. Şimdiki cemiyeti ahlâksız eden mirasın insanı ne kılıklara sok- tuğunu bir “Ölü evinde, büyük mubalâga ile görmüştük. O piyesteki “ tarizlerine - doya- mmıyan müellif bu eserinde de 'aynı sözleri söyliyebilmek için ir sahne ilâve ediyor, ken- disini mirastan mahram etmek tiyen ablasile eniştesini ve çocukları katleden ve akıl has- ına düçar olmiyan bir tipi ortaya atıyor. Cemiyete ikinci tarizi de bu- rada yapıyor. İasrüperkiir da 'böğ'ücüedür bu hapishanededir. ve anutul- r. Çıktığı zaman karısı- 'nın asistanla, yaşadığını görü: yor, kendisini herkes unutmuş- tur. Mühsinin - çok kuvvetli öy- nadığı bir kısım da, nasıl unu- tulduğunu tarif etmesidir. Evini birakıyor, hizmetçinin elinden kurtulan ve kızile be- raber kesib sakladığı kendi.. sinden bahseden gazeteleri alı 'yor ve evi terkediyor. Son sahne, bir sabahçı kah- vesidir. ve hep- unutu'muş adamların toplandığı - biz yer- dir. Bir, berber unutulmuştur. Bir koşucu ayağı kesildikten sonra unutulmuştur. Ve Muh: sin hazımı öldürdükten sonra unutulmuştur. Bir ihtiyar -Galib. hayatın Felsefesini / yapmaktadır. Ve hayet aperatörle - konuşarak Piyesin bitmesine hizmet et- mektedir. Operatör göz yaşlarını kal bine akıtacak derecede müter essirdir. Gözleri” kurudur. va unutulduğu umurunda değildir. O, insanlara, insaniyete acıyor 've o kadar mütcessirdir ki hal- lerine ağlıyamıyor bile. Piyesin dörtte biri - Nazım Hikmetin ise dörtte üçü de Muhsinindir. Muhsin Ertuğrul sahnemizin en kuvvetli san'at. kârı olduğunu bir daha- isbat etmiştir. Her sene birer kere halka kendini alkışlattıran re- jisörün sahneden çekileceği dâfları aklımıza gelince yüre- Himiz bir kere daha cızla Galib kısa rolünde fevkalâde idi. Cahide mükemmeldi. — Hiç nüfusu nekadar? Yugoslavya nüfusunun yüzde on birden fazlası Türktür Yugoslavya istatistik yıllığı, 31 Mart 1931 de yapılmsış olan nüfus. tahriri” neticelerini ilk defa olarak neşretmektedir. Bu istatistiklere göre, Yu- göslavya ahalisi din bakımın- gn göyle ayrılmaktadır dokr Türde da70 Katotik” . 5n 1000 78000 Diğer mahlelif merhepler — 70m0 Orto. dokslar en ziyade Vardar, Mo- Drina, Tuna' Vırbas ve valiliklerinde ekseriyet halindedirler. Kataliklere ge- lince, bunların ekseriyeti teş- kil ettikleri vilâyetler Save, Primorye ve Drave vilâyetle- ridir. 1921 ve 1931 yılları ista- istikleri arasında yapılan mu- kayeselere göre, 10 yıl içinde abali tezayüdü Drima vilâye- tinde yüzde 31 mikye fazla haddi ve Drave vilâyetin- de yüzde 8 mikyasiyle cn az haddi göstermiştir. Yine 10 yıl içinde Ortodokslar yüzde 3 artmışlar, Katolikler yüzde 7 eksilmişlerdir. Ortodoksların fazlalaşını sebeb, bunlar arasında Edoğu- mun artmasıdır. Tamamen Ka- totiklerle meskön bulunan Dra- ve vilâyetinde en az doğum olmuş ve bu miktar 10 yılda yözde “10Lu geçmemiştir. BORSA 7 Şubat 935 NUKUT ( Satış) 207 Fikami Te S Dsler Nİ TP e) İi kan'çek T8 | FM aa A az d 8 in Gasis |a ter —i alra ” “as | 20 Di Si Haa « aüki ördadeuğ | DK Beşik ni | St a 28 Dahmi MT eli 'i Tei a| Blen e ÇEK FİYATLARI Faima F z03 |P — gn Kendra “ giss | Balgrma —Si Sülkee 5ao | mataaa sabezal| Seyek özee eai “dois Aatterdan Tizdo İ ökteş — azeas ST ĞŞi li ESHAM hei ada İ cümeeklini Hat , Vrüzler Müzena " | rekez Tadlüyoe üt | Çinezte — iasel at Ban 60 aat deyi Zei Şar'aey Hilzs Büya Şi 'kayriye — | Şerem ceza ASTIKRAZLAR | TANVLAT | HM ai İöeZRR siDü l ’:2 An. tah, L İT 47485 ? B | şarki,, yi biz- den alıb nasıl ilhak etmişlerdi? Bulgar prensi “Aleksandr,, ın düşürülmesinde Rusyanın parmağı vâr mı idi? — Rus imparatoru “bu bir komedya mıdır, nedir?,, diyordu... çalışmakla ittiham vo "Ruslar gör Bün'birine zal eteeler ve perlşan, ket geçecektir, dediğini ilâa yti Ginde harbiye Banırımın yakın Tu *Benderof, bulunmuştur. Bu 'dama preasi düşürmek işinde ea de Fardım edenler de yüzbaşı *G. Vazof, ile yüzbaşı "Radka Diraltriyefadir. Bulgar hükümetİnin ve "Kara. hüdiso karşısında  Tak çahşlığı ve Rud hükümetin Girektifiyle hareket sttiği Teend İn harbi umumi bidayelinde bir Bulgar Generali ufküiyik Rusyaya Kaçmanı Te orada Rük ordusanda Şalişerak Ranyaya sadık' a Dihayet "orada 'olmisiyln “de yennidi. *Göryainofi, diyör küs İik xa vekli TKararelofula “Tzanof, pri » direktif vermediği ve bat n en ufak bir mütaleada büe bur Tanmadığı yine Rüs veraiki tarihi. Yerinden anlaçılmaktadır. Rat alimi*bu haber Petfogradı n dayuldüğu zaman birar ge id görüldü “ve premi düyürme gayr ciddi karşılandı. eraten hükümet -o zaman daki diplematik müme Da e. kanşyarakı İn dürmasımı “gerek Rusya gerek kendisini bu moseli Türdaden” küçük Hi Ozznmanlar Avrupa da tahtı tedavide bulunan Ruzya Rarlelye Bazırı “Giri, Sotyada prena aleye Kündeki müzlkereleri babir almtk mütcessir olmuş ve yel dığı bir mektupla bunün baysiz iken “Bir ç olduğunu bildir. Şimdiki Bulgar kralı “Boris, ile kardeşlerinin gençlik zamanına d Bir resimleri | oturan, şimdiki kraldır | Rus vesaiki tarihiyesine göre | göristama düşmanlarına karşı bak Weka Gi yolunda patlıyacak olan bir Silâk olacaksın, : Ben Rümelli şarkinia ilhakını kabul etmekle müteveffanın vasi. “yetini yerine getirmiş oldum. Buz İtiraz edebilir ve bundan vaz ge- çebilir miydim? Dava gerçi mev. Simsiz başlamıştı. Fakat, ber şeye Tağmen, ben bunun Ruayaca” tak) Siye edileceği kaz Prenses “Ale Zat Bu işde başlı başna Gmil - ol muşlardır. Fakat, bu . iki/ gi adamı bu işi hükümetlerinden al- dıkları emir mücibincemi böyle iddinsinda — bulunmadış töyle. dikten sonra — Fakat buradan zilletle aye aKt et l Bofun kıymetli'bir etüdünde beiz | fimek istemiyorum, âcmiştir. B Petrograda bildirik K “mümkündür. ge Bini #i saman bile siyasi mehalil buna hatia “Boğdanci,un söylerinler; ben one blr aebep sarmadan boyun eğer Te burar rkederim, Çünkü; böyle “bir iş bende cok talisiz' bir. adam ndrata düşürüldüğü. ir Çektiği " telgrafmamenin biztak imparator “bu bir komedya midir, yoksa nedir ? kelimeleri hususta 1317 senesinde gi zeteni, nde mühim bir maknle neş. tetmiş ve fakat, bu mühim. ye rbin görültüleri arasında katten kaçmıştır. "Gore göre Rumeli n ve pmiş olduğumu - bile- 've dünyada her şeyden z Şade ve kendi babamdan daha cok kopanıb atüler iler. Bulgar — Sırb muharebetinden 'remi “Alekkandır,, ct | Kumu düşünerek müslerih üiyar dlsnelnle kendi malümatı'dar e vukubulduğunu ve İngilte gn olanan e söyledikten 'sonra demiştir ki ı — Ben Bulgaristana prens ol ömedim. "Hallekâr öyle ağır bir yük K yal ça ihraça kerfi | Eöğnde Türk genşliğinin Bölmen teabeden ahi bir mernudar Bu işi yapanlarla yapacak olanlara, ba işte bir de Rus vesaiki tarihiye: bir Rus müverrihine göre 'nazarını görtere “tarafindan vei- rinde vazife aldığım lerdi. Bu alay, şimdi bil- yorum ki büyük bulvarlardan bi rinde- toplandı. Trampetlerin ça: fındığı bir sırada benim kendis mek gardımında bulunur. Ümidile ukarki satırları dilimize çevirmiş balunuyorum. B tarihi” yamle Lütfen sahifeyi ledi kir “Rusyanın yaptığı şeyi, Avrupa yıkmaktadır. 'Senl Bu'gar. pren seçtim. Sen Rusya ila Bul. Şüphe yokki (Fizik) gürel kadar. sanatkârlığı da var ve sahnemiz onunla çok / şeyler kazanmıştır. Günlerin geçişini gösteren karanlıktaki elektrikli takvir ile saatlerin yürüdüğünü anla- tan elektrikli saat, mükemmel buluşlardır. Ve hele sanatkârm ön plâna gayri mahsüs surette yürütülmeside yep yeni bir mizansen inkalâbıdır. Kudretli müellifin fi kenara koyduktan sonra“Unu- tulan Adam, sahnemizde unu- tulmniyacak kadar kuvvetli oy- ve alkışları haketmiştir. Seyirci anlaşma çar Fesi bulunduğu taktirde bütün bun: İarı tekrar unulmağa hazır bulume duğunu İtiraf. eylediğini yazıyı Fakat, bötün teşabbüslere rağe Aleksandr. . Rusya ir türlü düzelememiş ve Bulga rinden grupla da açılmıştır. Ü aran bir ge Maşhur Rus taraftarı Bulgar Bulgaristanı lehe 'Generali *Dimitriyef, eline geçi.mreğe © zamanın Rar Çarlığı Hariciye