1 Ekim 1949 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 1

Cumartesi 1 Sahibi İdarer EKİM 1949 ı Te Safa Kılıçlıoğlu Nuruosmaniye Not 17 Tel adreslı <YENİ SABAH> STANBUL lefonı 207086—25188 Yeni Sabah 12 inci Yıl, No. 3800 HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MÜDAFIIYİZ Sayısı : 10 Kuruş Çin' in şikâyeti Lako Success, 80 (A-P) — Milliyetçi Çin hükümeti, Birleşmiş Milletler siyas yaptığı bir miştir. üyet konusunda EKomite, Çin şikâyetini daha sonra ele almıya karar ver- af komitesinde, Rusyaya Karşı hezimete uğramıştır. — İnönü, dün, iç ve dış Rusyavepeykleri, Tito politikayı izah etti -İnönü, ara seçimlere şahsan çok ehemmiyet verdiğini, bunun memlekette huzuru temin edecek bir vasıta olduğunu söyledi “948 seçim kanununu tetkik eden Avrupalı mütehassısların hiçbiri adli teminat denilen şeyleri şart olarak gö _Kim etdi sanâ Bu kârı Teklif? stanbulda bir Gazateciler Cemiyeti ve onun bir Idare heyeti var ki başından bü- yük işlere hiç salâhiyet ve vekâ- leti olmadan girişmekte mahzur görmüyor. Herhangi bir gazete- nin sahip veya başmuharririni si nesinde toplamıyan bu İdare he- yeti, geçenlerde Sayın Cumhur- başkanı İsmet İnönü tarafından kabul edilmek saadetine nail ol- muş ve bu kabulden faydalana- rak, gazetecilerin kendilerini zi- yaret arzusunda — bulunduklarını arzetmistir. Bu istek tabiatiyle ve büyük bir nezaketle riyaset makamınca tasvip buyurulmuş- fur. Halbuki (Yenl Sabah) bu teşkile dahil olmadığı gibi, Devlet Başkanından bu yolda bir ricada bulunulması için kimseye en ufak bir salâhiyet de vermiş değildir. Kaldı ki bütün İstanbul matbua- fını temsil ettiklerini iddia eden ve v sıfatla en muten mevkiler- de söz söylemek kudretini nefis- lerinde bulan bu heyete, birço': gündelik gazete sahipleri dahil değillerdir ve ayrı bir. teşkilde toplanmışlardır. Gazeteciler Ce- miyeti İdare Heyeti denilen gru- pa dikkat edilecek olursa, bura- ya, intişar etmekte olan gazete- lerin sahip, başmuharrir, hattâ yazı işleri müdürlerinden hiç bi- rinin dahil olmadığı görülür. Bir İki fıkracı İle muhabir İdare heye- tinl teşkil ediyor. Böyle bir heye- tin bütün İstanbul gazeteleri adı- na söz söylemeğe, rica ve maru- zatta bulunmağa ve sonra davet- ler düzenlemeğe tavassuta yetkisi olabilir mi? Bahusus ki, bir örneğini gazetemizin ayrı bir sütununda göreceğiniz davetna- me metni, bahis mevzuu - olacak kabul resminin şart ve erkânını | da göstermekte ve konuşulacak bahisler hakkında bile direktifle- Fi ihtiva eylemektedir. Bir gaze- te muhabir veya fıkracısının ga- zete sahip ve başmuharrirlerine| yol ve erkân göstermesi ve daha, yüksekten aldı; İlmat vermesi kadar garip bir hal fasavvur olunamaz. yanın tersine döndü; vetname ve yapılan tavsiyelerden daha parlak bir delil olmaz. Kendisine Gazeteciler Cemiy: ti idare heyeti adını veren teşki yukarıda temas ettiğimiz gibi, sinesine hiç bir gazete sahip ve başmuharririni, alamadığına gö- imdece ve sırf gazetelerde ça- lışanların menfaatlerini ve mad- di ihtiyaçlarını korumıya matuf bir. sendika ma: 1 göster- mektedir. Bu maddi alanda iste- dikleri kadar geniş hareket ede- rek âzaya kışlık odun, kömür te- darik etsinler, zaruret halinde arkadaşlara maddi yardımlarda bulunsunlar. Hattâ eve muhtaç olanlara ev bile tedarik etsinler. Bütün bu İşler onların tam fa liyet sahasına girsin ve girer. Fa- kat gazetelerin tavır ve hareketi. ni, yüksek Idare ve sevkini tâyin ve tesbit gibi başlarından büyük işlere / karışmasınlar. - Gaze adına ricada bulunabilecek ve sa- lâhiyetle söyliyebilecekler, ancak gazetelerin sahip ve bas- mharrirleridir. Esasen İstan- ulda meveat teşkil bir değil, iki olduğundan bunlardan yalnız bl- Finin kanaliyle vaki olan veya olacak bir davetin diğer grupu İ kıracağı da muhakkaktır. — Görü- lüyor ki, Sayın Cumhurbaşkanı her halde belli ve mahdut bir gümrenin bütün İstanbul gazete- ettiği da ha e intibak bir bi hâdiselerin 1 ve herkesin kendi küdreti dahili reketlerde bulun- nde olur. İzah etti. erden dolayıdır ki iştirâki z duya z bir toplantıya katılmak - saadetinden ve şerefinden kendimizi mahrum kaldık. YENİ SABAH hiyet ve söylemesi ve h ması çok yer ğimiz bu seb g İstanbul, 80 (A.A.) — Cumhurbaşkanımız ol *mniyet meselesidir. Şuna kaniim ki, bu || met İnönü, bagün Dol sarayında saat 16 İ meselo bütün dünya ile müşterektir. Bin dış emni- | a lğ'tam $ rdir: Cumbure- İ yette'en güç ve en kağalı"mamanları 446 - 46 dü | — Arkadaşlar, benim gözümde memleketin en | Türkler 944, 945, 946 da çok karanlık ihtimaller mühim meselesi, için de en mühim (Dovamı Sa. 5 Sü. 3 de) P Birleşik Amerika askeri şefleri toplantsi Lake Success: 30 aa. — (United Press) — Atom bombasının kon- trolü meselesine daha — realist bir hal çaresi bulması için yaptıklar — - Yunus | Bugün, başmakalemizde ve aşağıdadır. Sayın Bay ( ) İdaro heyetimizin B VAKİ RİCAMIZ ÜZE MIZI FIRSAT 0 Eyli bal ra r TOPLANTI LA | 4 — Toplünti TAMAMEN İ kleri hususların bahis me Ulunay'ın. fiki edilen İstanbul Gazeteciler Cemiyetinin gönderdiği davetiyenin motni nin iştirâkile Londrada ardan biri.. davete Rusyanın cevap yapılan Atom bombasının kontro_liı_ı!ıeselesi Rusyanın, atom bah_siı'ıde duru- munu değiştirmesi bekleniyor vermesini Batı Devletleri bekliyorlar. Müşahitler, Rusyanın Birleşeniş (Devamı Sa. 5 Sü. 2 de) .. a— İlk Öğretim Umum Müdürü dün 152 öğretmenin durumu bakkin da izahat verdi Anadoluya tâyin ee 'edilen öğretmenler — İlk öğretim gebel müdürü Yunus Kâzım Köni Ankaradan şehrimize gelmiştir. İlk öğretim genel müdürü dün kendisiyle görüşen bir arkada- şımıza 162 ilk başka illere nakli meselesi hakkında aşağıdaki izahatı vermiştir. — İstanbulda 1900 kadar aylıklı öğretmen vardır. Bu miktar - b Türkiyedeki maaşlı öğretmen rosunun 148'i demektir. Bu k larla yalmın resmi'okullara devam e- den çocukları okutuyoruz, Halbuki 886 öğretmen de resmi - okullarımız dışında kalan çocukları tmakta- ur H dır. Şu manzara gösteriyor ki T- tanbul öğünülecek derecedo ilk öğ- 1 başarmıştır. — Fakat meler İstanbul kadro- umsüz denilebilecek istih- termiş, de) Davetiyenin metni a bahis mevzuu RİNE « gazeteci arkadaşları- rinı ifade buyur, BU RİCA. âl Cama gün * 16 da D TERTİBİNİ EMİR BUYURMTU la i İdare Hoyeti Başkanı Burhan Felek 15,80 d BİR ZİYARET VAZİFESİNİ al hükümet adamlarının cevaplandı zuu edilmemesi rica olunur, Tarım Bakanının beyanatı Bakan, beraber hayvanla yapılan ziraatin lüzumunu belırtti Dün sabahki ekspresle Ankara- dan şehrimize gelen Tarim Bakanı Cavit Oral, Haydarpaşa — garında, kendisini karşılayan — gazetecilere muhtelif tarım meseleleri hakkın - da şunları söylemiştir: (Dovamı Sa, 5 Sü. 2 de) makine ziraatile A Cavit Ural Bu gece yarısı saatinizi a geri alınız Bu gece yarısından itibaren bü- başlanacaktır. Bu münasebetle — bu geco aat 24 do aantler bir saat geri alınacaktır. stermemişlerdir,, ile münasebatı kesiyor Macaristanla Polonya da Yugoslav dostluk andlaşmalarını feshettiler Londra 30 (B, B, C.) — Sovyet Rusyadan sonra Macaristan ve Po) lonya hükümetleri de, Yugoslavya ile imzaladıkları dostluk ve kargı - hiklı yardım antlaşmalarını feshet mişlerdir, Sovyetlerden sonra — Yugoslavya de yaptığı anlaşmayı fesheden memleket, — Macaristandır. Daha sonra Polonya gelmiştir, Diploma- tik mnmuhabirimiz, Macaristan ve Po lonyayı diğer peyk devletlerin ta. kip etmesinin çok muhtemel oldu- Bunu, bu takdirde Rusya ve peyk- lerinin Yugoslavya ile siyast mü . nasebetlerini kesmiş — olacaklarını kaydetmektedir. Yugoslavyaya verilen Macar no tasında, Bovyet Rusya notasında - Ki iddlalar tekrarlanmakta ve ayrı ca Tito Yugoslavyasının, Macarla tanda bir hükümet darbesi hazır. ladığının ve Macar aleyhtarı faali. yette bulunduğunun Rajk dâvasın- da meydana çıktığı, bu vaziyette (Devamı Sa. 5 Sü 7 de) . Door'un mühim beyanatı Başkan Trum an, yardımlara dair mesajını Ko ngrede okuyor.. “Kongre askeri ve iktısadi mları tasdik etti Truman tarafından pazartesiye imzalanacak olan projelere göre, Amerika, dünyanın kalkınması için 7 milyar dolardan fazla harcıyacak yardı Ankara, 80 (Radyo Gazetesi) — Amorikan kongresi, askeri ve gayri askori yardım projelerini tasdik et- miştir. Bu husustaki kanun tasarıla- rı, pazartesi günü Başkan Truman tarafından imsalanacaktır. Bu yeni tasarılarla Birleşik Amerika Devlet- leri, 7 küsur milyar dolarlık — askeri ve iktisadi yardımda bulunacaktır. Bunun 4 milyar 800 küsur milyonu Marshall plânna dahil — memleketle- ro ayrılmıştır. - Ayrıca, yine gayri askeri yardım için Türkiye, Yunanis- tan, Batı Almanya gibi memleketlere bir milyar dolarlık yardım yapılacak tır. Bu sön rakamdan Türkiyeye dü- şen hisae, 45 milyon dolardır. Atlantik paktına dahil memleket- Yunanistan, Filipin, ilyar 814 milyon dolarlık ktır. Böyle Türk-Hindkültür cemiyeti kurucular Hindistan - Türkiye Kültür Ce. miyetinin İstanbul şubesini - kur. mak üzere Hint Büyük Elçisi Di . van Chaman Lall dün Park Otel aalonlarında Hindistanla alâkadar olanlardan yapmıştır. mürekkep bir toplantı “Yeni Sabah ,, ın büyük Dünya turu sona eriyor Üstad Esat Mahmut Karakurt bir iki haftaya kadar yurda dönerek yazılarına başlıyacak Esat Mahmut Karakurt Mi yamide bir geminin güvertesind e Üniversiteli genç kızlarla gü- neş banyosunda (Yazısı 5 inci sayfamızdadır) T ELLERANN ——————————— Birleşik Amerika, dünyanın — askeri ve iktisadf kalkınması için 7 küsur milyar dolar harcıyacaktır. ı toplandı 'Toplantıda — Hindistan - Türkiye Kültür Cemiyetinin relsi Kasım Gü lek, filozof Riza Tevfik, Halide E- dip Adıvar, Rauf Orbay, Ali Fuat Cebesoy, Ağnan Adıvar, Tevfik Sığlam, Danimarka, — İtalya, Şili Bifirleri ve basın mensupları ha. Marşal tahsisatı milletlerin göstereceği kabiliyete göre azaltılıp veya çoğaltılacak Ankara 30 (Hususi) — İktisadi işbirliği Türkiye icra komltesi baş kanı Mr. Rüssel H, Door, bucün saat 17,30 da basın mensuplarını kabul ederek kendilerine 1949 - 950 Marshall yardım programı hakkın da aşağıdakt beyanatta bulunmuş tür: Büyük Elçi Averell Harriman'ın (Devamı Sa. 5 Sü. 7 de) Ilmi hey'et ve istifa hadisesi Hey'et başkanının sorur lan suallere cevapları Ankara, 30 (Hususi) — Profesör Naif” Kubalının ilmi heyetten istifan m hidisesi üzerine heyet — başkanı (Halil Özyörüğü ziyaret lettim. Heyet başkanı istifa hâdisesi hakkında yayınlanan tebliğden başka söşliyecek bir fikri olmadığını, heyes tin faaliyetine devam ettiğini ve İse tanbul üniversitesinden seçilecek ye- ni mümessilin gelişi beklenilmeden çalışmalara devam edileceğini söyle- miştir. Kendisine bamı — eualler aşağıdaki cevapları aldım : — Partilerin 1946 ve onu takip eden seçimlerde vukuunu — ileri sür- dükleri yolsuzlaklara ve şikâyetlere (Devamı Sa. 8 Sü. A da) 1949 Istanbul Sergisi bugün açılıyor sorarak Açılış töreninde Başbakan bir nutuk söyliyecek Uzun — müddettenberi - hazırlanan ve bir çok hususf ve resmi mücsseses lerin iştirâk ettiği 1049 İstanbul sora gisi, bügün saat 17 do törenle açılam zr bulunmuştur. Samimi bir hava — içinde geçen bu toplantıda — Gandinin hayatına ait bir film gösterilmiş ve hâtıra- B tâziz edilmiştir. n aaAeA ei “TAKVİMDEN BİR. YAPRAK KTt döttanbet J Gazeteoiler Cemiyeti İdare Hoyeti Rolsi Burhan Folek dostumuzun İmzasile aldığım davetiyede bir Ikl gün evvel Sayın Cumhurrelsimiz — tarafından - kabul edilen Idare heyetimizin bizlerin de kabulü Için rloada bulunduğunu va bu ricanın Is'af edilerek dün oto- büsle Dolmabahçe sarayına götürül- memizin mükarrer olduğu — blldiri- ilyordu, Ayrıca davetiyenin altında da gu noktalara İşaret buyuruluyordu Kılık: Koyu renk kostüm. Toplantı, ziyaret vazifesini Ifa- dan İbaret - olduğu . İçin «bllhassa meosul hükümet adamlarının cevap- dandırabilecekleri - hususatın — bahls movzuu edilmemesi, Bendeniz bu daveto Ioabot ede- mediğimden dolayı İtizar öylerim. Zira davetiyo o suretle kaleme alın- mıiştir kİ, meâlinden, Büya Sayın Cumhurbaşkanımız — bizleri - ancak İdaro hoyetimizin rioası üzerine ka- bul — buyuracaklardır. — Ben — bü vadide Idare hoyotimizden bir rloa- da bulunmuş doğilim. Biz matbuat hâdimleri, Devlet Relsimizin - yük #ok huzurlarına kabul edilmek şe- fino nali olmak İçin toşrifat, ya- hut da Husüsi Kalom — Müdürlüğü caktır. Açılış töreninde Başbakan, Bakanlar, Milletvekilleri, diğer ileri gelenlerle 600 kişi davetlidir Başbakanın ve Valinin konuşmaa (Devamı Sa, 5 Sü. T de) zar ULUNAY tarafından testir edilmiş bir tez' eu re İle davet edilmekliğin usul baki- mından daha - müvafık — olacağını zannotmekte - haklıdırlar. - Bundan başka koyu renk kostüm — mesolosl do bendeniz Için bir mânl teşkil et moktedir. Zira gerek gündelik, gee rok ik olarak bir tek kostü- müm var; o da açık Fenk... Sicak meovsimlerde yoleği hazf İle yazlık, soğuk gelince —yeleği giymek sure- tiyle— kişilk oluyor... — Davetiyo' Böro bu kılıkla İsbat-t-vücut cedile miyeceği pek tabildir. Sonra tops fantının mahiyeti do bendenizi dü- şündürdü... Yüksek bir. huzurda sözünü bilmiyecek kadar patavatsız olduğuma hükmedilmesini biraz gz rip gördüm. Yaşımın — İlerlemesine n sürçel-llsan'da bulunacağı- mi pek zannetmiyorum. - Fakat gö Tüyorum kI muhtoram — Idare hoyes timiz yalnız Cemiyeti değli, «köse rot.l.kelâm> a müptelâ olduğu zu düşünerek bizleri de Idare bus yuruyorlar... Kendilerini - bu endi #edon de kurtarmak İstedim İşte bütün bu manlalar aziz meslokdaşlarıma katılmak İmkânını bendenizden setbeylemiştir. Sayın Idare heyetimizin bu İti- zarımı kabul eyilyoceğini Ümit öylek rim,