7 Ağustos 1949 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 7

T AĞUSTOS 1919 Millîîğîfim' Bakanı bir demeç verdi (Baş taratı 1 Inolde) bulunmuş, dil inkılâbı ve terim eseleleri etrafında gunları söy- lemiştir: 3 «— Her şeyden evvel türkçe- nin garp Medeniyetine uygun milli bir dil olması Jâzım gelir. Bu maksat uğurunda ilk adını Şinasi atmıştır. Bu gelişmeler esnasında sür'atli ve yavaş reak- iyonlar olmuştur. Fakat umumi olarak türkçe, bu istikametlerde ilerlemiştir. Yeni türkçenin ta- Tihinde, bilhassa son devirlerde iki büyük hamle yapılmıştır. Bi- ri meşrutiyet devrinde Türkçu- lerin yaptığı; ikincisi de Cumhu- riyet devrinde Atatürkün hima- yesiyle yapılan hamlelerdir, -Bu son devirde bazı ifratlar ve ba- ı muvaffakiyetsizlikler de olmuş tur. Amma bu devrin umumi mu- hasebesini yaparsanız türkçenin Cumhuriyet devrinde garplılaş- mak ve millileşmek yollarında hakikaten çok ileri gittiğini rüyorsunuz. Bu gelişme bitmiş ve durmuş değildir. Önümüzdeki bu devre zarfında Türkçe garp dil lerinin imkânlarına kavuşmak millileşmek bakımından da. veni hamleler yapacaktr. Bu türkçenin umumi gelişme c>- reyamıdır. Bunun yapında bir de terimler meselesi vardır. Bi- zim eskidenberi Arap dili lügati ve Arap grameri esası üzcine ku- Tulmuş bir terim $istemimiz var- dı. Cumhuriyet devrine kadar türkçe terim sistemi kurmak te- şebbüsüne girişilmemişti. Cum- huriyet devrinde zaten mekteple- rimizdeki arapça öğretimi — kal- dırdığımız için, bu arapça üze- rine kürulmuş terim sisteminin devam ettirilmesine imkân kal- mamıştır. Bu sistem ölmeğe maü kümdur. Onun yerine türkçe t>- rim sistemini koymağa - giriştik. Bugün mekteplerde de tatbik et- tiğimiz sistem budur. Tekrar Şark medeniyetine dönmeğe ve mekteplerimizde arança okutma- ğa karar verilmedikçe, eski sis- teme dönmek bahis mevzuu edi- lemez. Ancak bu türkçe terim sisteminin içinde hatalar. ve ak- saklıklar vardır, bazı sevimsiz. kelimeler mevcuttur. Şimdi yapa- cağımız iş, geriye dönmek değil, bunları ıslâh etmektir. Dil, bir denize benzer. Deniz nasıl ki ce- set kabul etmezse, lisana karışan ölü kelimeler de kendiliğinden tasfiye olunacaktır. Ben gu ka- naatteyim ki bu türkçe terim sis- teml güzelleşecek, düzelecektir.> Uydurma kçlimeleri tasfiye «— Nasıl ki sol temayüllü zarlar tasfiye olunuyorsa, lis: karıştırılmak istenilen uydurma kelimeler de Bakanlıkça tastiye edilmelidir. Dilin de ideoloji ka- dar üzerinde durulmağa değer bir mahiyeti vardır. Bu hususta- ki kanaatiniz nedir?> Bakan bu sali şöyle cevaplan- itim Bakanı olarak dil ve terim meseleleri üzerinde ısrarla dürüyorum. Esasen Dü Kurultayını, bü maksatla sonba harda toplıyacağım. Kurultayın bu toplantısına, muharrir arkı daşlarımı, üniversite profesörl: rini de çağıracağım. Bütün düşü celerin ortaya konmasına - vesile teşkil edecek olan bu toplantıda terimlerin muhtaç oldukları dü- İzeltmeleri yapacağız. ün inkılâta bugünküne uygün Mi dur?» «— Atatürk'ün anladığı ve yap tığı dil inkılâbına göre Türk dili, müstakil ve kandine yeter olma- hdır. Çünkü dil istiklâli, mill istiklâlinin bir parçasıdır. Milli hayatımızın her sahasında oldu- ğu gibi, dil sahasında da Atatürk bizi tam bir istiklâle kavuştur- mak istemiştir. Biz bu yolun üze- rindeyiz.> Yüksek okulların statüleri 3- zerinde çalışıldığını söyliyen Ba- kanğ Konservatuvar- durumuna temasla demiştir ki «— Ankara — Konservatu yakında Türk Halk Musikisi, Klâsik Türk Musikisi ve Ma- dern musiki üzerinde bir neşri- yat serisine başlıyacaktır. » Kon- gervatuvarda — tesis ettiğimi folklor arşivine 7000 halk şar- kısı temin edilmiştir Telif Hakları Kanunu «Telif hakları kanununu ha- zırlamış bulunuyoruz. Bu kanun her türlü yazılı sanat eserleri sa- hiplerine ait hakları tâyin ve tes bit etmektedir. Sonbaharda Mec- lise vereceğiz. Meselâ herhangi bir sanatkârın plâğı radyoda ça hınırsa, telif hakkı kanununa gi re sanatkâra bir ücret verilecek. tir.> îiayur, Diğer parti liderlerini toplantıya çağırdı (Baş taratı 1 Incide) Söz alan general Sadık — Aldoğan İnönünün S0 seyahatine temasla bu seyahatin bir propaganda seyaha ti olduğunu ve Demokrat Partinin Çeşme müzakerelerile İzmir toplantı , sının bir muvazaa eseri oldğunu söy ledi. Sadık Aldoğan, basına da şiddet li kücamlarda bulunarak bugünkü gazetelerin hakikati tahrif ettiğini ve M. Partililerin söylediklerini yan lış yazdıklarını iddi etti Bundan sonra Fuat Arna söz ala- rak iktidar partisine ve D. P. ye #iddetli hücumlarda bulundu, iki par ti arasında zuhur her şeyin bir danışıklı döğüş eseri olduğumu söy- liyerek basına temasla - gazetelerin ümme haklarına aykırı yazılar yazdı Gını bolirtti. Ahmet Tahtakılıç konuşuyor Mütcakıben #öz alan parti — genel sekreteri Ahmet Tahtakılıç Bugün istiklâli, şerefi ve na- musu için bütün tarih boyunca bin- 'e göğüs geren Türk mil var. Fakat bu milletin haklarımı daha dikkatle müdafaa eden bir hü- kümet yoktur. Millet, haklarımı da- ha iyi koruyacak bir hükümetin ku- rülmasını istemektedir. Biz Partililer bu gayeyi tahakkuk ettir- mek istiyoruz ve ettireceğiz de. İnönü hem Devlet başkanı olarak 've hem de partisinin başkanı olarak Hir propaganda seyahatine çıkarak yatandaşlara birbirlerine karşı düş- manlık hisleri beslememelerini tavsi ye ediyor. Hiç bir zaman vatandaş- lar hangi partiden olurlarsa olsun- lar birbirlerine düşmanlık etmiyecek lerdir.» Bundan sonra Ahmet Tahtakılıç, Veliefendi at yarışları hâdisesine te mas ederek, İçişleri Bakanının hâdi- 6© etrafındaki sözlerini yiddetle ten- kit etti Hikmet Bayur konuşuyor En son olarak söz alan parti ge- gol başkanı Hikmet Bayur parti fa- aliyetlerine ve diğer partilerin duru- muna temas ederek #sözlerine yöyle devam etmiştir Bu geliştirce — Bu memlekette demokrasiyi ikim diyen İnönü Devlet Başkanı sıfatilp partikinin propagan dasını yapmak için yurt içinde seya- hatler yapmaktadır. Ve yine Bay İs- met İnönü vatandaşlar arasında düş n 1 her yerde söy- lemektedir r birbirlerine biç bir zaman düşmanlık yapmıya- klar, sadoce h ukukunu mü dafaa edecektir. —Millotin bu — bü- çasını tahakkük ettirmak için biz her şeyi göze almış bulunuyoruz. Di mokrasinin memleketimizde yer mesilo kabil olacaktır. Milletvekille Finin şef tarafından değil millet ta rafından seçilmesi demokrasinin ilk prensibidir. Vatandaşlar hangi par t ursa olmün vatarr selâmeti i- Fin daima bir birlik halindedirler düş manlık diyo bir şey yoktur I rtimiz Ankara teşlkilütı başkanı Reşat Aydınlı Ankarada yapılan bir tino uygün kararlar ol mem leketi bagünkü siyasi buhrandan kur tarmalarımı #öylemiştir. Ben büyle bir toplantının, İnönünün iştirâkile ( #çık bir şekilde yapılmasında hiç Miüllet | bir mahsur görmüyoram. Toplantıya kuklalar değil, bizsat bu iki parti li- deri gelmelidir. Toplantıda gazeteci- ler de hazır bulunsun ve düydük- İarını yazsınlar. Fakat ne - İnö- 'nü ve ne de Bayar böyle bir top- lantıya iştirâk etmez. Çünkü, onlar bütün kararlarını kapalı — toplantı- larda alırlar. Bizim partimizin coşkunluklar par tisidir. Ancak bu coşkunluklarımızla imanımızla onların para ve diğer kuv vetlerine karşı koyacağız. Hikmet Bayur da, bundan Veliefandi at yarışları hâdisesine te- mas ederek, İçişleri Bakamının sözle ini ele alınış ve şiddetli tenkitler yapmıştır. Bayur müteakıben demiştir ki — D. Parti halk ile iktidar arasın- da bir mutavasııt vazifesi görmekte dir. D, Parti hakiki bir mühalelet ket hayrına Fakat zararı yok- tur biz tek başimıza da gayeyi kuk ettiririz.» olaral birleşirdik Toplantı burada « Jantı esnastında hatipler konuşurken bazı D. Partililer kendilerine yapı- dan şiddetli hücur ermiştir. Top lara mükabele e- dici sözler sarfetmişlerdir. Bu van yet iki parti mensupları arasında mü 'nakaşalara yol açmışıa da her hangi bir hâdise çıkmadan sükünet avdet etmiştir. Toplantıdan sonra başta Hikmet Bayur olduğu halde parti milletve- killeri ve bir heyet, Teşvikiye sağlık iyurdunda, hasta yatan parti fahri başkamı Mareşal Fevzi Çakmak'ı zi- yaret ederek şifalar dilemişler ve bir buket takdim etmişlerdir. Galatada kanlı bir. kavga oldu (Baş tarafı 1 incide) karşısında kanlı bir kavga olmuştur Aldığımız malümata göre hâdisenin İtafsilâti şudur | Yüksekkaldırim sâkinlerinden Mu- İzafler ixminde birisi, Galatada İb- rahimin kahvesi önünde na'ra atma- ita başlamış, o sırada. Beyaz Gül b ından çıkan Tophano ler İSivaslı Mustafa, Muzaffe İmamasını ihtar etmiştir. Bu yüzden İmünakaşa çıkm i maştır. Hâdiso bununla kapanmaınış |den birisi, Muzafferin karısım duva İmış, bunun üzerine kaçan Muzaffer ge dön dir. Bu sefer Muzaffer " r. Jandarma ve — polisin İtine kızan £ aşı Müzaffer adın. Çerçevesini kırmıştır. Bu sırada hâ- i haber alan K ı lerinden 16 - 20 kişi, elerindeki b larla vak'a mahallinde görünmüşler dir. Bu 90 « 80 kişilik kanlı bıça yaralılar hastahaneye kaldırılımştır Tabkikata dovam olunmaktadır. —Askeri Şefler vazifelerini bitirdiler Ü ASN GN edilecek Paris, 6 A.A. (United Press) — Batı Avrupa'askeri şefleriylı teşkilât meseleleri ve Atlanlık paktı çerçevesinde tecavüze k: gilıklı savunma taahhüdü mesele lerini görüşmek üzere Avrupaya gelmiş olan üç Amerikan genel- kurmay başkanı vazifelerini bi- tirmişlerdir. Şimdi Avusturyadı ki askeri tesisleri teftiş Üzere Viyanaya gidecekler ve o- radan da Başkan Trumana ra- porlarını takdim etmek üzere Va- #ingtona avdet edeceklerdir. Amiral Denfeld, meslekdaşlı adına muhabirlere beyanatta bu- lunarşk Batı Avrupa askı lerinin Atlantik paklı askeri te kilâtı hakkındaki görüşlerini n lamak maksadiyle yaptıkları mü- zakerelerin muvaffakiyetle ne- ticelendiğini bildirmiş ve bu &e- neden evvel Atlantik paktı mü- dafaa teşkilâtına mâni olabilecek hiç bir engele rastlamadıklarını söylemiştir. Londra, 6 A.A. (1ps) — Öğre nildiğine göre, Atlantik paktına dahil memlöketlerin genelkurma: başkanları, Avrupanın savunma- sıma dair müzakerelerine gelecek ay Vaşingtonda devam etmel: ni retindedirler. Cereyan etmekte olan müzake- relerde askeri yardıma ait bazı şartlar münakaşa edilmektedir. Bunların başlıcası yardım çerçe- vesi içinde verilen silâhların pakt tarafından tâyin edilen coğrafi bölgenin dışında kullanılmıyaca- ğidır. Avrupa genelkurmay baş- anlarından bazılarının bu şartın miltt hükümranlıkla gayri kabili f olduğu kanaatinde oldukları öğrenilmiştir. Pransız ordusunun durumu Vaşington, 6 A.A. (Reuter) — Birleşik Amerikanın Pa elçisi David Brüce dün bey: bulunarak demiştir ki: «Fransız ordusu şimdiki halde teçhizatlanmış mütecaviz bir düşmana karşı oyalama hareke- tinde dahi bulunamıyacak bir Çin 'sa;âşı artık bitmiş sayılabilir Milliyetçi kabine, fevkalâde bir toplantıya çağırıldı Londra, 6 (B.E.C.) — Mareşal Çankayşek, bugün uçakla Güney Kore'nin idare merkezine gitmiş- tir, Mareşalin, Uzak Doğuda ko- münistlere karşı bir pakt hazır lanması işiyle meşgul olduğu ma- lümdur. taraftan Çin milliyetçi- leri başkan vekili, milliyetçilerin hükümet merkezi olan Kanton'da kabineyi fevkalâde bir oturuma | davet etmiştir. Bunun sebebi, bil- dirildiğine göre, harb depreminin ç ır. Bir eya- lette, 100 bin milliyetçi Çinin, komünistlere iltihak ettiği de bil- dirilmektedir. Londra, 6 (Nafen) — Hong Kong'un iyi haber alan çevrele- rinde belirtildiğine göre, Çin savaşına artık bitmiş nazariyle bakılmaktadır. İlâve edildiğine göre, ayni Çevr reler Kanton şehrinin bir aya ka- dar düşeceğine inanmaktadırlar. Büyük bir zelzele (Baş taratı 1 incide) Guito «Eguator>, 6 (A-P) Resmi bir rapordan bildirildiği- ne göre, dün, Ekvatör'de vukua gelen gayet giddetli üç zelzele ne- inde şimdilik ve en az 200 nin öldüğü bildirilmektedir. ddetli olduğu kadar devamlı da olan zelzele, Guirito, Ambato, Latacunga, Salcedo, Pujili — ve Saguishili gehirlerinde bilhasca ddetli olmuş ve çok ağır hasar- lara sebebiyet vermiştir. Buenos - Alres, 6 A.A. (United Press) — Ekuatör hükümetinc ait <Andların Sesi> radyosunun bildirdiğine göre kua gelen deprem lenlerin say muhtemeldir buli Ambato'da vu- aniz 'nan kamu h bütün tesislerin ilâve etmekt Amerikan Âyanında emek yüzünden n hâdise 6 AA (Unitet İsi Kezneth Me. Kellar'ın nutuk öylbeken üsmükrat tldörin eene- | a bir hâdise ” olmuştur. aa dalayı Hödiseye dikvati Göksik Ösür ölemlstir Li Mekellar'ın bundan dolayı bilâk tebrik edilmesi lâzım geldiği, zi Bu sırada başkan vekili Bar ley, müdahale ederek - hâdiseni vermiş ve buna da hiç bir itiraz- da bulunulmamıştır. Öış iğleri Bakanı Parise hareketetti tarafı 1 inclde) Dışişleri Bakanı hava alanın. da; Fransa, Hindistan, Yunanls- tan büyük elçileriyle Norveg el- çisi, İtalyan maslahatgüzarı ve dostları tarafından uğurlanmış- tır. Necmeddin Sadak — hareketin- den evvel kehdisiyle görüşen ga- zetecilere seyahati hakkında gu izahatı vermiştir: «Bu uçakla hareket ediyorum. Romaya vardıktan iki saat son- ra kalkacak başka bir uçakla Pa- rise gideceğim. Bildiğiniz gibi, Avrupa Birliği Konseyinin dışiş- leri bakanları komitesine iştirâk edeceğim. İstişare meclisine de- olarak milletvekillerimiz İş- tirâk edecektir. n — Konsey çalışmalarının mev- zuu ne olacaktır — Avrupa Birliği Konseyi, öy- le tahnfin ediyorum ki, bu defa teşkilâtlanma işleriyle meşgul o- lacaktır. Başkanlık, genel sekre- terlik gibi seçimler yapılacaktır. Avrupa Birliği Konseyinden şim- dilik ehemmiyetli büyük karar-| lar bekleneceğini zannetmiyo- rum. Avrupa Birliği Konseyi muhteşem bir ideale doğru atıl. mış ilk adımdır. Hatırlıyacağınız gibi bu fikir uzun yıllar evvel bir çok fikir ve siyaset adamları tarafından ortaya atılmıştır. Avrupa Birli- ği Konseyi, Avrupa devletleri a- rasında bir föderasyon halini a- lıncıya ve Birleşik Avrupa Dev- letleri kuruluncaya kadar daha hayli zaman geçeceği muhakkak- tır. Kanaat ki siyasi anlaşmalar imce devletler arasın- di milletler arasında bu nevi birliklerin teşek külü için kâfi bir unsur değil- dir. Siyaset, milletler hayatında geçici bir âmildir. Devletler ara- sında hakiki ve sürekli birlikler olması için bilhassa milletler a- ragında duygu Ve düşünce birlik- leri ve ayni ideallere bağlılık lâ- zamdır. Avrupa birliğini Istikbal- do gerçekleştirecek olan başlıca âmil bu manevi tesanüttür. Hu- dutların ayırdığı milli —kütleler arasında»fikri ve ruhi beraber- liktir. Fakat dünü düşünürsek bugün kü başlangıcı sevinçle karşıla- mak lâzımdır. Geçmişe nisbetle gelecek, hiç güphesiz daha aydın- Tıktır. Türkiye Cumhuriyeti bu Av- rupâ devletleri camlası içinde milletleri birbirlerine yaklaştır. mak âçin elinden gelen gayreti sarfetmekten geri kalmıyac tir. İkinci dünya harbinden sonra iki bin yıllık siyaset, kültür ve medeniyet önderliğini - kaybet meğe başlıyan kalkınma ve ilerleme çarelerini dışarıdan bek- liyen Avrupa için tek yol, bera- ber olmak, birlikte çalışmak, ay- ni sosyal, ekonomik, kültürel i- denle doğru elele yürümektir. Türk milleti ve Türkiye Cumhu- riyeti bu hakikati en iyi anlamış ve en samimi olarak benimsemiş- 'tir. Bu vazife ile gidiyorum.» Avrupa Birliği Konseyine iş- tirâk eyliyecek Türk delegelerin- den Seyhan milletvekili Kasım Gülek de ayni uçakla ve Dış?şle- Ti bakaniyle birlikte hareket et- miştir Hava Yolları U.Müdürünün beyanatı Üç Amerikalı mütehassıs Hava Yollorında tetkikler. yapıyor Evvelki gün şehrimize gelen Devlet Havayolları Umum Müdü- rü Osman Nuri Baykal dün ak-| şam uçakla Ankaraya dönmüş- tür. Umum Müdür dün kendisiyle görüşen bir arkadaşımıza şunla- rı söylemiştir: «— Devlet Havayolları ile A- merikalılar arasında yapılan bir anlaşmaya istinaden birkaç gün evvel üç Amerikalı uzman mem- leketimize gelmişti. Bu uzmanlar Devlet Havayolları idaresinin is- tikbaldeki inkişafı hakkında bir rapor hezırlamak için memleketi- mizde Kaldıkları 45 gün içinde işletme esaslarını ve işletmenin teknik usulünü, meydanları, mey danlarda mevcut tesisleri tetkik etmişlerdir. Esas raporlarını A- merikadan göndermek üzere ev- velki gün kalkan Pan - Amerikan uçağı ile memleketlerine dönmüş lerdir. Uzmanların gitmeden evvel U- laştırma Bakanlığına verdikleri kısa bir raporda, Havayolları İş: letme idaresi ile sivil havacı- lik teşkilâtının ayni elden idare edih inin memleketimiz şart- larına daha uygun olduğunu izah etmişlerdir. Bildiğiniz gibi bir çok memleketlerde hava işletme- sivil havacılık yekdiğerin- yrı iki kol olarak çalışmak- de memleketimizde bu iki kolun bir bünyede çalıştırılması bir çok faydalar sağlıyacaklır. Bilhassa iki kolun bir bünyede toplanması iç hatlarımızın emni- yet ve selâmeti ile muntazam ferlerini temin eden elemanlar- dan ayni zamanda yabancı hat- ların gerekli işlerini sağlamak için istifade edilmiş, olacaktır.» Dış hatlar Umum Müdür, Havayollarının yeni açılacak dış hatları hakkın- Ga da göyle demiştir: <— Bu sabah İtalya havayol- ları umum müdürü M. Gallo ile görüştüm. Kendileriyle yapıla- cak seferlerin işletmeye mutaâl- lik hususlarında mütekabiliyet esaslarına göre bir anlaşmaya varılabileceğini ümit ediyorum. Bu anlaşma temin edildiği tak- dirde bir ilâ iki ay içinde Roma seferleri açılacaktır. Esasen ida- remizin dığhatlarda yaptığı sefer ler çok rağbet görmektedir. Bey- rut seferleri Ramazan ve Bayra- ma tekaddüm eden günlerde açıl- miş olmasına rağmen büyük bir rağbet görmüştü: Bu rağbet bize pek yakında | Lidda ve Kahire seferleri üzerin- deki çalışınaları da teşvik etmek: tedir. Başbakan Ankaraya dönüşünü tehir etti Başbakan Şemsettin Günaltay de Erenköyündeki evin rahat etmiştir. Gördüğü lü vum Üzerine Başbakan, Ankara- 'a üvdetini birkaç gün tehir Amerikalı gözü ile verem Türk iy;:;ıde iki kişi veremden ölüyor Nevyork: 6 (A.A.) «United press> — Dünya sıhbat teşkilütinin Yuna- nistandaki temsilcisine Türkiyedeki sıhhat durümunu tetkik eden doktor J. Vine Türkiyedeki sıhhi durum ü- zerindeki çalışmaların modern ve il- mi bir esasa göre ilerlediğini ve has tahanelerle sanatoryomların mükem- mel olduğunu bildirmiştir. Vine, Türkiyede büyük bir sıhhat probleminin mevcut olduğunu, bil- hassa veremin mühim bir mesele teş kil ettiğini ve her yüz bin kişide iki yüz kişinin bu hastalıktan öldü- Künü bildirmiştir. Doktor - Vine, ay ni zamanda, memlekette büyük bir hastabakıcı azlığının da bulunduğu- 'nu söylemişti. Türk hükümetinin dâveti üzerine tetkikatta bulunan Vine Sılıhat Ba- kanlığının mükeminel toşkilâtından bahsetmiş ve Bakanlığı sitayişle an- miştir. Sihhat memurlarının maaşla rının az olmadığını ve bunların mem leket içinde vazifelerini enerji ile yap tıklarını kaydettikten sonra, sari has talıklarla mücadele servisinin çok i- i işlediğini va memleketin yarısın- dan fazlasını kaplıyan bir bölgede Ankaradan idare edilen bir Sıtma Mücadele Teşkilâtınm bulunduğunu bildirmiştir. Türkiyeye yeni askeri yardım Vaşingtön: 6 a.a. (usis) — As- teri yardım hakkında Amorikan â - yan ve temsilciler meclislerine v len yeni — kanun — tasarısına göre, Türkiyeye ve Yunanistan'a bundan evel verilen 60.000.000 dolarlık — tah sisata ilâveten 211,870,000 dolar ve rileceği anlaşılmaktadır. Tâdil edil- miş olan yeni proje ile 2 milyar 460 milyon dolarlık tahsisat — aşağıdaki memleketlere hasredilmektedir. Atlantik paktını imzalayan mem- leketler, Türkiye, Yunanistan, Ko » ve Filipin. İzmirde hava, çok elektrikli (Baş tarafı 1 Incide) taraftan Cumhurbaşkamı İnönü İzmi rin muhtelif sömtlerinde halk ile te mas ederek konuşmalar - içindedir. Bu konuşmalar karşısında Demok- rat Partico yapılması kararlaştırı- lan mitinğin hazırlıkları sona ermiş ve mitinge Balıkosir, Manisa, Aydın, Muğla, Denizli demokratlarının bü- yük kitleler halinde iştirük edecek- leri bildirilmiştir. Bu akşam Ankara Palas salo da D. P. İşmir il idaro Tindan terlip edilen kurulu tara- plı vam Bir kalabı sanlı bir şekilde yapılmış, #alon kâfi mediği Anl toplanan hi den Ankara Palas önünde addı Mal m;e;fdahda Değil mi ? — Bapmakaleden devam — ve kayıtsızlığı gösteren hükümet | şimadi telâşa düşmüş ve tahkikat Üstüne tahkikat yapmağa baş- lamıştır. Seri halindeki faclala- rın sebepleri hep kanun ve nmi- zamnamelere riayetsizlik olduğu halde kimsenin kılına dokunul- mamıştır. Kanunu tatbik ile mü- İkellef ve ona memur olan en 'yüksek makamlar bu ödevlerini yapacaklarını, sarahaten ve mü- kerreren her vesile He ifade ey- ledikleri halde, yolsuzlukların hiç bir mes'alü bulunamamış ve ya- kasına yapışılmamıştır. Ziral Do- natım Kurumu fabrikasında yapı Tan (25000) pulluğun işe yarama dığından İmhasmma karar - veril- miş. Bu pulluklar bir defa olsun toprağa dalmağa dayanamıyarak tenekeler gibi bükülüyorlarmış. Şimdi Kurum bir Amerikalı grup e anlaşarak işe devam yolanda imiş! Bu fakir memleketin sırtın dan yapılan bu tecrübeler artık yetmez mi? Gündelik — gazetelerin — yirmi dört saatlik bir. — bilânçosun- dan ibaret olan bu haberler orta- da dürürken İzmir seyahatlerin- den, demeçlerden, teminattan, v itlerden ne çıkar? Fiiller ve hâ- diseler çeyrek asırlık Halk Parti- si idaresinin iflâsını büyük harf- lerle bütün Türkiye ufuklarına yazmaktadır. Hakikati idrâk ve İtiraf etmek de büyük bir mesb yettir. 'YENİ SABAH TAKVİMDEN BİR YAPRAR — Ahlâk zelzelesi me karşı ULUNAY (Baş tarafı 1 incide) Juğunun buhranı içinde kıvranmak- tayız. Bu vaziyetin saktanacak, giz denecek yeri - kalmamıştır. — Zater vatandaşların birbirlerine itimatsı dıkları da hep bu ahlâk buhranının tabil neticesi değil midir? İşittiğimize göre bu Bacanah tür küsü yasak edilmiş. Buna imkân olamıyacağı meydandadır. Çünkü türkü basılmış bir kâğıt değildir ki toplansın... Nihayet ağızlarda do- daşan dört mısra'dan İbarettir. Bü- 'tün ömrümüz boyunca duyduğumuz halk türküleri arasında belki biraz Tükteli olanları vardı. Fakat böyle- sine hiç rastlamadık, Bunu hükü- mot kuvvetile susturmağa kalkmak gülünç olur. Zira ahlâk kuvvetle » kurulmaz ilim ile terbiyo ile bilhas- sa telkin İle kurulur. Bu Içtimai yarayı deşmek mecbu- riyetindeyiz. No kadar taaffün e- derse etsin uzvun kangren olacak hale gelmesine elbirliğile mâni ol- mak zorundayız! , ne Amerika ne de İcviçrede — - servetim yok, dedi (Baş tarafı 1 incide) hatırlarını sormuşlar ve daha sonra ni semtteki Çakır Mustafa kahve- sine de uğramışlardır. Buradaki hasbihalleri esnasında bir atandaş, Cumhurbaşkanına aynen şanları söylemiştir: «Sayın Cumhurbaşkanımız, sizdi bir ricam var, İsviçre bankalarına para yatırmıştınız. Amerikada çift- likler satan alarak bunları kardeşle- Sizden rinizin üzerine yapmışsınız, bütün bu dedikodulara nihayet veril mesi için bunu millet huzurunda ' ve tekzip etmenizi istiyorum.> bu yatandaşa ve gerek orada bulunan halka bu iddiaların tamamile uydur- ma olduğunu beyan etmişler ve şid- detle alkışlanmışlardır. Cumhurbaşkanımız - İsmet İnönü, zerinde Anadolu Ajansı muhabirino do aşağıdaki demeci ver mişler ve bu propagandayı umumi efkâr önünde yalanlamışlardır. İnönü şunları söylemiştir. Bunun üzerine İnönü, — gerek dİzmirli saf vatandaşın işittiği pro paganda diğer bir çok vatandaşların da kulağına gelmiş olabilir. Bütün memleketo ilân ediyorüm ki bu söz- lerin hepsi yalandır. Bütün memleketin bilmesini isti- yorum ki, Ameri ne la ne benim kardeşlerimin bir metro arazimiz yok tur. İsviçrede bir frank param yok- tur, Momleket dışında her hangi bir bankada, her hangi bir müessesede para olarak ve Türkiye dışında hor hangi bir ülkede bir inde - varlığın dönüm —arazi mevcut değil- yardım mıktarı için çalışacağım ,, (Baş tarafı 1 incide) Toplantıda söz alan hatipler, İnö- yarak öğer halkla hakikaton konuş mak istiyorsa, mitinge gelsin, konup vun teklifinde bulunmuşlardır Çekoslovak ordusunun manevrası Londra: 6 (A.A.) «Basın - Ya yın Prag radyosu, Çekoala ak ordusunun son bir kaç gün -İzarfında Slovakyada —manevra- lar yaptığını bildirmiştir Başbakan vekili ile siyast lider lerden çoğu bu manevrularda ha gar bulunmuşlardır. Toplantı gece saat birde sona er Hulüsa olarak İzmirin vaziyeti yu- Siyasi hava ve sinirler gergin; €po Kitika meydan muharebosi> başlamak dir. İzmir polis kadrosu takvi- İye edil |Ba elektrikli havayı — yatıştır - İmak için sarfedilen bütün gayrotler a gittiğinden her an müessif bir kmasından endişe edenler H ı darecileri par İlarına rağmen halkın heşecanı sön haddino varmıştır. Demokratlar. bu İboyocanla salı günü yapıladak mi- İlingi beklemektedirler. Mr, Russell Dorr bundan sonra | yardım mevzuuna temas ederek demiştir ki | - Yardım mesclesi gazetele re yanlış aksetmiştir. Türkiyeye yapılacak yardım kararını E.C.A. değil, O.E.C. verecektir. 0.E.C.- nin de bir çok komiteleri mev cuttur Mevzu bu komitelerde in- celendikten sonra nihai — komiz- yona gidecek ve son kararı - bu komisyon verecektir. Türkiyenin istediği miktara İihtiyacı olduğu açıktır. Bu mik: | tarın Türkiyenin kalkınması için faydalı olacağını zannediyoru: Yalnız her devletin istediği mik- tarın verilmesi hakikaten güçtür Bu miktarlarda bir indirmenin apılması elzemdir. Çünkü, Am İrikada vergi verenlerin durumu laşmış - bulunmaktadır. SAT Atletizm birincilikleri dü SPOR Dolmabahçede başladı n 1949 yılı Türkiye ferdi atletizm birinciliklerine dün İnönü stadın . a başlandı. Bu — müsabakalar için muhtelif bölgelerden olmak üÜzere yüzü mü. tecaviz atlet gelmiştir. Günün en memnuniyet verici tarafı, bu gü- ne kadar hiç rağbet görmiyen — ve stat kap'ları ardına kadar açılı ol duğa halde bedava seyirci dari) toplayamıyan bu spora, dün para ile olduğu halde - kalabal'ıça * kütlenin yakınlık göstermesi 19), Kâcnilen dolu olan numaralı ka. palı tribünden başka #çık tribünde de oldukça seyirci vardı. Pu bakım 'dan memnun olmak lâzımdı. Müsabakalara gelince; diyehili . diz ki, bu güne kadar yağıvanların '€n müntazamı — olmuştur. 'Temanni aderiz ki, bundan sonra yapılacak olan müsabakalar da bözle mun. tazam olur ve seyirci de artar ÖL meğe yüz tutmuş bu spor'unz can Müsabakalarda Gdereceler düşük) olmasına rağmen - 1500 enetredeki) Osman Coşgül ve Cahit Önel çekiş mesi çok alâkalı olmuş ve yarışın bitmesine Üç yüz metre kalaya ka- dar önde giden Cahit Önel, bir taktik hatası olarak finişe başladı f için son elli metre içinde ya. rışı Osmüan Coğgüle vermiştir. K, bu yarış ta Osmanın Türkiye re: korunu kırmasile neticelenmiştir. Dün alınan teknik neticeler aşa Bıdadır. Müsabakalara bugün saat Konyada görülmemiş bir kuraklık (Baş tarafı 1 inoide) seyahati nutuklarında, Cumhurbaş- kanının vatandaşlar arasında düş - Tmanlık değil dostluk hüküm sürme- Si gerektiği yolundaki konuşmaları- n zikretmekte ve ga saali sormak- tadır <— Olmyan bir şeyden bahset - mek, onu, varmış gibi propaganda etmek, particilik değil de nedir?> Mümtaz Faik Fenik, bu durum kar pısında şu bükme varmaktadır: «— Halk Partisi iktidarı il nü arasında bu mevruda tam birliği vardır. Ve İnönü min eserini tamamlamak leyi vesile ittihaz ederel sinde bir sey nu düymüştür.> Mümtaz Faik Fenik bu C. H. P. erkâr an D. P. yi ş ye baltalamak c vo söz birliği ettik derini anlatmakta ve bu tahlillerine devam edeceğini belirtmektedir. Onbaşı Hitlere benzetiş Buna mukabil Ulus gazetesi, İzı mahreçli ve Kemal Zeki Gençosmlan tarafından yazılmış koca 4 sütunluk bir haberde D. P. yi <Vatandaşları kanuna ve birbir- lerine karşı düşmanlığa — kışkırtan, beğenmedikleri kanunlarla kendileri ni kayıtlt saymayan, kendi takdirle- rişle devlet momurlarının kanunları yanlış tatbik ettikleri kanaatine var dikları zaman 6 memür hakkında 40 katırdan 40 satıra kadar türlü ceza- lar kesmeyi> ittifakla karar altına al mmiş olarak suçlandırmaktadır. Haberde «Camhürbaşkanının şehir de ve İzmir civarındaki ziyaretlerini, demokratların gokak başlarinidan yan gözle takip ettikleri> anlatılmakta ve İzmirde yeni tertiplere baş vurul duğu izah edilmektedir. Ulus gazetesi (politikacılığı yalnız komitecilik sananlar) başlıklı ve im- zasız bir yazısında da <memleketteki gayrı momnunlar ve bir ideal olarak demokratik bir idareyo — kavuşmak istiyenlerden bir kısmı, bugün bazı şahıslar tarafından mevki hırsı için istismar edilmektedir» demekte ve Celâl Bayarı şiddetle tenkit ederek onu şöyle vasıflandırmaktadır : <— Kimbilir belki de onu bu tür- ü hareketlere onbaşı Hitleri taklit hevesi sevketmektedir. Bilindiği üze- re Hitlerin tahsil ve kültürü do Ce- lâl Bayarınkinden pek fazla değil- Ege bölge hat yapmak Tüzümü- Ulus biri Feridun Osman Mente- yeoğlu imsalı ve diğeri imzasız diğer iki fıkrasında da D. P. genel başka- guna ve genel idare kurulu üyelerine çok ağır şahsi hücumlar yapmakta ve onları şahsi ihtirasla, kıtal edebi yatı yapmakla suçlandırmaktadır. En mühim hâdise: Kuraklık Partiler arası bu tartışmalar de- vam ededurürken seçim bölgelerinde yaptıkları tetkiklerden dönen millet- vekilleri do dikkate şayan haberler getirmektedirler. — Bunlar — arasında memleketin bu yıl içinde bocaladığı kuraklığı en şiddetle hizsetmekte bu- lunan Konyadan gelen haberler bil- hassa dikkate şayandır. Parti tartış malarının Konyadaki akisleri hakkın da seçim bölgesinden bugün Ankara ya gelmiş bulunan C. H. P. li millet yekillerinden — Mithat Şakir Altan bana müşahadelerini şöyle anlattı <— Konya son yıllarda görmediği bir kuraklık içindedir. Hükümetin tohumluk, zirai ületler ve kredi ba- kımıddan yapacağı yardımı sabırsız Tıkla beklemektedir. Bu sıkıntılı dü- rum içinde dahi Konya balkı ve Köy lüsü, son günlerdeki iç politika hâdi selerini kendine has itidalle karşıla makta ve kritik etmektedir. Halkımız son çatışmalarf ve sö- Züşmeleri beğenmemekte, bunlar (- çin ha n emek ve zamanlara tecssüf ve tecssür duyarak acımak- Hattâ içlerinden bazıları, bu demokrasimizin tadır. vaziyet kbalinden bilo karşısında isti adeta — endişe ile bahsetmektedirler. Amerikalılar, bize i destroyer daha verdiler Türk deniz kuvvetlerini takviye e maksadile, Amerikan askeri yardımı cümlesinden olmak — üzere iki destroyer Amerika hükümeti ta- rafından resmen Türkiyeye devredil- — Deyri teslim muamelesi 20 Tommuz da Amerikanın - Virjinyadaki - deniz * Tüssünde törenle yapılmıştır. Yakın- 'da momleketimize gelecek olan dest röyerlere Gaziantep ve leri verilmiştir. Gemiler aynı mmi- tandır. mlik isim- | Ben Türkiyenin istediği miktarın verilmesine çalışacağım.» BAYFA: 7 15.30 dan itibaren İnönü stadında devam edilecektir. Çihat ARMAN 100 metre: 1 — Necdet Ergün (Eakişeh) 11 2 — Hlihan Taşucu (İçel) 113 3 — Kemal Aksur (İst.) 114 400 metre: 1 — Dokan Acar (İst.) 50.8 32 — Kemal Horolu (Ank.) 50,80 3 — Burhan Cengiz (Zonguldak) T, S 51,3/10 1 — Osman Coşgül (Ankara) 58.T Yeni Türkiye Tekora AM & 2 — Çahit Önel (İst,) 3004 — llhami Koç (Eskişeh) 10000 caetear AD 0T 1 — Recep Het (Ank.) 32.52 2 — Mustafa Özcan (Ankara) 3258 3 — Nuri Öksüzal (İst) 33004 110 metre engelli: 1 — Mustafa Batman (Ank) 15 2 — Erdal Barkay (İzmir) 154 3 — Erdoğan Ataş (İst) 16.1 Uzun atlama: 1 — Ruhi Sarıalp (İst) 6.83.5 2 — Avni Akgün (İzmir) 6.82 3 — Güner Prik (İst) 675 Yüksek atlama: 1 — A. Holyafkim (İst) 180 2 — Mahir Aras (İst) 1.72 3 — Ekrem Aydm (İmir) 1.72 Disk atma; 1 — Büleni Turgutcan (İst) 30.7 2 — Mehmet Oktay (Ank) 38.86 3 — Celil Uçarer (Ank) 3887 İstanbul Beynelmilel teniz Turnuvası Tenis sporunu kalkındırmak 1. çin Tenis - Eskrim - Dağcılık KIâ bünün tertip ettiği Beynelmilel te. nis turnuvasının dördüncü yıl mü. sabakasının 20 ağustosta başlaya. cağı malümdur. Bu turnuva hakkında gazetecile. Ti aydınlatmak için Tents - Eskrim «Dağcılık Klübü cuma günü spos Mmuharrirlerine bir. kokteyi parti Vermişti. Çok samimi bir hava 1. çinde geçen bu toplantıda turnuva hakkında bir konuşma yapılmıştır. Çok enteresan olacağı şüphesiz olan bu turnuvaya iştirâk edecek olan dünyanın maruf - tenisçileri gınlardır: Erkekler: Redi (Avusturya), Welss (Avus. turya), — Harper — (Avusturalya), Cramm (Akmanya), Cochet (Fran. sa), Peten (Belçika) ve iki İtalyan tenisçisi, Kadınlar: Madame Cochet (Fransa), Ne. Juman (Avusturya), Bossi (İtalya), Manfredi (İtalya), Mattar( Lüb £ nan), Scott (İngillere), Corry (İn. giltere). Bundan evvelki yıllarda yapılamı şampiyonalarda ise gu sonuçlar el de edilmiştir. Tek erkek: 1946 da Stallos (Yunan), 1947'de Stallos (Yunan), 1948 de Welsa ÇAvusturya), Tek kadın: 1946 da Mathiev (Fransa), 1947 de Musluoğlu (Türkiye), 1048 de Görodeski (Türkiye). — ' Çift erkek: 19486 da Stalios - Argirlo (Yu« man), 1947de — Stalios - Nikolatdia (Yunan) 1948 de Stelios - Hughet (Yunan - İngiliz), Mühtelit: 1946 da Mathlen . Gentlen (Fran 2a), Musluoğlu - Coen (Türk - Ma Sır), 1948 de Görodetski - Redi ÜDÜrk - Avusturya) Ordu takımı İstanbula gelecek Haber aldığımıza göre dünya or Guları futbol şampiyonamına katı. şacak olan Ordu takımımız 18 ve 14 Ağustos tarihlerinde İstanbal. da iki maç yapacaktır. Birinci karşılaşma cumartesi gü. ©ü İstanbulsporla, izincisi ise pa. zar günü Fenerbahçe ile olacaktır. Türkiye Ping Pong şampiyonanı Spor oyunları ” federasyonunun tertip ettiği Türkiye Ping Pong şampiyonası bütün bölgelerin işti. Tükiyle Ocak ve Şubat aylarında yapılacaktır. İstanbul Gençler Tenis turmuvası İstanbul Gençler Tenls turnuvazı. İnin dömüfinal karşılaşmaları dün oynanmış ve ga sonuçlar alınmış - tir: Teklerde: 'Teoman - Ercüment 2/6, 9/7. Hisarlı - Kemali 6/3, 6/3 yen mnlglerdir. Çittlerdi Teoman - Engin çifti Yüksel - Ali'yı 8/3, 6/0; Ercüment - Özer çifti Doley . Hisarlı'yı 2/6, 6/2, 6/3 yenmişlerdir. Bu müsabakaların finalleri bu - gün saat 15 ten itibaran Tenis « Hakrim - Dağciık Kiübü Kortla. Tında oynanacaktır. 1930 futbol turnuvası fikstürü İsviçre: 6 ÇAP.) — 1950 turnuvaa a1 müsabakalarının fikstürleri, mil dotlararası futbol federaayonu tara- fından bugün Zürihte açıklanmıştır. Bresilyada yapılacak final müsaba kalarına iştirük edecek — takımların 15 misan 1960 tarihinde belli olması gerektiği açıklanmıştır. İngilin grupunun iki finalisti, İn- giltere, İrlanda, Gal ve Skoçya arar sında, 1949 - 60 senelerinde karar- laştırılacaktır. Eylülde yapılacak Meksika, Kuzey Amerika, Küba takımları arasında ki maçlar neticesinde, Kuzey Amo- rika şampiyonasına ait iki kulüp de kararlaştırılacaktır. Avrupa ve Yakınşark bölge şam- kararlaşt piyonlarının tesbiti içi rılan tarihler aşağıda gösterilmiştiri 21 Ağustos Belgradda: Yugoslav- ya « İsrail. 8 Eylülde Dublinde: İrlanda - Fin landiya, 18 Eylülde Lüksenburgda: İsviçe Lüksenburg. 25 Eylülde Telavivde. 9 Ekimde İrlanda « Finlandiya Hol sinkide, /0 Ekimde Türkiyes- Suriye Anka rada. 6 Kasım İrlanda - İsvop: Dubline de (İrlandanın, Finlandiyayı mağlüp ettiği takdirde.) Yugoslavya - İsrail — galibi ilerde Türkiyo - Suriye galibi a ile karşılaşacaktır aburg galibi, Belçi Yugoslavya - İsrail, Fransa ile, da Avustur - Tül turnuvadan çekildi İsveç ü için doğrudan doğruya final müsabakasına iştirâk edecektir. ü Final maçları 28 haziran ile 16 Gemlik destroyerine Türk bayrağı İslâm Hafız ve Ali Bityrak adındaki bahriye erlerimiz tarafından çekil - miştir, temmuz tarihleri arasında Brozilrar da yapılacaktır.