Cumartesi 11 HAZİRAN 1949 Sahib Başbakan İdaror Nuruosmaniye Nor 17 Tel adrosli «YENİ SABAH» Safa Kılıçlıoğlu STANBUL Telefonı 20705 12 inci Yıl, No. 3670 Şemseddin Günaltay ve Meclis umumi hey'etinden bir görünüş B. M. Meclisi dün yaz tâliline girdi Başbakan, celse sonunda, bu devrede kabul edilen kanunlara dair ayrı ayrı izahat verdi Reşad Aydınlı, Millet Partisinin aşırı cereyanlarla mücadelede hü —ıf İşe hisler karışıyor... ünkü yazımızda açıkla- dığımız endişelerin, ta- hakkuk etmekte olduğu nu esefle kaydetmek lâzım... A- #ırı sağ ve sol cereyanlarla mü- cadele mevzuu konuşulurken, Millet Meclisinde, Başbakanla, Millet Partisi sözcüsü arasında sert kelimeler teati edilmesi ve bazı milletvekillerinin haşin ke- limeler kullanarak yekdiğerine hitap etmeleri neticesinde mesele gahsiyata ve hissiyata intikal eyle Miş ve böyle ciddi ve hükümleri ağır bir kanunun konuşulması i- gin zaruri olan sükün ve huzur bozulmuştur. Çoğunluk mensubu Milletvekilleri o kadar çok heye- tanlanmışlar ve o derece bağır- mışlardır ki, yine kendi partile- Fine mensup fakat ekseriyetin düşüncesine muhalif, Sinan Teke- Hoğlu sözünü, dinletmekten tümi- dini keserek teessürle kürsüden ayrılmıştır. — Sulistimallerle ve fenalıklarla mücadele bahsinde çok mertce ve açık kalblilikle ha- reket eden Tekelioğlu aşırı sağ cereyanları sustaralım derken fikir ve vicdan hürriyetini zede- lemek tehlikesi karşısında kalın- dığını anlatmak İstentiş fakat se Bini duyurmağa imkân bulama- mıştır. Halbuki müzakeresi yapı- lan kanun fikir, yazı ve vicdan hürriyetine —zaten bunlar yur- dumuzda henüz yerleşmiş değil İken— kuvvetli bir darbe ve de- mokrasiye gidişi zorlaştıran en- gel olabilir. Bu noktayı Meclis ö- nünde tebarüz ettirmek bu dere- te velveleyi ve hücumu mucip ol mamalı idi. Fi hürriyetine Mmemleketi alıştırmanın en iyi ça re ve yolu Büyük Mecliste, mu- arız düşüncelere geniş müsama- ha gösterilmesi ve böylece iyi örnek yaratılmasıdır. (Devamı Sa, 5 Sü. 4 de) FÜRAGGGSEAOEEEAEEEEEO Ankara: 10 (Hususi) — F. F. Düşünselin başkanlığın- * da toplanan B. M. M. Türk ceza kanununun bazı maddeleri- nin değiştirilmesine müteallik tasarının Müzakeresine bu- gün de devam etmiştir. Başkan 163 üncü madde hakkında- ki önergeleri oya-1 koyacağı sırada Reşat Aydınlı; Millet ü CDevamı Sa, 5 Sü. 2 de) ARAARESANLERÜERAAGESAAESNREEGRAESAREGEREGEREEAAEEKSENERİ "Avrupadaiki ders verecek profesör Üniversite Profesörlerinden Feridun Nafiz Uzluk, Hamburg'da iki ders vermeğe dâvet edildi Ankara, Üniversitesi Tıp Ta- rihi Profesörü ve Refik Saydam Hıfzıssıhha Enstitüsü Antijen şubesi gefi Dr. Feridun Nafiz Uzluk dün İstanbul vapuriyle Marsilyaya hareket etmiştir. Kendisiyle konuşan bir mu- harririmize Profesör seyahati hakkında şunları söylemiştir: (Devamı Sa. 5 Sü. 4 de) 'Yunanlılar Fuara gelmiyecekmiş ! Bizimle her türlü sportemasını da kesmeğe karar verdiler Bizim spor teşekkülleri, federasyonlar beden terbiye: umum müdürlüğümüz hâlâ düşünedursunlar! Yunan- lılar zeytinyağı gibi üste çıkıyorlar. ——— Atina: 10 (AP.) — Geçenler- rarlaştırmıştır. de Atinada yapılan Akdeniz dost| Yunan atletizm ve Beden Ter luk kupası futbol turnuvasını | biyesi Federasyonu bugün yayın Mmüteakip çıkan hâdiseler netice-|ladığı bir tebliğde, Yunanistanın sinde, Yunanistan Türkiye ile bü| önümüzdeki Eylülde İstanbulda tün spor temaslarını kesmeyi ka (Dovamı Sa, 5 Sü. 7 de) Austria G. Sarayla oynuyor Austria'lıların çok formunda olmalarına mukabil, Galatasaraylıların çok zayıf bir durumda bulunması bizi neticeden korkutuyor Bugün Gala tasarayla karşılaşacak olan Aus tria t akımı. . a (Yazısı 5 inci sayfada), kümetle aynı fikirde olduğunu belirtti C.Bayar Bugün Karabükte konuşacak Ankara: 10 (Hususi) — Celâl Bayar bugün #aat on altıda ya- nında Refik Koraltan ve İnce A- lemdar olduğu halde trenle Ka- rabüke hâreket etmiştir. Bayar yarın Karabükte bir nutuk söyli yecek ve pazar günü Ankaraya dönecektir. Karabükte yapılan hazırlıklar Karabük: 10 (Telefonla) — Demokrat Parti başkanı Celâl Bayar yarın sabah beş buçukta şehrimize gelecektir. Bu sebeble Demokrat Parti hazırlıklar yap- mıştır. Bayar Demokrat Parti binasında yarın saat 17 de bir konuşma yapacaktır. Bayarın bu konuşmasında iş kanunu ve işçi vaziyetine temasla, — Karabük fabrikalarından bahsedeceği tah min edilmektedir. Bayarın şehrimizi ziyaret ede- ceğini haber alan demir ve çelik fabrikaları unum müdürlüğü ya- rın için işçilere bir kuzu ziyafeti hazırlamıştır. İşçiler yarın sabah Baat dörtte yirmi altı otobüsle Bartın yolunda bir mesireye gö- türülecektir. Bu ziyafetin işçileri Celâl Bayarla temas ettirmemek gayesine matuf olduğu etrafında tahminler ileri sürenler vardır. Su kuvvetini ölçemiyen mühendis Düzce elektriğinin kesilmesine sebeb oldu Düzce, (Hususi) — Düzce şi- rin ve oldukça büyük bir şehii dir. Esasen Düzceliler çalışma- nın ve yaşamanın mânasını bi- len insanlar.. Bu yüzden mem- leketleri de mamur ve hareket- li Düzce muntazam yolları, Nümune ve geniş çarşısı ve bi- nalariyle girin, sevimli bir ge- hirdir. Düzce gençliği tam mânasiy- le uyanık.. Sonra samimi - bir anlaşma ile birbirine bağlı.. Bu rada etrafında iyi bir muhit yap mış haftalık bir gazeteden baş- ka genç bir öğretmenin çıkardı- B1 (Zincirlikuyu) isim İT mecmua vardır, — $ martesi akgşamları H nunda fikir, sanat, e etlerini destekleyen (Devamı Sa, 5 Sü, munta- 1 de) hi Ingilterede yapılacak manevralar 10 (A A.) 3 temmu: v Yeni Sahbah HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MÜDAFİİYİZ Kral Abdullah, Türkiyeyi ziyaretten vazgeçmedi Londra: 10 (Nafen) — Amman' gel berlere göre, kral Abdullah Türkiyeye yapmayı dü- #ündüğü ziyareti tehir etmiştir. Ürdün kralının bu “yüzden İngiltereye de gelmesi beklenmemektedir. Mu habirler Ürdün kralının Türkiye ile yaretten vazgeçmemiş dirler, İngiltereyi zi- * olduğunu da ilâve etmekte- beyanat verdi Sumerbank, Etibank ve Kurumlari yeni Bakanlığa bağlanacak; askeri fabrikalariçinsonrakarar verilecek Bakan, hususi teşebbüslerin devlet teşebbüsleri yanında, müsavi muameleye mazhar kılınacağını söylüyor Ankara 10 (Hususl) — Yeni kurulan İşletmeler Bakanlığına ge tirilen Münir Birsel, bugün Büyük Millet Meclisinde bir Basın toplan. tısı yaparak, gazetecilere Bakanlı. Bin kuruluşu gayesi ve İştigal e. deceği mevzular hakkında aşağı: daki geniş izahatı vermiştir: «— Bakanlığın birinci - plândaki iştigal sahasını; sanayi, maadin ve enerji istihsali ile vazifeli bili. umum Devlet İşletmelerinin, — ka: nunların işletmecilik ve çalışma (Dovamı Sa. 5 Sü. 5 de) Amerikalılarx iki destroyer daha verdiler Dün Amerikada müret- tebatımıza devredilen gemiler yakında 1 memleketimize gelecek Charleston: (Güney Karolin) 10 (ALA.) «Ünited Press> «Lansdowne> ve «Lardner> adın daki iki Amerikan destroyeri bu gün saat 10 da deniz üssünde bir törenle, Türk donanmasına dev- redilecektir. Bu gemiler Amerika nın Türkiyeye askeri yardım pro gramının çerçevesi dahilinde ola- Tak verilmektedir. Destroyerler bir tatbikat gezi- Bini müteakip Virginie'de Norfolk üssünde yapılacak törenden son (Devamı Sa, 5 Sü. 7 de) ? Sergi hey'eti, dün akşam uçakla Londra'ya gitti Milli — Eğitim — Bakanlığının Londrada açmağa karar verdiği Türk işleme sanatı sergisini tan zim edecek olan; Olgunlaşma Enstitüsü müdürü Refia Övüç, resim öğretmeni Mazhar Resmor ve Ankara İsmetpaşa Enstitüsü İngilizce öğretmeni Melek Sev- ginden müteşekkil üç kişilik bir heyet dün akşam uçakla Londra ya hareket etmiştir. Bergi heyeti dün Lon draya hareketinden önce Londra'da açılacak Türk san'at sergisi Heyet başkanı Refia Övüç dün hareketinden evvel kendisiyle gö rüşen bir arkadaşımıza — şunları söylemiştir: «— Londra Halkevinde teşhir edeceğimiz elişleri Türkiyedeki Kız Enstitüleri ile Olgunlaşma Enstitüsünde yapılmıştır. Sergide 400 parça el işi teşhir edilecektir. El işlerimizi sergide (Devamı Sa. 5 Bü. 7 de) Rusyanın Almanya hakkındaki teklifi Vişinskinin Almanya ile barışa dair dün yaptığı teklifler, Bakan yardımcılarına havale edilecek Paris, 10 A.A. (afp) — Dölt ler konferansının bugünkü otu- | rumu saat 20,30 da sona ermiş tir. Gelecek toplantı pazar günü öğleden sonra yapılacaktır Paris, 10 A.A, (afp) — Dört ler konferansındaki Sovyet ınüw rahhas heyeti Almanya ile ya- pılacak barış andlaşması hakkın | g da dışişleri bakanlarına bugün öğleden sonra 3 maddeden mü- rekkep aşağıdaki teklifleri sun- muştu) 1 — Birleşik Amerika, İngil- Sovyet a ile yapıla 1 projesini tere, Fransa ve hükümetleri Al cak barış and: yine tevdi edeceklerdir. ndlaşmasının (l sonra Almany nın işgaline iştirâk eden bütün letler 1 kuvvetlerini bir ri çekeceklerdir. — Dışişleri Bakanları kon- feransının şimdiki toplantısı sı rasında barış andlaşmasının ha- fırlanması için gereken tetkikle rini sona erdirecektir. koni 2 — Barış zasının bir se de Dün yakalanan eroin kaçakçıları arasında güney İngilterede İ çika, ve Hollanda hava ku lerinin iştirakiyle yapılacak olan büyük hava manevralarına Ameri kan bombardıman Ve tepicili rçakla T da katılacaktır, (Yazısı 2 nci sayfadadır) MA Kuryemizin _ı:enazesi İstanbulda İstanbul komutanlığı bir tebliğ neşretti Cenaze merasimi pazartesi günü yapılacak İstanbul: 10 (ALA.) — İstar bul komutanlığından bildirilmi; tir: 1 — Diplomatik kurye olarak Moskovaya giden ve dönüş sıra- sında 30 mayıs 1949 günü kom- partımanında sağ şakağından al dığı kurşun yarası ile vazife uğe runda ölen kurmay yüzbaşı Fu- ad Güzaltanın cenazesi 11 hazi- ran 1949 saat 7.10 da Haydarpa- şa istasyonuna gelecek doğu eks presi ile İstanbula varmış olacak ve askeri birliklerle sivil teşek- küller tarafından karşılanarak (Devamı Sa. 5 Sü, & da) İngiltere, Arab âlemine silâh verecek Ambargo kaldirılacak Londra, 10 (B.B.C.) — İngil tere, Arap memleketlerine s: gönderme yasağını kaldırmıştır. Bu yasak, Filistindeki muhasa- mat esnasında alınmıştı. Am« bargo kalktıktan sonra İngiites renin Arap memleketlerine gön« dereceği silâhların küçük çapta olacağı tahmin ediliyor. Londra, 10 A.A. (Reuter) — Paris, 10 A.A. (afp) — Al- manya ile yapılacak barış and- (Devamı Sa, 5 Sü. 1 de) TAKVİMDEN BİR YAPRAK: Umumiyetle iyi haber alan bir kaynağa göre, İngilterenin Or« (Devamı Sa. 5 Sü, 7 de) |üç ay içinde dışişleri bakanları | gaaaaaaaAAAAAAAARRMAMAAAARARA Demokrasi Terâzesi emseddin Günaltay kabines Ş iri sak münin ait yapıldı. Bir Devlet Bakanı İstifa etti vo İstifası kabul edildi. Son za- manlarda —hayat pahalılığı dolayı sile— en ehemmiyetii Bakanlıklare dan biri olan Ticaret ve - Ekonoml Bakanı her iki lıktan dahi gekilerek Devlet Bakanı oldu. Bu makama henüz hayatının kırki baharını dahi İdrâk etmemiş bir zat getirildi. Bunlardan başka kabinode bir de «İşletme Bakanlığı» namile yepyeni bir teşkilât kuruldu. Ve.., Bunlara rağmon Gül kabinesi kaya gibi yerinde İşte bizim bir türlü anlıyamadı Bımiz vaziyot budur. Demokratik rojimlerde bir kabine bu derece tâdile uğramak vaziyetin do bulunursa onun Iktidardan çe kilmesi kadar tabli bir şey olamaz; halbuki bu . esaslı - değişikliklerin kabinenin movklinde zerre kadar sarsıntı yapmadığı zannolunuyor. Nurullah Sümer, Devlet B fığından no İçin çekildi? Her ha bu zatı Kanadaya sx çin orad binede Çtecünüs) V derhal hatıra gelebilir. Kaldı Ki Kanada İle küvvetli mün; runda da değiliz. aramızda betler kurmak zo- Meselâ/ Nurullah Sümer Vaşington satiri olsaydı an> ULUNAY O da değil... Bundan istldi z Kİ kabine âzası sabık! kanının kabinede bulune masından müstağni vaziyettedir. Bakanlığına Ticaret ve Ekonoml Belince Cemil Sald”i kamdan kabineyi devirmeden çekil mesi hayretle karşılanacak bir hâdi- aedir. Sayın Başbakan bu / eklemelere neden Jüzüm — görmüştür? Bunun kestirmesi kabinenin İstifasını ver- mosi ve yine Şemseddin Günaltayın riyaseti altında yeni bir. kombine- zonla iktidara gelmesi İdi. Böyle no türlü buhran olursa ols sun Iktidarda kalmak bahasına dee Bişlklikler yapmak kabineyi sarsıns tıdan kurtaramaz. Zaten bir kabis nenin ta'dil İle ta'mir e tutunmas Ba çalışması demokrasiyo tamamen aykırıdır. Biz bunun müteaddit misallerini Bördük: — Demokrasinin — ssğmur gi Dir yol tutularak feğişikliğe buya- yan kabinolerin günleri sayılıdır. Bu İItibarla Şomsoddin Günaltay kabinesinin çeklimesinin arifesinde bulunuyoruz. Amma bu no Vakit o- dur? Orasını bilemeyiz. Fakat muhakkak olan bir şey var sa o da kabinenin çekileceğidir. Bi- zim bildiğimiz demokrasi — sorâzsal böyle değişiklikleri kaldıramaz.