13 Temmuz 1940 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 3
— ) lSi/ssî gört şler!w Ayının postu | ga | an: ŞÜKRÜ BABAN an his v gakletmekle dünyaya n olan Fransız üdebasından Lü-| fonten Üç asır evvel yazdığı bir | hikâyesinde dağda dolaşan ve henüz vurulmamış olan ayının) postunu satmamın ne kadar vâhi| Ve busrana müntehi bir tarz ol Guğunu kendisine has saf ve ba- Sit dilile ne güzel izah eder! | Politikada bu horeket tarzları çok daha acıklı neticeler verebi-. Tir. Pransız matbuatının on aye | dir her gün sulh muahedesinde | e düşüncelerini Je Almanyayı/ parçalar| ahi Versay müsamahasını| göstermemeli, (Rhin) hodudu- nu behemehal müttefiklerimiz| Tagilizlere de şimdiden kabul et- tirmeleri teraneleri yine Ver sayda fakat bu defa tamamen) Mmaküis bir. şekilde - imzalanan| mütareke ile elim bir mukabele| ve istihzaya maruz kaldı. Çarlık Rusyasının ilk defa olmak üzere "Hasta adam,, diye tavsif ettiği ve / mirasının bol) keseden dost ve ahbab . devlet- lerle tarzı taksimi yüz seneden| fazladır. muhtelif Avrupa ka -| bincleri arasında müzakerat ze- mini teşkil eder “Türkiye bagün her zamandan daha ziyade, canlı, dinamik ve azimli Avrupa ve Asyanın bir -| elştiği toprak ve boğazlarda dim | dik durmaktadır. Halbuki ken- dilerini tabüi mirasçı — addeden) çarlardan bugün nam ve nişan| bile kalmamıştır. Son çarın ke-| mikleri ve mezarı bile yoktur. Siyasi vaziyetlerin - inkişadları: na, askeri durumların giriş ve Açılış tarzına bağlı olarak mem- | eketler mukadderatı taayyün ve| takarrür eder. Yoksa kafasında | bir fikri sabit ile hareket ederek) hödisata gözlerini kapıyan. ku daklarımı fıkiyan — bir kimsenin haşalhanesiadeki — tevehhümat| edebi, felseti, bedü, ahlâki hası-| h ne kadar ulvi ve fikri iyi şey- ler var ise o olabilir. Fakat si-| yasi değildir. Hakikatlere uy -| gun değildir. Politika için de) bundan daha: tehli n #sur yoktur | Bugünlerde ricatinin| Berlinde| cereyan eden üç başlı mükâle “cler bizde bu his ve düsünce-| YENİ SABAN EN SON HABERLER Büyük Millet Meclisinde birçok meb'us- lar hararetli nutuklar irad ettiler vi ile alâkadar olan kararlar ve| tedbirleri hâdisatın seyrine bi- rakmak bir aa için bile tasav- vur edilemeedi. Sahası her gün biraz daha genişlemek istidadı- m göcteren büyük bulran kar Sısında siyasetimiz ve tedbirle-, imiz ne olabilirdi? Bu kadar büyük müllet ve vatan menfaat- lerinin icabettirdiği tedbirlerin her şeyden evvel milletin düşün. 'cesine, duygusuna uygun olma- # lâzımda. Türk siyasetinin icab darını Türkün uzak ve yakın tarihinde aramak Milli Şefin et- rafında bir kaya gibi. birleşmiş 'olan mülletin iradesine mutabık olarak tayin etmek kadar tabil bir gey olmazdı. Hükümetimiz | Aancak böyle bir yol tutabilir ve yüksek ancak bu Mahiyette olan kararları tasvib edebilirdi. | sözlerine'devam ederek, “Türk milletinin her şeyden önce| ve her şeye rağmen milli hak-| darının mahlüziyetine aşık ol-| bu hiç kinise için bir sır olmadığını Türk milletinin sulh mek şerefi ve mesuliyetini de - Tuhte etmiş bulunan icra ve -| killeri, tek bir itimad, tek bi teveccüh ararlar: Türk- mülleti-| nin ve onun salâhiyetli Vek Finin itimadı. ve teveceihü. 'Bravo sesleri,, hükümetimizi bügün bunün teyidini arzu edi-| yor, Refik Saydam hükümetinin| inde yaşadığımız vahim şart- Jarın istilzam ettiği basiret, me) tanet ve isabetle yurdun selâ eti için çalışmakta devam e- deceğine grupumuzun itimadını| beyan ederim. “Bravo sesleri, ve daima hayırlı muvaffakiyet- ler dilerim. “Şiddetli alkışlar.., Mümtaz Ökünen'in Sözleri — | Ankara mebustu Mümtaz Ök- men de Başvekilin her zaman| olduğu gibi bugün de Cumhuri-| yet hükümetinin dış siyasetini ödetleri veçbile dürüsti ile hu dün ile izah etmiş bulunduğunu| işaret ederek arkadaşlar de - miştir, biliyorsunuz ki, Avrupa- 'dia barb başladığı zaman, dün-| 'ya vaziyetini, bu vaziyet kar - Şısında Türkiyenin almağa mec bur olduğu emniyet ve korun. a tedbirlerini hükümet, Parti ve Meclis hep beraber mütalea ettik. Şimdi Başvekilimizin ana| | hatlarını tebarüz ettirdiği istir kamete girerken — daha tedkik| safhasında temayül safhasında, müzakere safhasında hükümet -| le elbirliği yaparak ve nihayet) derin bir ingirah ile, haklı bir. vicdan huzuru ile bu kararı hep| beraber aldık. Bu karar, hür| Türk milletinin, hür efkârumu-| miyesinde, hür matbuatında mü | 'nakaşa edildi. Hükümetin tuttu-| u yolun, milli menfaatin, mil-| içinde, Ni inkişafını ti Sü bulunmadığını ve maceca) arkasında koşmadığının da bi- Tindiğini bilhassa / kaydederek demiştir ki: — Vatanı herhangi bir taar-| ruzdan korumak için icab eden| bütün müdafan ve emniyet te birlerini almak ve yurdu elden geldiği kadar — harbin / dışında bırakmağa çalışmak, işte Tür- kiye Cumhuriyeti hükümetinin tahakkük ettirmek - mecburiye-| tinde bulunduğu siyasi hedefler İ bekanın kat'i zaruret ve ica- bunlardır Ve olduğunda tereddüdü - olan) Arkadaşlar, — hükümetimizin | tek vatandaş çıkmadı. Bu siş siyaceti tamamen bu hedeflere | Taütevecciktir. Zaten Türkiye| Cumhüriyeti dış siyasetinin e| Helerdenleri takıb cetiği yol e| budar. Bu siyaset tamamen te-| Gafti bi siyasettir. Eiçbir vec.| hile hiç kimsenin aleyhine mü-| tereccil değildir. Ve ahat at #et, hükümetçe, partice, Büyük Müllet Meclisince / ve nihayet “Türk milletinin büyük şuurunca| umumf bir tasvibe mazhar ol- du ve bu sebeble bu siyaset ke- limenin tam ve şamil münasile| Türk mülletinin “milli siyaseti, oldu. Çünkeü bu siyasetin tek is-| tinad noktası müstakil Türkiyel ve hür Türk milleti davası idi. Salkışlar,, Düm bu kararı bir| vicdan huzuru ile almıştık, bu -| gün hâdiselerin her ceşid inkii Şaflarını bir defa daha tedkik,| ettikten sonra millete ve tarihe| karşı mesul adamlar sıfatile ve| Ayni vicdan huzuru ile bu isa -| Betli yolda devama karar ve-i riyoruz. Arkadaşlar, dost, düş -| man herkesin bilmesi tizimgelen bilmelerinde fayda olan bir ha:| kikati yüksek huzurunuzda te- barüz ettirmeğe müsaadenizi di derim. Mümtaz Ökmen sözlerine de- yam ederek Türk / milleti içir üzerinde yaşadığı topraklar kal dar, bu topraklar üzerinde gşattığı ulvi prensipler de mu - kaddestir. Bu değişmez hayati! prensiplerin başında Türk mil- Jetinin asla tesir ve —müdahalo| kabul etmiyea irade ve hâkimi-| yeti gelir, demiş ve ilâve eyle-| Miştir: — Bu irade hâkimiyetin) 'tek mümessili T. B. M. Meclisi- dir, Millet, Vekillerini, — Mile| Vekilleri, icra arkadaşlarını mil-| letin menfaatlerine uyarak an-| cak kendileri seçerler, kendileri| değiştirirler. Bu irade ve bul hâkimiyete velev - ima tarikile| de olsa herhangi - bir taraftan| vaki olacak tesir ve müdahale| teşebbüslerini en aziz ve mu -| kaddes - haklarımıza — yapılmış| bir tecavüz telâkki eder, ve bu-| nu nefretle karşılarız. “alkıslar, Biz Refik Saydam hükümetini Türk milletinin Büyük Millet Meclisinin muhabbet ve itir dıni baiz olduğu için işbaşında tutuyoruz. Ve tutacağız. Vi darı sadece- yabancılara mülâ yim gelen adamları - ki bu mem| | Tekette değil böyle bir politika 'adamı tek bir / vatandaş dahil “yoktur. “bravo eenleri, alkışlar, İş başına getirmek değil onlâra| bu aziz yurdun neffüs ettiremeyiz. leri, ikışlar, Şimdi arkadaşlarım vaziyetin kısa hulâsası şudur: — Türk mületi, hükümeti,| meclisi, - ordusu ile ve - bütün| maddi. ve manevi/ varlığı milletin büyük güveni, büyük ü-| midi, büyük bir baş olduğu kı dar müstesna bir kumandan o-| Jan Milli Şefin etrafında birles-| miş bir hakikat kayası gibi du- ruyor. “Bravo sesleri — şiddetli| alkışlar,, emeli ve ümidi, nel kimseye bir karış toprak ver mek ne kimseden bir karış yer| istemek, sadece yurtta ve cihan| da sulhün tesis ve temadisine çalışmak. “Bravo sesleri, al -| kışlar. Yerli, yabancı her vicdanının, her şuurunün hürmet ve tak - dir ile anılması lâzimgelen bu a- çık ve dürüst vaziyetimize rağ-| men hâlâ maküs bir düşüncede| bulunanlar varsa, hâlâ Türkiye | denilen bu hakikat kayasına a-| Jınlarını çarpmak istiyenler var| #a onlar da tecrübei talihden| memnu değildirler. “Bravo ses-| deri, sürekli alkışla Feridtn Fikrinin Nutku Bingöl mebusu Feridun Pikri de Başvekil doktor Refik Say-| damın yapasş olduğu beyanat| ile millet meclisinin hissiyatını| ve memleket siyaseti hakkında-| ci düşüncelerini ifade eylediğini | isaretle demiştir ki — Çünkü kendisinin derme - yan ettikleri esaslar, daima bi zim fikrimizde, gönlümüzde bü- 'yük Millet Meclisinin kalbinde| ve şuurunda hükim olan esaslar. dır. Türkiye Büyük Millet Mec-| disi her geyden — evvel, sulhten| evvel, her türlü medeniyet va-| Satalarından, terakkilerinden ev| vel Bir büyük şeye ehemmiyet | verir, o da Türk istiklâlinin her| türlü maddi ve manevi uzaktan, yakından her türlü - tesirattan| taminmile masun olması keyfi- yetidir. "Bravo sesteri, alkışlar, “Türk milleti istiklâl savaşına girmiş ve bu istiklüâl savaşımı şa | a ile, şerefi ile bütün imkânsız- hıklara rağmten başarmış ve mu- yaffak olmuştur. İstiktât onun kalbinde ebedi ve ezeli bir um- de, bir anane ve ve bir hakikati| mutlaka olarak yaşamaktadır. Feridun Fikri “Bingöl,, Tür-| kiye hükümetinin berhangi- bir| #üretle teşekkülüne, mevcuriye-| tine, uzaktan yakından tesir| yapmağa temayül etmenin onun| istiklâline, herhangi bir veçhile| gu veya bu süretle müdahale ©-| debilmeyi tasavvur ve tahayyül| etmek demek olduğunu söylemis| ve ilâve eylemiştir. Bu ise Türk) milletinin istiklâl savaşında ver| miş olduğu şehidlerin kanlarile| milletine temin ettiği ahdi pey- man ile ebediyen yaşatacağı ve| Türk milletinin daima ve daima | mevetldiyetinin esasını” teski eden istiklâlini ortadan kale maktır. Halbuki Türk, istiklâ- lini her şeyden aziz ve mukad-| des bilir. Bunun içindir ki B. M.| Meelisi muhassalası olan hükü- et ve o hükümeti sevk ve ted| vir eden, yüksek Mülli Şefin ve| Büyük Reisicümhurumuzun iti madına mazbar olduğu Büyük| Mület Meclisinin de tam itims dına mazhar olan Refik Say -| dam hükümetinin siyaseti doğ-| rudan doğruya Türkiye Büyük| Millet Meclisinin kendi siyase- tidir. Arkadaşlar, bazı ajanslar kay| mmetli arkadağımız Saracoğlunun şahaına izafe eder — mahiyette bir takım neşriyat yapmışlardır. Biz bunları nefretle telâkki ede-, viz. Ve huzurunuzda - nefretle telâkki ediyoruz. Saracoğlunun| gahsına karşı hepimizin yüksek | itimad ve sevgisi vardır. Çünkü | bu arkadaş. bizim nazarımızda nihayet bir şahış değii doğru -| dan doğruya Türk siyasetini| yapan bir Türk evlâdıdır. Halis; Türk oğludur. Şimdiye kadar| kendisini takdir ederek sevdiği-| aniz gibi şimdiden sonra da da-| ingilizler Türk dostluğunu öğüyor (a tarafı 1 incl sayfadağ vetlerinin her - yerde mücmir urette hazır bulunabilecek dek Fecede kuvvetini isbat eden mom 'on beş günlük hâdiseleri, İngilk terenin taahhüdlerini — yerine getirmek, müttefiklerine müme haret etmek ve kuvvetlerini tana. bir sürette / muhafaza eylemek azim ve iradesinden yakin şane kı mütmain etmiştir. Bunun b gindir ki, Alman afanalarının ve Alman radyosunun yaydığı fena niyetli şaylalara rağmen, İtal « yanın harbe girişindenberi, İne Zilterenin Türkiye ile, Misır ile 've Arab dünyası ile dostluğu- daha kuvvetli ve daha -itimadik. bir hale gelmiştir. Türkiye ile olan müahedemiz, mer'i olmak- *ta devam ediyor. İngiliz efkân- umumiyesi, Türk müttefikleri - mizin kat'i ve dürünt siyasetimi 'tam kiymeti ile takdir etmekte- dir ve Tagiliz efkârınmumiyesi 'nin Türkiyenin gayrimuharil hattı hareketi ittihazındaki ae bebler hakkında ileri sürülecek hiçbir ihtiraz kaydı yoktur. B Butler, dün, Baküya bir İngi- diz hücumu / hakkındaki hayali iddialardan bahaederken, İngi - dliz. hükümetinin İngillere ile Sovyetler Birliği arasındaki mü- nasebetleri iyileştirmek ve tak- viye etmek arzusunu tebarüz et- türmiştir. Sovyetler Birliği ile Türkiye arasında hâlen meveud samimi münasebetlerin idameni, bu iyileşmeyi teshil etmeğe en ziyade salih - unsurlardan biri- sidir. 'azız milletimiz yekvücud olarak her türlü tehlikeyi müttehid ve yekpare olarak karşılıyacağız ve 'ne kadar ağır olursa olsun her hangi bir badireden muhakkak muvatfakiyetle — çıkacağımım huzurunuzda tekrar etmekten yarettir. "Bravo gesleri, alkaş- bar, Cevdet Kerimin Sözleri Sinob mebusu / Cevdet Kerim Tncedayı da demiştir ki; ha büyük takdirle seveceğimize hiç şüphe yoktur. Binnenaleyh hülâsai maruzatım Başvekili - mize tam bir itimadla müceh -| hez. olduğumuzdan kendilerine| muvaffakiyet / temenni / ederiz. Aziz Millk Şefimizin etrafında| kellefiyetlerimizin bütün tenb. Tei uyandırdı” Orada mevain | hrına yygndur. Türk do bahallam, teremgü eden haber-| ğuna güvenmiş olanların ve bu: el bi aa tüti Balkarı | öti böyle bümesi dazımdır. İi ieKtldir. Tusüanrenen | bi deslar. siin de tuevibet Hai aat başalllak Bö| YO üyalet bedir. Dün od İükdan havsle' elilecek her te.| Yabumen üüyaset ada 5 Müstalil Grup ehi Kürsüde | ea dasLEm D imar Beni n Dalkanla KELe aa DeaR | saktten Küreiye'gelen süktekti| V/ | | gb Aü'nme Tensa a| Ve İlalya başlamıştır. Sön hödlselerin Bük | a beyanatta bulunmuştur akere Ka Brakği eet Gamür ha V rem arkaderlr Tür — Roma Balkanlardaki Garlarını aillekler cemiyetinden| #a vasıflarından biri e acik Ve görtin €a büyük demokrasi| masıdır. Muh Kan | tti Fakat Berlin n vt HLA d genailnenabaramar aa ü ükâttumü | ağansinin diplomatik” müharmiri! istilim “edebilr. Bah iyeyi tenvle eçi bulunüyor. | ae ni ltaşeana oölaya simad vi e bili dayanabikteek bi sakeri | c Türk ama ile Berlin'le Avru Tn Gökdümlea İ SEİ gel Kai dacak SA ttedikderi sah hekkanda p ha ayereyerkreyetr Perede n gha ti a çe lfar aa lrdirge Tdarda siheğek bir takan tak | TüheK Karırarının iatbik'eç.| Sefeirde bulunmayı lünanla Bd T ınin b devletlerin gimdi aa Teria çe Geyir Bir ATuna baritasi Si | İ gitere ile mücedele “halinde İ gel tamemen çcallat riücen.| ka Lehi Çok, Slorak çemverinin | bulunmasından ileri / eekdiğini, Gir. Hakiki kulrete ietinad et | içinde çoktan boğulmun olurdu. | fakat bundan . sonma ihtilâfın ları Alikedarların vey ve müva| altnda inlemiş balanurdu. Aoru | Yitbileceğini yazmaktadır, Ha fakati alınmaksmn uf cebce| panın ve hattâ bütüün dünyanın | (4 bu hususta Rusyaya de tek Gayanarak yapılan adat ve | yaşamıkta olduğunu ba en na- | "ih edilmektedir. kazliküin ergeç ai barula <| Zik ve buhranlı. anlarda - (L ühiyettar Roma'mahfili bileceğinin - e canlı — müsalleri | fosten) in hikâyesini bütün ip.| vi a tanan bizaat ketdilerinin busn. elde | tndiğile hatırla tutmak hiç za| » aai Gittt aetledlerdin « Haya:| çarlı değildir. Ölüürtümiyen ayı. | aitadi olduğu gibi ilerde de'Bal- H hudadları dişarıdan doldür. | nn postum satıkğa çıkarina :| kanlarda mihun idamesini lete a kürvetlerle ayakta. tutuna | mabir, Yolan hem oli bem| dikleri ve mihver devletler bilen miletler, şişirilerek kea - Gisini öküz zannedecek dereceye | Gekea Mabağalacla. hakiki” ve| gatıcı büyük husranlara uğrar-| nedametlore maruz katır füseyin Şükrü Bâhan Tici devleti tehdid beyan edilmektedir. hiçbir Balkan veya Balkan har| Rumanya hariciye nazırı Berline gidiyor | Almanyanın İngiltereye karşı askeri hareketi tehir ederek mukabil bir iktısadi abluka maksadile Balkanları | organize etmesi ihltimalinden bahsediliyor | Bükreş, 12 (aa — Revter Rumanya - Hariciye Nazırı B. Manoilesto, yapılan davet üze ya aid olmamı imanyaya ide edilmesi içia, Almanya - hükümetinin Rusya nerdinde teşebbüsatta bulunma- Sını taleb edeceği tahmin odil mektedir. Almanyanın elinden gelen her şeyi yapmakta olduğunu ahvael östermektedir. Avrupanın bu Bittabi. mihver devletlerinin Balkan mıntakasında idame et tirmek istediği sulh adilâne bir sulbtur. Bu. itibarla caki mua- hedelerin tadili tzım gelmek | tedir terhis edildiğini ve işçilerin ha- ad için seferber edildiklerini k istemektedirler Jarını takviye etmek dır. Bulgaristandan 600 zirmat Fakat Sövyel Rusya, meçhal bir unsur olarak kalkmaktadır. a kendi stok Her taraftan beklenilmiyen hâ- diselerin zuhur etmesi mühte mel bulundukça, Almanya Bal kan memleketlerinden orduları. ni terhis. etmelerini taleb ede Almanlar tarafından mülh dup Berlindeki ecnebi muhabir- ler tarafından gönderilen haber ler İngiltereye karşı âcil bir ta- arruz ihtimallerinin ikinci p nn birakılmış gibi olduğunu gö termektedir. Mukabil ekonomik Bloküş ihtimallerine karşı, AL manya, evveli Avrupayı t Tütlandırmayı tercih ediyor. As-| keri harekâtı da, tamamen yek-| inden ayrılmış bulunan iki) dünyaya münhasır kalacak bir iktısadi harb lehine olmak üze- re dürdürmük ister gibi görü -| Rumanya — ile - Macaristanın| münasebatı meselesi, günün me| yelesini toskil etmekte ise de, | Münihteki B. Hitler, kont Ciano e Macar nazırlarının konferan- Sından sonra, Macarlar tarafın. dan müsbet hiçbir talebin vaki| tin biraz gevşemnesine sebebiyı vermiştir. B. Hitlerin Rumanya| ya biraz zaman Savsiye ettiğine mütedair şayia-| ve G zerbest birakılmış olması, ha Vayı daha sakin kalmağa hizmet| zeçirmelerini! emniyet, iasanlık esaslarına da- yanan, vakur ve sakin bir rul taşıyan Türkiyenin takati yet » tiği nisbette ve sahalarda sulla bugüne kadar olduğu gibi hiz - et ve nihayet milli kahramam- ığumızın eseri olan Lozan sulhü “Turkiyesinin hak, şeref ve ta - Mamiyetini mutlaka ve behe - mehal mahfüz. bulundürmağa üzem Feyanatını bizinile beraber bütün dünya bir daha dinledik. Ceedet Kerim Incedayı sözle mine devamla Türkiye/ Büyük Müllet Medlisi - bügüne — kadar 'yer yüzünde edebiyatile, nazari- yelerile vücud bulmuş her hangi bir mebusan meelisi/ olmadığını bilhassa . kaydederek - demiştir. — Türkiye Büyük Mitlet Mee> disi partisi, hükümeti, Reialetime cud olan yekpare - bir vatan ve “mllet teşekkülüdür. “Bravo gee leri, binaenaleyi Başvekilimi - zin bugün burada hepimizin göy nünün ve mülletin kararının ifar desi olan beyanatı sadece - bir kabine beyanatı / değildir. Ve Mülli Şef İsmet İnönünün etra - la bir tek adam gibi toplanı mmiş ve birleşmiş olan Türk mik tinin duygusunun muhafaram dünyanım Şi bu beyanatı bu ehemmiyet dikkatle işitmeni lüzımdır. detüi ve sürekli alkışlar Arkadaşlar, bizim yeni Türk devletinin kurulduğu ilk gün - den beri iç ve diş politikamız Mmullaka ve yalmız Türkiye Bü yük Millet Meclisinin politikası işlar,, İş ve diş pol kanın hata ve sevabinın yegüne mesulü, —münhasıran - Türkiye Büyük Millet Meclisidir Bügünlerde dünya siyasetini, ahvalini bozucu bir takım har berler içinde iki komsu memle- ketin Türk - Sovyet dostluğu - 'mu bozmaya matuf bam şeyler sermekteviz.
