11 Mart 1939 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 3

î ; | jeon biraz sonra giddetli bir tüdek Madritte Komünist İsyanı Bastırıldı Âsi Komünistlerden 14000 Kişi Hükümet Tarafına Geçti Mağrlü" 10 (ALA.) — Dün öğler ategi işitilmiş ve münakalit dur- Saat 14 te Unlon-Radlo, şark ko- dordusunun - ve diğer kıtaların ko- Mmünist iayanının bastırılmasına yar dim etmek Üzere süratle Madrid ü- tir. Evvelce komünistler ta: iğfal edilmiş olan bin kadar karabi- | nye, bu kıtalara iltihak etmiştir. darın işgali altında olduğunu ilâve | eylemiştir. Resmi bimalara giden sokaklar arasında tanklar dolaşmakta idi. Müdafan meclisi, tenkil vasıta- Tarının harekete geçtiğini bildirmek- tedir. Şark ordusu hükümet merke- zine, gelerek 'asileri yan ateşine al- maıştır. Asiler, Madrid'e takriben 10| kilometre bir mesafede Madrid-Va- Jans yolunda durarak nakliyata mu- olmakta idiler. Nakliyat bu me- beple başka yollardan - yapılmakta, Hi Takviye kıtaları geldiği zaman Barrajos ve Cenillas / kasabalarıle Camlilejas önünde sağlam mevziler İşgal eden komünist — askerlerden Mmürekkep küvvetli guruplar teslim. olmuşlardır. Canillejas, Madrid'o girecek olan yolcuların ve eşyanın kontrol edildiği mahaldir. Ihtilâl komitesinin rehineleri ha- pis ettiği Madrid'in şimalinde kekin Chamartin mahailesinde de çarpış- malar olmuştur. Müdafa — meclisinin - emrindeki kolordu Canillejas üzerine yürüdü- Hü canada / komünist kıtalarından firar edenlerin adedi gittikçe çoğat- | makta kdi Öğrenildiğine göre Madrid'in 25 #ilemetre şimali garbisinde kdin El | Pardo'dan hareket eden komünist Kuvvetleri / arada İhtüâf çıkmasını | armı etmiyen hükümet kuvvetleri. 'nin mukavemetine maruz kalmadan kükümet merkezinin dış mahallele rinin önüne kadar ferlemişlerdir. Askerl muhafasa altına alınnış olan umumf binalara ancak hüviyet yarakalarını gösterenlerin girmela Tine müsaade edilmekte idi. Saat 16 da şehrin baştca mahal | lelerinde süknet hüküm sürmekte idi. Arada sırada işitilen top sesle. rinden - ve infilâklardan - komünist ocağının zaptı için surların haricin- 'de muharebenin devam ettiği anla- gılmakta İdi. Muharebe şebrin civi | Mes'uliyet kında Barrajos, Canillas ve Canille- | jas kasabaları civarında cereyan et- mekte idi Madrid'in içinde aralarında te- sanüit olmuyan bir çok kimseler mü-| dafma meclisinin — askerleri üzerine ateş etmektedirler. Sant 2045 te birdenbire toj mmitralyöz ve bomba sesleri işitilme- âe başlanmıştır. Bu sesler, — şehrin merkezinden gelmekte idi — Fakat bir kaç dakika sonra sükünet avdet etmiş ve asileri teslim olmağa davet eden sesler işitilmiştir. Gece sedyelerle yaralılar sokak-. Jardan geçirlirek hastahanelere gö- türülmüştür. Müsademelerin nihayet bulduğru| zannedilmektedir. Yalnız uzaktan akseden top ve tüfek seslerinden #ehrin haricinde komünistlerle mü- cadelenin devam ettiği anlaşılmak. tadır. Dün öğleden evvel komünistlere. karşı harekât / başlamadan, komü- nistler Havas ajansının bir muhabi- Tini tevkif etmişler ise de iki saat #onra serbest bırakmışlardır. ASYAN BASTIRILDI. Madrid, 10 (A. A.) — Madridi müldafaa meclisine sadık kalan şark, kolordusu saat 18 te hükümet mer. kezine girmiştir. Asi komünlstler. den 14,000 kişi cümhuriyet safları: Engilterenin Fransaya | Askeri Yardım Vâdi Amerikada Faukal;dğ büyük Ehemmiyetle Karşılandı Paris, 10 (AA) — B. Hore Be| Aeha'nın nutku ile B. Halifax ve| Taley Wood'un dün Lordlar ve 1 kamaralarıda söyledikleri nu hakkında tefniratta bulunan gazeteleri İngiliz silâhlanma- | müttefikan tasvib uıııehîgdıp' e. Le Jour güzetesinde Robers u| #slırları yaziyor: (iki nutuk, mevzularının başka- Jığına rağmen, birbirlerini tamam- | Tamakta ve izah etmektedir. tagiliz bükümetinin - Akdenizdeki vaziyeti muhafaza hususundaki azim ve ka. Tar, ber hal ve ihtimale kargı koya-| Bilecek derecede muazzam bir kuv. vetin meveudiyetini - göstermiyor. mu?) Liberte güzetesinde Dorlo yan-| yor: (ngilizler Avrupa kıtasında mo- Gern bir harbin icablarını anlamış. Jardır ve böyle bir orduyu meydana | getirmek için silâha taallük eden ber geye karşı Adada mevcut ana- Bevi istikrakı yenmeleri isap etmiş. tir. Bundan dolayı kendilerini teb. | Tik ve bu kedar İyi bir yolda tevak- Kuf etmiyeceklerini üüt etmek 14 FExcelelor gezetesinde Paya, yar| ziyor: (iki imparatortuktan birine ta Cavliz halinde Pransa ile ingütere e- | Tasındaki — tegriki mesai — hem âni| Ha de 1914 dekinden daha geniş| | f dekiarasyonu imza 6 elacaktır. Bu vaziyet, her türlü map | Geralarm tehlikesine karşı ea iyi| teminattır.) te diyor ki: Pulaire gazetesinde Bromsalet. | YENİSA Kimdedir? (Baştarafı 1 inci sayfamızda) aşkmı hisseden insanlarının tasvb- bini kazanmış oluyor. Almanyanın| bu eflâhlanma polij fer devletlerin takip etmiş olduğ| siyasetin sebebiyet verdiği yolur daki mukabeleri de doğru buluruz Versay müahedenamesi gerçekten| Wilson pronsipleri datresinde akde) dilmiş olsa Idi dünya — bugün bü şartlar içinde bulunmıyacaktı. Fakat, düne ald mutalâaların da, Alman noktai / nazarını hakh| addetmekle beraber, bugün aym zebeblerin mevcut olduğu, Almanla| 'rın ayni yolda devam etmeleri enki döşmanlarının aki hatalarından b| leri geldiği iddia olunabilir mi? İşte meseleyi bu süretle vaze-| dinee, işin rengi değişiyor. Bugün-| kü Almanya 1919 Almanyası de- #lldir. Versay / müahedenamesinin zencirlerini Alman; parçalamış- zanmıştır. Ordusunu korkunç. bir| getirmiştir. Fazla olarak, yusturyayı ilhak etmiş, Çekoslovak| yayı parçalıyarak oradan da mil- | ya, 1914 den evvelkinden büyük, daha tam, linde ve daha küvvetlidir. Alman-| yaya baş kaldırtmamak için düşü- senmmun'r Almanyaya İsmarlanan tık milletler arası siyasette hiç bir pezmedrmz Yeni Vapurların Muka- şularından korküsü / kalmamıştırı| hariçten hiç bir tehlikeye de ma-| ruz değildir. Sulhtenberi Almanya-ı zün kat tığı fedakârlıklar bugünkü netice-| yi elde etmek içindi. Makül ve hak- ——— İt olan bu netice elde / edildikten| —— (Baş tarafı 1 inci sayfada) Bu projelere göre merkez kadro-| sonra, Almanyanın bir ihtiyacı ka- / Vapurların inşasmdan vaz geçmiş- | ları tamamen değişmekte ve banka- Jabilirdi Ki o da ihraz ettiği hari- kalı dirilme hareketini manevi sa- hada, medeniyet ve beşeriyet da-| zafer ile tetviş etmek. Almanı ni maddi küvvete dayanan ve| ganlanması yüksek bir. beşeriyet| — / Ankarada Almanların bize vere-| — — Yani bu iki idare Seyrisefnin za- idealine imanı ve bağlılığı ile bir.| cekleri tazminat miktarı görüşüle-| manında olduğu gibi bir idare ha- Teşmeden hakikf bir kıymeti hafz o-| cektir. düşmanları olurdu. Halbukt dünya Afmanya-| übelerde vazife alacaklardır. 'nın ağrından tehdid sözleri işitti| kanımu hükümlerine tabi tutulmas | * ve tecavüz emelleri sezdi. Bugün-| üzerine Denizbank teşkilâtında yeni | , , Pu Mücsseselerin - müstakil fen| kü ıztırabın sebebi Berlin - Roma| mihverinden gelecek bir - tehlik korkusudur. Hiç bir. propaganda, bu realiteyi de- bir müessese haline konmasıle atıl hi BİR münakaşa bu resilleri de-) ver Ziye Za b Münürla Basıla | ee Geter Be g gd Hlüleyin Cehti YALCIN — | ©Ğ Projeyi İktisat Vekâletinin tas- | lağıa da bu işleve - biç ballamn Su şirketi satın alınıyor. İzmir Su Şirketinin hükümet-i çe satın alınması takarrür etmiş ve| u maksatla yapılacak müzakere-| lere esas olmak üzere - gimdiden (İngiliz hükümetinin bir ihtil⣠| şirketin mevcut tesisat ve emvali- halinde Avrupa kıtasına göndermek | Üzere 19 firka teşkil etmesinin, ba- Taşın muhafazasına kat'T bir gekilde hizmet edeceğinde güphe edilemez.) Hondra'dan Le Matin gözetesine| bildiriliyor: (Ümümiyetle iyi malümat alan| mahfillerde bu #kşam elde edilen in- tibaa göre, B. Chamberlain Avrupa yatışması için önümüsdeki yaz çık- | Mmadan büyük bir teşebbüste buhus) nacaktır. Bu mahfillerde söylendiği e göre, B. Chamberlain esas gayesi | rilükların tahdidi olacak bir büyük | Gevletler konferansının içtimamı te min için gimdiki aflüh devresinden detlfnde etmek arzusundadır. Bu hu- | oeta Iptidal tetkikata pek yakında | Başlıyacak ve netice belli olur oli başvekil kararını verecektir. Yarı resmi mahfillerin kanaati- e göre, İspanyada harbin bitmesi Becikmiyecek, pek yakında bir ba- cektir. O #aman, ispanyol anlaşmazlığının İzonu, İngitterenin, karşıliklı İtima, d fiyam esamna dayanan sulb| gayretlerini vamtasız bir şekil İip edebitmeni için bir vesile teşiii edecektir.) AMERİKADA TEPSİRLER Nevyork, 10 (AA.) 'ne kıymet takdir edilmesi için alâ- kadarlara emir verilmiştir. “Hioare Beliseha” vun avam kamarasındaki / nutkunu mevzuu bahsederek diyor ki (Bu beyanat ve bilhasa bu be. yanatın harp takdirinde 10 tacilir fırkasının ” Fransaya: geçirileceğini | söylüyen kazmı, Münih'tenberi Av- Tupadan Çelen en ehemmiyetli ha. beri teşkil eylemektedir. Münih'tenberi vaziyet göyle de- | mekte idi. üti: ingilterenin denirde verhava- da aülâhları fazlalaştı. Alddanya vo| veçlilerin bu araziye kat'iyen ayak İtalya ekonomik bakımdan zayıflar. ken Fransada manevi ve ekonomik bir kalkınma vukua geldi. Amerika 'efkârı umumiyesinde de, bitaraflık kanununda değişiklik yapılmasını | doğru bir cereyan hâdis oldu. Bu #uretle her hangi bir hücuma maruz kalan milletler, müdafaaları için İzumlu silâhları piyasamızdan te darik edebileceklerdir. Bütün bunlar, sulhun teesstisii lebine kaydedilmin unsurlardır. bunlar sayesinde kuvvet, kanunlara hürmet eden milletler tarafına geç | mektedir. Yırtıcı ve obür devletler aini yıkmağa - kolay kolay cesaret Nevyork | Bösteremiyeceklerdir.) S veleleri Feshediliyor ukrunda kazanılmış güzel bir| Vereftin şantiyeleri mümessilleri ile| da Akay ve Deniz yolları birleştiri. az. Almanya bunu sulha taraf.| — — Bundan başka inşaatları bitmek /| tAnbul ve İzmir liman işletmeleri,| tarlığı ile ihraz edebllirdi. Eskil üzere olan Etrüsk tipi iki vapurun | Klavuzluk, tahlisiye idareleri de bi-| sırf kendi azim ve| a tesellim edilmesi - gecikecektir. | eT Müestese haline - konulacaktır. iradesi, mesaisi sayesinde müsavat | Bu vapurlar ancak üzerlerinde ya-| İstinye ve Kasımpaşa havuzları da| temin ettikten ve her hakkımı al-| pılacak tadilât müsbet neticeler ver. | Bi tek müdürlük halinde idare edi.| dıktan sonra silâhsızlanmayı ve| diği takdirde devir ve teslim işi e- | İscektir. Bu suretle ” Merkezde bazı| İ sulhü müştereken temin için uza-| tioelendirilecektir. tacağı elde çok büyük bir necabet —— Denizbankın devlet sermayesile| ©4 Kalacak olan memurlar da ye | AN Eski Vali Muhittin Üstündağ_ Hakkında Yapılan İhbarlar (Baş tarafı 1 inci sayfada) — | Jan teftişe müdahale edip etmemesi! heyeti bu ihbar mektuplarını beb- | hakkında emir almak üzere Ankar| gettikleri hususlarda esaslı tetkik- | raya müraenat edecektir. lerde bulunacaklardır. BELEDİYE TEŞKİLAT KANUNU ANKARADAN YENİ MÜFETTiŞ-| — DA TETKİK OLUNACI LER İSTENECEK Haber aldığımıza göre gelen tef- ietanbul belediyesinin Ççok vasi| Üe beyeti burada bulunduğu müd- bir teşekkül olması ve tetkik edile- | detçe İstanbul belediyesi / teşkilât cek mesclelerin yedi velik bir mar | kanımunun tatbikatmı ve Müyaçı ziye malik bulunması dolayısile ba | İra kifayet edip etmediğini de tet-| günkü mevcut kadronun kifayet et | KİK edecektiz. A Biyeceği anaşlmaktadır. Bu gi | , BE teklkat . netleminde derde teftiş beyetinin yeni elemanı | beleüiyelere nazaran bir bususiyet arseden İstanbul belediyesi teşkilt- fanda yapılmazı lâzım gelen değisik- Tiklere dnir bir rapor da hazırlıya- caklardır. ASILSIZ NEŞRİYAT Bir akşam gazetesinin istanbul belediyesinde daire müdürleri ara- sanda yapılacak / değişiklikler hak kında dün verdiği malümat alâka evvelce belediye riyaseti ta-| 4 hlar tarafından hayretle karşılan Tafından istenen ve Nafın ve Dahi. | miştar. Bu hususta yaptığımız tetki | Yekületinin iki müfettii çab kata nazaran mtanbi beleiyos ri maktadır. | yasetini yapılacak Bukadar şümultü Bu vaziyet karşısında teftiş he- | bir değişiklikten katiyen malümat yeti sular idaresinde evvelce yapı. | yoktur Kkisi dün Sular idaresine giderek 'orada da bir mülddet meşgul olmuş- Jardır. Esasen belediye sular idare. | erdir. yi teşkil eden eski deniz mücssese- Bir müddettenberi şehrimizde| leri birer hükmi şahsiyeti haiz ida-| bulunmakta olan / Krop ve Neptün | reler haline getirilmektedir. Bu ara- Alman Rayişbank mümessili Anka- | lecek ve bir tek işletme halinde ida. Taya gitmişlerdir. e olunacaktır. Tine sokulacaktır. Bundan başka 1s- #übeler lağvolunacak ve buradan a- kurulan müenseselerin — mürakabe / Pi Müesseselerde | teşekkül edecek c yiheleri de olane Geğisiklikler yapılmam kararlaşrız | TPT de olacaktır. Tastr. geni kurtar. zaa girüetinin Khi şekiyeci val Denizbank umum müdürü Yu-| aa D | vibine arzetmek üzere Ankarı götürmüştür. İ — |Almanya e Norveç ara- sında Ihtilâf Berlin: 10 (A. A.) — Alman dstihbarat bürosu, yüzbaşı Ritseh- er'in kumandası altında - bulunan| Alman kutbu cenubi heyetinin ce- 'nup kutbunda 360.000 kilometre| arazi keşfetmiş olduğunu ve Al - Yeni teşkilâtın Vekâlet tarafından| tasdik edileceği umulmaktadır. Maarif kadrosu genişliyor Ankara : 10 (Hususi) — Maarif| Vekkleti mektep kadroları hakkın- daki kanuna bağlı cedvelin değiş- tirilmesi hakkında bir kanun pro: Jesi hazırlamıştır. manyanın bu arazi üzerinde Nore| | Kâdro ’;*:'“LV:“““ gel | veş'in hâkimiyetini tanımamakta | İ4"n! genişletmektedir. bulunduğunu bildirmektedir. Yeni kadreda Maarif müdürle. Norveç hükümetinin 4 ikincikâ.| "i 9 fazlasiyle 70 ye Maarif müdür| nun tarihli bir kararnamesi, yeni| MüavİNİ, Muallim ve stajyer say-| | kutup arazisinin bir kısmını, bil -| © 1807 fazlasiyle 6275 ge, kâtip |hassn Alman heyeti tarafından| Ye Memur sayısı da 350 fazlasiyle keşfedilmiş olan mıntakaları iste -| 750 Ye çıkarmaktadır. | Yakalanan kaçakçılar Alman istihbarat bürosu, Nor-| — Ankara: 10 (A. A.) — Geçen ta içinde gümrük muhafa-| dlâtı, Süriye - hududünda; basmamış olduklarını, binaena- Bulgar Başvekilinin Ankara seyahati (Baştarafı 1 mek sayfada) #urette tesbit edilmemiştir. Komşu Başvekii, Ankarada mü- tad ziyaretlerinden evvel Çankaya köşküne giderek defteri mahsumu imzalıyacak, ayni gün şereflerine Ankarapalasta Başvekü Refik Suy. /dam tarafından - bir suvare verile: cektir. Bu suvareyi bir resmi kabul takip edecektir. B. Köscivanof, Ankarayı siya. retlerinin ikinci günü Reisi Cümhur ismet İnönü tarafından kabul olu- gacaktır. Gece Bulgar sefaretinde şerei- 'ne bir suvare tertip edilecektir. BiİR BULGAR GAZETESİNİN NEŞRİYATI Burgaz'da çıkan (Veçerna Poş- ta) gazetesinde son Bükreş içtimaı üzerine bir yazı neşreden meşhur. Bulgar siyasi muharrirlerinden Dr. Burlikof, Türk matbuatının Balkan. könfederasyonu için sarfettiği faa- Hiyeti bilhasaa tebarüz ettirmektedir. Bu arada başmuharririmiz Hüseyin Cahid Yalçın'ın neşrettiği yazılar zerinde duran muharrir, bu faali- 'yetin müsbet bir şekilde neticelen- mesini büyük ümit ve sevinçle bek- demektedir. Çelmslnvuhy_;dîı. Yeni Vahim Hâdiseler (Baş tarafı 1 inci sayfada) vukubuluş ise de Çekler vaziyete hükim olmuşlardır. Bratislavada hürriyet. Bratislaya: 10 (A. A.: — D.N. B. bildiriyor: Şehir halkı, Slovak hükümetinin Prag makamları tarafından azle- dilmesini büyük bir sürprizle kar- gılamıştır. Halkın düşüncesi, bu tedbirin Slovakları, bir hükümet darbesi emrivakii karşısında bırak- miş olduğu merkezindedir. Maa- Mafih bütün resmi binaların fan - darma ve asker işgali altında tu- tulması ve örf idare ilân edilmesi üretile sükün muhafaza edilmiş- tir. Alman gönüllü muhafaza teş- kilâti ile Hlinka muhafızları, im- kân nisbetinde silâhtan teerit o - lunmuştur. Beneş rejimi devrinde — siyasi talepleri dolaş mahpus tuti tariyeti müdafli profesör Tuka ve Slovak propaganda şefi doktor Mach tevkif edilmiştir. Doktor Pisso'nun da bir manastırda hapse- dilmiş bulunduğu söylenmektedir. İşçiler, umuml grev ilân etmiş- tir. Askeri müfrezeler zırhli oto. mobiller içinde sokaklarda dolaş- maktadır. Şehrin hariçle her hemen bütün irtibatı kesilmiştir. Etraftan alman ilk malümata göre, Piştian ve daha diğer yerler- de örfü idare ilân edilmiş ve bazı Kiyseler tevkif olunduğu gibi ros- Mf dalreler askert muhafaza altına alınmıştar. Almanya Rumanyaya Mühim iktisxdi Tekliflerde bulundu Bükreş: 10 (A. A.) — Reyter Ağananın muhabiri büdiriyor: Almanya mrill iküest sesaret müdürlerinden Wohltat'nın riyase: tindeki Heyet tarafından - Bükreş hükümetine Romanya iktasadiyalı: na bağlıyan geniş bir plan tevdi e€ dlmiştir. Bu plan macibince, b day, misir, yemiş ve asire gibi Re. Mmaaya ziral ibracatınnı faslam bir üaş ao modlela Alaaty G findan tamamaiyle sabı ahmacaktır. Plknda Remanya sirestinin ” dürt | senelik Alman otarşi plânına bağ- Tanmı da teklif olunmaktadır. | Buna mükabil Almanya, eksperler gönderecek ve Rumen petrol en - düstrisinin inkişafı için Tazım olan Jeyh bu . mintakaların ” buraları| Otuz doküz kaçakçı, sekiz. yüz| keşfetmiş olan Almanlara ait bu -| on yedi kilo gümrük kaçak mahi e| Tundağunu teyid etmektedir. 22 kilo 500 gram ayuşturucu mad- İngiliz - Çin ihtilâtı —— | 4e, 123 Türk lirası bir eilah otuz| Tokio: 10 (Â. A.) — İngiltere- | mermi, beş kaçakçı hayvanı, 112 nin Çine mali yardımda bulunma- | yesim haysamı e İ y ÇA vu, burada derin bir infial uyandır. | gea Geafaktı T8 bi n ati ve KaaA LA Pat velalbeeidağak seli'le l eee cedkalaçyarayÜimaeSe a P d y a G İyek b a a aa d YG eLL| hayvanı ele geçiritmiştir. te, İngilterenin böyle “dostluğa | İZmirde büyük bir hal adnafi hareketler" de devamı tak. |— İzmir. 10 (A A.) — İzmir gel Girinde Japonya'nın Çindeki İazi.| hir meelisi"dün yaptığı fevkalâiı Tiz menafi hukuküna karşı muke-| bir toplantıda gehirde bir merker belebilmisilde bulunmağa mecbur | hâli inşası için 390 bin lia aartıaı | kalscağım ilüve etmektedir. — | karar vermiştir. Alat ve edevatı temin edecektir. Bu yeni malzeme ile elde edilen pet- Tol fazlasını Almanya alacaktır. Plünda, netice olarak, Roman- yada bir Relchmark'ın 50 - 55 ley olarak kabul edilmesi talep edil - mektedir.