2 Aralık 1950 — Cumartesi Yeni İstanbul'un KUPONU TAHSİL KUPONU | Beyoğtu - Müeltif Önüdesi 6 <X. SİYASİ İKTİSADİ MÜSTAKİL Yıl 2 — Sayı 367 — 10 kuruş YENİ İSTANBUL Posta Kutusu : 4Â7 - İstanbul. Telgraf Adresi : Hetlo, İstanbul Telefon : 44756 . KAT Santral Tei eden: Hahfb Edib - TÖREHAN 1000 SBant 1000 Sank 1000 Sant 1.008 1000 Saat 1000 Bamt 1000 Sai 1008 1000 £ 1000 1000 YooOl. 1000 1600 . 1000 Tenkidlerimiz İEMLEKETİMİZ gibi altı a- İsır mutlakiyet içinde yaşa- yyan bir yerde tenkidin mâna ve mahiyeti çok başka anlaşılır. Halkın bütün hayat ve istikba- li bir veya birkaç kişinin du- dakları arasında dolaşan sözle- re bağlı olduğu zamanlardı tenkid iyi niyetlerle yapılsa bi le çok defa hoş görülmediği gibi sırasında da, tenkidi ya- panın mukadderatı tehlikeye düşer ve bu, medeni cesaretin gevşemesine yol açardı. Bundan başka yapılan ten- kidler hakkında hüküm yürü- tenler bir veya bir kaç kişiye münhasır kaldığından bu ten- kidler de dâha ziyade bir iftira veya şantaj mâhiyetini almak geklinden sıyrılmış değildi. Meşrutiyetin ilk günlerinde esen hava; memlekette çok #usmadan ileri gelen bir tenkid #ausayışı şeklinde kendini gös- termişti. Ancak altı asırdan be- Ti devam eden alışkanlığın te- #irlerini birden bire gidermek Kabil olmadığından bu tenkid- derde şahsi husumetlerin, raki- bi ezmek emellerinin açık izle- Fini görmek mümktndü. Çok az sürmüş olan bir hür- tiyet havasından sonra memle- kette hürriyet, adalet, eşitlik adına birtakım baskılar türe- miş ve tenkidlerimiz yine kuv- weti elinde tutanlara karşı ya- pulan şikâyet ve iftiralar hâlini Almıştı. Bundan sonra gelen muharebeler, heyecanlı za- manlar, tenkidin lüzumlu veya Tüzumsuz olduğunu düşünmek fırsatını bile vermemişti. Büyük Atatürkün, tek parti- B bir cumhuriyet idaresinde, birçok tenkid ve münakaşala- Fa taraftar olduğunu, hattâ bunları çok iyi karşıladığını bi- liyoruz. Biz o zamanlar yazdı- Zımız yazıları şimdi tekrar göz- den geçirdiğimiz vakit bir hay- H tenkidler yapmış olduğumu- zu ve hiçbir yerden €n ufak bir zZarar görmediğimizi söylemek mecburiyetindeyiz. —Demokrasi -cereyanının baş- ladığı zamanlardan - itibaren bısınımızda pek çok neşriyat yapıldığını ve şimdi de yapıla- gelmekte olduğunu görmekte- yiz. Gerek seçim zamanlarında ve gerek şimdi yapılan tenkid ve münakaşaların bir. çoğuna basını en serbest, demokrasisi en eski ve kültürü en yüksek memleketlerde bile tahammül ve müşahede edilemiyeceğini kolaylıkla ispat etmek imkân- ları vardır. 'Tenkidin memleket ve - bil- hassa demokrasi hayatında en faydalı ve lüzumlu bir şey ol- duğunu bugün kabul etmeyen insan kalmamıştır. Ancak bu tenkidlerin yıkıcı olması ve eiddi bilgi ve müşahedelere is. tinat etmemesi bizim gibi de- mokrasi hâyatına yeni girmiş bir memlekette faydalar temin edecek yerde bilâkis zararlar yapmaktadır. Temelsiz. fısıltı- lar, dedikodular tenkid sayıl- mamalıdır. Bir mütalâanın ten- kid olabilmesi için bir çok es h şartlara sahip olması, şahsi- yat bataklığına düşmemesi ve dâvanın umumi bir cepheden ele alınması lâzımdır. Bunu, düşünen ve eli kalem tutanlar- dan istemek her vatandaşın hakkıdır. Fakat memleket ka- nunlarının ve âdil Türk mah- kemelerinin bu işde gösterdik- leri hassasiyet daha mühimdir. vatandaşın haysiyet ve gerefi ve bilhassa yarınki mu- kadderatı üzerine tesir edecek mahiyette olan iftiraları lâyık olduğu veçhile cezalandıracak ve bu suretle yeni fesat ve iftiraların husulüne meydan vermiyecek tek yerimiz mah- kemelerdir ve onlar Türkiye Cumhuriyeti devrinde tarafsız- lıkları, âdil düşünceleri ve ver- dikleri iyi hükümlerle milletin ve herkesin emniyet, itimat ve saygısını kazanmış olan mühim at müesseselerdir. Habib Edib - TÖREHAN Koredeki Birliğimizin durumu Kanlı savaşlardan sonra Pyongyang'a çekildik Askerlerimiz şehre, yaralılarını sırtlarında taşıyarak geldiler Kahramanca müdafaanın derin akis'eri Pyongyang, 1 LA (United Press) — Türk askerleri kanlı mu- harebe sahasından yaralılarını sırt Jarında taşıyarak küçük gruplar ha. 50 mil yürüdükten sonra bu- geldiler. Komtnist - çemberin urtulduktan sonra İkinci A ler aç, yorgün ve muvaffakı çarpıştıktan sonra geri çeki Mecbür. kalmanın verdiği — teessür içindeydiler. Bütün bu hale rağmen silâhlarını ve yaralılarını — birlikte getirdiler. Yaralılar yol boyundaki Bastahanelere yatmak istemiyorlar, kendi tugaylarını özlüyorlardı. Tu: gay Komutanı General Tahsin Y Zıcının irtibat subayı Yüzbaşı İsma il Çataloğlu vaziyeti şöyle izah et. l “Kunuri'de tekrar toplanmak 0- 'zere müharebeler vererek oraş kadar geldik. Fakat toplanmamız vakit kalmadan Çinliler yine yetis- G General oradan da ayrılmamıza karar verdi ve askerlerine Pyons yang'a doğru orada mak üzere dağınık şe geçmelerini emretti. Fakat bu emri tatbika geçmeden önce Sun #on yolu Üzerindeki ablukayı kır- Mağa çalışan birliklere yar memiz talimatını aldık. Cephane ve yiyecek yokluğuna reğmen verilen Emirlerin hepsini yerine — getirdik. İşte hikâye budur. Generalin emri veçhile dağıldık Ve Yürüye yürüye “ Burayk geldik: Yaralılarımızın - çoğunu sırtımızda getirdik.” Fakat bütün — bunlara — rağmen Türkler yeniden — teşkilktlandıktan sonra ilk fırsatta tekrar Çinlilerin karşısına — çıkacaklarını - söylüyor- ir Avam Kamarasında 'Dün Kamarasında cereyan eden Müzakerelerde Muhafazakâr — say- /lardan Henry Hopkinson, Korede tugayının ahramanca hareketinden,, — Bit le bahsetmiştir. Hopkinson söz. lerine şunları ilâve etmiştir: “Senelerden beri kendi toprakla- ını müdafaa için tam seferber bir halde bulunan bu birliğin daha ön- ce, Birleşmiş Milletler - dâvası uğ- Tuna savaşmak Üzere kendini uzak topraklarda dövüşür bulması heye- can verici bir olaydır.. Amerikadaki akisler Dün sabahki New-York Herald Tribune'de, Seul'daki hususi muha- birine atfen gu yazılar çıkmıştır. 'Biraz talih eseri, fakat esaa iti. bariyle Türk birliğinin kahraman. <a dövüşmesi neticesi, Kunuri kasa- basının kuzey ve batısındaki Bir. leşmiş Milletler kuvvetleri gece bas. madan kasabanın dar - sokakların. dan düşman çemberine düşmekt kurtularak geçmekte idiler: Bu vâdide hayatlarını sayarcasına — dövüşüyorlardı. ,Buradaki Türk tabur kumandanla. ndan biri, durumun vahameti do- Jayısiyle kendisine geri " çekilmek dizere verilen mütevali emirlere al- diriş etmiyerek muannidane sava. Byordu. Şehrin doğusundaki İngiliz Tugayı bu esmada ağır bir baskı al. 'tında bulunuyordu. Geceleyin arka M çevrilen sekiz yüz. kişilik bir 'Türk taburuna kumanda eden İs. tanbullu. Binbaşı - Mithat - Ulunla kendilerini saran Çinlileri, — süngü hücumu ile yararak ve kırkını süin. Eüden geçirerek püskürtmüşlerdir. Türk binbaşısı, ricat İçin — verilen emirleri kahramanca — reddelmekte devam etmiştir. Atlantik Paktı askeri şefleri toplanıyor Washington 1 (Unitea Presa) — İyi hâber alan kaynak lardan bildirildiğine göre / General Eisenhover'in komutası altında bir a Ku şefleri gelecek hafta başında Lon. dra yahut Washingtonda bir top: İK Paktı Jantı yapacaklardır. Ai Enter Reğ Ceniler Deris. TRUMAN VEMTLEE MÜLAKATI B. Britanya Başbakanı salı günü Truman'la görüşecek Lonâra, 1 (AP) kikada alınan bir Birleşik Amerika Cumhurbaş- kanı Truman'la dünya buhramı ında hayati müzakereler- unmak Üzere pazar gü- Washington'a hareket ede- cek olan Büyük Britanya Baş- bakanı Attlce cumartesi günü Londrada Fransa - Başbakanı Rene Pleven'le görüşecektir. Washington, LA A, (United Press) — Başkan Truman ve İngiltere Başbakanı " Clement Attlee, birkaç güne kadar bu- da bir görüşme yapacaklar: dır. örüşmede 3 üncü dünya harbini önleme çareleri müza- kere edilecektir. Beyaz Saraydan — bil ğine göre Clement Ati Washington'a geliş tarihi res- men bügün bildirilecektir. 'İyi haber alan çevrelere zö- ve Başkan Truman ile- Cle- ment Attlee arasında — müza- kere edilecek noktalar şunlar. dır; 1 — Kore harbinin aldığı yahim vaziyet ve atom bom: basının hangi dürümda kül- danılacağı — B Avrupanın silâh- dandır $ — İşbirliği meselesi. Washington, © ALA. (AFP) — Beyaz Saraydan — resmen bildirildiğine göre Truman ve Attlee salı günü görüşecekler. dir. Köredeki askerl harekâtin bir tarihçesini vermekte olan yukarıki haritada L numara ile kızılların 25 haziranda zi- riştikleri istilâ — teşebbüsünde fakip edilen yol, 2 numaraylı T eylüldeki Amerikan cephesi, Na 3ite ti Tefik çıkarması, No & ile Müttefik İleri harekâtı, No, & eylülde Güney Korelilerin inci arz dairesine vardıklar w, No: 6 18 ekimde Güney Korelilerin Hamhunz'u lerini ve 7 numara da kı rın başşehri Pyongyan; ekimde İşgalini zönter dersi ” verin, SUlbül tesis edecekleri bir anda komünist Çinlilerin işe müda- haleleri netlcesinde müttetik hatları Pyongyanz'ın 25 mil küzeyine kadar / gerilemiştir. Son gelen haberlere göre tu: . Dü şehirde — bulun. Hindiçini hududunda Komiiniltıhşıdılı 750.000 — kişilik — Komünist Çin kuvveti - hudut yakınında toplandı Küzey / Hindiçinideki küvvetleri / kuman tâyin edilen Gi anoi, 1 (YİRS) ırlarından. öğre nnist Çi kınlarında küvvet tahşit etmiştir. Bu kuvvetin 400,000/ kişisi Yunnan ve — 350,000 kişisi de Kwangsi eyaletinde bulun- maktadır. İstihbarat udü ya: Komünist çembe birlikler, Pyongyang'da toplanıyor 'Tokyo, 1 (YİRS) — Kuzeydoğu rede 100000 Komünist Çin aske- K rine karşı koymakta olan 20.000 ki- #ilik Amerikan kuvveti bugün de kanlı çarpışmalar yapmıştır. Üstün #sayıda Çin tümenleri — tarafından muhasara edilmiş olan 1 inct Deniz Piyade Tümeni, çemberi yarmaya çalışmaktadır. Düşmanın ağır topçu ateşine rağmen, tümen Şosin'in d Rusuna doğru kaymaya muvaf' olmuştur. Aymı şekilde çember içi- 'ne düşmüş olan 7 inci Amerikan Tü. Menine mensup birlikler de şiddetle çarpışarak kurtulmaya çalışmakta- ırlar. Komünistler, 7 inci Tümene itmekte olan takviye kuvvetlerinin de ilerlemelerine mâni olmuşlardır. Son gelen haberlere göre Mançurya hududunda bulunan 7 inci Tümenin öncü birlikleriyle Şonjin lmanının kuzeyindeki Güney Kore kuvvetle: rinin seller gibi gelen Komtnist Çin hülcumları karşısında geri - çekile- cekleri tahmin edilmektedir. ? nci Amerikan 'Tümeni ve İngi- liz Savaş Birliği de bugün düşman hücumlarından kurtularak — Pyong: yang'ın 25 mil küzeyindeki mütte: fik hatlarına ulaşmıştır. 200.000 ko- nünist Çinlinin toplanmakta oldu. #u Kuzeybatı Kore cephesi bugün Sakindir. Uçak raporlarından anla- yıldığına göre, Kunurinin güneyinde 10.000 kişilik bir komtnist Çin kuv- veti Birleşmiş Mihletler — hatlarına doğrü İlerlemektedir. Bildirildiğine göre, komünist çe- te kuvvetleri Pyongyang'ın 12 mil kuzeyinde harekâtta * bulunmakta- dırlar. Ayrıca Pyongyang havalisi de mühtemel bir indirme harekâtı için bombalanmaktadır. Bugün mil- liyeti tâyin edilemiyen bir uçak Pyongyang üzerinde uçarak şehri bombalamıştır. Fransız kahinesi güven oyu aldı Paris 1 (YİRS) — Başbakan Ple. ven bugün Franaz Milit Meelisin. den güven oyu almıştır. Bilindiği üzere, Pleven Kabinesi geçen hafta Savunma Bakanı Moch'un yüce di vana verilmesi kararlaştırılınca is. Tifasını vermiş ve” Cumhurbaşkanı bunu kabul etmemişti. Bugün Mec lis kabineye itimat reyi vermiştir. Fragsiz Milii Meclimi 184 muha- life Köleşi 247 oyla Pleven Hüküme: Gİ. Mac Artlı_ur_: “Vaziyet eğildir 9” A_,diyn[_ aa rinden kurtulan Diğter taraftan bitiin bir durum- da bulunan İngiliz, Amerikan, ve Güney Kore kuvvetlerinin kur. dükları müdafaa hattına doğtu tankların da desteklediği büyük ko- münist Çin kuvvetleri - ilerlemekte- dir. Mae Arthür “Vaziyet ümltsiz Washington, 1 (AP) — Korede çarpışan Birleşmiş Milletler kuvvet leri Başkomutanı General Dougla Mac Arthur bugün sunduğu bir ra- Porda, Koredeki askeri — dürümün #elddi ve nazik olmakla beraber Ü- tsiz olmadığını,, beyan etmiştir. illi Savunma il lıxu:'en için Truman 18 milyar istiyor aa S siğt Ki desteklemek için bu meblü; lüzumlu olduğunu belirtti Washington, 1 (YİRS) — Başkan 'Truman bugün Korede çarpışan ve dünyanın diğer bölgelerinde de çık Ması muhtemel harplerde çarpışa- cak olan Amerikan askeri kuvvet lerini hazırlamak ve finanse etmek fizere Kongreden 17,800,000,000 do- larlık ek tahsisat talep etmiştir. Bu miktarın 16,800,000,000 dolarının keri kuvvetlere ve 1,050,000,000 Jarının da atom İstihaaline ayrıla- cağını belirterek tahsisatın acele ©. Jarak kabulünü istemiştir. 'Truman Kongreye yolladığı me- sajda, dünyanın gayet nazik anlar Keçirmekte olduğunu ve Amerika- nin Birleşmiş Milletleri destekliye bilmesi için istenen meblâğın te minine lüzum olduğunu kaydetmiş. tir. Başkan, — Komünist Çinlilerin Korede giriştikleri harekâtın. Bir. leşmiş Milletlere karşı koymak v. Koreyi mahvetmek gayeleri güttü. Zünü ve bunun Moskova ile ilgili | bulunduğunu İlâve etmiştir. B. Millet Meclisinin dünkü toplantısı Kore hakkındaki gensoru I aralıkta görüşülece İnönünün takriri okunur okunmaz, Celâl Yardımcınm, milletvekillerinin gündeme İtiraz haklarına dair sözleri Üzerine kürsüye gelen İnönü, takririnde kâfi sarahat Meclis, önergeyi lade etti bulunduğunu söyledi. Fakat Ankara, 1 (Husust muhabirimiz bildiriyor) — Büyük Millet Meelisi Refik Koraltanın Başkanlığında toplanmıştır. - Zonguldak Mülleti kili Hüseyin Balık tarafından ve- rilen bir sözlü sorunun sual sahi Mecliste olmadığı için kon yacağı anlaşılmış, gündemi maddesi olan Malatya Mi İsmet - İnönünün — Başbal dış Politikamız ve memlej mümt emniyeti hakkında gensoru açılmasını isteyen takririne geçil- miştir. Takrir okunur — okunmaz Ağrı Milletvekili Celâl — Yardımcı söz almıştır. İç Tüzüğün 89 uncu madde&i milletvekillerinin gündeme itiraz haklarına dairdir. Celâl Yar: dimcı bu maddeye dayanarak söz söylemiş, İsmet İnönü imzalı tak- ririn tüzük târiflerine göre açık olmadığı için gündemden — çıkarıl- ması gereğtiğini bildirmiş, bu yolda bir de takrir vermiştir. Celâl Yar: dımcı bu arada muhalefetin istedi- #i konuşmanın Mecliste yapılması. 'Tu kendisinin de samimiyetle arzı ettiğini söylemiş, fakat bunu İç Tü- zügü zedelemeden yapmak için mu: halefetin bu takriri. tamamlayıp tekrar getirmesini rica ediyorum, demiştir. Celâl Yardımcıdan sonra İsmet İnönü söz alıp kürsüye gelmiştir. Eski Cumhurbaşkanı, Mecliste mil- Jetvekili olarak ilk defa konuşuyor. du. Söylediği sözler Meclis zaptına gü süretle geçmiştir: “Muhterem arkadaşlar, İç Tüzüğün 157 nci maddesinin ilk - fıkrasını aynen okuyacağım: hakkında Başbakar dara gensoru açılmı teklif eden bir milletvekili başi gensoruyu - gerektirecek işi açıkça gösteren bir önerge verir. Bu önet ge Kamutayda okunduktan sonra kabul edilmesi yahut reddedilme: görüşmesiz gösterme oyu ile karz daşır." Biz zannediyoruz Ki gensoru hak- kında görüşme herhangi bir suretle SRFtökiman Tn gASA RE dem ki bu hususta bir müzakere çılması filli olarak Büyük Millet Meclisi tarafından tasvip buyurul- Mmuştur. Bu husustaki fikrimizi söy. liyeceğiz. Dış politika — meseleleri hakkında -Hükümetten gensoru i: temek, gensoru İçin gerekçe ve kâ- 'mek demektir. Dün- yanın her yerinde umumt müzakere u böyle muayyen meseleler üzerinde tahrik edilir. Bundan faz- Ja olarak bizim takririmizde mese. leyi aydınlatacak ve görüşme esas. Jarını tavzih edecek işaretler vardı Dünyada bugün harp sahasında ve iyaset sahasında büyük hâdiseler vuku bulmaktadır. Bu hâdiseleri. (Üsülden Bahsediniz sesleri). Başkan — Paşam milsaade eder misinz, yalnız esasa girmeden usul Meselesi hakkındaki noktal nazarı- 'nizı Jütfediniz. Onun Üzerine Mec. listen bir karar alınacaktır. İnönü . Başkan müsnade ederse mevzu içinde bulunuyoruz. Benden evvel usul hakkında müzakereyi açmış olan arkadaşımızın arzu et. tİZİ cevabi verdim. Onu izan ede. Ceğim. Gensorü açılmam için İleri Sürülen sebebin açık olm edilmiştir. Şimdi bu sebebin açık olduğunu — arzediyorum. — Dünyadı İÇİNDEKİLER İKİNCİ Uzak-Doğu ihtilâfı Sami Kohen ÜÇÜNCÜ Polis 1.. Bedii Faik DÖRDÜNCÜ Şaraplık üzümlerimiz ve şarapçılığımızın durümü Prof. Dr. K. Ö. Çağlar Bakanlar Kurulunun mühim toplantısı Cumhurbaşkanı, toplantıya fâsılasız başkanlık etti Ankara, 1 (T.HLA.) — Bakanlar Kurulü Bugün sabahtan — itibaren gece geç Vakte kadar toplantı ha- linde bulunmuş ve — çalışmalarına, devam etmiştir. Bakanlar Kurulunun bugünkü top. Jantısına dalmi sürette Cumhurbaş- kanı Celâl Bayar başkanlık etmiş tir. Bu uzun süren müzakerelerde Börüşülen esas meselenin bütçe ©- zZerindeki son çalışmalardan ziyade 'son günlerde yeni ve mühim safha- lar arz eden diş meseleler. olduğu tahmin edilmektedir. ——— — büyük hâdiseler oluyor. Bu hâdise- lerin Türkiyenin siyast ve azkeri emniyetine tesiri var mıdır. Bunu öğrenmek istiyoruz. Eğer varsa bu. 'na karşı Hükümetin mütaldaları ve karşı tedbirleri nelerdir. Bunlar - zerinde Konuşmak istiyonua. (Tak. rirde bunlar yok sesleri). — Müuhterem arkadaşlar. Vazt yet budur. Önergemizin iç tüzüğün aradığı şarllara uygun olduğu zan- nındayım. Bunün kabül — edilmesi veya edilmemesi Büyük Meclisin Yüksek takdirine kalmıştır. İnönü kürsüden inip yerine otur. duktan sonra, Başkan, Celâl Yazı dımcının takririni okutup reye koy- Mmuştur. Bu takrir çoğunluğu teşkil eden D. P. mensubu milletvekilleri- 'nin oylariyle kabul edilmiştir. Gündemin üçüncü hir Milletvekili Osma Kemal Türkoğlunun Kore meselesi. 'ne dair Başbakanlıktan — gensoru hakkındaki takrirleri 1di. Başkanı takririn iç tüzük hükümlerine uygun — olduğunu ve Müzakeresiz reye konulacağını söy- dedi, eller kalktı. Kore — meselesi hakkında Hükümetten gensoru a- çılması bir muhalif reye karşı çe Zunlukla kabul edildi. Bunun üze Tine Başbakan Yardımcım — Samed Ağaoğlu kürsüye geldk — Şunları göyledi:. Hükümetin huzurumuza aralık ymın 11 inci pazartesi günü gele- Tek bü gensoruya cevap vereceğini LİSAN MESELESİ ÇIKMAZA GİRDİ (Gazeteler) SAYIN BAYLAR ! DEVRİMCİLER SALT UYDURMA TERİMLERLE BOĞAL DİLİMİZİ YIKMIŞ. LARDIR.. TOPLUMUN GE. NEL OYU DİL DEVRİMİ- NE KARŞITTIR.. MÜHTEREM BEYLER.! USAN İNKİLÂBI EL- ZEMDİR VE ESBABI Muci, BESİ GAYRİKABİLİ İNKÂR. DIR.. MERTEBEİTEMEDDÜ. NÜMÜZ BU İNKİLÂBIN YE. KÂMÜLÜYLE YÜKSELECEK TİR. ARAP SACI KI Yeni İstanbul, okuyucularına DEKLİİ 1.000 saat hediye ediyor Bu 1.000 saatten 100 tanesi muh- telif saatler olacaktır. Bunların her gün markalarını ve Avrupadaki satış fiyatlarını sıra ile gazetemiz- de hbulacaksınız. Bugün 3 üncü sayfamızda 4 talihli okuyucumuza hediye edilecek saatin izahatını bu- lacaksınız. Bu saatler, bütün ömrü- nüz boyunca kurmak göstermeden çalışacak saatlerdir.