14 Ekim 1950 Tarihli Yeni İstanbul Gazetesi Sayfa 2

Sayfa 1 Hukuk tetkikleri İktisadi hayatımızda hamle yapabilecek iki rehin şekli İrat senedi ve ipo Dr. İEDENİ Kanunumuzun bazı mücs- seseleri vardır ki, bunlar Türk ca- mlasının bünye Ve ihtiyaçlarına Maktan ziyade, mehazımız İsviçrenin Adet ve ananelerinin birer makesini teşkil etmektedir. Ve bittabi, o nispet- fe de dar veya geniş bir tanzim tar- zına sahip bulunmaktadır. İnkılâp senelerinin mtoşli başlanızı: cında, memleketimizin uzun tarihi te- kâmülü. hukük dünyamızın yıllardır. tatmin olu Bülmeksizin, İsviçreden kül he fercilme ve İktibas olunan Medeni Ka Bunumuz, buna rağmen, çok ileri hü- Kümleriyle, 'Türk inkılâ; darlığını yapmıştı Hattâ bu alemdarlık a yakın bir Uzun olan bu tatbik yıllarında kendi Bünyemize uyan hükümleri ile uyma- yanları açik bir tarrda belirdiği hal: de, Medeni Kanunumuzda yapılması Saruri en ufak bir tadile dahi müsaa- de etmemektedir. “Ancak bu vakın yanında şu hakika. ti de teslim etmemiz lazımdır:. Bi Mülesseselerin, yıllardan beri yaşıyan kukuk Alemimizde ver alamayışının #ebebi, onların bir kısmının bünyemi- Ze uymayan mahiyetleri ise, bir kıs: minin da memleketimize — tamamen Yabancı ve yeni bir müessese olarak Zelişi, İktisadi veya İçtimal . hayatı: Muzda yapacağı büyük — hamlelerin Halk efkârınca meçhâl oluşudur. Hükümleri, Medeni Kanunumuzun 812-843 üncü maddeleri arasında t zim edilmiş bulunan (İrad senedi) ve iotekli borç senedi) şeklindeki cay Timenkul “rehinleri, işte tatbikattaki kıymet ve mahiyetleri hakkiyle anla- sılamadığı İçin müattal birakılan bu Bevi hukuki müenseselerimizin — ikisi Ve herhalde en mühimleridir. Malüm olduu üzere gayrimenkul “Muayyen bir alacağı bir cay- Timenkulün kiymetinden tercihan İ fifa hakkını bahşeden fer'i bir ayni haktır.” Demek ki, bu hak, alacaklı. ya, merhun. gayrimenkulün * paraya Wervrümesi ve bu süretle alacağının Çahsili hususunda — İcabinda herkene karşı, bahisus. gayrimenkul sahibinin diğer alacakılarına karşı da derme- Şan edilebilecek bir rüchan ve takin Salâhiyeti. bahşetmektedir. Evvelki hukukun mütenddlt tevaiki akitlerine mükabil. Medeni - Kanunu- muz, ancak üç şekli “gayrimenkul ehni tanzim etmiştir. Ayni hakların Mmahdutluğu premsipinin bir. neticesi olarak, kanumun tecviz ettii bu ç nevi harlcinde bugün, başka bir tarz gayrimenkul rehni tesi etmek müm: Kün değiidir. Bunlarna ipotek, ipotek- Ji borç senedi ve irmd senedidir. İpoteğin bariz vasıflarından biri de, Tazında barçlm ölder mallarına ' “müracaat İmkânını vermesi, vani bor artık rehinsiz bir alacaklı sıfatiyle — tahsil imkânını halz bulunmaktadır. Gerek ipotekli alacaklının, merhun gayrimenkul üzerinden kendi nlacağı: ni İstifa etmedikçe diğer şahısların 6 maldan alacaklarını alamayışları, ge- yek gavrimenkulün, tevsik ertiği al; cağın tamamını karşılayamaması ha. linde borçlunun diğer emvaline müra- caat imkânını halz bulunması, bu mil. eşsesenin, — gavrimenkul rehinlerinin Afa ettiği Iki fonksiyondan (teminat ve tedavili fonkslyonlarından) temi- mat safhasını ön plânda — tuttuğun göstermektedi Zira İpotek, tedavüilü mülterem 9. mayan hususlarda tevesslil — olunan bir yoldur. Ve bu sebeple ipotekte, ta- Dü memuru alacaklıya tedavül kabi. Tiyetini halz bir senet vermekle mü- kellef değildir. Arzu halinde verilen (potek belgesi) e sadece hu avni hakkın tapu klciline şerh. verildizini Kösteren bir vesikadan ibarettir. Süphesiz ipotek de, alacağfın temli Ki yolü ile haşkasına — devredilebilir. Fakat kiymetli evraklardaki gibi, te- davtil doğrudan doğruva olamaz. Halbukl, yukarıda da işaret ettiği- mİz gibi. ayrimenkul — rehinlerinin teminat fonksiyonu vanında veya ». munla beraber bir de tedavtil fonksi- yönü vardır. Bü, / gayrimenküllerin mütedavil bir kıymet haline konulma: S1 fonkalyonudur. Böylece bir gayri- menkulün değeri, sadece ona bağlı »- Tarak sabit bir vaziyette kalmıyncak, bilâkis ticari hayatta tedavül edebi. tekli | borç senedi Feyzi Necmeddin FEYZİOĞLU bir kıymet haline ifrağ edil- inacaktır. İşte bu Imkânı biz, ni ifa eden . feminat ve — tedavül 1 kolkola yürüten 1po- Dorç senedi. ve İrad kenedinde görmekteyiz. Esasen gayrimenkul mülkiyetine 1- tiraz eden iktisatçıların en kuvvetli mesnedi, büyük sermayelerin muar- zam birer bina şeklinde tecesslm et bir vaziyete düşürülmesi “senedi veya İpotekli borç senedi gekillerinde, gayrimenkullerden kro- di temini ve Bu kredi ile başka ticari İşler yapmak. İmkânına kavuşulaca- di için, yukarıdaki l ı mesnet, 'de yıkılmış olacaktır. gerek İrad senedi, gerek tekli borç senedi, bir taraftan bütün gartlarını havi bir gayrimenkl rehni Yasfını taşırken, diğer taraftan — da ftapka bir esham, tahvilat gibi kıyme Ü evrak mahiyetini. Gayrimenkül — değerler sabit kıymetler h: Onları mütedavil, istifadeli, elverişli bir hale koymak " arzı faşıyanlar İçin İse, bu İki rehin şek- linden daha müsalt bir Imkân ve fır- at bulunamaz. Öyle bir zirai işletme sahibi tasav- vur edelim KI, çiftlifinden sadece vi- ral bakımdan değii, aynı zamanda ik- tisadi bakımdan da İstifadeyi düşün: mektedir. Bu düşüncesine, zayrimen. kalünü bir ipotek şeklinde terhin et mekle tam mâünasiyle — kavuşamaz. Fakat çiftllğini bir irad senedi — ile fakyit ederek, hisse senetlerine tah- vil eylerse, güyrimenkulünün kıyme- Hi mütedavii bir sermaye haline ko: nulmuş olur. Zira bu senetler, piyas kıymetiyle tedavül edecek, senedi Sülmalini İsteyemiyeceklerdir. #ebeple de, cazibeyi temin İçin fairle- Ti yüksek olacaktır. Yalnız hemen tebarüz ettirelim ki, İrad senesinde de tedavül fonkalyonu önde, teminat fonksiyanu arka plânda, bırakılmıştır. Çünkü Irad senedi yo: Tiyle tesik olunan bir gayrimenkul reh. ninde borç şahsi değil, aynidir. borçlunun mesuliyetinin. hududu, dece 0 gayrimenkulün kıymeti ile mu. kaşyettir. Bu kıymet, borcun tama: Mi karşılayamasa, bile, alacaklılar, borçlunun diğer emvaline müracat edemözler. - Gerçi kanun vazı, — bu mahzuru gidertmek için, ihraç olu- nacak Irad senedinin âzami miktarını uygun bir nispet dahilinde tesbit et- miştir. Fakat buna rağmen, burada alacaklı hakımdan bir çekinme sebe- bi mevcuttur. İrad senedi. bakımından diğer bir mahzür da, bu rehin şekliyle sadece ziral gayrimenküllerin. evlerin ve hir de Üzerine bina İnşa bdilecek arsala- Ti takyit olünabilmesidir. Halbüki, İpotekli bore senedinde, 'ne İpotekte görülen (bir kıymetli ev- rak gibi tedavül edememe mahzur İpstekli borç senedi. hem bir 1po- zek gibi şahsi bir böre tevlit edee hem de bir irad senedi gibi, piy bir kıymetli evrak sıfatiyle tedavül eyler. İpotekli borç senedinin. tesin olunamıyacağı hiçbir zayrimenkul de yoktur. Demek oluyor ki, bu son şekli, hem alacaklılar, hem de borçlu bakımın- dan gayet caziptir. Çıkartılan senet: ler emindir. Zira ne bir şartı, ne de ymukabilinde bir şey Iaat kaydını ih- tiva etmemektedir. Her Iki senet de tapu memuru ile salâhiyettar hâkimin gayrir kulün resmen takdir olunan kıymeti. ni tecavliz. edememektedir. Bu. kıy metlerin lâzım gelen Ihtimam ile tak: dir edilmemesinden İse hazine dahi mesul n Okuyucularımız. bu İki buküki mü- essesenin bütün hüküm ve husuniyet. derini, bir tek makale icinde izah et mek İmkânsızlığını takdir edecekler. dir. Fakat bu kadarcık tafoliht dahi gösteriyor ki, bilhassa inotekli borç senedi, borclu ve alaca dan gayet emin adı gayrimenkülleri ticaret Aler Tüklemekte, onun donmuş Mmütedavil bir sermaye haline İfrağ ŞEHIR HABERLERİ gölir küyeri Dolmabahçe ve muhacirler Dolmadahçe Sarayı halka a- çıldı. Fakat, Saray, ancak haftada bir gün perşembe günü siyaret edilebilecektir. Bunun için de pazartesi günü gidilerek şahsi duhuliye kartı almâk icap ede- cektir. Ayrıca bir nokta var. Saraya, ancak 300 siyaretçi ka- Bul ediliyor. Herhalde bumun i dari sebepleri olsa gerektir. İstanbulun en güzel sahille rinden - birinde müstesna bir manzara kucaklayan — Dolma- bahçe Sarayını — ziyaret — için, meraklılardan bir ücret alına- cak değildir. Bu havadisi gazetemizde 0- kuyan Kadıköylü bir “Hanım- efendi” dün erkenden — telefon ederek dedi ki — Benim bir fikrim var. Dol- mabahçe Sarayını siyaret eden derden duhuliye olarak ücret a- dmmalı ve bunu — mühacirlerin terfihine tahsis etmeliler. Bu noktayı yazarsanıa memnun o- dacağım. Bu hassas okuyucumuzun ar- zusUNU yerine getiriyorum. Fi- kir öldden güzeldir. Aymı — za- manda, Sarayı ziyaret günlerini de, kabil olduğu kadar çoğalt- malıdır. Böylece hem - siyaret, he bir yardım temin edil- mig olur. BİR İSTANBULLU Hava vaziyeti Dün şehrimizde hava yeniden bozdu. Hararet 9 dereceye kadar düştü Şehrimizde —dün hava. birdenbire soğumuş ve zaman zaman yağmur yağmıştır. En yüksek suhunet 17,5 'en düşük suhunet 9 derece olarak tes- bit edilmiştir. Son 24 saat içinde yurdumuzda ha- 'va Doğu ve Güneydoğu — Anadoluda, Trakya, Marmara ve Karadeniz kıyı larında çok bulutlu ve yer yer y diğer bölgelerde açık geçmiş- Yağışlar yağmur şeklinde olmuş- Son 24 anat içinde yağış miktar metrekarede Zonguldakta 26, Karşı 22, Karadeniz Ereğlisinde 17, Erzu: rumda 15, Tekirdağında 10, Kağız- man ve Slirtte 9, Vaftoda 8, Çanak- kalede 7, İğridirde 6, diğer — yağış olan yerlerde 1-5 kilogram arasında- Son 24 saat içinde en yüksek s- saklık Adana ve Antalyada 30, en dü- #ük sıcaklık Karakösede sıfırın altın. da 1 derecedir. Bugün şehrimizde havanın az bu- lutlu geçeceği, rüzgârların genel ola- rak kuzeyden orta küvvette eseceği, Suhünet derecesinin - düne nazaran biraz daha yüksek olacağı ve yağ- mur yağmıyacağı tahmin edilmekte- dir. C. Halk Partisinin hesapları inceleniyor. Cumhuriyet Halk Partisi İstanbul merkezinin hesaplarını incelemek Ü- 'zere Ankaradan gelen maliye müfet. tişleri dügden itibaren başlamışlardır. tetkiklerine zami derecede daraltıl iktisadi devlet teşekkül sermayelere devrinin düşünüldüğü su günlerde, piyasada hissedilecek mü- fedavil sermaye fıkdanını, ihraç olu: nacak bu İrad veya ipotekli borç se- netleri, mühim miktarda izale edecek ve mühakkak ki iktisadi hayatımızda, yapacağı hamle ile geniş bir refah ve huzür doğüracaktır. Yetek ki, büyük gayrimenkul sahipleri, bu İmkândan faydalanmasını bilsinler. Şehir Meclisinin dünkü toplantısı münakaşalı geçti SULAR İDARESİNİN YAPACAĞI BİR MİLYON LİRALIK İSTİKRAZ, GENİŞ ÖLÇÜDE KONUŞMALARA YOL AÇTI İstanbul Genel Meclisi — dün anat 15 te Avukat Ferzan Aras'ın başkan: bığında toplanmıştır. Verilen takrir üzerine Meclisin bu. devredeki toplantısının 27.10.1950 ta- rihine kadar uzatılması, Vali ve Be- lediye Reisi tarafından İçişleri Ba: Kanlığına teklif edilecektir. Bundan sonra bazı Azalar tarafın dan Belediyenin yeniden organize e- dilmesi gerektiği fakat Meclisin 15 günlerinin buna kâfi - olmadığı için temdit keyfiyetinin bir kanuna bağ- Tanması hakkındaki teklif uzün mü- nakaşaları mucip olmuştur. Bu sırada söz alan Vali ve Beledi. 'ye Reisi Gökay, heyeti umumiye top- Jantısiyle belediyenin yeniden kuru- lamıyacağını, eğer belediye gehirli. lerin arzularını yerine - getirebilecek bir hale getirilmek isteniyoraa en sa- Jâhiyetli şahıslardan / bir komlayon teşkil edilmesi gerektiğini, - Umumt Mecliste konuşmakla iş — görülemi. yeceğini belirtmiştir. Uzun münakaşalardan sonra Salm Nurinin temdit teklifi Kavanin ko- Misyonuna havale edilmiştir. Gündemdeki diğer maddeler konu- gulduktan. sonra, — Sülar İdaresinin Bankalardan yapacağı bir milyon li- ralık istikraza, Belediyenin kefil ol. masi İçin makama yetki / verilmesi uygun görüldüğüne dair Bütçe, Ka- vanin ve Genel Hizmetler Komlayon- Jarının müştereken tanzim - ettikleri tutanak, mecliste uzun müzakerelere ve münaktaşalara yol açmıştır. Söz alan hatiplerin büyük bir kım mı Sular İdaresini tenkid etmişler ve İstanbulun susuzluktan kavruldu. ğunu yer yer misaller vererek teba. rüz ettirmişlerdir. Sular İdaresi Müdürü Prof. İhsan Mısıra tâyin edilen İtalyan Büyükelçisi bugün memleketimizden ayrılıyor Mısıra tâyini üzerine bugün mem- leketimizden hareket edecek olan İ- talyan Büyükelçisi Don Renato Peru- 'nas Vali ve Belediye Reisini ziyaret ederek veda etmiş ve Türkiyede ge- çirdiği dört senenin samimi hatırala- rını memleketimizin bir dostu olarak dalma zevkle taşıyacağını ve demok- rasi dünyasının esas direklerinden 6- Jan Türk milletinin vefalı bir dostu olarak kalmakla bahtiyarlık duyaca- fını ve güzel İstanbula olan hayrar okını ifade etmiştir. Dört seneden beri memleketimizde 'fazife gören Büyükelçi bütün diplo- vatik mehafilin sevgisini kazanmış- . Kendisinin Türkiyeden ayrılmaş 'ecssürle karşılanmıştır. Büyükelçi, bugün Ankara vapuriy- gidecektir. Şehir Hattı vapurlarının sisli havalarda seyirleri Şehir Hattı vapurları seferlerinin| sisl havalarda aksamaması ve seyir esnasında birbiriyle çarpışmamaları için ne şekilde işleyecekleri hakkın. da bir rota tanzimine karar verilmiş. tir. KISA HABERLER * Gümrük ve Tekel Bakani Nuri İzsan dün Vali ve Belediye Reisini “Ayaret ederek Bakanlığını ilgilendi- 'en konular üzerinde görüşmüştür. * Amiral Bristol Hastahanesinde Ekim-1960 cumartesi günü - snat 15 te, hastabakıcılık dershanesini bi- tirenlere diplomaları tevzi edilecek- ür. * Halk Partisi İt Başkanı fihami Sancar Çatalca ve Silivride Hükü- mete hakaret süçiyle tevkif — edilen Halk. Partililerin dosyalarını tetkik etmiş ve köylerine giderek köylüler- le görüşmüştür. Göze, idarenin hâlen su — sevkettiği galerinin çok eskimiş bulunduğunu, yeni galerinin gece gündüz. çalışıla: rak ikmal edilmek Üzere olduğunu, yol bittikten sonra 1951 senesinin ha ziran ayında şehrin bol miktarda ya kavuşacağını söylemiş, bütün in. Şantın 22 milyon liraya çıkacağını, bu miktarın 18 milyon 800 bin lirasının harcanmış olduğunu anlatmıştır. Tekrar söz alan üyeler. fiyat te- mevvüçleri dolayısiyle bu keşiften ne gibi tasarruflar yapıldığını sormuş lardır. Müzakerelerin çok dağıldığını Ten diğer Üyelerden bir kısmı Sular | İdaresi Müdürünün şimdi sual yağ- muruna tutulmasının doğru olmuya- cağını, ancak bütçe müzakereleri sı Tasındasbunların — konuşulabileceğini aöylemişlerdir. Bunun Üzerine - tuta- nak reye konmuş ve kabul edilmiş- tir. 500 üncü Yılı Kutlama Komitesinin kararları Fatihin heykeli yaptırılmıyacak, film çevrilmesi masraflı olacağından bundan da vazgeçildi Dün; 500 üncü Fetih Yılı Kurulu- 'nun İstanbul komitesi Valinin riya-, setinde toplanmış ve çok mühim bir, karar almttır. Bu rarar, uzun müd- dettir Üzerinde beyhude münakaşalar yapılmakta olan “Fatih Heykeli, me- selesiyle alâkadardır. Hatırlarda ' olduğuna göre, İstan- bulun 500 Üncü ve Mütcakıp Fetih Yıllarını Kutlama Derneği tarafından Fatihe bir heykel yaptırılması için, fâaliyete ve anket, plân gibi teşeb- büzlere de girişilmişti. Buna taraf- tar olanlar bulunduğu gibi aleyhtar olanlar'da vardı. Komisyonun dünkü toplantısında, meselenin prensipi ele alınmış ve uzun müzakerelerden son- ra, Fatih'in tamir ve ihyası icap e- den bir çok eseri dururken ona hey- kel yaptırılmasının muvafık — olamı: yacağı kanaati belirmiş ve komisyon Azaları, teklifin reddine ekseriyetle karar vermişlerdir. —— — — ser ee 5 AUAĞ Milletlerarası Çocuk Veremi Kongresine iştirak ediyoruz Yakında Pariste “toplanacak olan letlerarası Çocuk Verem Kongre- sinde Türkiyeyi Valdebağı — Prevan- toryumu Dahiliye Mütehassısı Doktor Fikret Ürgüp temsil edecektir. Dok- tor Fikret dün bir İsviçre uçağiyle hareket etmiştir. Yüksek Denizcilik Okulu talebelerinin stajı Yüksek Denizcilik - Okulu 4 üncü Sınıf talebelerinin stajlarını on sistem ve uzak seferlere tahsis edilen gemi- lerde yapmaları uygün görülmüştür. Emniyette yeni bir tâyin Bmniyet Umum — Müdürlüğünden Zeyyat Koval İstanbulda münhal bu- Junan Emniyet Müdür. müavinlikle. rinden birine tayin edlimiştir. Bu müdür muavinliğinin - bihasıa Anadolu yakasındaki emniyet teşki. Jâtının takviyesi ve bu mıntakadaki emniyet ve asayişih teminiyle me Kul olması kararlaştırılmıştır. Karadenizde fırtına başladı Karadenizde mevsimin ilk lddetii. fırtınası başlamıştır. Bu yüzden ge- miler rötarla seferlerine devam et mektedirler. Bazı vapurlar Zongul- dağa uğrayamadıklarından — yolcula. rını Ereğliye çıkarmışlardır. Teknik Üniversıfe tedrisata başlıyor Teknik Okulda da - pazartesi gününden — itibaren - derslere başlanacak. İstanbul Üniver- sitesinde kayıtlara devam ediliyor İstanbul — Teknik” Üniversitesi ile Teknik Okulu 16-X-1950 — pazartesi Künü törenle açılacaklar ve 1950-1951 tedris yılına gireceklerdir. — Teknik Üniversitedeki merasim saat 10.80 da/ Üniversitenin Gümüşsuyu binasındaki kapalı spor salonunda, Teknik Okul. daki merasim de saat 9 da Yıldızda Ki okul binasında yapılacaktır. Diğer taraftan İstanbul Üniversite. ni yıl tedrisatına 1-kasım-1950 len itibaren başlıyacaktır. Ü- niversitenin muhtelif faktltelerine ta. lebe kaydına devam edilmektedir. Bu cümleden olarak bugüne kadar, Hukuk Fakültesine 810, İktisat Fa- kültesine 234, Orman — Fakültesine 138, Edebiyat Fakültesine 242, Fen Fakültesinin lisans kısmına 153, kim- ya kısmına 49, Tıp Fakültesine 501, Eczacı Okuluna 202, Dişçi Okuluna 236 kişi müracaat etmiştir. Diğer taraftan, komlsyon, “Fatih,, adına yapılmakta olan filmleri de ba: his mevzuu etmiştir. Sanat, bilgi, zevk ve sermaye bakımlarından pek mahdut imkânlara sahip olan husu- eşhasın bu teşebbüslerini memle- ket ve dünya çapında bir dâvaya Mal etmek İmkânı elbette tasavvur edilemez, Nerede kaldı ki, — sinema, bütün bu imkânlara bir de teknik vasıta ilâvesini şart koşan bir sanat gübesidir. Bilhassa — tarihi — eserlere, bir de kostüm, dekor ve aksesunr ihtiyacı) başgösterir ki, Bizana ve Fatih devir-) lerine ait bu malzemenin temini için' milyonlara ihtiyaç olacağı şüphesiz- dir. Bu İtibarla, komlayon, Fetih mev. zulu bir flim ile bugüne kadar mey- dana getirdiğimiz filmler gözönünde tutularak, şimdilik meşgul olmama- 'yı münasip-görmüştür. Fransa Radyoları Mümessil dünkü temasları Türkiyeyi Fransaya ve — Frans Türkiyeye tanıtmak Üzere her iki ta- rafın radyolarında mütekabil yayın- lar organize etmek üzere şehrimizde bulunan Fransız radyosundan — Mme Alice Rocgue dün Gazeteciler Cemi-, Yetine gitmiş, Cemiyet Reisi Burhan Felek ve gazetecilerle temaslar yap- mıştır. Mme Rocaue, — gazetecilerden, iki milleti birbirlerine tanıtma hususunda yardımlarını istemiştir. Aforoz edilen üç popaz muhakeme edilecek Ermeni / Patrikhanesi — targfından afaroz edilen 3 papaz dini kisve ile Ayine iştirake devam — ettiklerinden vuku bulan şikâyet üzerine savcılık- ça haklarında — Kıyafet ” Kanununa muhalif hareketten sanık olarak ta- kibata başlanmıştır. Papazların muhakemesine yakında başlanacaktır. Zeytinyağı ve Nebati Yağlar Kongresi 24 ekimde Ankarada toplanacak olan Zeytin yağı ve Nebati yağlar Kongresinde nakliye işleri de görüşü. leceğinden, Devlet — Denizyolları mum Müdürlüğü temsilciteri de da: vet edilmişlerdir. 14 Ekim 1980 Ticaret Bakanlığına piyasa hakkında Taporlar verilecek Bölge Ticaret Müdürlükleri Ticaret Odasiyle işbirliği yaparak piyasanın Stok, fiyat, arz ve talep, fevkalâde. likleri ve temayüllerinin ne durumda olduğunu tetkik ederek hazırlıyacağı raporları Bakanlığa gönderecektir. Bu maksatla Ticaret Odasının alâ- kalı rervisi faaliyete geçmiştir. Piya- sa külislerinde olup bitenler mucip sebepli, mütalhahı olarak hazırlanan raporlar Bölge Ticaret Müdürlüğü- ne verilmeye başlanmıştır. Raporla- rın hazırlanmasında piyasada — bileri, samimiyet, tecrüibe ve şöhretine gü venilen iki firma ile teman edilecek. tür. 10 günde bir, Bölge Müdürünün başkanlığında yapılacak toplantılar. da elde edilen malümat görüşülecek ve 15 günde bir de Merkez Banka- siyle temaslar yapılacaktır. Ehemmiyetli hâdiseler — günü gü- nüne, diğer hâdiseler de haftalık ra- porlar halinde Bakanlığa arzedilecek- dir. Ayrıca, Meslek Gruplarının yaptıl- darı toplantıların neticeleri de alını rak Bakanlığa gönderilecektir. İthalâtçılar ile sanayicilerin görü- gü birbirine uymamaktadır. İthalâtçı tüccar piyasa bakımından ithalini za- Türl gördükleri maddelerin tercihan A listesine alınmasını teklif ettikleri halde, sanayiciler bu. maddelerin Mmemlekette de imal edildiğini tleri gürerek ithalâtçıların teklifini kabul etmek istememktedir. 'Ticaret Odasınca Bakanlığa gönde- rilmek üzere hazırlanan raporda bu İki görüş de belirtilmiştir. Milletlerarası Havacılık Kongresi hazırlıkları Pazartesi günü Pera Palasta buş- Jamış olan İA.T.A, Milletleraram Ha- va Nakliyat Birliğinin toplantımı de- vam etmektedir. Müzakerelere ayın 16 sında son verilecektir. Diğer taraftan 17 ekimde Şale Köş- künde toplanacak olan - Beynelmilel Havacılık Kongresine iştirak edecek olan Amerikan delegeleri de şehrimi- ze gelmiştir. Kongrenin idare ve tan- ZİMİ ile meşgul bulunan Devlet Ha- 'va Yolları Genel Müdür yardımcım Rıza Çerçel ve kongre delegesi, eski ulaştırma müsteşarı Naki — Köstem dün sabah Ankaradan gelmişlerdir. Memleketimizde llk defa yapılacak olan bu Beynelmilel Havacılık Kon- Eresine 22 devlet ve 200 e yakın deleğe iştirak edecektir. Yirmi sene evvel vefat eden Üskü- darlı Yazma Fabrikatörü YORGİ N. KALYONCU'nun ruhu İçin Üsküdar Yenimahalle Ruri Ortodoks Profiti iya Kilisesinde 15. 101850 pazar günü saat 11 de mevlit okutturulacaktır. Kendisini sevenle- “in hazır bulunmaları rica olunur. Beyruttan gelen oğlu AHİLLEA Y. KALYONCU 915 845, 10, 1035 te Köprüden vapur yardır. YENİ İSTANBUL SİYASI İKTISADI MÜSTAKİL GÜNLÜK GAZETE Sabibi : VENİ İSTANBUL NEŞRİYAT LİMİTED ŞİRKETİ Müdürü: Kemal H SARLICA Yazı islerini fihen idre eden mesul müdür Sacld ÖĞET Neşredilmiyen yazılar dade edilmes. Banıdığı ver 1 VENİ İSTANBUL MATBAACI- LIK LİMİTED ŞİRKETİ MATBAASI P —— PEYAMİ SAFA YALNIZIZ ea Şimdilik düralım yi ona izah etmeli, im. Ferhattan evvel — dazım, tar yok değil, Selminden bunu umarım dının aşk ahlâkı bazan aşkın dışında tanımaz. Hele derslerinin çoğunu — Besi alan bir kız için (şimdi bahçedeki sarı 've yalan münakaşasını hatırlıyorum) olmayan hareketlerin sayım pek azdır. dâk mevzuunda benim fikirlerimin balık yağı Jerinin şampanya gibi onu mestettiğini Mman, / korkarım ki, iş işten geçmiş — clı ha pahalıdır. x verdiği gecenin hatıraları arasında, yan mâzeretinin yerini alacak bir yalana bü defteri kapaş üm, Merali bugün görmeliyim. Evvelki gece. yorum. Beni anlayacağı gün gelip çattıği z Samlm defteri kapadı ve göze koydu. yağa kalktı. Elleri yazıhanenin kenarında, ba- Şını önlüne ekmiş, Merale itiraf etmeğe karar #üpheder ve doğrülük özleyişinden başka birşey oli Ta d& olsa olür— Hâdiseyi benden düyması 'Bu defteri daha iyi muhafaza etimek de JAzım, galiba. Yazıhanenin gözüne uyan anah- Ka ahlak den gülü mübah Ah. Selmini gibi tiksindirdiğini, Besimin fikir- bili: ak, Tecrübeden sonraki idrak evvelkinden çok da- k 150 Yaç olduğunu düşünüyordu. O gece kadına söy- dediğini hatırladı: "Mâsumsa şüphem onu in- eitir, değilse daha ihtıyatlı olmağa sevkeder Şüpheyi gizlemekle bir mâzeret yalanı söyle- Mek arasında fark azdı, Şu var ki, doğrulük Üzleyişi gibi bir mazeretin yerine " bir yalan Tame etmek, aşk ahlâkı bakımından, Meralin #imdiye kadar. söylediği ve hundan son- Fa göyliyebileceği — bütün yalanları, — Sami- min, hiç değilse kendi vicdanına karşı tasvip etmek zorunda kalması demekti. Şimdi — her zamankinden ziyade, Meralin o gün öğleden sonra evde olup olmadığını bilmeliydi. Hayır, onun bir şey izlediği muhakkaktı. Samimin Kanaate değil, delile ihtiyacı vardı. Yoksa 0- hU mASum gibi karşınaması lâzım gelecekti. Oda kapısının önlnde Ürkek ayak sesleri geziniyordu. Samim kulak verdi. Selmindi. bu. Her insanın olduğu Eibi onun adımlarında da gahsiyeti vardı. Samim daha fazla dikkat etti. Yere büsan topuktan konra, sıra ayak parmak- nna gelirken, Selminin gizleyicilik, inat ve hetaplı davranış gibi karakter vasıfları, o kı- #acık Anın yumuşak sesleri ve çıtırtıları ara- sında - beliriyordu. Mefharet — geçseydi, adım. Jarı daha tok, aralarındaki fasılalar gibi — to- pukla parmaklar arasındaki basış anları da yri müsavi ve bütün yürüyüş hırçın olurdu. Ayak sesleri uzaklaştı samlm oda kapısına doğvu yürüdü, durdu. Ayak gesleri yaklaşıyordu. Bu sefer adımlar 'daha az çekingendi ve küçük bir tereddütten SonrA Verilmiş kararı gezdiriyordu. Samim kapının vurulmasını bekledi ve al- danmadı. Giriniz, dedi, 160 Topüz dikkatli ve hesaplı bir el hareke- tyle ağır ağır çevrildi ve kanat ağır ağır açıl- dit Tâ kendisi, Selmin. İçeriye girer girmez durdu. — Bütün oda- 'yı dolaşan bakışları Samimin yüzünü ve göz: derinl aradı, buldu, fakat dikkatini gizlemek için hemen yere doğru kaydı. Kısa bir etld ve kavrayış ânı geçirdiği ve aldığı neticeden çe- kindiği, yazıhanenin karşısındaki iki koltuğa doğru ilerleyen adımların inhiraflarından bel- liydi, Vücut, içinden geçtiği boşluğa hâkim de- Bildi ve mekân içinde, kendisine emniyet ve- recek noktayı sezmekte zorlük çekiyordu. Samim ağır ağır yazıhanesinin koltuğuna gidip otururken, Selmin, onun karşısındaki iki koltuğun arasında durdü ve sol taraftaki pen- cerelerden gelen ışığa düşmanca baktı. Bu da, iki koltuktan birini seçmek için geçirdiği Ku tereddüt ânı içinde, yüzünü saklamak ihtiyi cının kuvvetli bir tercih sebebi olmasına — yol açan temayülün gayrı ihtiyari bir bakışta ken- dini ele vermesiydi. Samim buna dikkat etti. #ini belli etmemek için önüne bakıyor ve bir kâğıdı kıvırıyordu. Fakat Selminin ışığa arka- #ını vereceğinden emindi. Yine aldanmadı. Kız pencereye arkası ge- len koltuğa- oturdu ve yine Samimin tahmin et Tiği Kibi, ona en hünerli tebessülmlerinden bi ziyle baktı. Sizden bir ricam var, dayı, dedi, Ve mâsumiyet hasreti çeken günahkârın edepli duruğunu oldukça Iyi taklit ederek göz. lerini önüne indirdi. Samim ona cesaret vermedi. Susuyor ve kâğıdı kıvırmağa devam ediyordu. Kız Jâkır. dıya başlamadan — önce sesini ayıklamak inti- 161 yormuş gibi (Hakikatte bir. korkuyu savmak İhtiyacının uyandırdığı refleksle) - öksürdü. lini ağzına götürdü ve çekti. Dayısının yüzü- 'ne bakmağa cesareti yoktu. Hep gözleri yerde, boğazına takılan, yırtık ve tırtıllı bir sesle: Avrupaya gitmek istiyorum ben, dedi, Üç bin yedi yüz liram var. Dükkânı da satı: yorum, Gelecek perşembeye takrir vereceim 've yirmi Üç bin lira alacağım. Bu para bana İki Üç #ene yeter. FPakat döviz meselesi, Öksürdü ve dayısına baktı. Samimin başında hiç bir hareket yoktu ve yüzünde hiçbir şey değişmemişti. Göniş alnının altında, önüne bak- tığı için bebekleri iyice görünmeyen gözlerinin kapakları, Selminin aradıklarını örtüyor - ve cesaretini kırıyordu. Kız. kendini. töpladı. ancak bir perde devam etti. — Fransaya gideceğim. Karaborsadan yüz- de on beş zararına frank buldüm. Yüzde on Büyük bir. gayretin 'daha yükseltebildiği. sesiyle beğ.. Çok, Yüzde on farkla bulmak da müm- künmüş, Siz... İki bankadasınız. Dayım birdenbire başını yukarı kaldırdığı için Selmin devam etmedi. Gözgöze geldiler. Kız bakışını kurtaramadı ve bir müddet gözü- HÜ kırpamadı. Samim, yüzü hiç kımıldamadan, yalnız dudaklarının hafif. bir. hareketiyle — ve 'hefes kadar uçük bir sesle — Kalki dedi, gü koltuğa otur, işiğa kar. D Selmin yerini — değiştirirken. kendisi de kaltkı, pencereye doğru ağır ağır gitti, geriye döndü ve Selminin karşısındaki koltuğun ar- kasında dürdü. Kız önüne bakıyordu, 162 imim gözlerini onun yüzünden ayırma yarak: — Bütün hesapların mükemmel! dedi, yal- niz, bunların arasında, benim zekâma çok az pay ayırmışsın. Şimdi sana, içinde yaşadığımız dünyanın, doğrudan doğruya Seni alâkadar e- den meselelerinden hiç birini açacak değilim, Anlamadığını / söylüyorsun. — Sabahki itirafın Küzeldi. Her fikir seni büyüsüne takıp sürük- lüyor. Bunu bildiğin için, dışarıdan gelen t âirlere kafanla değil, İnadınla mukavemet diyorsun. Bu inat nedir bilir misin? Şahsiyet- sizliğin yerini alan kör ve karanlık bir benlik duygusudur. İnsanı aaadete de, felâkete de gö türebilir. Önünü görmediği için düzlükle uçu Yum arasındaki farkı, adımını attıktan sonra an- Jar. Sen bu eksiğini tamamlamak için datma h saplı hareketi de seviyorsun. Kadınların . he men çoğu böyledir, fakat senin kadar değil. İdraklerine ve iradelerine mit noksanları he- aapları ve hileleriyle — telâfi etmek isterler. 'Kadının fendi..” hikâyesi, Bu “fend” keli- Mesinin sonundaki lüzumauz “d” harfi yok mu? Bu harf onların cehaletini ve sırf iç güdüleri ile elde ettikleri iptidai hile tekniğini yüksek bir “fen” zannettiklerini gösterir. En yüksek mekteplerde okumak onları mutlaka bu. kar ranlıktan kurtarmaz, çünkü bümek için bil- Bi kâfi değildir, anlamak da lâzımdır. " Onun için, nazariyeleri burada kesip, senin anlayı- ıi kolaylaştıracak bir iki, hatıramı söylemek istiyorum. Samim sigara tabakasını Selmine uzattı. Kız hiç beklemediği bu ikram önünde bir gaşkınlık Anı geçirdikten sonra, hafifçe titre- 163