11 Ekim 1950 Tarihli Yeni İstanbul Gazetesi Sayfa 5

11 Eikim 1080 TENİ İSTANBUL Strateji bahisleri Dünyayı çevreliyen hayati kuşaklar İARİTADA, — harp sanaylinin pel kemlğini teşkil eden kömür, de- mir, petrol ve altının çıkarıldığı mın- takalar birer hatla birleştirilerek, ik- tisadi kiymet kuşakları meydana ge- tirümiştir. Bu kuşakların sık bulun- duğuü bölgeler, emperyalist bir siya- sete, I. atratejik kuşakla intibak ha- mi ettiği kısımlar da, bu. siyasetin ordumuna 'birinci derecede kıymet mr- zeder. Bu düşünce ile tetkik edildi. #inde görülür ki, Güney-Doğu Am büyük bir değer kazanır. — Bansen, zön günlerde karışıklıkların bu min: takalarda vukuunün — bir sebebi de budür. Denlldiğine göre makaat, alâ- kayı döğüya çekmekmiş. — Olabilir. Her halde Güney-Doğu Asya bu al- kaya değer. Ufak bir tetkikle anla. Şilir ki, komünizm talihini — daima, Birleşik Devletlerin alâkasının zayıf olduğu veya henüiz ulaşamadığı, böl- gelerde denemiştir. Bu hakikat Bir- deşik Devletlerce de — anlaşılmıştır. Nitekim evvel. General — Marahail çıkmış, garbın ehemmiyetini Ameri- kaya kabul ettirmişti. Şimdi de Ge- neral D. Mac Arthur, doğunün kiy. metini kabül ettirmek — wrarındadır. Amerikan generalleri işe nerelerde 41 attılarsa, komünizm orada bozgu- DA uğramıştır. Gönül arzu ederdi ki, Bu İKi kaymeti — birbirine bağlayan ortaşarkta, aynı alâkayı ve yardı Mi görebilsin. Harbin bidayetinden beri cereyan eden hâdiselere bir gezdirilecek olursa, şu neticeye varı: Jabilir: Bu bölgeye gösterilen alâka yapılan yardım bu bölge halkını memnun etmek için değil, kızdırma- mak için teveccüih etmiştir. Şimdiki halde en az ilginin toplandığı bu ke- simde bir met ve cezir beklemek ye. rinde olur. Burayı ihmal ile Ameri- n Alaskayı, daki hata kadar hatanın zararını Amerikalıların ise yine kendileri X. İstikamet 2. İstikamet 8. İstikamet Avrupa — İram-Türkiye Güney Arya Sim. Afrika, Kömür Lanyit a Rda .a. Kalay . Manganez . » < Çelik Demir Kurşun Çinko Bakır .. Altın — Kgr. Gümüş Petrol Çimento Kauçük . Yekün 275683 000 217724000 —— 800000 67000 —— 200000 8100 A 265500 ——— 35000 » 30817000 ğ 38.517.000 — 1.600:000 402500 ——— 46.600 657.000 — 200.000 10.500 36700 70.00:000 3.000.000 Miktarca — ©6 100 ise Tenevvüce © 100 ise Kıbrıs mektubu Türk Lises öğrelmenleri müdürlük hakkı istiyor Lefkoşe (Hususl mühübirimiz bildi. ziyor) ““Kıbris Türk ilsesi öğretmen: deri, Kübrisli bir öğretmenin. Kıbris Türk Lisesine müdür tâyin edildiki etrafındaki şayialar üzerine, TANOkuL lar. Komlayonuna — gönderdikleri bir Gllekcede hu tâyin kararını protesto #imekte ve Kıbrıs 'Türk Lisesine eker Türkiyeden bir müdür getirilmesi dü. ünülüyorsa. bu müdprün Türkiyel Gerek mü. cerekse Bu müna; 4 İstiklâ Partisi Türkiye ta göyle demektedir. 6 tanaımış bir sahsiyet - olması e | “Kibris Türk Tenmektedir. lagiliz müdür tara mekte İdL Uzun bir. müc Türk Lisei öğretmenleri bu gllekçelerinde; komisyon emrinde bu unan ökretmenlerin ehllyet ve tanal bkamından — Türkiyedeki meslekdnı İmrından Bic,de geride bulunmadıkla | — dalai itikten sonra, Kıbrıslı I. | decek müdürün ülerine de müdürlük, mü-| bir yahsiyet memullükteri Kibi “makamların' tanınmasını — talep| bir müdür ecibinden C MEREE çöz Gamma Ünir Görseye Bi kalıların yapacağı hata, I1 Alexandre Amerikaya satmasın- büyük olacaktır. Bir farkla ki, Alexandre'ın yaptığı torunları hissetti, hatalarının zararını hissedeceklerdir. 4.İstikamet Japonya Türk Lisesi öğretmor. Türkiyeden gön: Ki şüyu bulan müdür mesele hüdise halini alm l8 Kıbris Türk Bizl 'üm Bakanına gönderdiği bir mektur Lisesi 14 yıldan b indan idare memleket cocuklarının. hakkiyle lmeni icin Türkiyomlzden ge Türkiyeli ve dirayeti masını rica ederiz. “Bundan sonra büyük meselelerin merkezi şimal değil, Akdeniz olacaktır' Napolton Yazan : M. Mücad Harita tetkik edildiğinde görülür Ki kizl cephe halen, kusmi bir ab. duka altındadır. İktisadi kiymet ku: fakları tenevvüce ve miktarca daha çok demokrasi cephesinde seyretmek- fedir. Binaenaleyh kızıl cephe daha, birçok #ebeplerden başka yalnız bu zebeple dahi taarruzt harekete mec. burdür. Mühtelif taarruz İstikamet- leri gü iktisadi — kaymetleri haizdir. Cetvelden anlaşılacağı gibi bu cepheden Avrupa, diğer istikametlere nazaran bariz bir Üstünlüğe sahip- tir. Avrupadan sonra, Ortaşark, Ja- Ponya, Güney ve Güney-doğu Asya fıra ile kiymet kazanırlar. / Bundan başka Avrupanın, Amerika nezdinde kıymetini urtıran birkaç sebebi da- ha kısaca zikredelim: Avrupa dünya, ticaretinin 1920 yılında 96 525 unu elinde bulundurmakta İdi. Bu muaz- zam pazar, Amerika için paha biçii- mez bir kıymeti haizdir. İkinci bir se. bep de: Avrupa sanayi memleketidir. Binsenaleyh konjonktür. ve buhran. Jardan, diğer mühtemel tanrruz tikametlerine nazaran çok daha ça- buk ve şiddetle müteeasir olur. Bu. nu önlemek, Amerika için hattâ el- 'mdir. Amerika, Başkan Truman'ın tabiriyle “Temiz Iş çıkarıyor.” | Anadolunun deği Sayta şen köşeleri İSKENDERUNDAN New.York'a ha- reket eden Türk veya Amerikan #i deplerinin ekserlel “atratejik bir mad. de, olan krom tasırlar. Siâh sanaytin. dekl çeliklerin ekserisine katıştırılan krom eihetinden memteketimizin. bir. Çok yerlerden sengin oldukunu bili Siz. Hattâ İkinci Dünya Harbi iceri sinde bu metar Almanlara / kaçı mamak için İngilizlerin - aarfettikleri Kayretler de bir çoklarımızın malümu. Guür. Fakat bu mübarek neme büylk Mikyasta nereden ve namıl çıkar? İşte Bunu ekserimiz bilmez. Krom, Türkiyemizin geniş sathına yayılmıştır. Fakat en derii toplu bur Tunduğu ve takriben on beş #eneden beri bize her sene on beş milyon lira kadar döviz temin eden en bereketii kaynağı Ergani Bakır Madeni el memizin 40 kilemetra kadar şarkın. daki Güleman köyü civarındadır.. Benelerden beri arzu etmeme rağ- men ben de bu kiymetli madenin bol yatağını bu sene görebildim. Zira ma- denin bulunduku yer hem demiryolu Ve hem de şoseden hayir uzak olduğu Kibi yolu da çok Arızalı ve bası yere lerda tehlikelldir. Bizzat maden cev. Keri havaf hatla — İstasyona — kadar sevkolunmaktadır. Bereket versin Teep arabası imdada yetlşiyor. Katırin turmanmaya kork- fuku yerlerden - dürmadan — geçiyor. kağnı arabasının dönemiyeceği döne: meclerde firil fi kavisler çiziyor. Soförün de her gün Bir Iki defa bu. ralardan gidip gelmesine rakmen çok gükür dalma aa& kaldığını ökrendik. ften sonra Gülemana gitmek İçin me aela kalmıyor. Bir ikt #irt asnca yer yer meşe ağaçlariyle örtülü dağların — üzerinde boyaz evli kubbe göründü. Bu bombos saha ve bu gert yamaclı dağlar Üze rinde hendesenin, Üslübun girmiş bu. Tunması hazin bir tezat yaratıyor. Da: ha yaklasınca haval hat tertibatı, bü. Yük yıkama teslentiyle insan kendisi: 'i Avrupal tarzda tertiplenmlş bir kasabada buluyor. Uzun bir dekovil hatüiyle yer yer Boşaltılmış krom yataklarını “gezdik. Yataklardan çıkan ve mütehasmısları: Bin anlattıklarına göre tenör (ihtiva ettiği cevher) itibariyle dünyada birin. €İ sınıf addedilebilen madenle — zayıf tenörlü tabakaları ve bunların yıkan- rinİ seyrettik. Bu yüksek dağ tepelerinde genç - mühendislerimizin, gayretli İşçilerimizin / başarılarından tabil memnunluk duydük. Nihayet nema salonunu, İşçi yıkanma yerlerini gezdik. — Manlesef| geri kalmış bu memleket parçasında| Bunlar inanılmayacak derecede güzel| Ve iyi tesinlerdi. Sonra da bizi gezdi-| Fenler gazinolarına davet ettiler. Maroken koltuklara oturup kahve- lerimizi içerken bir taraftan biz ma- içerken bir taraftan da ma> Maden yataklarının bir kusmi kaanba.| 'nin hemen yakınlarında, bunlar zemin sathina yakın ve kümen tamamen çi karılıp götürülmüş. Mevcut olanları da AAA Aklisadi ve Sindleşk küşmet kuvakları Krom, Türkiyemizin geniş sathına yayılmıştır. Fakat en toplu bulunduğu kaynağı Ergani Bakır İşletmemizin 30 kilometre şarkındaki Guleman kasabasıdır M. Şevki YAZMAN Yazan : Maden sahasında toprakları açan bir makine haval hatla bakım madeni istaryonuna| sevkolunuyor. Bu süretle / sevkedilen Mmadenin miktarı senede 100000 ton kadardı 'Diker yataklardan bir kımı kasa- baya uzaktır. Bunlar da kamyonlarla| Tıbbi bahisli SAN denen mahlük hayata göz lerini açarken nasıl ıstirap çeker se bu fâni Alemden göç ederken de öyle mci düyar. İstirap denen gey bü- tün ömrü boyunca ufkunda bir f na bulutü gibi belirir; hem de her an kendisine bir yıldırım — isabetini sağlıyabilecek bir bulut. Tatirap Ni- obe'nin göz yaşlarının — ulviyetinde akıl dişinin gülünç acımına kadar u- zaniyor. O, Insanların hem — dostü, hem de düşmanidır; insanı olgünlaş- tırdığı gibi gülünç hale de koyabilir. Bizi vakur veya haysiyetsiz kılan da o değil mi? Mukadderatin — insanlara yolladığı en yetkili elçi ol — İnsan sağlığının ilk ve esasi hâdimi ge- Acı, hastayı doktora - başvurmaya mecbur etliği gibi döktora da hanta- liğı teşhiste en önemli bir yardımcı vazifesini görür, — Hasta için olduğu kadar heklm için de en şayanı sük: Tan olan gey acının, istirabın. yerl. nin tâyin ve tesbit — edilebilmesidir. Anlayışlı hekimin parmaklarının u- cunda acının yerini tesbite yarayan bir radar var gihidir. Hasta timit dolu gözlerle hekime bakar, — ondan kendisini — istiraptan Kurtarmasını bekler. Bu, umümlyet. Je acının sebebini ortadan kaldırmak. Ja mümkün olur, fakat zamana müte: vakkıftır. —Acıyı gidermek, bir çok hallerde, tedavi sırasında aymen aci) Murat Nehri vüdisine ve buradan ge- çen Elâzığ - Palu demiryolu üzerinde Ki bir istasyona sevkedilmektedir. Bu güretle sevkedilen miktar da — senede 40 ” 80 bin tondur ki, yekünü senede| 160.000 ton kadar eder. Beher ton bi çekmeği de gerektirir. Bu sebapton tp, teşhisi koyduktan sonra hastalık arâzı geklinde beliren —acıyı — başlı başına ele almakla da yıllardır. uğ- raşmaktadır. Acının mekanizmas — malümdur. Makinedeki bozukluklar saniyesi aa- niyesine, bütün vücuda yayılmış ©- Jan sinirler vasıtasiyle haber alınır. ve beyindeki merkeze bildirilir. - Bu merkeze gelen haber — şuurumuzda acı şeklinde tezahür eder, biz de a çeker, istirap düyarız. — Periferideki Materyel-fiziki bir. Arızanın elek- tro-fizik yolu ile merkeze - geldiğini biliyoruz. Fakat bu materyel elektro. fizik bozukluğunun nasıl olup da be. yinde materyel şuurda acıya, istira- b tahavvtli — ettiğini — bilemiyoruz. Bu şimdilik bir muammadır. İSTIRAP MEKANİZMASININ BOZUKLUĞU Hekimin, utırabi. hastalığın arâzı diye ele ahıp mücadeleye — giriştiği anda başvuracağı tedbirler bu. aati rap mekanizmasını, bozmağa mâtuf olacaktır. Materyel'fizikt bozukluğu bildiren Ihsasın sinirler — tarafındar alınıp nakledilmesinin - önüne geç mek, bunların devre dişi birakılma- Jarı, yâni lokal anestezi ile mümkün- dür. Diğer taraftan, — merkeze ge- len elektrosfizik ihsasın güürda bir aer İhsasına tahavvül etmesinin de önü- Elmektedirler. Bir hakikattir Ki — buzün Türk Lisesi kadronunda 'bl ökretmenlerin l aranlık ve tekalit maaşlar Yunmamaktadır. Bugün Kıbrus. 'Türk Ldsesinde hizmet görmekte olan öğ Yazan : Graham Greene ÜÇÜNCÜ ADAM z Tetmenlerin hemen hemen hepsi de Türkiye Üniversitelerinde tahall gör müs, ehliyetli. ve hocalardır. Duvara yazlı ea Üarey'ye ilkten İNi olamamaları yolunda || ni Kkomlsyon kararı eldden meına- ik Di haksızlıktır Fenerl yaku — Eller yukar Avustralya taleheleri hocalarına sual sormaya başladı! 'ne kadar sü rüntülü v rine diki tes'in cesedi. üzerine Sidney 7, (Hususi) — Bugün A-İİ —aramızda mesafenin — yaru vustralya tarihinde ilk defa olmak || — eder körküsiyle ates ede üzere talebeler hocalarına #ual sor- fakat 400 mil — uzaktan, Radyo vasıtasiyle verilen dersi mü- muşlar, tenkıp talebeler hocalarına gene rad- larına attı, dir. Bir Maarif Müdürü Mir. Dodd, bazı ço orudat Ateş dedi. Bana haykırdı: Kahpelik etmeyip meydana çıkın. Kurşun, Martins metre uzaktan tutulan b ve Miğini. Harry'nin, vrllmiş olan Bates'in dze yetişmiştile Memurlarım. ah Müthiş bir heyecana kapılmış olu eklimiz, Harry de tam . onur kamaştırıyorı ekte lli Sonra birdenbi İşikımızı öna dökrü çevirdiğimi kendini a rlina, projektörüm! n bakmakta l 'vareket gürür Kibi deri kamıldı Harry'yi gör titriyorek Ba- ile bizim T da müşta da St Başkas alektörün » sMlŞ tavşan gibi saj lin derin a bulunmakta ve dik 'atoş edebilecek olan' bir ardim Tiyecekini uzağına, düsmüştü. akırdıği. düyüldü. — ona, yan Projektör bür — Tahminime Martins'in ve belk — tür. Otur yesteledikini zannetmek aptallığında vayı neden inlikli mi çekmek, yo disini pusuyu ya başladım; için büyük bir sayrat yboldu. Sonra üçüncü bir allâh sesi bana şöyle anlattı; mak İçin akıntı yükarı çıktı aP Kİti Fenerlmi kaldırmaya canar /miyordum. Benim nin ayağına kadar aydınlığı ararlar, acı, devam etmesli iren dostü.. — Yoksa me Her he ise inlik çaldı;. ben im “Harey!, abire kesildi. Üçüncü basar yuldı n d Bir ara “Harry dedim, Gözlerini eti ve konuşmaya çı duymak için ona döğrü eği inde İsabet etmiş yukarıda sokağa acılan kapi vardı ama, Zaten “kapı muştu, Merarı başındakt biliyor; fakat — ve Winkler yöktular. Val İ vakit karanlığı, in ' vardık, Ve kimseli TEse herif ç'dr p okuyucuların 4 Ma ni e Ve hususunda bocerikli 1di. Crabbin ne old rafi meselesini Taztlir Kü ler takrar meyulana, çıktı. den birer münzenm K ama © ka- sretim. yök kursunun v Hinery Lime rünmü. 8 toprağı delmek muştı, Merasim bitince Ken meden araktaştı. ürün yoldan uzaklaştı.. tup çıkma, bastı, Ve okru. çevir. zalıştır söy gükların evallerini sorarken sıkıldık. Kendisini mi kasdediyordu. yoksa beni mi an Wiei, Sit venii rera bne ee gn lini Kldırn eekileni gl Seyel. alep lüği — İamadım Sonra inlemeye ea et İnlitiine deyam ee — Yizanadaki üümet maar makta' olduklarını söylemiştir. Hem İ| — <!bi tebancasını çekti ve yine sakisi IDi İsabet ettiremcdi ve bir kursunla İşini bitirdim. L SN ben Fakat kemerlerin altında, yırtılan bir Bezin çıkardığı sesi an. H ğert yala'nd yala Mi Arüik hocamın #opası 400 mil uzak- || daran bir istarap eeal duyul Bem sitem, hem yalvar aa gğllan eee fan da buraya yetişemez ya.. Buna K İyit, diye haykırıp Bates'in yanında. dürdüm. Martina n mukabil onlar da karatahtaya — kâr enüleine — Ünütmama imkân yok, dedi Git parçaları atamıyorlar, Yan kar erimeye yüz tutunca © ko in elektrik. Aletlerine de ağlamıyordu. kir hiç bi Erimiş karın içinde yürü Büyük kapısına ve tramvay d — Araba bekliyor. Beraber layır, tramvaya binee Atesll silâhları — pek İr şeyi yoktu fakat kovboy masal ikkatini çekmi w başlamıştı. Bütün Viyanayı kap- kunç ankar ve harabe, n için. odi Ölüler şim. bun tt htiyaç. kalma olarak cenaze merasimi yapıl kadar sicaktı. Nihayet toprağa bu, İki adamın hayatına malol: bu sefer azalmıştı:. Kurte Anna Sehmidi, Roll dze bir kelim ek mezarlığın Ki tarafı mnçi idelim m diye cev ? dedim. verdi. reket edecektim. gitmesine baktım, 'mç kiza hitap lanır ve kızlara hitap etmek 7 Crabbin, Dexter'in ür Mün âdetii. şiddetli “ münakasa, ediyor. iyana, hem de Stockholm için İka: ai Orabbini İyi d Guleman maden kasabası Gençler gütüştüler ve bu konuşma- mizdan © kadar hoşlandılar Ki akşam bakır madeninden dönmeye sön ver. rarla istediler. Konfor me de elaa has Telefonla bakır madenini — bularak Tandevumuzu ertesi güne bıraktık. Bu dağ başınıa temiz ve iç açıcı havar vına Klyık Bir akşam geçirdik ve ge ce yarısına doğru tehlikeli yelân Jeep yime bizi maden İstazyonuna götürdü Yalnz — Gülemandakller ea te minatı verdiler ki soför eceleyin da gİĞİP gelmesine rağman — senelerden beri sağ ve salim durmaktadır. Bu valt de yerine zeldi. Gece yarısın- dan biraz sonra keskin kavisleri dö 'ne döne Maden istasyonuna İmerken bakır izabehanesinin ağzından. dısarı fırlatılan kıpkarmızı (cüruf) - dağları, bayırları aydınlatarak Bir yanar dağ Jâvı gibi dereden asağı akıyordu. Bu manzara bana İkinei Dünya Harbin- dem biraz evvel ve otemebilimizin fe- nerlerini yakmaya hacet — kalmadan Almanyada Ren çelik ve demir izar behaneleri arasındaki yollarda dolaş. mamizı hatırlattı. Ufak bir parça da ölsa memleketimizin — sanayilermesi hakkında rüyalarımın tahakkuk et- miş gibi gördüm ve hoşuma gttti. Hekimlikte radar Yazan : Oürt Emmerich 'ne geçilebilir. Bu işi ekseriya morfin iğneleri veya acıyı dindiren tabletler tamin eder. Bu metod istirabi. yal- 'Tuz bir dereceye kadar - giderebilir. Istırabın tamamen bertaraf edilme- #i için daha derin acıyı — gerektiren ameliyat yolu ile müdahale, şuurun tamamen tecridi ile, narkozla müm. kündür. Bütün burada zikredilmiş olan u- süller materyel-fiziki olanlardır. Bun. Jardan başka bir imkân daha vardır. Ki bu, materyel vasıtalara dayanmak- Ja beraber tesiri immateryeldir. Bu. rada da acının varlığını sezeriz, fa- kat bu sezişin tıbbı ilgilendiren bir tarafı yoktur. Bu hâdise filozoflar tarafından ele alınmağa ve esaslı bir gekilde araştırmağa değer. Önemsiz, küçük tbi — müdahale- lerde narkozun hafif bir şekline baş- vurülür. — “Rauschnarkose - sarhoş- dukla uyuşturmak” denilen bu umül- de daha fazla klor etli kullanılır. Te- zahürat aşağı yukarı alkolle temin edilen keyif hatinin aymıdır. Esasen, uyuşturucu maddelerin henüz bulun- madığı eski devirlerde uyuşturma İşi. nin alkolle yapıldığı malümdur. Keyiflenme veya hafif sarhoşluk diyebileceğimiz bu durumda şuurun sathi bir şekiide irtibatı — kesilmin olur. Hasta, acinın şuuruna kadar eriştiğini beliren hareketler yapar. Fakat hemen bir saniye - sonra bi- le ayılsa artık bu acıyı hatırlamaz. Acının dikkate değer bir — özelliği, mevcut olmak için hâfızada yer et miş bulunmasıdır. En şiddetli bir acıyı hatırlamıyan bir hasta kendisi- ni o acıyı çekcemiş sayar, Bazı memleketlerde çocuk dünya- ya getirecek olan kadınları uyutmak Adettir. Bu uyku halinde doktor has- a ile konuşur. Hasta döğüm mci- sinı düyar, fakat sonradan hatırla- maz. Hâfızanın bu noktada meyda- na getirdiği boşluk neticesinde ko Kai da ci ile birlikte ortadan kal kar. Demek olüyor ki, bir. insanın hasta bir uzvunu kesip almakla bi- yoğrafisinden de bir parça silinmiş olacaktır. Bu, oldukça düşündürücü bir iştir. Hekimlik acıyı dindirmek için çe sitil vasıtalara başvurmaktadır. Bü- tün bu çalışmaların amacı acıyı ta- mamen bertaraf etmek, hastaya da bir zarar vermomektir. Acı dindiren bütün ilâçlar zehirlidir. Her - ilâcın 'en az ve en çok olmak Üzere muay. yen bir dozü vardır. En çok diye gösterilen miktar yavaş yavaş — ze hirleme şekline geçebilir. Yalnız ba- gNa tesiri az olan zehirsiz bir aç bir başkası ile birleştirilerek verile- bilirse de ilâçların müspet tesirleri cemedilir, toplanabllir, fakat menfi tesirleri, başka başka — organlarda oldukları için, cemedilemez. Bu yüzden hastaya zarar verme- den acısını dindirmek, için - narkosa başvurulmakta, ameliyata — dayana: mıyacak kadar korkulü — vakalarda bile dalma müspet neticeler elda edil. mektedir. Çeviren: Zahide ÖZVEREN