6 Şubat 1950 Tarihli Yeni İstanbul Gazetesi Sayfa 1
6 Şubat 1950 — Pazartesi SİYASİ İKTİSADİ YENİ İSTANBUL Sayı 68 — 10 Kuru; Beyoğlu - Müellif Caddesi 6 Posta Kutusu 2100 Beyoğlu Türkiye için seneliği 32, ç aylığı 9 liradır. iki mislidir. MÜSTAKİL GÜNLÜK GAZETE oyleğı 17 HABİB EDİB TÖREHAN Tesis eden İânları 6 nci sahifede santi resi 2 diradır. İlânlardan hic Bir mer' iyet kabul edilmez Telefon: Telgraf Adresi: Hetlo. İstanbı |Ç ve DIŞ POLiTiKA — v /Srir19so Endonezyadaki mağşuş hareket ENİ teşekkül etmiş ve her- kes tarafından tanınmış olan Endonezya Devletleri Fede- rasyonunun Westerling namında birinin isyan etmiş kuvvetlerine karşı mücadele ettiği malümu- muzdu. Yalnız bu adamın kim olduğunu ve ne türlü bir hare- keti temsil ettiğini sarih olarak bilemiyorduk. Bugün, muhtelif radyo neşri- yatını takip ederek, muhterem okuyucularımıza takdim eyleme- ye muwaffak olduğumuz bazı Malümatı tahlil etmeye çalışaca- ğiz. Öyle anlaşılıyor ki, “Endonez- ya'da da pek tabii olarak mev- Cut bulunan bazı muteassıp çev- reler, modern — Endonezya Dev letinin İkik bir görüşe dayana- rak, teessüs etmiş olmasından gayfimemnundur. Bu unsurla- rın, bilhassa Passundan eyaletin- de, kuvvetli olduğu görülüyor, Westöfling, etrafına — topladığı kuvvetlerle, hem bunların, hem de Hndonezya dışındaki benzer cereyanların maddi ve manevi yardimlarını görerek, Endonez- ya Devleti âleyhine geçmiş bu- İunuyor. Bilindiği gibi, gazetemiz, Wes- terling'in kim olduğunu meyda- na çıkarmak ve bunun Holânda menşeli bir tatlısu firenk'i ol- duğunu ispat etmekle, (eğer bu haber, © uzak diyara gidebildi ise) Endonezyada kendine “kor- kunç Türk” lâkabını taktıran ve, kim bilir, bazı Müslümanların | itimat ve sevgisini, belki de bu sayede kazanan bu adamın Türk- lükle zerre kadar alâkası olmi- yan bir maceraperest olduğunun tespitine hizmet etmiştir. Bu bir yana, eldeki " malümat ile, Endonezyadaki durumu şöy- le hulâsa edebiliriz Endonezyanın - bugünkü lideri Soykarno, münevver ve ileri dü- şünceli muhitleri temsil etmek- tedir. Yani, eğer tâbir caizse (zaten oradan buraya bunun böy- le olduğunu gösteren beyanat ve haberler de gelmiştir), kemalist bir dünya görüşüne maliktir. Bu sebeple, dinin devlet işlerine mü- dahalesinin aleyhindedir; bu se- beple, garp medeniyetine taraf- tardır. ve gene bu sebeple, Bir- leşmiş Milletler — manzumesinin tam vasıflı bir âzası olacak olan bir Endonezyayı temsil eylemek- tedir. Buna mukabil, muarızlarının istediği, teokratik bir idaredir. Westerling gibi bir adamın, bir kısım Mümlümanlara diğer Müs- lümanları kırdırarak, devletleri- ni yıktırmaya çalışması da, ce- halet ve taassubun, mahiyet ve menşeleri meçhul bazı yabancı menfaatler elinde, ne kadar tah- tripkâr birer unsur haline gelebil- diğini gösterse gerektir. Umumiyetle, Birinci ve İkinci Cihan harplerinden sonra istik- lâllerine kavuşan memleketlerin bir türlü siyasi istikrara kavuşa- madıklarını görüyoruz. İkide bir- de hükümet darbelerinin vukuu ve bunların bazan kanlı bir şekil- de cereyan etmesi, bunu gösteri. yor. Meğer ki, Hindistan ve Pakistanda olduğu gibi, yerli ve milli hareketler, uzun yıllardan beri olgun ve tecrübeli ve aynı zamanda milletleri üzerinde oto- ler vermiş olsun. leti, bize zi rite sahibi lider Hadonezya De iyle mağsuş görünen ve kim bilir, perde arkasındaki hangi doymaz yabancı menfaatler uğ- runa kardeşi kardeşe - kırdıran | Westerling hareketinin herhalde hakkından gelecektir Çünkü bu genç devlet, ya ka: bul etti; pet ve ileri devlet felsefesiyle ileri insanlık câmi: asının bir parçası olacak yahut asyalılığın karanlık bağrına av k, orada tenebbüt ed iyi biliyoruz ki, bizim inkılâp hareketimiz, birçok as- ahi milletlere k olmuştur Nasıl ki, bir geri cereyan, hem bizde, hem oralarda, medeni ol mak akidesi ile mücadele etmek: tedir Hal böyle olunca, Türk —mü- nevverinin, hangi tarafı tutaca: ğından ne şüph: * *kk Paris, 5 (YİRS) — Âsi — Wester- Ting'in ordusunun son defa Bandon. ga karşı kuvvetli hücumlara — gi mesiyle, — Java'nın batısında bir. ay dan beri hüküm süren — karışıklık, daha — vahim bir teşkil etmekte dare — edilmektedir. âlet eden küme bulunan ve federası Java Hükümetinin dir ki, siyasl birliğe Amerikan radyo — m Montrı Bu busosta a Soekarno eti ile Jakarta hava meydanında subaylar tarafından karşılanıyor. Westerling'e dayanan mutaassıp Müslümanlar, Cumhuriyet Hükümetine karşı harekete geçti Meşru hükümet, Endonezyanın müttehit ve lâik devlet olmasını istiyor müslüman - muhit- Westerling'in adan beri Uzakşarktan gelen telgraf bazı karışıklıklar olduğunu fikçisi, evvelce okuyu- Holândalı bir eski su- zya Federal Cuml isyan hareketlerinin başlıca ta) gibi, Westerling ismlı reketlerindeki idi. Fakat, nihayet yazı işleri heye- mektedir. Bi Hükümetine baydır. Şimdiye kadar, bu adamın hakiki münayı ve maksadı anlamak oldu karşı koymak. ve) Federallik müdafaa etmek - çin tek çare ola- hareketle- rin esasını dini mahiyette ihtilaflar olduğu kadar çabuk Passundan geh- Tini tasfiye etmek, öte yandan; &i yerlerine ermek icin bölgedeki hükümetle birle müteassıp müslümanlar Bu vaziyet karşısında T.N.İ: (Mil- İL Endonezya içinde bir terör idaresi tatbik etmeye Umumi efkâra na; ponların işgali a görülen polis tedbirle tekrar dönülmüş bulunuyor. Wester- ling'in hükümet darbesi hareketi adığından beri ekseriyeti müt mensup olan 200 tevkif edilmiş ve gayrimuayyen da insanlar da memleket düzumunda bu. Hükümete ve T.N. len milil — Endonezya başlamıştır şimdi Bati Java'da, topluluğu. | inrekete geçmiştir. Mühtelif. çevrelerden toplanan doğru malümata Endonezyanın yalnız içindi manlar Westerling, | anın batı kısmında Passundan şeh- bir Endonezya Müslüman müslümanlar idam edilmişlerdir şahsiyetler Partisi P.S.Lİ. an Passundan Başbakanı üzaheretinde ' ya İslâm istifadeye çalışmaktadır. Bu ahip ve Iâik bir Endonezya Devleti kurulmasına ta- yeti ile teşkil edilmiş Tal Hükümet, bir yı “Demirperde hürriyeti bir New-York 6 (YİRS) 'Dar-ül İstâm,, — teşkiltâr ile bulunduğundan ve dostlük | Cokramin; rında Arap dele artık hiç şüphe Basalama da bu. Passundan e- raftan, muhakkak ki, yaletinde faaliyet halinde edilmiştir. gerisinde, söz komedyadır,, IRAK'DA KABİNE KURULDU eydi'nin - teşkil ettiği kabinede B bit Başkan Trumar Kesin kendi hitabede bulunan Başkan ada tam olarak tatbik vazifesiz bakun var faa etmiş ve bu Amerikan prı Amerika Pasifikteki geniş mikyasta takviye ediyor filosunu Çin tayyarecileri Uzakı şeyahatine iştirak etmiş ür. Alvadi. İşci Sendikaları Birliği Kongresi dün yapıldı Kongrede ücretli senelik dinlenme tatili ve ücretleri alan delegeler, ücretli hafta tati azlığı üzerinde durarak ihtiyarlık sigortası kanununun eksik taraflarına işaret ettiler etanbul İşçi Sendikaları Birliği yıl- lik toplantısını dün saat 10 dan itiba. Ten gece saat 2130 m kadar Eminönü Halkevinde 358 € yakın delegesinin iş- tirakiyle yapmıştır. Kongrede, millet- vekilleri, fabrika — müdürleri, CH.P. Vilâyet Başkanı ve İdare Heyeti üza- farı, D.P. İ Başkanı, Calışma Müdürü, 1İş ve İşçi Bulma Kurumu Müdürü, Arjantin Ticaret Ataşesi, Denizyolları Umum Müdürü, gazeteciler ve büyük bir dinleyici kütlesi hazır bulunmuz firler isimleriyle teker teker delegelere takdim edilmişler ve alkıslanmıslardır. Bu sırada DEP. İl Başkanının eliyle (V) işareti yaptıkı görülmüstür. Kon. &renin ökleden sonraki — toplantısına Ankaradan sureti mahsusada gelen Çalışma Bakanı ile D.P. Genel İdare heyetinden Fuat Köprülü de Iştirak etmişlerdir. zamettin. Babaoğlu, “arkadaşlarından kongre ndabına riayet etmelerini 1e- Tarla istemiş ve kongreye gönderilen folgrafları okumuştur. Bilâhare Ata- türkle, ölen işcilerin hâtırası önünde SaYK1 dürüşü yapılmış ve gündeme ge- çilerek idare heyetinin bir yıllık uzun Çalışma raporu okunmustur. Rapor bilhassa, teşkilâta yeni katı Jan sendikalardan, işcileri ilgilendiren fışmalarından, sendikaların. Birlikten takibini istedikleri işlerden, 1949 yılı içinde toplanan konferanalar, kongre- ler ve kurullardan, milletlerarası çalış. ma konferansından, birliğin fevkalâde kongresinden, seri — konferanslardan, Ankaraya gönderilen heyetin temasla: Fından, işsizlik meselesinden, mesken Meselesinden, Sütlüce füclasından, bu hâdise kurbanlarının atlelerine yapılan yardımdan, neşriyat ve propaganda islerinden Ve mali durumlarından bah #etmekte idi. Raporun okunmasını takiben söz a- Jan bazı delegeler, verilen izahatı kâfi bulmadıklarını belirterek, birlikten ih- raç edilen Eyüp Mensucat Sendikası bizzat kongre karariyle ihraç edilmesi gerektiğini, Sütlüce Infilâkında ölen edilme akını, diş Mmemleketlere gönderilen işci delege- lerin dönüşte izahat vermediklerini, birliğe dahil olmuyan sendika mümes #illerinin neden kongreye çağırılma- dıklarını sormuşlar ve hesap raporun. da vuzuh olmadığını bildirmişlerdir. 'Daha sonra umümi İstek üzerine kürsüye gelen Çalışma Bakanı, Ça> hsma Komisyonu Sözcüsü Hulüsi Oral ve Fuad Köprülü bazı izahlarda bu. Tunmuşlardır. (Bu beyanatı ekonomi #ahifemizde vermiş bulunuyoruz. 'Konuşmalardan sonra dilekler fas- fına geçilmiş, söz alan delegeler, üc retli hafta tatili veya Ücretli senelik dinlenme tatili ve — ücretlerin azlığı hoktalarında durmuslar, ihtiyarlık af gortası kanununun eksik taraflarına ilâhare seçimlere geçilerek — kon- reye nihayet verilmiştir Komünist Çin Formozaya taarruz hazırlığı yapıyor Sovyet Rusya, Mao-Tse-Tuüng hava kuvvetlerini bu gaye ile takviye etmeye başladı Wazhington 5, A AL ( United Press) — Ameri- kan İstihbarat Da- iresine — gelen ra porlara göre, Rus- lar Formoza taar ruzuna hazırlık ol- nist Çin hava kuv vetlerinin — eğitim dim etmektedirler. Son aylar ” içinde falim uçakları ve miştir. Bunlar ubay adayı S yet Rusyadaki € gitim — merkezle. rinde eğitim gör mektedir. — Rusin. rin Küzey - Sibir ada mühtemel bir. Çin havacıları bu üslerde' talim gör Raporlarda Komünlst Çin'de ha ber almanın çok güç olduğu kaydı dilmekte ve Rusyadan gelen uçakla: madığı ilâve edilmektedir. 1949 nisa- nında 46 uçağın geldiği bilinmekte gu harekâ- tinda —mühim rol - oynayacaklardır Amerikan uçak ve bombaları ile mü- hhez Milliyetçi Çin hava kuvvet lerine karşı, komünistlerin şimdilik ara kuvvetleriyle işbirliği yapabile- | İ yoktur. Müşa- | hava- küvveti ler Form nist nakliye kollarını ve kara birlik: lerini hava taarruzları ile imha ede bileceklerini belirtmektedirler. Yeni bir Çin hükümeti Bern 5 (YİRS) — Pekin radyosu nun bildirdiğine göre, 130 milyon nü- rulmuştur. Bu. hükümetin — başına, Atülliyetçilerinin münist Çin orduların ! komiseri General Yat Şuşi & Mısırda örfi idere kaldırıldı Rus emellerinin üzerinde toplar a yapılacak bir hü- | cumda hava kuvvetlerine muhakkak | A Zıncnu ! Formoza Kıbrısta kış ve kar Lefkoşe 6 (YİRS) — Kıbrıs ada: ın tarihinde şimdiye kadar rastl mamış şiddette bir kış hüküm sür- mektedir. Adaya dürmadan kar yağ- maktadır ve ada dünyadan — tama miyle tecrid edilmiş bir vaziyettedii L aklarında kar, — yarım GELİR VERGİSİ Memurlar — Yirmi İKi sayfa kadarı IÇ SAYFALARDA İKİNCİ Bulgaristan, yeni bir buhran arifesinde ÜÇÜNCÜ Haftanın iktisadi hâdiselerine bakış DÖRDÜNCÜ Max Nordau ve bizimkiler Refik Halid Karay Fatih devrinde yazılmış divanlar Cevdet Perin EŞİNCİ Diş Perisi (Hikâye) Spor Kar, bugün de devam edecek Şehirde sühünet sıfırın altın- da dokuza kadar düştü. Kara- denizde fırtına devam — ediyor. Di hatlar - seferleri munta- zam yapılamıyor. Şehrimizde kar fırtınası, dün bü-| tün gün devam etmiş, gece de fasıla.| h gekilde kar yağmıştır. Bu yüzden) şehrin bir çok semtlerinde tramvay| ve otobüs münakalâtı sık sık sekte-| ye uğramıştır. Şehirlerarası telefon Muhabereleri güçlükle yapılabilmiş| ve bu arada Ankara ve Eskişehirle| zaman zaman görüşmek — mümkünl olamamıştır. Şehiriçi telefonları da Arızalı ge| kilde çalışmaktadır. Ana caddelerde toplanan karlar,| otomobil münakalesini de bozmuştur. Kar yağmasını fırsat bilen şoförler,| Sirkeciden Beyoğluna 75 ve 100 kue-| ruşa dolmuşa müşteri taşımışlardır.| Dün gece Meteoroloji istasyonun-| dan aldığımız malümata göre, kar,| bugün de yağmakta devam edecek-| tir. Hararet, dün akşam sıfırın (8) a kadar düşmüştür. Denizlerde| de karayel fırtınası, görülmemiş bir| #lddetle devam etmektedir. Dün, bul yüzden Mudanya hazırlanan Sus mediği gibi, Karadenize kalkacak ©-) lan Kadeş vapuru da İlmandan aye| rılamamıştır. — Karadenize — gidecek! başka gemiler de Boğazdan dışarı| çıkamamış, çıkanlar da Büyükdere| önünde demirlemek zorunda kalmış-| dardır. Cumhuriyet ve Anafarta vae| purlariyle Ödemiş gilepi Zonguldağı| tutamıyarak, Ereğlide havanın sü-, künet — bulmasını — beklemektedir. Ege vapuru da yoluna devam edeme- miş ve Sinoba sığınmıştır. Hopada bulunan İzmir, — Trabzon, ve Dumlupinar vapurları, sahille ire| tibat temin edememişlerdir. - Denize| yollatı idaresince bugün — Mudanya zuhurat postasına Konya vapuru kal-| dırılacaktır. Konya, Mudanyada bek- leyen 300 kadar yolcuyu alıp şehri- mize getirecektir. Gelen — haberlerden — anlaşıldığına göre, Zonguldak ve Ereğlide havı çok fenadır. Tecrübeli denizciler, tipl. ve fırtınanın devam edeceğini söyle- mektedirler. Bandırmada fırtına bi raz sakinleşmiş olmakla beraber, kı yenlden yağmak ihtimali kuvvet- lidir. Keşmir Başbakanı, bugün geliyor.
