17 Aralık 1949 Tarihli Yeni İstanbul Gazetesi Sayfa 1

17 Aralik 1949 — Cumartesi SİYASİ İKTİSADI Sayı 17 — 10 Rurus Beyoğlu - Müellif Caddesi 6 -& Posta — Kutusu 2100 - Beyoğlu MÜSTAKİL GÜNLÜK GA Tesis eden : HABİB EDİB TÖREHAN İlânları 6nci sayfada santimet resi Z diradır. İlânlardan hiş ZETE Telefon - 44756 . 44757 Santral Telgraf Adresi : Hetlo. İstanbul W/ İÇ ve DIŞ POLiTiKA — 16/XIV/ 1949 DİL DEĞİL, KÜLTÜR BUHRANI KARŞISINDAYIZ YIN on dokuzunda, Anka- rada, Dil Kufultayı topla-| niyor. Bu toplantının tarihi bir ehemmiyet — taşımakta — olduğu tüphesizdir. Çünkü, türkçe adı- na şimdiye kadar işlenen -günah- ları tasfiye ederek taze bir “se- vap” hesabı açacaktır. “Taze' diyoruz, çünkü Divan Osmanlıca- sından bugünkü türkçe'ye, bizle- ri, askerlik sahasında — “kahra- man” diye yâdedilen insanlar ayarında insanlar - getirmiştir. Bunların bir kısmı — mâlümdur: Muharrirlerdir. Bir kısmı meç- huldür: Halk! Halk, kendi dilini öğrenir de, öğretir de... Fakat, unuttuğu y: hut bozduğu da vâkidir. Zaten birçok dillerin basit bir lehçe se- viyesinden mesinin sebebi, daha öteye gideme- halk'ın bu, bir- birini her zaman tutmıyan vasıf- | larıdır. Keza, bu vasıflar yüzün dendir ki, halk, bazı ahvalde iyi idareci çıkaramamak dolayısiyle bir kalabalığa inkılâp eder, ya- hut, bir kabile ve aşiret kalmak talihsizliğini bir “Halk her şeydir ve her şeyi yapmaya kadirdir" sözü, de- Magoglar için pelesenk olabilir ama, şe'niyetler dünyasında, çok tehlikeli bir iddiadır Halk'ın her kudret ve başarıya kaynak vazifesi ğ kaktır. a şarının, menfi istikamette geli: mesi de, daima mümkündür. Tel rar edelim: Milletleri büyük ya- | küçük, ehemmiyetsiz ya- hut mahküm bırakan da, hep alk” dediğimiz esrarlı varlığın ında, kabiliyet kadar kabili- in-de meknuz bulunma- yapmalı ki yahut, tarihte- ki misallere bakarak konuşalım, imdiye kadar tir ki, ki 'ne yapılagelmiş- | halk”, müspet mânada- | ültürel, sosyal ve politik de- deri, f d “n eli Wlay. 16 AA (B Sov- | ya gelmiştir. Kendisini karşılayan M Plânı mı kasdediliyor? Pek bilinmi dK YaRlERI gönaün g Bir kay oe Disileri Bakanı visiaki bu saban İlolar, Gromie Mareşal. Bulganin eee l ee Bu sualin cevabı basittir: Halk, | | Prazaville, 16 (vIRS) — Doğu AL- | konl Arnal ? Bumanya | » hayatın her sahasında bu saha- | manya Cumhuriyeti — Cumhurbaşkanı | elçil d 1 üi İcin Parize eittiki buzünlerde, bey £ vaye t B Üai AA ae ra ahenikererne lli yelrgrnean ae gaa İ amriy e çe tr S ç deyircea biriyle “teknisyen” ini çıkarmış- | Hakanları c birli e> )TSİ DN çeit BNŞ ilbama Avrupadaki — endüstri rakki,, kademesinden “tedenni,, İlnin yetmişinci yıldönümünde boluna. | Kememiştir. Bu yardıra hicbir e gee Tzi kademesine ve bu hal müzminle- | caktır | acaktır. Çiz ğ bi Na e gince, “tereddi” kademesine düş- İ - Londra, 16 (YİRS) — Çin Komünist | M ü ir dostluk | Mmüştür. Biz, divan — osmanlıcasından bugünün karmakarışık türkçesi- ne, yalnız dilimize ârız olmuş bir inhilâl neticesinde gelmedik, İn- hilâl, devlet, maliye, ordu gibi, varlığımızın en mühim unsurla: rına musallat oldu ve bu suretle, bütün değerlerinde mağlüp bir medeniyete mensup olmamızın | kaçınılmaz cezasiyle karşılaştık | da, “dil buhranı,, dec imiz hâ-| n da d in K derinlerde yatan bir buhranın, |Sabik Bulgar — Başbal Yar Kostof, bütün mul ©o | S ha z MA !»ıyll'll ve leniyet bulranı'nın w' B İ v indA. İlek Ki di ye kdi Ocaklı'nın kaldırıldığı tarihten, Hatırlarda ok Tra n A n at kazının B Na Dumlupınar'ı yarattığımız güne |K gün evvel asusluk n asında | ü vala a Bir kadar, ordumuz kaç buhrarı S Ğ , vf n n ıdan geçmiştir, bunu asker - Kıbrısın k kazı den Medeni Kanuna kadar se | Jç dürUMU ER z n nat ve mük lerimiz, kaç Bonn Parlâmı sUN ürültülü bir toplantı Ddalıklar, ahretlikler, cariye-| | — gösteriler yapmamalarını Ad Aı birliki, ve dördü Di aradı Ha endver, manya uyan nikâhlı kadınlarımı- | lden bu hale, o mahkü: tten bu h liğine geçip, b larının, kocalarının ve evle- rinin sahibi olabilmeleri için, kaç bin cehenneminden geçme- | bunu da ka- | Halbuki, ordumuz, | Muz, adliyemiz, gene adliyemiz, ve kadınlarımız 'ne kadınla- rımızdır. Yalnız hepsi, ü yette mihver değiştirmi he tâbi olmuşlardır. Dil'd tır. de aynen böyle olacak: * *kk l Moskovada toplanıyor Lideri Mao-Tse- |Sabaha karşı . l Amerikadaki hususi muhabirimiz G. H. Martin bildiriyor Yardım plânına dahil memleketleri ilgilendiren mühim bir haber Marshall Yardım Plânı yarı yarıya mı iniyor? ikalarını çe artan hir hal almaktadır Washington (Hususi muhabirimiz . 1950 yılı için Amerikanın yardım ve atom pol değiştirecek cereyanlar git! Tüzümünü hi ık sik düyülür. Bundan maksat, kendi kendilerine tâyin etmiş oldukları he ma keyfiyetinin, Ameri- ur: Evvelâ kararları, oğacak Sonra sik sik tekerrür eden bu | ana danışma faaliyetinin iki tan dır. Birinci elddi sebep, AÂmerikan atom setinin Uzakşark ve Çin'de izliktir. Bu son hâ- 'deki endişeleri büsbütün arttıran 'ber de komiser Molotof'un bütün. aktini Çin ve Japon meselelerine has- retmekte oluşu haberidir. Simdi. vicde ebine gelelim: Uzun seneler Amerikan dipldmasisinin Rusyaya ve umumiyetle| Avrupaya karşı kullanacağı siyasetin a- 'na hatlarını çizmekte büyük rolü olan Müst rge Kennan, beklenmedik bir zamanda izin alıp ayrılmak Üzeredir. Ayrılmadan önce müşavir Kennan, ye-| rini alacaklara yardım olsun diye dipio- matik bir bilânço hazırlamıştır. Bilân-| çonun mühteviyatı, teferrunti İle bilin. miyor. Fakat Washington'da — dole haberlere inanmak lâzım gelirse, bu bi inçonun hulâsasını eski bir atasözü ile) >mak kabildir : “Çok öpen sımsıkı sa-| Marshali Plâni İdarecisi Paul Hoffman (solda) İtalyan Başbakanı Gasperi ile Venice'de konuşurken. Komünist liderler De Büyük Millet Meclisi müzakereleri Ordunun gençleştirilmesine doğru gidiliyor Başbakan dün MEdısVE,—“Mu'lemudiyen liyakatli subaylar yetiştiriyoruz; bunlar, vazife görecek mevkilere gelmelidirler” dedi letruk mallar meselesi —— Matosyan matbaası — — | Ekmek ve pahalılık meselesi Ankara, 16 (Hususi uhabirimiz bi- |bilhassa askerler arasında - haksızlık- diriyor) — Büyük Millet Meclisi, bu-:| lar yapıldıkında 1srar edince Başbakan gün Cevdet Kerim İncedayının başkan- | söz alarak kürsüye geldi ve dedi ki: lığında toplanmıştır.Bazı millet Tekmenlerden başlıyarak en yuka- izin verilmesi - kabul rıya kadar bir ordu sevk ve idaresiyl sonra — Maliye " Bakanı Mükellef olanlar, yeni tahsll - görmek- Tekelioğlunun metruk € tedirler. Yarınki ihtiyaca göre, ordunun. daki sözlü sorusunu cev sevk ve idaresi liyakatini kazanmış o- da, Sinan Tekelioğlu, Maliye Bakanı-| Janlar, O mevkileri İşgal etmek zorun: nin cevabini tatminkâr — bulmadığını | dadırlar ve edeceklerdir. Mevcut subay- söyliyerek, Bakanın kanunlara istina- | ların içinde albayların ve / yarbayların den verdiği “izahatı kabul etmemiş. | miktarı Ihtiyacın üç, dört misli üntün- Ki mevkil ik gübelerinde da çok. liya, in İşgal edece- n Matosyan mat bansının ne sekilde satıldıkı hakkında | li ve terbiye görmiyenlerin cilme bıra ahri Kurtuluşun sözlü sorusunu Ma-| Kilirsa, bu. memleket için iyi olmaz. ilye Bakaki ceyaplandinmiz Te bu sağE| | İAekert GAi rbam yenrlileri. seaekli. baanın da diğer metruk matbanlar gi ni vermistir. 30 sene hiz- lecek olursa, bedeller arasında — büyük 'mek hakkını nasıl ha farklar. bulunmadığını söylemiştir. mumi menafi namına) onu tekaüde sevketmek hakkına malik- ait bulunduğunu b tarafından bir 'a Hükümete da kesildiğini ileri sü: den ele alınmasını ve Biz, aşağı derecelerde mütemadiyen Jiyakatli subaylar yetiştiriyoruz. Bunlar vazife görecek mevkilere gelmelidir. Bu- 'nun için de yüksek mevkilerin boşalma. lâzımdır. undan sonra m memleketlerle yapılafı ticaret ve ödeme anlaşmalarının tatbiki hakkındaki kanun tasarılarının birinci müzakereleri yapılarak — kabul edilmiş ve oturuma son verilmiştir. Pahalılık ve ekmek Pahalılık ve ekmek hakkında Tica- ret Bakanı cevap vermiş ve pahalılığın #ittikçe azaldığını ve fiatlerin düşmekte olduğunu, ekmek işinin intizama sokul- ması için belediye ile Ofis müfettişleri. nin işbirliği yaptıklarını söylemiştir. rerek bu işin yer halledilmesini e emekliye Bugüne kadar, dolduran kaç memurun yaşlarına bakılma re'sen tekaüde - sevkedildiği Maliye. Bakanı c ne kadar memurun tekaüde. sevk edildiğini, bunun 1781 Mülli Savunma, 8641 İçleleri, 3ü Tarım — ve Saklık Bakanlığından olduğu! zahibi tekaütlük mesel rılumaz , Öyle görünüyor ki — Georga| İKennan, Washington'un hedeflerinde K zumundan biraz fazla hıra gösterip gön termedikini kendi kendine sormak. lü- zumunu hissetmiştir. Meselâ, Kennan'ın | fikrine göre, “Amerikanın müttefikleri muvaffakiyeti mümkün kılacak - kadar bir kuvvetiyle hareket etmediği| Amerikanın muvaffak olma- Mao-Tse-Tung ve Pieck, Kızıl Başkente vardılar. Çin Lideri, Rusyaya minnetinden bahsetti Kostof idam edildi Hüküm, asılmak suretiyle hapishanede infaz edildi ek maaş İsteyen Fransız harp mülülleri Pariste bir nümayis etmişlerdir. Resimde koltuk değneklerini sallayıp bir ayağı İle sekerek 'nümayise iştirak eden bir harp malülünü görüyorsunuz. Terali Hükümeti Kudi Batı Almanyanın ilk anlaşması silâhlan mıyaca Adenauer'in mütteti k, diyor / ERP) — Avrupa Programından Al- | Öti Tdareni, aallellarrum Banka | <Amiği — No yakiy p ' AÇIM ldi! e N ea Yahtdi — İyi ya, biz Yahudiler İÇ SAYFALARDA İLKİNCİ SAYFADA Hürriyetin membaları Edouard Bonnefous ÜÇÜNCÜ SAYFADA Ziraatte devlet ve halk münasebetleri Dr. Kerim Ömer Çağlar İDÖRDÜNCÜ SAYFADA Sabit bir dil Reşat Nuri Darago 00 üncü fetih yılı yaklaşırken Tokmaktepe Reşat Ekrem Koçu Köprü Baydar Derler BEŞİNCİ SAYFADA Tiyatro (Hikâye) İlhan Tarus Kızılay aşocakları Salâhaddin Güngör Sinema İstanbulun 500 üncü fetih yıldönümü hazırlıkları Devletin tahsisatından başka pa- Ta tedariki için, tekel maddeleri tanbulun 300 üncü fetih yıldönümünü k bir şekilde kutlamak maksadiyle miğtir. Hazırlanan — var 1900 yılında mghtelif bakan- irullar faaliyete geçmedikleri Başarılamıyacaktır. Yapılacak işlerin 'air mali formalitelerin basitleşti Jnmıştır. — Kutlama günlerinde, Bancı" memleketi n “çelecek “misalmle” Fin ve seyyahların fazla olacağı nazarı dikkate “alındığından, otel — İBtiyacının karşılanmamı lazım. gelmektedir. Ayrıca, İstanbul fethinin bir imar ve kültür ha: Teketi Olarak kutlanmanı tirçok masrafi icap ettireceğinden bütçe baremlerinden Bağka Tekel maddelerire zam, piyango dertibi, mili ve mali müesseselerden Yardım — sağlanması, yabancı llim mür eleriyle İşbirliği. yapılması gibi hu T da Taporda yer almıştır. Bundan başka tarıhi âbidelerin tamir ve ihyası için bir. pi Fetih “yıldönümünü yapılan — çalışmalarda dik yıllar Tılacaktır. Dört yıl içinde sartesilmek ere 17 milyon 316 bin liranın tahsisi 'kmektedir. Bu yekündan üç mülyon fira Fatihin yeni yapılacak' olan fetih yülr masrafların Dil Kurultayında çetin münakaşalar bekleniyor. Türk Dü Kurultaya, 425 aali âzasiyle birtikte, geh E ee ları, ez Haikee: çah ve Punlar e Sivil Genel Eemekliler Derneği kuruldu 'Sivü Genel Emekliler Derneği,; ismine de gehrimizde yeni bir cemiyet ka ildi. (Gazeteler) de beynelmilel sayılırız!...