12 Aralık 1949 Tarihli Yeni İstanbul Gazetesi Sayfa 3

12 Aralık 1010 YENİ İSTANBUL Marshall Plânı ile Avrupanın kada bazı ahenksizlikler — “| tere'de para devalüasyonu m ||. bütçe — Tüccar ve Gelir tesiri altındadır. Plânın başlıca he- deflerinden ikisi yâni: A) İstihsali Aarttırma amacı, B) İşçi halk taba: Kalarının refahini arttırıp Komü- 'nİZmİN Aldatıcı sorabından kurtar. maktan ibaret olan gaye hemen he- men temin edilmiş gibidir. Avrupa ekonomisi gittikçe — kuvvetlenerek #admelere mükavemet edecektir, 1952 de Avrupa Amerikanın yar- dımından tamamen müstağni kalır mi kalmaz mı? Bunü şimdiden ka- tiyetle kimse söyliyemez. Çünkü Av- rupa iktisadi bünyesinde iki büyük çıban vardır. 1) Dolar, her yerde mübadele ihtiyaçlarına cevap vere- miyecek kadar — kıttır. 2) Ticaret, dolambaçlı yollardan gittiğinden ti caretin iki büyük şartı olan sürat ve emniyet hâsıl olamıyor. Doların vaziyetini ıslah etmek 1- çin Avrupanın satma uüsüllerini mı dernleştirmesi yâni Amerikan — ta- birince “Salesmanship,, sanatini öğ- renmesi ve Amerikanın Avrupa it- halâtına karşı fazla takyidatı kaldır- ması lazımdır. “Buy American,, yâni “Amerika mallarını tercih etmek tavsiyesini hedef tutan eski usul, Marshali plâ- u ile mânasını kaybetmiştir. Ve ni- hayet zamanın yeni icapları anlaşıl- mıştır. Bu mevzuda Amerikada gö- rülen fikir değişikliği memnuniyetle kaydedilecek - terakkilerdendir. Av rupa iktisadi anlaşmalarını genişlet- mek için her taraftan gayretler sar- fedilmektedir. Benelux,, ün — “Fritalux, / tında Fransa ve İtalyayı” çevresine alması hususundaki müzakereler in- kıtan uğradıysa da ihtilaf, çözülemi- yecek kadar çetin olmadığı için, mü- Zakerenin yakında tekrar cağı ve bu defa bir neticeye bağ- Janacağı kanaati hâkimdir. Diğen,faraftan İngilizlerin İskan- dinavyasHükümetlerine mali ve ti- cari Bir işbirliği teklif ettiği ve bu hususta mufassal bir muhtıra ver diği son günlerde şayi olmuştur. İs. kandinav ticaret mahfilleri makamlar bu projeye taraftar bu- rindan — yakında — Fritahix- | r dörüü| şmanın vücut bulması pek muh: temeldir. * 1 haftalık — düşük Bterlin devresinden sonra devalüns. yonun verdiği neticeler gerek İngil: tere dahilinde gerek haricinde ma- Almanyada , İşsizlik üç — Almanya Fe Geral Cumhuriyeti hudutları dahilinde İşsizlerin — sayısı, para — reformün. dan / beri,yani takriben bir. bu. Sük yül” içersinde — 450000 den 13 milyonun üstüne çıkmak - süre- tiyle Üç misli artmıştır. İşsizlik, buna | Çok bağlı muhsceret meselesiyle bir- | İ Hikte, Almanyanın başlıca sosyal der. di haline gelmiştir. Devletin esasen za. ıf olan maliyesi, Te yardım için #enede en az bir milyar mark mek meeburiyetindedir artet. |) İşsizlik mesefesinin en mühin Tafı, bunun konfonktürel bir hâ mamasıdır. Şu kadar ki, ' yünde zaruri görülen rasyonalıza: hareketi ilerler ve dolayısiyle iş Ti azalacak olursa, o zaman hakik işçilere yol vermek icap edecek ve iş-, İstanbul v. arzetmişti: Bulunan “Fritalux,, ve “Skandinav,, toplulukları — İngil EÇEN hafta, Türkiyenin başlıca iki piyasası olan İzmirde umumiyetle durgun man; Haftanın iktisadi | hâdiselerine bakış — Avrupa ve Ameri Benelux,, e katılmak üzere eticeleri — Türkiyede yeni vergisi — Sanayi -Bankası a bir nazarla — bakılırsa, - Staffora Cripps'in Ümitlerinin tahakkuk et- mediğine hükmetmek lâzımdır. İn- racat artmaktadır. Fakat devalü- asyon nisbetinde artmamıştır. Hal buki arzu edilen şey devalünsyon. dan çok fazla yükselmesi ve dolar biriktirmek için kâfi bir marj bi rakmasıydı. Beklenilmiyen bir nevce daha hâ- Si oldu. İhracatın - sağlam döviz memleketlerine doğru — veçhe — alması neticesinde zayıf döviz. memleket- lerinin az çok ihmal edilmesi pro- Je mekanizmasının — dayandığı bir temeldi. Halbüki aksi- hâsıl oldu. Birincilere ihracat azalmış ve di- Rerlerine de eskisi gibi. mibadele hacmi revam etmistir. 'Ticarette kökleşmiş âdetler, bıra- kılamıyan teamüller vardır. Bunun neticesi olarak sterline karşı. deva. İüasyon iptidasında gösterilen em. niyet Sarsılmıştır. Zürih, Nevyork ve Pariste İngiliz parasının & 10 ile €e 14 arasında düşmesi bu netice. nin verdiği şevksizliği ifade eder. * Türkiyede bu sene hazırlanan büt- çe tasarısı her sene gibi açık ver- Gelir ve gider denkleşemedi. Ancak bu sene Maliye Bakanına, seleflerinden hiç birine nasip olmi: yan, bir mazhariyet elverdi: Bütçe Rin açığı Marshali Plâniyle kapan- d Bu, Türk parası için bir hayır alâmetidir. Herkesin bildiği gibi pa- ralara Arız olan zâfın en büyük se- bebi denksiz. bütçelerdir. 'Tüccarda bu son zamanlarda be- lren en büyük endişe, hirkaç sonra yürürlüğe girecek olan gelir kanununa göre mükelleriyet vazi- yetlerini ayarlamaktır. Bu. sebep- İ birçok şirketler feanediliyor. ve Ortaklıklar yeniden inceleniyor. Türk sanayiinin baş kaldırması 'na mâni olan şeylerden biri ve bel- Ki en mühimi; endüstri için mute dil faizle para tedarik olunamama: sıydı. Buna çare olmak üzere "Mil- letlerarası Banka,,mın yardımıyle bir Sanayi bankasının tesisi — düşünül dü. Ticaret Odasiyle sanayiciler ara: sında zuhür eden ihtilâF projeyi a- kim bırakacak bir hâdise değildir 'nkadan memleket — endüştrisinin süratle gelişmesini bekliyenler çok tür. Tabil bu faiz ucuzluğunu teş. vik edici tedbirler ve kanunlar kat mak gerektir. Para reformundan sonra misli arttı ayısı büsbütün artarak tehlike bü- yüyecektir. Şimdiki halde bu. tehlike henliz vârit değildir; hatta çalışanla. rin sayısı, az dahi olsa - çoğalmıştır Buna rağmen işsizlerin sayısı da artı 'yor. Acaba neden? Almanya'da işsizliğin, daha bebi, her taraftan Batı Almanya'ya iş sahaları tarafından — maasedileme mesidir. Görülüyor ki, —hâdise yalnız iktisadi değildir ve bu itibarla konjonk ni dbirleriyle önlenemez. Muhacir. lerin, İş bulabilmeleri, bunların kesif 'olarak toplandıkları mıntakalarda, ye ni kurulmasına bağ- lıdır. Fakat Almanyada çekilen um ermaye darlığı karşısında, bu tesi rin yakın bir âtide kurula fındık, d yıkır İSTİHSAL PAZARLARINDA Mısırda: İSKENDERİYE, Misir Ziraat — Ve- kâletinin ikinci tahminine göre, dökü- mü hariç olmak üzere, bu — mevsim pamuk istihsali 8,047.000 — kantardır. Mukayese için bu rakam, Vekâletin 6 ekim tarihindeki ilk rekolte - tahmini olarak 7.691.000 kantardı. İstihsal yekünu 1 3/8 pusu geçen pamuk için 3.505.000, 11/4 pusu ge- çen pamuk için 657,000 ve 11/8 pu- Su geçen pamuk için de 3,885.000 kan- tardır. Döküntü, ilk tahminden 8.000 ve ge- çen senekinden 5.000 kantar daha faz- İa olmak Üzere, 149.000 kantardır Amerikada: WASHİNGTON, Zirsat Bakanı pa- muk eken çiftçilere 1950 lerini 21 milyon dönüme nesi ekim- indirmeleri: yani bu seneye nazaran yüzde 20 nisbetinde —daha az pamuk ekmeleri- ni bildirmiştir. Pamuk yetiştiren züraa 15 aralıkta yeni ziraat nisbetlerini (guota) kabul edip etmediklerini — bildirekceklerdir. Kabul etmedikleri takdirre, hükümetin hatleri destekleme hususundaki / yar- dimi derhal yüzde doksandan yüzde elliye düşecektir. Avustralyada: SYDNEY, Bugün burada yün satışlarında, yapılan Büyük Britanya'nın bütün Avrupa bölgelerinin hara- retli rekabeti ve Amerika, Japonya mahalli fabrikaların da satışları de teklemeleri yüzünden, piyasa çok ha> raretli olmuştur. Fiyatlardaki — değişikliğin satıcıla- rın lehinde olacağı — anlaşılmaktadır |16288 balyadan 16202 balyası satıl: En yüksek satış fiyatı 5 balyalık ekstra taranmış Yün için libre başına 8 penidir. BALLARAT, Britanya ve — Avrupa devletleri ve A, B. D. ile Japönya ta- İratından desteklenen mahalli fabrika- lar arasındaki rekabet dolayısiyle bu. gün satışa çıkarılan 1.750 balya yünün İhemen hemen hepsi satılmıştır. İnce ve kaba melez yünlerin fiyatları arta- ak gibidir. Iskarta fiyatı düşüktür. İnce Merinos yününün libresi 114 pe- ni, pamuk döküntülerinin Hibresi 96 1/2 peni ince melez yünün lHibresi ise 76 1/2 penidir Yeni Zelandada: WANGANUİ Cümartesi — günü sa- tışk arzedilmiş olan 31,546 — balyanın İhensi satılmıstır. Piyasa, son Napler müzayedesi fiyatlarıyla — açılmıştı, fa- kat satışların devamı esnasında Lon- dradan gelen fiyat haberleri - derhal tesirini göstermiştir. - Başlıc rakip- ler, Bradford ve — Avrupadır. Talep daha / ziyade yi cinsler üzerin. deydi. Fakat bazır aşağı kaliteler, ay ni cinsin ince kalitelerinden daha faz- İa rağbet görmüştür. İnce yün fiyat ları sonuna kadar sabit kalmış, fak orta kalınlıktaki melez yünlerin fiya- tında bir düşüklük kaydedil Amerikada: NEW-YORK, Du Pont De Nemours İşirketi, Reyon” viskoz dokuma, ipligi İfiyatları yüzde beş. arttırmıştır Artış u gekilde olmuştur. 50 de nler'lik İplik, übre başına 5 sent, Ham ve mamül dokuma maddelerine dair haberler (Comtel) in muhtelif piyasalardaki hususi muhabirleri bildiriyor * İtorta uzunlük) İA 125 denler'lik iplik, libre başına 3 sent, ve 300 denler'lik iplik de libre başına 2 sent. Bu artışların sebebi. açıklanmamış- tır. Fiyatların birdenbire yükseltilme- Si reyon müstahsillerini — müşkül bir mevkle — düşürmüştür. Çünkü — 1950 senesinin ilk Üç ayında teslim edile- cek mallar eski fiyatlar — Üzerinden hesaplanmıştır. İSTİHLÂK PAZARLARINDA İngilterede: BREDFORD, Orta kalınlıkta — ve melez yünlerdeki fiyatlar, umulduğun. dan daha fazla yükselmiştir. Taranmış yün piyasası (50) lik ka- lltelerde, libre başına 2 İlâ 4 peni in dirilmiştir. Geçen hafta 50 lik kali- teler 61 peniye satılıyordu. Şimdi ay- ni kalite 57 peniye bile güç sürülü- Fiyatlarda bu derece büyük deği- şiklikler olduğu için piyasadaki faali- yetler durmüş, alıcı azalmıştır. Meri- 'nos yününde Ve ince melez yünde bir değişiklik olmamıştır. Fransada: PARİS, Bugün Fransız Fiyat Kon- trolü Bürosu, ham pamuk fiyatlarım tesbit etmiştir. Fransız Pamuk İthal Acentaları pamuğu aşağıdaki fiyat- dlarda satacaklardır. (Fiyatlar her ki- 1o için ve frank'la gösterilmiştir). Amerikan middling pamuğu, 1 pus 288 (282); middling olup, diğer muhtelif menşeler için ona nisbetle cetveller tanzim edilmiştir. LYON, Ipek tüccarları, Alman- ya'nın, — harpten sonra İlk defa ola- rak ipek piyasasına iştirak — ettiğini bildirmiştir. Son iki hafta zarfında değişik mik- ftarda en fazla talep — edilen kalite muslindir. Japonyadan 2,700 balya 1- Pek ithal edildiği halde taleplerin hep- Si karşılanamamıştır. İthalâtçılar, 'ne sonundan evvel 2,700 balya — daha ithal edilmesini talep etmişlerdir, fa- kat Japon ipek piyasası durumu do- Jayisiyle bu sevkiyatın tehir edileceği anlaşılmaktadır. Yapılan taleplerden anlaşıldığına göre 1950 serlesinin ilk Üç ayı zarfında 450 ton ipek temin edilebilecektir. Fransız ipek sanayline, bu süretle, 1950 senesinin ik 6 ayı zarfında ye- tecek miktarda ham ipek temin edil- miş olacaktır. İtalyada: Amerikan pamuğu daha fazla satıl- dığı için kasım ayının sonuna — doğru İtalyan pamuk piyasasındaki faaliyet- ler biraz iyileşmiştir. Buna rağmen, durgündür. piyasa ümümiyetle Ticaret - Telgraf (Comtel) Servisimiz Yeni İstanbul, İktisat Servisi için İngiliz Revter Ajansiyle Türiyedeki neşir hakkını temin eylemiştir. bir anlaşma yapmış ve bu ajansın Ticaret Telgraf Servisinin bundan böyle (Comtel) işaretli hususi telgraflarımızı oku- yucularımızın istifade ile karşılıyacaklarını MİLANO, Yün: Son — zamanlarda, memleket dahilinde fazla — miktarda kullanılan ince yün de talep edilmiş- tir, fakat tarama yün piyasasında faz- Ja bir faaliyet — görülmemiştir. — Yün fiyatlarında bir değişiklik — kaydedil- dar sabittir Paçavra piyasasında fiyat. Mensuçata gelince, — Britanya ince yün kumaşlarının çoğalması mahalli e tesiri iübariyle ticari mah- endişelendirmektedir. Bu sayfalarda imit ediyoruz. İzmir muhabirimizden Haftalık iktisadi mektup Dış ticaretimi: gözden geçirilmesi İzmir Çiktisat muhabirimiz. bildiri- İyor) — Ege'nin çeşitli ihraç maddele- Finin evvelce yalmız dolar ” sahasına taallük eden fiyat intibaksızlığı, ster lin ve peyklerinin kıymetlerinin düşü- rülmesinden sonra umumileşmiş bu. dunmaktadır. Bununla beraber - dolar veya sterlinle tediye imkânı bulamı. yan bir kasım alıcı memleketlerin, ara- mızda mevcut kliring anlaşmaları hü- kümlerinden faydalanmak — suretiyle, bazı ihraç maddelerimizi cihan piya: salarının Üstündeki fiyatlarla aldıkla- m görülmektedir. Almanya, Çekoslo: yakya ve Fransanın pamuk; Almanya- 'nın üzüm mubayaaları gibi. Karabük tesislerinin — taksitlerinden — tahasslil eden ve tütün ile kuru meyva muba- yaasına tahsisi anlaşma icabı olan pa- ra ile İngilterenin yapmakta olduğu Üzüm mubayaasını da bu arada zik- retmek mümkündür. Bu suretle dünya fiyatlarının Üstündeki fiyatlarla kiy- İmetlenme imkânını bulan bu madde- lerimizin durumu, alâkalılarca, tetki- ke değer görülmekte ve İkinci Dünya Harbinden önceki Alman Kliringi leme hüsüsiyeti hatırlatılmaktadır. Filhakika, diğer Balkan memleket- deriyle Birlikte bizim de zirat madde- lerimize dünya. fiyatlarının — üstünde bedeller ödeyen o zamanki Almanyanın bu farkları hattâ fazlasiyle - mukabil ithal mallarına aksettirerek netice iti- bariyle, hakikatte dünya fiyatlarının üstünde bir bedel — ödemediği - halde, Balkan memleketlerini ve bu arada tediye unsuru bakı zarvri - gi memleketimizi iktisaden 'nu bulduğu hatırlardadır. İthal mallarında hâsıl olan sun! pa- tecrit yölük halilik dolayısiyle maliyeti yükselen ihraç mallarımızın bu şekilde dünya piyasalarından yeniden — uzaklaşması- nın iktisadiyatımız için bir felâket ola- cağına işaret eden alâkalılar, bugünkü durumun başlıca satkinin harici tica- Tet müvazenemizdeki pasiflik dolayı- #iyle dolar ve sterlinin ak ve karabor- sa fiyatlarının arasındaki fark oldu- gunu ifade eylemektedirler. Tatbikat- ta ihracatçı, memleket ölçüsünde şek- len de olsa, o anda ödenen bedelin yük- sekliği dolayısiyle satışlarını bu isti- kamete tevcih eylemek zorunda kal- maktadır. Alâkalılar, memleketimizin kendisi- ni tamamiyle kaptırmak Üzere bulun- duğu bu fasit daireden çıkabilmesi için önümüzde yepyeni bir fırsatın belir. diğine İşaret / etmektedirlür. Gerek Başbakanın ve gerekse Marshali Plânı temsilcisinin ifade ettikleri - lehimize tahsis edilen 106 milyon dolarlık. tiraj hakkı ve hibe ile her şeyden önce za- Türt ithal eşyasında bir bolluk sağlan- ması yerinde görülmektedir. Bu yol- dan yapılacak ithalâtın - arzedeceği ucuzluk İhraç mallarımızın maliyetini düşüreceği gibi, diğer ithalâtımız da bu ucuzluğa ayak uydurmak mecbu- riyetinde kalacağından dış ticaretimiz normal mecrasına sokulmüş - olacak- tır denilmektedir. Egedğ alivre tütün satışlarına başlandı Resmi makamlar bunları alâka ile takip ediyor İzmir 11 (Hususl muhabirimiz. bil- 1 milyon 100 bin kilo, Salihli 350 bin, diriyor) — Bugün pazar olmasına rağ- | Gördes 950 bin, Alaşehir 350 bin, Ku- men başta Di Amerikan Tabakko, Ge- İri - Tabakko, Ostro - Türk ve Tütün Limited olmak üzere mühtelif — tütün şirketlerinin eksperleri Akhisar ve Ma- nisa bölgesinde faaliyet göstermişler. dir. 26 aralıkta açılacak olan Ege Tü- tün piyasasına esas olmak Üzere alı- cılar her müstahsilin tütününü ayrı ayrı müayene etmişlerdir. Amerikalı- lar, yerli tüccarın aksine olarak bu yıl Ege tütünlerinin kalite — bakımından geçen yıldan Üstün olduğunu, eğer Müstahsil acele etmezse iyi fiatle sa- tabileceğini söylüyorlar. Manisa mer- kezi, 2 milyon 400 bin kilo, Turgutlu İa 300.000, Akhisar 5 milyon 500 bin, Kırkağaç 750 bin, Sındırgı bir milyon 400 bin kilo tütünü satılmak Üzere ha- zırlamıştır. Bugün göze çarpan bir başka nok- ta, müstahsilin, piyasa açılmadan u- fak partiler halinde tütün satışlarına devam etmesidir. Bu bahiste duyulan söylentiler ara- sında yerli tüccarların (Di Amerikan)a derhal teslim gartiyle 325 — kuruştan Te tütün sattıkları haberi de var- n bu şekilde de- vamı, resmi makamlar tarafından ilgi ile takip edilmektedir. Denizyolları idaresinin Mısırda kalan paraları muhabirimiz Kahire ara- Ankara, 11 (H bildiriyor) — İstanbul sında muntazam uçak seferleri ya makta olan Misir Havayolları Şirke- tinin Türkiyeden tahsil ettiki yolcu ve navlun bedelleri, Merkez Bankasınca bloke edilmiş bulunmaktadır. Haber aldığımıza göre, Misir Türk lirası memleketimizden olan / alacaktarının transferi için Devlet Denizyolları — 1- daresinin Misir acentalıği. tarafından, Misir irası olarak tahsil edilen nav- olarak kumpanyası, dun bedelleriyle mübadele yapılması- 'vu teklif etmek Üüzere İlgili müesnese- - İlerle temasa geçmiştir. Devlet Denizyolları Misır / Acenta- dığının yolculardan dolar talep etme- İsi yüzünden birçok yolcular istemiye- Tek başka kumpanyalara ait vapurlar. 'seyahat etmek mecburiyetinde kal- makta idiler. Bu vaziyette, Mısır - U- Çak Şirketinin teklifi kabul — edildiği takdirde Denizyolları İdaresinin Doğu Batı seferleri, çok fazla hasılât yap- mak imkânını bulacaktır. Fransa - Almanya ticaret müzakereleri Paris (YİRS) — Fransa ile Batı Almanya arasında cereyan etmekte olan ticarl görüşmeler, mevcut zor Juklara rağmen / müvaffakiyetli bir hava içinde cereyan etmektedir. Mevcut güçlükler bilhasa güm- rük tarifelerini ilgüendiren mesele- lerden doğmaktadır. Müzakerelerde alınan bir. pren. p kararına göre, yapılacak mal mübadelesinde, dolar yerine Fran- İşçi sendikaları toplandılar İstanbul Mensucat: İstanbul Mensucat İşçileri Sendikası 'dün saat 13 te Eyüpte bir. toplantı yapmıştır. Toplantıda fabrikaların tf işçi tensikatının doğurduğu — a zeticeler etrafında görüşmeler olmuş- tur. İlk sözü alan Sendika Başkanı Meh: met Güler, Ankarada ilgili bakanlıl larla bu mevzuda yaptığı temasları anlatmış ve — işsizliğe karşı alınacak tedbirler hususunda — Çalışmıt Bakanı ile mutabık — olduklarını ve hariçten Mmensucat ithalinin kati şekilde önü- 'ne geçileceğine dair Ticaret ve Eko. nomi Bakanlığının vaatte bulunduğunu belirlmiş ve bu haber memnuniyetle karşılanmıştır. - Diğer bazı hatipler de bir kısım fabrikaların vergi ka- gakçılıfı yaptıklarını — söylemişlerdir. Neticede işçiler müspet bir netice alınamadığı takdirde bir miting terti- bine karar vermişlerdir. Yunus Çimenti Kartaldaki Yunus Çimento — Fabri- kası İşçi Sendikası da dün sabah saat 830 da toplanmıştır. İş müfettişinin de hazır bulunduğu toplantıda işçilerin sağlık - dürümü, doktorun alâkasızlı. f etrafında hararetli münakaşalar ce> Teyan etmiştir. İşçilerin dileklerini not eden Çalıma Mütettişi bunların yar kın bir zamanda yerine getirileceğini va'detmiştir. Gelir Vergisine hazırlık Defterlerinizi tasdik ettirmeyi unutmayınız 1 ocak 1950 tarihinden itibaren me- riyete girecek olan gelir vergisine gö- re, defter tutmak mecburiyetinde olan mükelleflerin, defterlerini aralık ayı içinde noterlere tasdik ettirmeleri 14- zımdır. Kanunun tesbit ettiği bu müd- det zarfında / defterlerini tasdik ettir. miyenlerden 300 Jiraya kadar — para cezası alınacaktır. Bu vaziyet karşısında noterlerin işe leri çoğalmış ve mükelletlerin tasdik için getirdikleri — defterler - birikmiye başlamıştır. Normal çalışma saatleri dahilinde, bütün bu defterlerin 31 ara- lık tarihine kadar tasdik edilemiyece- Binden endişe edilmektedir. Kaşar peyniri fiyatları artıyor Yiyecek maddeleri gurubunda kuru sebze fiatleri düştüğü halde, — kaşar peyniri fiatlerinde tedrici bir surette yükseliş görülmektedir. Buna sebep olarak Yunanistan ve Filistinden kaşar peynirine karşı isteklerin artmasıdır. Yağlı kaşar peyniri fiatı toptan 400 kuruştur. Aydında bir tütün işleme evi açılacak Ankara 11 (Hususi muhabirimiz bil diriyor) — Tekel Bakanlığı Aydın böl- gesi tütünlerini mahallinde — işlemeyi sağlamak maksadiyle Aydında büyük bir tütün işleme evi açmaya karar ve- rerek etüd ve projelerini hazırlatmaya başlamıştır. Bu hususta bölge ile ya- pilacak temaslar. biter bitmez inşaa- ta geçilecek ve 1950 yılı sonunda ta- mamlanmasına çalışılacaktır. Kasım ayı ihracatında fazlalık var Ankara 11 (Hususi muhabirimiz bil- diriyor) — İhracat — istatistiklerimize göre, İngiliz Hirasının devallasyonuna rağmen geçen aylarda olduğu gibi bu sene kasım ayında, 848 kasım a) 'nisbetle 5 milyon 150 küsur bin lira» lık fazla ihracat yapılmıştır. Bu me- yanda iç fındık 4 milyon, tütün 2 mile rang'ı veya Alman markı kül- danılacaktır. 'yon, tiftik 300 bin lira raddesinde bir fazlalık göstermektedir. ——iiiğilaneli ü üNüNi toklı 54.80 kuruştur. kendilerine satılabilecektir. Teklif edilen fiyat İstanbulda tiftik ve İzmi) ise incir istisna edilecek olursa, diğer maddeler üze- rinde bu durgunluk, yer yer gevşeklik ve hattâ fiyat düşüklükleri göstermiştir. Bunlar hakkında geçen haf ta her gün bu köşeye göz atan okuyucularımız günü gü- nüne vaziyetten haberdar olmuşlardır. şağıdaki satırlarda haftanın umumi görülecektir İstanbulda: Hafta başında fındık piyasası gevşek geçmiş, haf- ta ortasına doğru hararetli bir safha arzetmiş, hafta sonunda İse sakin bir devreye girmiştir. Fındık piya sasında her zaman görülen bu temevvüçler, alıcı ve satıcıyı daimi surette ihtiyatlı hareket etmek zorunda bırakmaktâdır. Hattâ alıcılar, fındık piyasasının haf- ta içindeki yükselmesine karşı soğuk davranmışlardır. Fındık ticareti, bütün bu hususiyetlerine rağmen bu yıl ihraç için piyasamızın baş mahsulü olmakta devam mektedir. Şimdiye kadar 1949 mahsulünden 18000 tondan fazla ihracat olduğu anlaşılıyor. Borsada ka buklu sivri fındık 62.20 ve iç tombul fındık ise 136 ku. ruştan kapanmıştır manzarası Geçen haftalar içinde Amerikadan üzerine 68 kuruşa kadar yükselen ceviz, de 54 kuruşa düşmüş, borsada naturel ceviz ise 150 kuruştan vâki istekler son hafta için. kabuklu ceviz 50 ve iç kapanmıştır. Bu hale İstanbulda ve İzmirde karşı alıcı yoktur, piya: durgundür Hafta içinde dokuma ham maddelerinden — tiftik fiyatlarında tedrici bir sunette ilerleme olmuştur. Alı- cıların piyasada nazlı davrandıkları, fiyatları arttırma- mak için tenni ile hareket ettikleri görülmüştür. Esasen Bradford'da da tiftik piyasasının hararetli olduğu an- laşılmaktadır. Sızan haberlere göre İngiliz piyasasını cins gözetmeksizin alelümum tiftiğe karşı olan alâka- sının devam edeceği anlaşılmaktadır Tiftikten başka keçi kılı da hafta içinde üzerinde durulan bir maldı ve alıcıları arasında, İngiltereye ih- racat yapan tacirler bulunuyordu. İstanbulda umumiyetle hareketsiz olan pamuk alış verişlerine bu hafta yüz tonluk bir parti ile yeniden şa- hit olduk. Durgun ve gevsek piyasaların başında hububat ve bakliyat vardır. Bu gerileme daha ziyade kuru fasulye, mercimek, nohut gibi maddelerde bâriz bir surette gi ze çarpmaktadır. Böyle olduğu halde bu gibi maddele rin henüz dünya fiyat seviyesine kadar inemediği ve bunun neticesi olarak hâlâ ihracata elverişli«bir durum. örülmektedir Gerek nebati ve gerekse sade yağlarda başlayan haftalık pıyasa vazıyeti gevşeme hafta boyunca devam etmiş ve son günlerde fiyatlar kırılmış olarak piyasa kapanmıştır Durgunluk ve gevşeklik yağlı tohumlarda devam ediyor İzmir Hafta başında üzü piyasasının arzettiği durgun- luk ve gevşeklik artmış, fiyat hafta sonunda —hafta başına nazaran— 2 kuruş bir gerileme göstermiş, 9 nu- maralı üzüm 55.50 kuruştan kapanmıştır. Amerika Hü- kümetinin Kaliforniya üzümlerine yüzde 50 nisbetinde pirim ödemesi neticesi olarak üzümlerimizin serbest pi- yasalarda rekabet etmesi mümkün olamamaktadır, bü- tün ümitler, sene başında vedesi gelecek olan Karabük fabrikası taksitlerinin üzüm ile ödenmesine bağlı bu: lunmaktadır. Türk - Alman klering hesabında — tütün arı yüzünden alacaklı mevkide bulunmaktayız. Bu sebple Batı Almanyaya yeni üzüm kontenjanı ve mesinin ancak yeni hesap muvazenesine talik edilebi- leceği ve gecikeceği anlaşılmaktadır. İngiltere İaşe Na- zırlığı, fiyat hususunda mutabik - kalındığı - takdirde meveut 20000 tonluk stokun tamamını satış almaya âma- de bulunmaktadır. Piyasada hâkim olan kanaate göre İngiltere fiyatı biraz daha artıracak olursa — mevcut Stokları azalması yüzünden incir sağlam durumu- nu muhafaza etmektedir. Şimdi elimizde kalan stok miktarı takriben 1500 tona kadar inen incirimiz, B se- risi ile, küçük kıtalı tanelere inhisar etmektedir. Haf- ta içinde iç piyasadan da bu mala karşı isteklerin art- tığı görülmüştür. İncirin A serisi 56 kuruştan ve B se- risi ise 45 kuruştan kapanmıştır. Hafta içinde Pamuk piyasası gevşek bir seyir ta- kip ederek birinci Akalada 6, ikinci Akalada 10 kuruş bir gerileme kaydolunmuştur. Dünya piyasalarına ra- kiplerimiz daha ucuz teklifler yaptıkları cihetle pamuk- larımızın şimdilik yalnız aramızda klering Aanlaşması bulunan memleketlere satılması mümkün görülmekte- dir. Fakat bunların çoğu ile de disponibilite durumu mü- sait olmadığından, ihracat ancak yeni kombinezonları lüzumlu kılmaktadır. Bugün için yalnız karşımızda tek müşteri olarak Fransa kalmıştır Hafta içinde zeytinyağı ve diğer nebati yağlar uy- gun olarak bir fiyat seyri takip eden pamuk yağı piya- sasında hafta sonunda bir düşüklük görülmüştür. Bu- na rağmen pamuk yağına karşı istekler azdır ve piyi sa gevşek bir halde kapanmıştır Pamuk yağının tesiri altında çekirdek durgun bir devre geçirmekte ve bu malda da fiyat ge- rilemesi devam etmektedir. Hafta içinde fiyatlar h haylı düşmüş olmasına rağmen fabrikatörler hâlâ pi: piyasa: yasada görülmemekte idiler,