10 Kasım 1942 Tarihli Yeni Asır Gazetesi Sayfa 2

> “Atatürkün zaferlerle dolu şanlı ve büyük askerlik SURİYE İSYANLARINDA riyede kalmış oldu. Mustafa Kemal, Suriyede iken bu da mühim hareketler olmamış- tar, Yalnız, bazı ubatı irdat etmek ve t yapmak üzere Havran civarma gönderilen müfrezede bulunmuştur. Bu hareket Mustafa Ke- male hükümetin hi karşı gör- düğü muameleleri ve halkın vaziyetini yakından tetkik etmek firsatını di 31 - MART VAKASINDA 31 - mart - 1325 ( 13 nisan 1909 ) da İstanbulda askeri bir isyan koptu iyan doğrudan EE şruti lâbı “age edilmiş irticai Bi mahiyet eme Kr bir çok cı ramak lâzımdır. arın en gm ordu mensup. çaldı cephel lerden vaka Mustafa Kemalin ( ordunun. siya Atatürkün Savaşla hayatı rı Başkumandan Atatürk şerefli ve uzun askerlik hayatında askeri bakımdan hiç bir kumanda ve görüş miş bir kumandan olarak adını tarihe vermiştir Suriye e 31 mart da, İni ve İstiklâl H binaen Mustafa 1 To* a bölü Kiheni paşanın emrine derilmiştir. Burada bir müddet kaldık- dl ğa a rl ğını deruhte det i miş 1 bime. e (24 rine. rin 1912 ) tari kalmıştır. Balkan muharebesinin başlaması, ana. kadar bu naatinin isabetini sisleten a ve e vi mahiyeti ML u isyan m ilinden ve ha- meri büyük Ekibe davet edebi- Ne empire ir süratle bast ak lâzım Bu maksatla 2 ve 3 len e e tertip edildi ve bu kuvvetlerin heyeti asıni di, İşte belime olark isyanın bastırılmı iştirak et ii as 227 (1911) yim İtalyanlar Trab-| kil edilerek a kaiveilerii ifade edilmesine tşebüz edilmiş, ve dan silâh, malzeme ve keli göcerlnemmine başlanmış. BU nakliyat, Trablusyarp mıntakası için) / 'ransa ve Tunus üzerinden ve Bingazi a için Misir üzerinden yapılı- Tir fevkalâde Komiserliği ann miş ve lima v varmıştı. Kahireye varınca, Misel Bingazi istediği subay ve para gönd tafa Kemal bundan sonra Sünü- silerlm gönde topliyarak Binmaziye mek üzere Cagubeye hareket et- ri ve ikin esrin ayını buralarda kuv- vet Leri ete geçirmiş, bi- rineikânun 1327 (1911) de Tobruka var- mastır. JK MUHARI TOBR! EBE. tanı Halyanlar, 19 eylül 827 Ti ? birinciteş- rin 1911 ) de Tobruk ve gelmişler, ve burada bul bir piyade tafa Ki İbirinciteşrin 1328 ( 24 Trablus cephesinden ayrılmasını intaç etmistir, LAL rablusga: bastır. | muharebe devam ederken 181 ti a avdet etmişlerdi. “Bu nlar Must emal de i terk rne, rinciteşi ç ii mbula avdet etm ti zını müdafaa etme kua gelen mühim hareket 1 28 ve 27 ikincikânun 120 (8, > pipet 1913 ) te yapılmış olan Şarköy arması; 2. Yeri harekâttır. SARKÖY ÇIKARMASI Şarköy çıkarmasından maksat, Geli bolu ie mürettebesi ile müştereken ka Bulgai geçtiler “e Eksami Bol; in berzahının dar mtakasını, elde ettiler, Bahrisefit ku- vayı mürettebesi karargâhı, Bulgarlai bu hareketi zayıf “kuvvetlerle yaptı rma kani için bir mukabil arruz İle e > vak deresi yine a- kat bu iy çık karması ha- ili ekim mr dağına vakasında, Trablusgarpte, Balkan a” çkarmalarında, 16 ncı ordu muharebelerinde, ikinci Kolordu e zâfına düşme- harbinde, Çanakkalede, 6/7 ağustos gecesi düşman, Ar şimalinde ve Anafartalarda çık, Mana reis ciddi bir en ve" si mi hat heme ttın düşman a eril ve ön e layısile G yarımadasının sukutunu m zi di. Hemen bütün ihtiyatlar sarf: rada en lustafa Atatürk cikan değer askerlik hayatiyle büyük bir asker, bir millet yaratmasile eşsiz bir dahi, asırlarda bir defa rastlar. ması miki bir diplomat ve Türk milleti bir baba idi emi 'Tekirdağında teşekkül edecek . tümen komutanlığına tayi ni rr nn yiz vi te kil et- ti, e : bie me ei imiz talim ve gerbiyesini ilerletti ve muharebeye ir hale getirdi. le 10 er ve tahkimatl| ti r) TE getirmeğe 1 mıslar: 7 birineitesrin 327 ( 20 birineitesrin 1911 ) de Tobruk komutanlığına Ethem Ta birleştirilmesi maksadile bu taarruz | 8 şubata bura ali uvayi mürettebe 8 b». e kuv göbet 1913 te 21 ve müreltep nizamiye imenlerile taarruza başladı. “Be taarruz e ey m iyetle inkisaf etmiş ise de Bulgarların sisten istifade e mukabil taarruz neticesinde mart 1915 ) te Maydosa “OSMANTILARIN TERTİBATI VE PLANLARI : Çanakkale boğazı dalan için ında 5, teşkil üm "Al mi aman iie dilnii Ls e pasa tayin edilmiştir. İşte bu s ( Birineikânun bidavellerinde 2 virka rı Musti emal de Tobruka v; ça taarrı akim kalmıştır. Bu vazi- -İyet Şarköy iie da akametini 1 (nisan 1915 ) den itibaren şöyle 1 — Grup: Ge tilmenler; Saros sabahı fecirden evvel Arıburnu mta. ustafa Kemal, bunu 77. alaydan ge- len rapor ve 9, tümenden alınan haberle öğrendi. Fe daki di lüşman çıl haberdar! olamamıştı. Bu vaziyet karşısında ordu-| dan emir .alm; may beklemeden harekete karar ver: 1 — Süvari bölüğünü, keşif yok e re de rhal Kocaçimen istikamı hazırlık emrini verdi; 3 — Sant 0 ii 5. ge dağ batar- ası Vi at Ki ve eyy TI. Kor. komutanına bil oluyordu. i gerideki alayları ems mıntal tevcihe karar verdi ve la müteallik kasına çıkan düşman kuvvetleri © ediler, Arazinin vaziyeti ve gös a | vaffakiyetle inkişaf edem skşamına kadar ancak, teli emirleri yâ etti, Kendisi de alayların İleri hattına kadar ilerleyebildiler, başına geçmek üzere Maltepeye gitti. ros mntakasında bulunan 7. Orada TI. kolordu komutanına tesadüf| tü: ei Binabetisi faj etti, tik edil zorlu lustafa Kemal kei komutanın- dan, Kumtepe civarına düşman çıkar.) ması haberli di ve tilmeni afartala daki vazifesin etmesi il dı altında bir dı, Bunun üzerine alaylarmı | mıntakasına tevcih ederek bu ti da ihtiva eden Mi da taarruza daha büyük bir çime ve| mutanlığına, 8/9 ağustosta, 19. şiddetle devam etti. Bu Sanrruzlar. me. komütanı albay Mustafa Kemal tcesinde, düşman gerçi dilmi; medi; fakat, sahil Kılar Didar ge-| Ayni gece bene Kemal Ani laaan m iğ lar cephesine yetişti ve 9 ağusto; m ir taarruza vi Bu taarrız 1 defi aa bilin m elde bön sinde gerçi düşman dökük dari ve bu sayede vaziyet kurtarıl- Bu kurtul na Mitata Kemalin esinde temin edilmişti devam etti * eticesinde kıtaat sema rule muştu ve m zayiat Jerdi. Bu kabil di Barr elesin. luklar başgösi az 0 > sipan şile tedbirler ile v: nel takviye kuvveti olarak ge-) la Bi ve ve 33, alayların > UN ikin. ci bir taarruz yapıldı v: nat aksamı geriye atıldı, fakat d daha si. yade ilerlenemedi. 28 nisanda dilşman mukabil taarruza) ler. mukavemeti kırılmadı. 19 mayıs 1915 fe dört tümenin ei ki ile dördüncü Arıburnu taarru: ibürnu esphesi iki mıntakaya tak- sim 2 edildi 2 : ere 19. ari ( albay Mustafa Arıburnundaki hare- e suretle 25/26 ae devam etmiş olan mi nakkaleyi an denize İakat Anafartalar düzlüğüne atıl ağustosta Mustafa Kemal Conk Anafaj kiler İKİNCİ ANAFARTALAR Mi media, kadar hiçbi el sali Blm Api Geni niden gss istedi e s ele a Çi sna b Ek imi b evel Bir taarruza karar * mii için Anafartalar cephesini dilbahirden alınan 29, piyade ve İ ( dan gelen iki süvari tümeni 4000 ) ile dakiviye” ettiler, 21 ağu üçük Anı 1 istikame taarruz bi siddetli ve göğüse bu muhareki netice w İngilizl er a akkalede pe iyi ka mişlerdi. Yapıl ik bir şey kalma enaleyli birincikânun 1915 (55 u ya" İcesiz| içinde Çanakkale tahliye edildi, nis e 7 ağustes 1913 2 tehi Lai günl leri de İM deliliğin eri Banklı ill Kemal Kocaçimen tepesin: lunuyordu. İtalyanlar. Tobruk ln - İintaç etmistir. mint ye aş çıktığı zaman vi edi Cankbar e simalini tahkim etmisler ve ve nr HAREKAT: Em rup : 9. tümen; Gelibolu yat) doğr eledi, orada 21. alaya anım cenubundaki Nadrre vu harekâta bidayet-| adı ir cephanesi bittiğinden bahis-| tal i de ta e e Va- - lu ra kranial barok ia Bu tümenin eden şöyle idi : rp ye mekle olan bir bölüğe men e lerden kli müdürü ve en olm karargâhı; vir alayı ( bir) sadüf etti. Düşman da bu bölüğü sı ieviyeli bir bölükle tutuldu. Sam olarak iştirak et selAha tabtır sokun ) Mayldsie ta iy ağişandiz De bu bölüğü Conk neticesine bir vE va: iade Kalmıştır. 1. ei bir Azmakdam ile| bayırında durdurdu ve süngü takdırdı. a R nil bu vaziyeti tetkik ve im Sofya Pi â; kıyıyı gözets| Bölüğün b: ında düşman in raya taarruz |li a edt 1 ir tereddüt dey; zamana bini esimin Tobrukta yeâne dram o ei 5 sa iki batarya ile birlikte, Sar-| kadar 57. alay aksamı Conkbayırına kuvvet olan — 5 Mebriye teklif etmis- YÜK HARPTE ATATÜRK © İrafim çifiiğinde; ER Mustafa Kemal derhal bu ağn tir. Fakat silâhlar yeni tevzi edil. ÇANAİ (AKKALEDE 26, alayı Palamutluktan itibaren Sed-| t mis an yn bu silâhların mma | Osmanlı hükümeti büyük harbe yayı gizlemek Kluntafa Kemal aynı zamanda büme- Verlümti beniz öğrenmemiş olduğundan | rince, boğazlar her iki taraf i tüümenler; Boğa-| nin diğer aksamının ( 77. alay ve 72. pig laf iyi e li 9 hirincikânun 327 ( 22 birincikânun 19 saba ta İsma- batını kesmiş olac 1 esi boğazları elde ettiği takdirde ya aile kime — Holi ei cak ve buna mukabil mek müttefiklerile eg aktı, Böyle bir m mütekabil e b mi th © wveti hemen kâmilen im! ibi edil iemletir. TTakvi- ye icin ii Tobmuktan «elen bir tabur isi piv yade - aleni. indeki dis sek ol Bunun iz imlaf De LE yete boj gazları deniz e e eli bi- y smelindi, ii kenarınd. ve 5 ime İz: Saros körfezinin şi- i zetlemekte; 19, : Bigalı mıntakasında, Or du yam. enin tertibatı Ez alar bir batarya top, istihkâm bö-| lı e Kilya limanı alay 1 Gib; 2. tabur; Bi- şar ekrcet bin inde; Tümen mz Bigalı cenubunda; alay ) ii > Maltepeye yak- lasması emrini ve: Düşmanın sikm a başlaması üze rine Maydos va “bulunan 27. alay da ii iz ei ve Kav; üz aarrüza Balimişlı Bu suret- üşman şimalde ( Gi tiği al 5. alay i ile ve mke visne kar ül Zevi Kğ Mustafa Kemal 9. eden « düşmanın Kumtepe ve Seddilbahire de gık maya m ve dümenin. ei nde! ile Seddil bahi ye stüiği, Kümede ni mmadığı ve bu Seiimaini kaza al Selda a dümen mıntakası; arihlerin ve ii ÇIKARMASI mi a Mustafa Kemaldir. Mt va "SEULİAREDELERİ m in bu tarihlerde isinde gi Düşma: şu suretle edebili ne yaban ie akma ne de ei — Mesuliyet! üstüne alarak 7 e muvaffak olamadı. Bunun) killen karar vermek; Vaziyette en mühim Koni 1 lerde ( 1 11, 18. tüm k kuvvetlerini ler ) ile 53. ve &4. e; ; Düzmn bu kuvvetleri, Arıburnu cep- vermişti. Çıkarma plânı — İdilbahirden, ve Arıburnun- dan alınacak iki ile IX, kolordu- ve > ve a ki,ceman 5 gi 23 — ) ) Arıl irkilme 61 ağusls 1 Şi Dİ ilan ya çıkarılacak; bu Kocu Haan e mini kaşa kolan gerlde kalan kyk ye ae dey ula bağay (20 tabur) > ke va 77 ağa gecesi İmanına karılacak; bu kuvvı sına bülkim olan sarı İşgal edecek e S4, tümenler ihtiyatta bü- ii İnka: — Aribur 8 ağus 108 1915 te taarruza düşmanın! dikkat ve ihtiyatları Ri çekilecek; Kine Conkbayın ) hat- ardı. alayını (14. alay ) bu huntaka- aözetlmneekan icime Mili, sar biz abimi sehile sürmüş, iki ie mu ihtiyatta tutmuştu; reel iyki gi, bar (iki nizamiye, iki jandarma ) — -# ve 12, tümenler Saras mıntaka- li 6 ağustos 1915 te düşman Arıbumu cephesine taarruza başladı. Ma a Sö gn aldı. Bunun ai takasındı gp nin tabürü ya ile bir Kileri Hübaren işine Ait Mill ye sokuldu in güretle, Kocaçimen min Bu tertibatla ordı bu zorlamayı karatlan bi için ra da bir haber aldı vermiş ve bu maksatla tatbik etmek istiyordu : Must ei bü elle düşmanın ; 2 331 ( ( ö dı nıntakasında da çıkarma e en eti aka £ -Tobruk| bahir ve Arıburnu matakmarına ri gerilerde dpi bulun» | yaptığını Sirenmiş bulunuyordu. Buna havalisi gittikçe ar et kazanmağa vet yıkamalı teşebbüs etmişlerdi ye ğe aya çıkacak düşmanı mu-|mazaran Gelibolu yarımadasının Kum- astar, Büyük harp bead zaman amı ili taarru; larla, denize dökmek Tobruk mıntakasının o ehemmiyetine' Mustafa Kemal al Sofyada ataşemiliter idi. — Safha : Düşman 25 nisan 1915 Maası vazifesi kendisine intikal alarak bu cape | MUTANLIĞINDA Mustafa Kafkas « sinde 1916 şubat kil edilmi XVE. kolordu komutanlığına e 197 genel nl i söyle idi * ırumu kaybettikten son: müddet X Xp dağı - Bayburt Trabzon ) hi ee em sise çekilmeğe mecbür o yi let mi a olmak ü: Muş - Oğnet ) meli 180) em bir sip toplanı ordu unun. vi > Muş > rü ) Taltndn 29? akil bir cephe tutuyordu. kolordunun. sol solordular toplanıyordu. r 1916 tommuzunda bi ği ii Li geri ordumuzun karşısında bulunan ki V. Rus kolordusu bu umumi haramla ikinci Türk ordusu i madan, karşısın. ndaki kuvve m, 1 izi te Ruslar a pin dabi kl Lİ etmişHakasında iki tabür