15 Haziran 1954 Tarihli Vatan Gazetesi Sayfa 4

Bizde de bir an önce kurulmasını beklediğimiz: PARRDARARARARDARAD Migros, İsviçre'yi kalkındıran bir fteskilat haline gelmistir PAALARALADARAALAAALAAAALA vecerLALALAKAAAAAKA set.... ...... Yalnız gıda maddesi satışında değil, iktısat, kültür, sağlık ve turizm hareketlerinde de. Migros; geniş bir çalışma ve hizmet halindedir. ,000000AAAAAAAAAAAAAAAAAAZ detecerALACALALAAE vevLACALAALACAKALACALAKA” İsviçerde bir Migros mağazasının giriş kapısı.. Bu kapıdaki çiçeklerin kokusu nefis bir hava yara- tır ve sabahleyin alış verişe çıkan müşterilere «hoş geldiniz. der za yla İstanbul'a gelecek olan Migrosnun kurucusu Gott icb Duttweiler, İsviçrede hak kında en çok konuşulan İnsan Bilhassa son günlerde ar korkunç pahalılığın önü- ne geçer ümidiyle memleketi- mize dâvet ğimiz M. Dutt weiler, Türkiyedeki hayat pa- halılığını ve geçinme zorluğu nu kısa zamanda gidereceğine kanidir. tan Migros nasıl çalışmaya başladı? / kadınının ayağına kadar iyecek taşıyan ilk — beş sey) Migros kamyonu ilk de fa 1926 da, Zürich sokakların hı—l.ımqlaı_ ç ve kahve ile ma b unlı nınckm'oı sa” tılıyordu. M ancak en x.l.ıî][”d(' sokağından ni bilen ev kadını ek- seriyetle büyük ölçüde alış * veriş yapıyordu. Zaten itha- lâtçı veya müstahsilden arada mutavassıt olmadan, ucuza el* de edilen bu yiyecekler 1 ve” Ya 2,5 kiloluk pketlere sarıl- mış olarak satılıyordu. , cek paketlerinin dı“ şarı dnx]eıderı yüzde otuz Nis de daha ucuza satılması hu'm'ı Migros'ya rağbetini sağ lan*-c oldu. £ y di $ kmnunlaıın ve satil ihtiya c maddelerinin çeşidi ar Nihayet 1927 senesin 'te bir Mig- tıyordu. de ilk defa Zü ros dükkânı açıldı. Böylece ti caret mücadelesi de başlamış oldu. Kazançlarının azalacağın dan korkan diğer — tüccarlar Miğgros ve müşterilerine karşı hmknl ilân etti ği eseri Vaxm:ık şeyden yılmadı. Bugün Migros nun 70 seyyar kamyonu ve İs viçrenin muhtelif yerlerinde a çılmış 279 şubesi vardır. Bun ların 96 40 inda serbest alış veriş yapılır. Bu sistemle çalışan mağaza larda müşteri, satıcıya ihtiyaç hissetmeden, seçtiği malı Mig ros'nun hususi tel sepetlerine doldurur ve borcunu da, Çı” kış kapısında n bi rinde öder. Bmleno ı kul lanmak masraf ve k taraf edildiği gibi müşter de alış verişte fazla zaman kaybetmesi önlenmiş olur. Bu dükkânlarda yiyecekten ev eş yasına kadar İ—600 — çeşit mal bulunur. Migros günde 45.000—50.000 franklık — satış Herkes mağazaya girer, Görür, seçer, beğenir, alır, kapıdan çı- karken de parasını verir yapar, senelik satışı ise 15 mil yönu geçer. M;gros'nun bütün — yazıhane ve depoları Zürich'tedir. İsviçrenin muhtelif köşelerin- den toplanan mallar hususi va gonlarla Migros garına gelir ve Zürich eşya ambarına taşı- nır, Burada 250 tonluk mal, her an satışa hazırdır. Otoma tik terazilerle tartılıp paketlen miş olan yiyecek veya diğer maddeler sabah 6.30 da çalış maya başlayan seyyar kamyon larla şehrin muhtelif mahalle rine dağıtılır. Ziyaretçiler ar- zu ettikleri zaman — eşyaların ambalâjlanıp kamyonlara yük lenmesini- seyredebilirler. Mig ros müesseselerinde 5000 iş- çi çalışıt, Her işçi dolgun bir maaştan başka, içinde kantin ve zengin kütüphaneleri bulu- nan dinlenme salonlarından da ifade edebilir. istediği an is 1940 senesinde Migro koope ratif halinde çalışmaya başla- aşağı mıştır. Şimdiye kadar yukarı 120.000 İsviçreli ) kooperat fine girmiştir. Zaten İsviçrede bu tem o kadar yer etmiştir ki, herhangi bir kooperatife dahil olmayan ai le yok gibidir. Seyyar Migros kamyonlarından biri mahallelerde satış yapıyor Migros yardımı Migros birçok fabrikaya da sahiptir. Bunların başında bil hassa fasulye ve bezelye fab- Migros, şehrin müsait semilerin de pazar yerleri de tesis etmiştir rikası *Bisehofzell, gelir. Şe- ker, çikolata, li, yağ ve sabunu kendisi imâl eder. Bâ zı fabrikaları da beş senelik kontratlarla kiralamış ve böy lece müesseseyi müşteri bulma endişesinden kurtarmıştır. Hiç bir vasıtaya başvurmadan u- cuza elde edilen bu fabrikanın malları evsaf bakımından ol- duğu kad. itibariyle de müşteriyi a.ı)c. memnun et- mektedir. . igros bâzen — cankurtaran azifesini de yapmaktadır. Meselâ, İsviçre mamulâtı «Tu rissa» dikiş makineleri fabri- kasının son zamanlarda mâli durumu çok bozulmuştu. Miz ros, fabrikâyı üzerine niden düzer ra pe ya! yüzde 20 bit indirme ya rak makineleri satışa çıkard 3Bu yardımıyla, yalnız mües seyi değ inde çalışan 185 işçi ve isyeni de kurtar- mış Ol du M., Duttweiler bu arada kü- çük esnafı da düşünerek 1937 de «Giro Yardımı» plânımı or taya atmıştır. Bu plân saye- sinde her esnaf istediği zaman Migros'dan mal alabiliyor. Fa kat an üyük müesse- senin karar veri kâr had- di dairesinde satış yapmak şar tiyle,.. Bu yardımı kabul den kücuk esnafın say gün İsviçrede çok artmı Migros taşıt ücretlerinde dc bir reform yapmak için 1951 Zürich'ıc senesinde ilk defa 40 kadar taksi ça başlamıştır. Sarı ıenkıe olan bu arabalarda nakil ücretleri nin diğerlerine nazaran yarı yarıya ucuz olması. halkın rağ betini sağlamış ve teşkilât bu İsviçrenin bütün şehirle- ne yayılmıştır. Migros'nun sosyal fhaliyetleri Mıgı'os kooperatifi kazancı* nn yüzde Vini faydalı iş lerde kullanır. Meselâ Goti eb Duttweiler'in 65 inci do- r münasebetiyle geçen tertiplenen — Dut tweiler mükâfaatı sayesinde — birkaç ticaret mektebi talebesi İsviç re haricinde tahsil etmek im-> kânını bulmuştur. 1935 de kurulan 8300 üye- N Hötel - Plân kooperatifi Mig ros sosyal faaliyetlerinin ba-* şında gelir. Bu kooperatifin Av rupanın büyük şehirlerinde ve hattâ New Yorkta şubeleri, hu susi tren ve otelleri — vardır. Şirketin gruplar halinde ter* tiplediği ucuz seyahatler yesinde, orta tabakadan İsviçreli arzu et tirde t ğüm yılı sene Satıcısız işliyen Migros mağazalarından mali alıyor sa* h or] 15 yabancı memleketlerde geçirebilir ve yine bu koope- ratif sayesindedir ki, fazla zen gin olmayan yabancılar İsviç- reyi ziyaret edebilirler. ülini Miş 1947 denberi ter tiplediğ ubhausı könser- leri de dikkati çekmektedir,. Geçen sene birinci sınıf orkestr sind rilen kohserlerin say bulmuştur. Bu arada amatör artistleri teşvik maksadiyle ti yatro ve operaya da büyük bir yer xı*ı'ğl'_xm: Kitap ve plâk kulübleri de, Migtos'n kayda değer fay- 1 teşekküllerin- /uıııh te Bundan lı.ı $ka bu sene ku- ruluşunun 10'uncu yıldönümü nü kutlayan kulüp - okullara bilgile: artırmak için — de- vam eden gençlerin yekünu 40 bini buluyor, 400 öğretme- nin çalıştığı bu hususi dersha> nelerde bilhassa lisan Ve sa- nat kurlarına rağbet pek faz- ladır. Ders yılı sonu seyahatle rine İş k etmek isteyenle- rin sayısı da her sene artmak tadır, «La Limmat» kuopeı.u £ şir ketinin çıkar lâveli ve 30 bin tirajlı günlük «Di Tat» ga zetesi; halkı. Migros'ya biraz daha yaklaştırmaktadır. Bu sız ve İtalyan İsviç resinde yayınlanan haftalık *Construire» — ve — «l'Azione» mecmualarını da unutmamak lâzım. e nihayet, M., Duttweiler, Zürich Gölü sahillerinde yap” tırdığı «Rusehlikon. parkı ile halkın sevgisini büsbütün ka- zanmıştır, İstirahat etmek İ* çin bu muazzam ve güzel park tan daha iyi bir yer bulun- maz herhalde. 1958 de burayi 350.000 İsviçreli ziyaret etmiş tir. Bilhassa milli bayram gün lerinde Ruschlikon Parkında tertiplenen meşhur eğlenceler Migros için iyi bir reklâm olu yor. arada F Çeviren; Yıldız. ERSOY p İ gdd skeabanm d v esakr di * İşçi sigortaları deposunda yangın Galata Veli Alemdar Hanım daki 8 numaralı İşçi Sigortala- rtı Kurumuna ait depoda, ev" velki sabah saat 7.45'de yangın çıkmıştır. — Yangın bit mi malzeme yandıktan sonra ye tarafından söndürülmüştür. Bilindiği gibi, bir hafta kadar evvel de Nişantaşı İşçi Sigorta ları Hastahanesinin deposunda yangın çıkmıştı. Hâdiseleri in- celeyen Savcılık bir kasıt olup olmadığını incelemektedir. birinde halk istediği l GENERAL ALİ FUAT CEBESOY'un Hariçteki İttihat ve Terakki Fırkası erkânının faaliyetler! — DÜŞi .—4—"' Enver Paşa, Mustafa Kemal Paşa'ya şöyle hıtap ediyordu: «Eğer ıâfıâl bizi rakip telâkki ediyorsanız, yanılıyorsunuz. Bu aklımızdan gıçmüm Cenabı Hakkın şimdiye kadar size yaver kıldığı talihinize biz de hürmet ederiz.» —4 “illüir ! VER PAŞANIN MUSTAFA KEMAL PAŞAYA YAZDIĞI MEKTUBUN DEVAMI Emur Paşa mektubuna şöyle dveam ediyordu: «<3) Bakü'dan avdette Bekir Sami ve Yusuf Kemal Beyler bulunmadığından İbrahim Ta- li ve Seyfi Beylerle birlikte Çi- çerin ve Harbiye Nazırı ve Baş kumandan Kamanef'le olan müzakerede Seyfi Bey ikı yüz bin tüfek ve saire İ bunu o günkü — ihtiyaçlar Polonya cephesinden geçerken rın veremiye- kal gördüğüm Rusla rek gene işin Si ması mütalâasıyle Ru verilirse kabul edeceğimizi söy- liyerek işi maddiyata dökmeğe çalıştım, Ve bu suretle bir mik tar altın para ile on beş bin tüfek ve sairenin teminine mu* vaffak olundu. Yalnız Ruslara bu sırâda Almanyaya gid ç oradan silâh ve saire alma muvaffak olursam, o vakit A- nadoluya daha fazla verecekle. rini söylediklerinden Yahat teki tehlike ve müşkülât husu- sunda arkadaşların evhamina bakmıyarak Be e gittim. Fa- kat o sırada Lehistan âulhu o! duğundan Ruslar oradan almağa hacet kalmadığını lemeleri üzerine avdet ettim. a iken Kâzım Pnsa bir:r ncemede iğiniz veçhile Rüsların na bir hareket yap- halbuki Şark cephesi bek Ermeniler kuvvetlenece- ğinden Harbi Umuminin — so- nundaki gibi beklemeden elde bulunan kuvvetle taarruz'etmek ten başka çare olmadığını, aksi halde onlar hücum ederek bizi ezeceklerini izah etmiş ve böy- 1 harekete Sovyet hükümeti. şimdi ses çıkaramıyacağını da anlatmıştım. 4) Berlinden avdette burada Fuat Paşa ve diğer arkadaşları buldum, Ben Anadolunun ikti- sap ettiği muvaffakiyet şer! fini mal edinmek mülâhaza le hiç bir yerde ve hiç bir va- kit resmen Anadolu hükümeti namına işe girişmediğimiz hal- de Moskovaya gelmekte olan Anadolu hükümeti azalarının daha yolda gelirlerken: «Enver diğer arkadaşların bi- zi münasebeti yoktur.» diye her önlerine gelen Ruslara söy lemelerini gene birşeye hamle- demedim, Bununla beraber Rus ların vaziyetini gördüğümden ve Londrada birşey çıkmayaca. ğinı anladığımdan arkadaşla- ra Londra mukarreratını bek lemeden Ruslardan âzami isti- fadenin teminine çalışılmasını tavsiye ettim, Karahan ve Çi- çerin üzerine Halil ile hususi sürette tazyik ederek üç san- cağın, fazla olarak Iğdır kaza- sının bize bırakılmasına çalış- tıksa da bu mesaimiz de hiç bir vakit resmen sizin namınıza değil, ancak memleketin — bir ferdi olmak itibariyle hususi olmuştur. Hattâ sonra arka- daşların sineması — alınırken Ruslar benim de bulunmamı ısrar ettikleri halde ben, bü- tün şerefin bunu resmen ya” panlara mahsus olması lâzım geldiğini ileri sürerek kabul etmedim. Yalnız Rusya İle ar“ tık mesele halledildiğinden ar- kadaşlar giderken harici teşki. lâtımızın memlekete faydalı o7 labilmesi için size de yazdığım gibi ve ileride inikat edecek İttihat ve Terakki kongresinde kat'i şekli taayyün edecek bir programla fırka şeklinde arka- daşların bir kısmının bizim antiemperyalist programımıza memlekette vasıta olmasını ve böylece İngiliz ve Fransızlara karşı daha müsait bir vasıtai tesir bulacağınızı düşünmüş- Camat” Alenmitnde <Kurtarıcı Sergi» dün Maya'da acıldı Bir kaç saat içinde 1600 liralık resim ve heykel eyoğlundaki Maya Sanat Ga- lerisi'nin yıllık masrafları- nın bir kısmını olsun karşıla> mak maksadiyle, elli kadar res sam ve heykeltraşın galeriye he diye ettikleri eserlerden müte şekkil Kurlarıcı Sergi» dün açılmıştır. Bedri Rahmi ve E- ten Eyüboğlu, Nuri İyem, Fü reya Kılıç gibi memleket çapın da isim mpm— bâzı sanatkâr- lfar hariç, sergiye — katılanların çoğunu genç ressam ve heykel traşlar teşkil etmektedir. Bun- ların büyük bir kısmı Maya'da son dört yıl içinde eser teşhir etmiş kimselerdir, lâkin arala- rında Leylâ Gamsız veya Zahir Güvemli gibi galeri ile evvelâ doğrudan doğruya ilişiği olma- mış ressamlar da Vvardır. Sergiye dört gravür birden hediye etmekle Aliye Berger cö mertlik. rekorunu — kırmıştır. Ferruh Başağa da iki yağlıbo- ya tablo ile iştirâk etmektedir. Maya'yı «kurtarmak» maksadiy le bir sergi tertiplendiğini ga- zetemizde okuduğunu bildiren Avni Arbaş, Paris'ten güzel bir tablosunu göndermiştir. — Nuri satıldı İyem'in hediye ettiği — büyük kompozisyon en çok dikkati çı ken eserler arasındadır. Eyü- boğulları hariç, «D Grupu» res samlarından hiç birinin ve di- ğBer bazı tanınmış ressamlarımı zın bu sergiye katılmak lüzu” munu duymamaları sergiyi ge- zenler arasında hayret uyandır- miştir. Dün birkaç saat içinde 1600 lira tutarında resim ve heykel satılmış olması, «Kurtarıcı Ser gi», sayesinde Maya'nın kapan mak tehlikesini atlatabileceğini müjdelemektedir. "” Maya Galerisi'nin sahibesi A- dalet Cimcoz, dün — kendisiyle görüşen bir arkadaşımıza: — Sergiye resim veren sanat kârlara olduğu kadar daha ilk gününden bu eserleri satın al maya başlayan — sanatseverlere de çok müteşekkirim. Maya'ya karşı gösterilen bu candan alâ- ka, bana yepyeni bir hiz ve ce saret verdi, demiştir. «Kurtarıcı Sergi» 24 Hazirana kadar, Pazardan başka her güN saat 14.30—19 arası açık ola” caktır. r Yerli Film Yapanlar Cemiyetinin yıllık Ummu!t Heyet Toplantısı 7 haziran 1954 tarih pazartesi edilmediğinden umumi heyet toplantısını 21.6.1954 pazar” tesi saat 17.30 da cemiyetin muvakkat merkezi Aleyon SO” 11/4 de yapılacağından sayın cemiyet âzaları” kak No: nın teşriflerini rita ederiz. RUZNAME : 1 — Eski idare heyetinin istifası, ti seçilmesi. 3 — Hesapların tetkik ve ibraları, 2 — Yeni idare hey 4 — Dilekler. Yerli Film Yapanlar Cemiyeti İdare Heyeti günü ekseriyet temin CESİ EUH ınîfı tük. Bu suretle A"âd"ıaıı p di âzami faydayi "r yaber sulhtan son" ıib' ihtilâle smketn(l“'” kjll la çalışmakta d.vam n,ııf' lacağını bildirmiş ıe bir başka ıbunul gel çik oıa ı“, x_! rek yazmış ve £ ıde erl' mal ve Rıza Nur B Paşaya da anîıi"mş" ıl"”'. Şimdi bütün bu € rağmen siz k:n'sll"”l mınız varmış gib bi Bi yorsunuz. Evve lce gibi ben ve ırkldaşl ıılîy k va Pa senedenberi” takiP . g İK memleketin Ve lslgunü:y’ *ğeıu emelini <'mluxulul lk' Xı | taber memlekettt n ee Kleş ol Çi tenit ve cidden yirle l,ıl | tini düşünür bir E el' m';ç mak (ıraîhııul» | d Nmr niz bizi rakip Câkklg ’*:'f t. i nız, yanı nor—unuz“ igce / DE dan "cçmcmıŞî"' sas"f YA chlm kurtulmasi. uzunuıf' bunu sizin B! Ivr beraber çalışt! kadaş, belki F—"; haris ihtiyar YaPİ y karşı dâa hürmet t bel vaffakiyetine YA? Cenabı lhkkmş uh";î:ı!" size yaver kıldıği İkll de hürmet "edefif, kd" M’“ ise bundan eVVE Mıw | den Harbiye N? r!un:ı;uşs_: | “:ı dan sonraki DA "U 'ti y | ol 'uı.unılın h“m “]nhm , 5C) cam var, lüzut hislere l—ap“m“ ğ ;::î&((' İ tidden sizi $e gnn gibi rica ediyörü glzİ ı!f;"?; îyî kiinize bakar? W'“ ,ş& —ÜJ lere uyup me SÜgl | sın ve yalniz gm' ef kümüne doğru ;ııîgvd”w W sa gene lüzü şçesi ) x bunların N€ w ti zuhur edebilir (wy | / #L — A0 cit:ıîsı'ı:?!”w cu:; "’î";' 'ş)q aSi ıö*'oıt' rkın gb / Perşembe, çÜ Gülhane re. snakesptâ! 4“'“! h o 5 den, Tel! *A yonun Hazinesi- ıs'l'ı*:: .r,ı. g * AL”E,;;W gilim B gl 57 tin. : DÖĞ K AZAK pruğ” p