29 Ekim 1947 Tarihli Vatan Gazetesi Sayfa 5

, *10-047 el —— Cumhurıyeiın 24 üncü yıl dönümünde umumı havatımızın bir demirbaş cetveli virlavudu'uhhııulı ,.ıuı.wıımıx esaslı bir lerleme ve iyileşme arı- ,..,ı..ı,çmınııhı.ım uııuımıııuunumhıımuu- kalı, gözler hakikate karşı yumulu- . Bazan mutlaka atılması icap e- ti gibi menfi düşüncelerle lnllhr SEZBE Sonra öyle devirler gelir ki me faaliş elledın ıemuı-. ikirler hasretle aranır, toprak; arı içmeğe vı tohumdan toca bir ağaç yetiştirmeğe mühey- yadır. Bütün enerjiler gerilidir, tün gevşemişt l.kımekler vermeğe hi lır. Yaratma şevk,ve -İkl dir, değişikliklerin yaratacağı e ve ı-ıhmeu iptidadan göze alınmış- Türk milleti bugün işte böyle ee ııd blr ıımnu yaşıyor. Dünya Hakıkot haline varan gelışmeler - Ufukta görünen ümitli ihtimaller - Haricı tehlikeler - İsmet |nonü'nun vaziyeti - Demokrat Partinin manzarası - Halk Partisi Kurultayının arifesinde Inzibat kuvvetleri ldare cihazı ufuldor - Yeni faaliyet sahaları Askerlikte yeni seferber e- 'tindi mikroba karşı halkımı bexııdıumıı vardır. Fakâi hiç bir l'wıdwu.ıirl! 'e eğri) ıhnnm bi budur. wuımımumumı haya- tımızdaki şartlardır. ğişikliği /adım adım takip etmek i.hiiyıcllo za 'ıuııımıı büyük bir yi Türkiyede bir tek ev yoktur m ve tayyarelerinde ıedyor. Yazan : AÇEY. tin umumi menfaatine uygun siplerde birleşen vatandaşların ki mak, girişmek, bir taraftan da bu intikal devrinde tek açıkta bi ve alıp tığı ve bekledi kesmiyerek, ıslahat yapmayı esas prensip diye kabul etmi Bu esas üzerine yü- rümiyen hiç bir İslâhat — hareketi gelişmeği bekliyemez. Etraftan yük ı:lıcek acı feryadlar; pek çabuk yo. u keser. ni açılacak inşaat ve t di htiyaç © w Ö- otuz beşlerle başlıyan yeni hareke- almak lâzımdır. Yeni kurulan —yeni nevi memurlara tin cesaretini kaybetmemesi ve em.mı müsteşarlığının M nxyıuı lıcık ve bünlar iyi maaşlarla ar: kat ıı tır. !.ngıll erede harpten — di zm Olsa olsa müfritleri tama- üt . öğretmek mak: ılan kampl: mııı teer!ı:l etmek ve hareketsiz bi- leketlerin zabıtasından örnek almış rın aynını; bu Lıd: tecrübe sahil rakmak için; partide bir - merkez tır. Zabıtanın bir demokrat ııı süreti tifak d , Nörveç, hvı e xııx Paıunnm mükadderatı — ü- .ıııı ıısı mmlekeun n adam- y..u iken, kadro tazyikile emekli- zerinde n çok tesiri görülecek &- de etmek çok doğru | , emekli mâaşile ailesini olur. Demokrat bir memlekette halka d güvenmekten nRe Gila vatandaşlar dünkü Rus saldırış hamleleri karşı- larını iptidadan ıurmıı galışıyo - * ulmasıı bir gidiş; bir n 'emir vermek kâfi - değildir. ı.'. a Tâzımdır. M:mlekeuıkî va ında cedlerinden kurbanlar ven Masa urup kin ve kü felâketinin başlıca a H ömnlr, 0mıd;öııl;ğıhkıplldâll bir sırada bi ttalar eee başında oti ei !=n Dir DEMDE belnle zak nefsine saygı ve güvenini kayı İiyla AĞ SAĞÜEE AM A hmhm'm kana kafik ketlerdi ü di tenvir edilmelidir. bıııımxyu cendi hesabımıza elbette bir saadet F ŞDi Ka Üa ülatmbı ve küçük' Güzmete kaçyee egi z P Kat git uıer ;s Va GE Deaal SN V ağbatlm Öatrillği faltkatleri gel ( maakamdırlar. Tek alâkaları ale l hakkinda. Meçlise'mil . Teçek İnsan :acanıyor' ve Vulukanin parıltısıdır. li yleniyor. —yor. Kendi “menflikllürü miliaa ai görecek ve ibret alacak vszb — Tereddüdlü bamı vatandaşlara #W uğratan bir grupli yast " Y ŞUFEK TU tmak istiyenlerin, ortalığa kin Yetteyiz. Birleşik Milletler Teşkill- — suali soruyorlar: a CA T A Saldiket. 19 îı:tdı:: ==m.î Balp Bikaei ee d nmııeıı:d haky aşlıca h.ııırlm urk isi, çok esaslı va- ve vehim gözlü; kısa ti nezdindeki başmurahna: — İsmet İnönünün samimiyetine — gaya tutuşmuş bulunmalarıdır. mağlübiyeti ipi D ltma b terilllie ' terleğtinük: Şi . iime lim Sarper, tok bir ifade ile haki bilir miyiz? Dünkü hareket tar — Kuruluşunun ancak mek gibi bir ve sebep; Yotilnlet; maskeli. Paniğlar " dir tesi yi hai ada Üi Nrviri brai lli dökerken bütün mik z; d hareket tarzı hakkında Ha Demokrat Parti: idönle yar —— İsmef İnönü gibl bir tariht şahsi- ııınluımn sinsi Çisaliyetine / karaı <liş olur. 'e tağatan Körülkr eeti Tül _’:,',;:Ş“";* K” letin hislerine tercüman olmuştur. — bir ölçü teşkil etmez mi? bir — kın siyast bir partl mansarasını çok eei bügün Halk P.ımn. şahst ketin nizam ve yiazen di bile, diğer taraftan hazine menfaa- den fedakârlık etme- b ea adlafe hiütbeli edersek sonumuz selâmettir. f_“'“'" ““"“:_'-'_:':'.'m::'hşk':; vekla n etiyla, u yıdı oyle bir mahiyeti vardır. ki kimseleri cezalandırmak ve yıvıı Harict tehlikeler Mer e ıı- rmal zabıta ve adliye mekaniz- yavaş tasfiye etmek suretile devekuşu gibi — olmuyalım. e gn v aö b masının ve n tta nretia bun Si Ti oemuru: yölüntüüle Başımızı kuma sokmal l6 teh- Harille aka tamalelardü. Dülee (i ee iedik Vd " Par Partisi içinde, Başbakan teşhis ve tedavisile eyi görmez bir hale gelince, tehli- 2:.._ dünyaya » lar gelmez. 'Muvi î“..','ı'. da; — San Saka da dahil olduğu halde; ımkıumaır Denıın mrıu mı—m m- kenin ortadan k: ına kendimi- ŞA kendimizi tanıtmağa mecburuz. esas; İnönü gibi seki ve tecrübeli —bu dürüst ve vakarlı ruha her türlü — dürü: rııhlu unsurların, İsmet !n tilâtları karşısında Amerikan kon- zi inandırmıyalım. Tehlike vardır. Geniş Sovyet propaganda kuvveti bir maziden ler ve hücumlar - karşısında — Önünün umumfl başkan kalmasında — gresinin keştettiği yolda ilerlemek. Bizim için çok büyüktür. Bunu öle — her tarafta aleyhimize çalışıyor. Bu- — dadların itında, olun —bağlı kalmasındadır. — Demokrat — hâlâ en başka çare yoktur. O yol da; " a k ündi Hakikt kızıl solculuğa ve müfrit sağcılığa 'tek peyda etmeğe çalışalım. Bu yol- dimize güvenelim ve mukadderatı- mak gaflet olur. Hariçie temas br kilâtımız için alâka ve parayı esir- geniameliyin, fakat yemıdı tartet mek ve azami verim alabilmek şar- tile... Bugünkü dünyada yalnız bizim 1- gin değil, lm-k ıdn harict tehlike hvnılı Nazi, faşist ve Japon mmıırlmımhı bir —müddet İçin olsun tasfiyesinden ve 1nıun ve Fransız e ıııııırıııımının fiye yoluna girmesinden sonra 'nız Sovyet Rusya, ııldın vet vaziyetinde görünme ğildir, fakat umüumiyetle işin içine pek çok yâran gayreti, pek çok fena an'ane, pek çok emek İstafı kafışı” yor. nırıcıyemu yeni 'bir temel Ü- aşağı yeniden kurul- n eti Memleketimiz yi m y.ı içinde d ok gibi göstermek; saf- ya fena niyete delâlet elbette hesaba katıl- le bir ihtimal karşısında bir ihtimali dillik olur eder. İhtimal malıdır; böz e yapacağımıza ald karar zaten ip- tidadan verilmiştir. Dayanacağız ve sonuna kadar çarpışaca; ü u bir, iki yıldınberl lmaz öl uıg şüphe yok ki ide: ul ınıııfeleı' hâlâ :nk xen.ıuır. Yı lacak iş'çoktur, daha pek çok omık ve zahmeti göze almak lâzımdır. F: kat aldığımız hiz ve gostınüs!mu istidar yarına ald en ateşli ümid- leri hıkh ıdsterecek yoldadır. rilmiy: Lâzı ısukımette uğr:gmık üi yacını duymak ve insan lakıtmm müsaade emgı kadar gayeye yakın (elm ktir. doğru en mes'ud 5ehşıı.ıcler ıkn hı.n, dünkü tek p: illt , şahsı etrafında hullııkuı' ııkıan. lk!lı!zr ınnı.sınna ald sabit ıııııın fından zehirlenen fikirlerden ve buna ııı e(l; Amerika ile aramızı boz * menfaatinden Amerikalıların niyeti hakkında mez tehlike ındıwlenndcn mhrek Tıırk vatandaşları arasında . güphe eh yaratmaktır. Bunu yapar: Ha w* l:eıı bımıır kurulan ün İsmet İnönü- tam bir imanla demokra ıınımlırın mahiyetini mııı bulunmasıı ııum !ıılnınnlln duukıı bareket gör ması ve makineleri ıırlyı dnll"ll İl' Idh inde de tamamile haklı çıkmış, isa- betli gidişinin mükâfatını da elde Demokrat Parti, bu vaziyete gel mek için türlü türlü — tuzaklardı kurtulmuş, çeşid çeşil engeller aş- mıştır, fakat bugün de mm için de, tek tük — ifrat daşlarla salim do.mıı' ve ıudıı kımından mücadele zaruret Tunuyor ki bunu da her insan işi, 've muhitine kal le Mı' gafer kınnıblleıı ılııut * İ het uyurma zevkine gelince, milletin Tâzımdır. Siyasi mücadeleyi siz bir kavga diye karşılıyan, ruhlı kin ve ııeh'uı esas zuv,ııı lara, sabırsızlara, demokrasi müca- l ı.ııuıı sa zevkinden, elini öptürmekten, ulüskârların tekâpusundan, dalka- tında tutmak İstiyenlere; siyasl mak sadlar takip eden bir- topluluğun mesi ve maziye sid bir takım hak lere şimdi hayretle bakmaması ih- yreti timali yoktur, Falih Rıfkı Atayın, ömründı ilk defa olarat aldanması- nın hikmeti; bu istihaler uxn derinli- ğini farketmemesinden — ibarettir. ,gösteren bu ber dbı.hı kılem;hx dıhı 'akat bugüne kadar — Demokrat Pat n.ı © kadar salim, anlayışlı ve fe- ragatli bir görüşle idare adilmiş ve muhalif partiye intisabın daha fe- ğine inanilabilir. Türk milleti, taz- şartların — manzarasına bu kadar göz yumulur? Yarım — hizmet eden muayyen muhit hak- tedbirle netice ııı acak bir zaman- kındı 'suyux Millet Meclisi. vasıta- da değiliz. Çok doğru bir yol tuta amlı bir anket açmak, işli- K, vaffak olan İsmet İnönü; " devleti hatalı yollara gaflet içinde sapan- İi bir. harekete baş olmak suretile yepye- — det için fırsat vermek, ağa düşebi- ni bir milli sima yaratmak ve Jecek gafilleri iptidadan ikaz et - Sötklin eslek ordusunun mına maliktir. İsmet İnönü, Halk illetii İ Partisinden tamamile ayrılarak, ge- zabıta meselesi d/agıl, cihan harbi başladığı zaman, lecek seçime müstakil sıfatile girme tgdzvıy. munuç dallı budaklı bir Pnısyı askerlik ruhuın mıun ıı.. Son Şark — içtimal derd vardır. k insanlar; nesillerdi ve Karadeni seyahatinde gördüğü ımını sağcıların tesamühsüzlüğü Sen kurmay' aai Rnabir lçındı yeu kabul; millete ferağatle hizmet et “ve kızıl solculukla hiç alâkası ölme. —şen adamların idare ettiği bir gı i i d0-Sak: a. kat yolunda ilerlediği takdirde maz lış bir damga yiyenler varsa bun- kerlermdm mahrur iz küt har olacağı sevgi hakkında kendi- ım da bu ıııreue k:nrlllennl mü- - Jelerinin karşı dunmıyıcıhm tabil sine canlı bir fikir vermiştir. lafaa etmek ve temize çıkmak fırsa ııymııl ve harbin yüzde yüz A İşte o zaman; varlığını hir dayı- — ti verilmiş olur. yııun lehxne biteceğine iptida- ya güvenmekte değil, halkın sevgi l d Hi kalkei zi ı .u. Halbuki A« ve güvenini kazanfak — yolundaki Ş1 a üküae çe $i izler; bir ihtisas tlerine riyar ı d“"':â iyel “;ıu"""“ ae İ";ı adamını Prusya Kit undn mutad ok Halk Partiş İ bir parti —D ' YA KA ae “m seikğer, duğu ııııı teğmen rütbesile değil, halini alır ve mi selme hare- albara aati e alabildiği vazifeye ğöre bir üi ilir. hamlede hattâ general rütbesile as Müfritlerin memleket — çerçevesi km:’h“;““ tesiri ”:':::;e kere aldılar, meselâ demiryolları $ içindeki Vxınellı—u © şekildedir ki gi hu M Gare etmiş bir mühendisi; inşaatla bunlar; memleki beıkı del b ııxıer, Halk ı> fenalık e- e belki za. gönderilen emirleri; vicdanının em- rine karşı gelerek geçim belâsı ye- rine getirmeğe mecbur Kalmış bir nebi gazetecilere ça gözleri söyle- miştir: Parti uıııeınaııı ıı ..aıııın kendisine ği kur levlet başkanı sıfatile - ıımı. hu.lunıı:ık kudretten kat kat ayrılamaz. verdi. lemşor - bile bir, iki haf- den hatasını anlamış, * fa- kıl gerı dönmekte kendi hesabına necat imkânı bulamamıış ve önüne mıı» ve maskesizce konuşmuyurl en n*uı(çddeı milli hisle tiklâl ” dâv, ve bexçısı avı iniyorl Rus tehdidi altında Biri Ieşık Ame- Tika ile müşterek bir dâva uğrün- ire tâ temelinden yeniden ku- Halk Partisinin mü [l.lexl -mıı yarı yolda bıraktı, istikamet değiş- yaşatabilmekle dâvanın yarısını hal- letmiştir, diğer yarısı da artık ken- den kcndılenne hiç bir hâyır gek mez. Hızını almış olan demokrasi Halk Partisi kurultayının arifesinde Halk Partisinin ıslah k: diğine inanan Demol ’uılır ve müı— li vatandaşlar çoktur. Biz iptidadanberi bu fikre iştirâk etme- zel bir rüyanın gerçekleşmesi: de- mektir. Memleketin muhlıc oldu- chizat İre p iktidarı ele geçirmeğe çalışmak gi- bi bir hayale kapılıyorlan. Halbuki ki bir hareket kendilerine çok pâ- halıya malolur. Bunlar; hırekeuenııe bir Ve ve usulüne ımşı mücadele etmemiz i- tibarile size yakınız.. — İsmet İnönü bizi terketti. Ye- güdrg y örkiy d kare ni bir şefe İhtıyıumıı var. Bunun lımıx havi bir insan deposu olan bu için d= taş kesilmiş reodkes bir balde kalacağına ve bir a İnönunüıı yepyeni biz şahsiyet —4 ı haline geldiğine: ve — samimiyetine tibdadına kurban gidaceğine — hiç İemmey bir zaman iİhtimal vermedik. Zaman; güvenimizin yerinde ol- sözlerinden kuvvetli delil olur mu? Farzedelim ki yarın İnönü; mes'ul duğunu ispat etti. Halk Partisi ken- langi posta bürünürler. se bunınşdnlcn Luzu olduklarına kim: kuvveı!e ğu türlü türlü te: a kısa manda kavuşabilmesi bnkı da bu işbiri ııgı en büyük bir ıımıeı. tir. Vaşington - Ankara nvmnı_ sus dar mühitin tesirlerinden şiddetli baskısından âzâd bir hale gelmiş ve memleketin halini, işlerin hakiki manzarasını görmüştür. Müf- k, şahsi surette hüküm mek ve ihtisasa ihtıyâç .ııxtercn iş- lere keyfi surette — müdahalelerde bulunmak: farzında meyiller. belirt yi Türk vıundıınıın u— venne basiretle titriyeceği bir dir, Rus def olmalıdır, arı; hll kedi rolü oynamak için hiç bir fır- sat ve imkân bulamamalıdırlar. Ammkıııımn ııxzrı yardımın dan azami dereci î Â ğğ sils ritlerin ni zamanda görememeleri kendi ka- bahatleridir. Şahsiyetinin kıymeti, tarihi mev- prensip yolundan bir ayrılış veya şahsi tesirlere bir kapılış diye gös- termek istemişler ve bize Falih Rıf- ve ınunıubı devrinde hiç kimse bu yolda imkânlar kalmıyacak, mes'üliyetini müdrik bir memur, İK aç kanunun emrini ve tel dayanar gayretine feda etmiyecek miyecektir. dare sürülmü - renden ziyade buna ımkân verenle- Te aiddir. Gerek İsmet İnönüne ve gerek iş başında bulunacak diğer liderlere karşı baş vazifemiz; ken- dilerini ikaz etmek ve gahsi fren- fren- lerinin tesirini milli iradenin lerile desteklemek olacaktır. Yarına aid vehimler — dolayisile ü türlü da saldırmışlardır. Bu yoldaşlıktan ne derece rar , bilmiyorum. diğim bir şey varsa o da şudur: Biz ferağatli bir mücadele Kimseden korkumuz, ne de bir yummak ve kıymetini inkât etmek; hıır henwu ve basiretsiz bir ha- Dımolııı! !ıninln manzarası ak üzere tam bir demokratça pir yarışa atılabilmek istidadını terdi. Bi ü tumı partiye ihtiyacı vardır. Tar nhı bir me safhasının arifesi leke- tin mııbıı kuwetlen ve ıdm cihazı sarsilmı; halder dxr Korkutmak k andırmak, scvdırmık müfritlerin kör ihtirasları lciudı intihara — sürüklenseydi, hwlugıı sun'i surette doldurmağa imakâı lunmıyı::ıkl Halk ru—uılnııı harabeleri rındı k İ ıı parti rolü; sınif lnücııiılesınl piT ÖÜ Surlara ister istemez geçecek ve iç bu yüzden tehdide uğr- Halk Par: necekler de siyasi hayatımızdı uüy- 'a bir siyesi parti; bir memleke- Fakat Güz yola çıkabilmek için; dırinak, lundaki gidiş de bir günde, hem de yalnız lâfla kurulamaz. Bugün memlekette altı bin po- lis ve 40.000 jane ındarma yardır. Bun: ıyırııhıımklen vakit ve alâka vE başkâ tek parti; emni- et kuvvellerlnl kendi tahakkümü mün âleti diye kullanmıştır. Bum neticesi olarak, kuvvetler bir taraf- tan halkın gözünden düşmüş, diğer unmn da Halk Partisi hesıuıuı 0 Tol jandarma kıtılzn bir lıknn mensuplarının başına müştur. hınwhwıumnıumı.u, M%MWMNMH- şlar diyı mek yanlıştır. Aralarıtıdı elbet erd eh ıwd.n— çoğu, tek par- u ao a lelkın)enm kındı lerine" maletmişler, ona ları kurmuşlardır. Ra.lu tileri severek karşılamı ılır, bunla: rın kendilerine yüklcdığı mes'üliyet yükünü yadırgarlar. Memleketin Yu hnı l'İ n ıncı düşmar edeceği endi- n başka memuru & ;ı uııp uyurmı Tnt Tn Demokrat idare bunları tasfiye edeceği ve yeni hareket tarzına da hazı N imserler. günü- geçinen insanlardı! 'TİN bek teri olduğunu görmeğe alışmışlar. eşgul kıtal: kanı diye getirdiler. millet ordusu; neticede Prusyalıla- slek ordusur Yııu faaliyet sahal uriyetin ymm doıdunch yt donumunde umumt haşatımızı. çol saslı bir lslnhat istidadı ile kar llyoruı Gerek halktan gelen iyileş me hsşntı, Demokrat Parti- nir zevk al yıuıdrip yeü:lınnlyeuı[nı, kendi. “ye geniş ufuklara doğru .m._ı ime Temiyeceğine ya ümidleri gı çekle; nkecek veyı kırt wi İt!d.l.l** ni yeni fikirlerin ortaya atıldiğını ve kolaylıkla kök tuttuğunu görece