25 Haziran 1942 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

İ Milliyetçilik Türki- | yede irtican kalkanı değildir Yazan: Sadri ERTEM Ver millet mukadderatma isti. Keusl verca — döktrinleri tarihin seyrine — ve — kendisinin — jira- kudretine göre tayin eder, Mil. külerin mukadderatanı idare eden sosyal kunsatler, hattâ ama yasa. ların ruhu böyle teşekktli eder, Ba prensipler milletin rahunda büyük bir dinamizmle yaşar, onu hareke- te sevkeder, tarihin yeni bir fas. bw açar, İhtilâller, yeni hukuk te- Hlsdleri, yeni — kiymet bükümleri Küylece canlanır, Milletleri idara eden büyük a. na pirensipleri yu veya bu aasik. lopülden terelme ederek, yahut Slandard plyasa örnekleri araya- Tak mütalea etmek İmkâm yak. bar, Millet iradesinin yarattığı “em. rivaki,, ler güh milleti temsil eden dübinin formü!'leri (şeflerin natuk. karı, izahları gibi) câh milleti tem Bil eden — toplalakkırın — kararları (Büyük Millet Meclisi, parti kon. Bireleri, teşkilâti. esnsiye Zibi) balinde geklini bulur . Türkiye cümhuriyetinin de re- fimi böylece bir millet iradesi ha. ün etmiştir. Bu reji- 1 meilliyetçi olmaktır. tayin eden, fa- b te, filân fakliltede, Si veyiz filân sosyal dü. kntlığını yapan profesö- Pün düşünceleri değildir. - Esasen devletlerin sosmal — döktrinlerini Btandard bir seklide tayin henüx tümkün değildir. Tenu mümkiün Sananlar en hafif manasile bir Taemfeketin — idellojilere nerk bir Pazar sanan insanlardır. Her memleketin kendi tarihi Hartlarından gelen hamleleri ilim Tikniyeti ile daha canlı, daha gür. büz bir hale sokulabilir. Türk milletinin istiklâl harbi ile birlikte doğan iradesi yenl seklini Miniyetçi Türk devletinde bi Buctür milli birtik ba mefhım et Pufmda seğlam, cenli, gürbür bir Yorlıktır. Bunun tarifini millet yapmıştır, llet Meelisi kara. t kananuna, perti kongroleri ile — GHENRI — partisinin Program ve — w'yamnamesine koy- Bwuştur. Bu suretle Türk jhtilâlinin haya. ta giren ve hayatı mimmlayan milliyetçi devlet anlayısı bir emri- Vaki olmuştur. Bu emrivaki Türk milletinin ba. Yatında yirmi yıllık bir devreyi Serefle, manlığın yürünü — güldü. Tecek yahtlde doldlurmuş ve millet Miği da, farafmdan kendi arruları, istiyat- | harr halind> yürl edilmistir. Müliçtimizin — hayatmma bayrak Yaptığı teliliyetçilik tarihi zarare. tön Madesidr. Bu tarihi zararet Söyle ifade edilmektedir: “Milliyetcilik Türk — milletinin ktiltür. hesusiyetini mulhafaza et. Mek, Türk milletini maaarr millet. ler göviyesine cıkarmaktır.,, ı':ıu—ı. Tilliyetçiliğin'in yapacağı hizmet Myxmgu.-ı içinde sarahatle zik- Tedilmiştir. Ba iki hirmetin başa- Plması için inklâper olmaktan Taşka çare yoktur, Cünkü Türk — Mmülletinin kültür hususiyetinin müubafarası dendiği Zaman aicla gelet şey medir? Yürk ahlâkmı, Türk iktsadımı, Türz hukukunu, Türk estetiğini, Türk dilini yabaneı tesirlerinden kurtarmak, Türk milletinin kendi. "e has dehâsmiı bulmak demektir, Türk kültürünün — buzusiyetlerini Ancak bu mllletin saf paikolojisi Ve ona yine tarihi bir zaruret o. hrak karışmış olan islâm İmpara. torluğu devrinin yabancı kültürü Arasında yapacağımız bir mukaye. Söden gönre bulmak mümkün ola- taktır. Ablâkımızı Arap ve Acem ahlâ. Bir elbise hırsızı yakalandı 'Tahain nâmda 17 yaşında bir ça tuk, Galatada Balıkir handa doölaşır. ken, terzi Todorinin kapısını açık bulmuş ve içeriye dalarak yeni bir Takım elbiseyi çalıp kaçmağa başla - | Talgtır, Tahsin görülmüş — vo yakalanarak tdliyeye tesilm edilmşitir. Meclis reisi geldi Büyük Milet meclisi relsi Abdür Belik Renda dün alkgamit trenle An, kuradan şelirimize gelmiştir. b A ĞÜ |oyun icebı | adı kından, estetiğimizi Arap ve Acem estetiğinden, hukukumuzu dini hu. kuktan ayırdıktan sonradır &i mil. Jetin kenrlisine has kültüründen bahscdebi'iriz, Vicdanında Mekkeli ahlâk, huku. kunda Şamlı bir kadı, dilinde Arap ve Acem kağleleri hüküm — silrer. Ken bizini dokttinimize göre ble milletin — milliyetçiyim — demesine tmkân olur mu? Bunum için Türk milletinin saf. lığını ©lde etmek İçin yatancı kül. titr baslkısını paydos — demek lü- zamdır. Bunun — için inkılâpçı ola. cağır Moasir milletler seviyesine çık. mak icin do inkılâpçı ve Hik ol. mak zarareti vardır. Dünya ileti ile din işlerini birbirinden ayır- mak, dünya işlerinde ilimden baş. Ka rehber fonmmamak giardir, Çünkü müasır müllet, millet hâ- kimiyetinden haska bir hâktmiyet tanımaz. — Bütün bu vasofları ile bizim milliyetçiliğimiz yüzde vüz inkılâpçı ve maz'nin tasfiyecisidir. Devlet'a bünyesi bakımından da milliyetçilik bizi cümhuriyetcillğe götürmektedir. Cünkü halkçı olan Türk mi'leti için halker olan idare ıuıı-'ı_'— etimhüriyet olabilir, Bizim rojim bu batırmdan gözü. Dü geridan ayırmayan —muhafara- kâr mürteci rejimlerden değildir. Yüzde yüz radikaklir. —Ancal, ?îılm relimi tarif ederken millet iradesine mal olan ve milletin ar. zukurmı ifade eden — tarifleri bir yana birakarak Kelimelerin mas. kesl altında güh milliyetçiliği, güh Kikkği kercalamak istiyen insan. lar gdze çarpıyor, Güh bir mee- mua, gâh bir gazete sahifesinde müphem, müşevveş bir mantıkla yetçiliği tıpkı Framsız tlerinin tarif ettiği ma. * tabi tutmaktadırlar, Filhakika Framsız milliyetçiliği, Fronsıy furihinin mürtecice ifade. #idir, Cünkü orada — milliyetçi ol. mak için kiliseci, kıraler ve bütün mazinin olduğu Kibi devamına ta- Yaftar elmak lâzımdır, Bizim için böyle milliyetejlik düpedüz irtka o!ır. Milliyetçi kelimesi Türkiyede bir ruha kalkan — olamaz, Fransız masyonalisti Iâik değildir. Halbuki Türkiyode millet hâkimiyeti din Ve gşahsi hükimiyet aleybine bir ihtilâlle kurulmuştar, Kanla ka- yanılmış bir ihtilâlta kötü ve yeştl Fenkli bir edebiyat hasreti hesa. bna terkedilmesi mümkün değildir. Teşkilâti esasiye kamuntma ve parti esaslar - "yirmiş , dan hiç biri hiç bir fantozl uğrana Feda edilemetz. a Kallmeleri — müşevveşleştirerek müphem gülgöler arkasında pusu kurmak — jistiyen bazı tdamcıklar Türk milletinden mzafk oldukları ka- dar, hasretini cektikleri enfiyeli, nargileli, şadırvanlı hayatm da ca- billdirler, Hattâ sarkm pitoreskini dahi bilmezler , SADRI ERTEM dili kıyafetteki maharet ve kabi - lytleri sayesinde kırk elli “kız!” dan mürekkep koro heyetleri gür- soptado sesler yerine bozuk düsen tenor sadaları kulakların zevk'ni bulandırıyordu. Bir defa da Mektila — Titesinde tertip edilen bir müsamerede bizim Zati Sungurun marifetlerini andı- rar hokkabar a'datmacaları gö - teren mektebin Blrmanyalı ve (Ö- Teşin) denilen (Avrupalı » Asyalı) Anglo İndiyen meler — talebeleri, parçaladıkları adamı tekrar diriltmek ve sepet içindeki n yok edip yeniden ihya et - mek gibi ve daha buna mümasi! bir çok hünerleri'e pek çok alkış- lara iststıkak kenbettiler. ler arasında Türk ah rinin bulunduğunu bal tip heyeti o zamatki büylük düş- monları İkinel Vilnelmi ve bazı rilesayr tohzil yaptıkları oyun programinı tadil ve 'Türklere wit kısımları hüzfetderek milli izteti- | nefsimizi korumak neraketini zös. termekle bizi — kendilerine — karsı mütehassis ettiler, Bir hakikati mahza olan şu sı. tırlarla tavsifine çalıştığım zaman darda, bulunduğumuz — kamp'arda subaylarımızın — gösterdikleri va. karlı hareketlerin 6 zamanki diş. manlarımız ol İngilizler üzerin. mek mümkün oluyordu. Yalnez $ | EHİR HABERLERi | Lokantalarda yemek teşhiri yasağı bugün başlıyor Şehir meclisinin kararlle lokanta. larda yemek teşhiri yasak — edlimiş, lokantacılara teşhiri önlemek — üzere Alacakları tedbirlerin hazırlıkları 1. Çin 18 mârttan iübacen Üç ay müh- let verilmişti, Mühlet 18 — hazinsnda tamamlanmışr. Belediye, bütün kay Yağlı tohumlar ihracı hazırlıkları Bir müddettenberi hazırlığı yapı lan yağit tohumlar ihracı hazırlıkla, Fi Böna ermek üzeredir. Bü makasat Vilç ellerinde haşhaş tohümü bulunan. dardan beyanname istenmiştir. 1941 ve daha evvelki yıllara nit mahsıl. den #llarinda bulunup da ihraç etmek | istayenler, 30 temmuz akşamına ka. | dar birer beyanname Üe İstanbül Ih. Tacat baç kontrulörlüğüne müracdsat edebileceklendir. Müracaat, birlikler umuml kütipliğine de yapılabilir. eeei Vilâyet emrine verilen lâstikler Otomobillere tevzi edilmek — ümere 'Ticaret vekâleti vilâyet emrine 218 Tüştik vermiştir. L B Darülâcezeye —— zenginlerin ya: Darülâcezeye zenginlerin yapmağı yardım işi atrafında vilâyette valinin başkanlığı altmda bir toplantı yapd- miştır. Darülâceze teşkilâtinda. genişleme yapılarak — kimsosiz çocukları abıp bakına ve yetiştirme işine daha faz. Ya ehemmiyet verilecek, burası bir gefkat yuvası hâlina getirilscektir. Yeni yaptincak teşkilâtla 200 ço . Cuk daha aimabilecektir. e n Malını satmayan ticarethane Sultanhamamındaki Brod — kumaş mağazamı mevcut 40 top kumaşı sat. mak istemediği ve müdmş başka mallara ait 40 topluk bir fatura ib. raz ettiği için antayştan İmtina suçiy. le bir zabıt tutulmuştur. Mağaza aü hibi adilyeye verflecektir, H Gnb eei Dağıtma ofisi teşkilâtı Dağıtma oflat umum müdürü 'Tev. fik Karasapan Ankaraya gitmiştir. Verilen karara göce bütün yerli mal Jar pazarları teşkilâtiyle ofise devre. dilecek, yerli mallar pazarları bulun. mayan yerlerde ofisin şubeleri açıla. caktır. he A Tıbbı adli müdürlüğü Eski aditye doktoru ve Ünivereite tıb ve bukak fakülteleri profesirü Hikmet, mebus seçilen profesür Hay rullah Dikerden boşalan trbbe adii müşahedehanesi — müdürlüğüne Layif olunmuştur. Profesör Hikmete, yeni işinde de muvaffakiyetler dileriz. — Altın fiyatı Dün bir sitımım fiyaltı 33 lira Idı, makamlıklara bir tamlın göndererek bügünden ilibaren yasağın tatbikine geçümesini bildirmiştir. Lokantacılar, yemek yaprlan yar. leri, vitrinlerini buzlu veya boyalı camla örteceklerdir, SDLEŞ Yetmişlik ihtiyarın ağaçta işi ne? Kumkapıda, Cami sokağında obu. Tan Hasan adında yetmişlik — birisi, bahçesindeki dutlara imrenmiş, ağa. €4 çıkmıştır, Pakat ihtiyar ağaçta muvazanesini kaybederek yere düş . müş, bacağtı kırıimıştır. * Küçükpazarda Dolap sokağında 16 numarada oturan Mehmmedin 1.5 yaşındaki çocuğu evlerinin üst kat penceresinden düşmüş. muhtelif yer. lerinden tehlikeli surette yaralanarak Bitfal hastahanesine kuldırdmıştır. * Kumkapıda Küçük deniz soka. | #imda oturan Nobar aâmda birisinin 2 yaşındaki çocuğu, evlerinin ikinci katmdan aşağıya düşinlüş, ağır ma rette yaralanarak Hifal hastahaneei. ne kaldırılmaştır. * Kuzguncukta Meydan sokağın. da oturan Avrazam 9 yaşındaki oğlu İsak, dut afacına çıkmış düşmüştür. diğrr yaralanan İsak, Nümine haa. tahanesine kaldırılmıştır. Bir ihtiyar sıcağın tesiriyle öldü Küçükpazarda 17 numarada oturan Luke Lakolof asâmda T? yaşında biri. #i evvelki Kece Küçükpazardan ge Çerken fenalaşarak yere düşmüş. kal dırıldığı Beyoğta hastahanesinde öi. müştür. İntiyarm cesedini muayene eden nöliye doktoru Ihtiyarm smcaktan do. layı bayıtıp öldüğünü testit —etmiş, defnine rulsat vermiştir. Doğum Akşam gazetesi muharrirlerinden arkadaşmmız Cemal Re€ik Detibaş'ın bir erkek çocuğu dünyaya gelmiştir. Osman Gündüz adı verilen yavruya mnnesi ve babaar Jle usun ömürler di ler, mesut ana ve babayı tebrik ede- riz. ı Bugünkü radyo ı 7T.B0 Progrsm.T.33 müzik 7,45 ajana 800 mürür devam Pi, 8,15.5,80 iErin saati, 12,40 Program 12,83 — Karışık garkı ve gürküler 12443 ağans 13,00- 1830 Şarkt ve türküler programımın devamı, 14,00 Program 18,03 Çifte fa 20-10,00 konuyma 19,15 dans müziği FAI. 19,80 Haberler 1945 Radyo gaze. teri 20,45 Şarkılar 21,00 Zirmat tak. vimi 21,10 Karışık garkı ve türküler 32140 kantşma 2145 Radyo senfoni orkestrast 22,30 Haberler 2245 , 22, 30 yarmki program ve kapanış. Bir Türk Subayının Birmanya Hatıraları Yazan; İshak Jerler xamu (4 de çok iyi intibalar bıraktığını gös- teret güzel mukabeleler görmek. Je mübahi ölürken bu düşmanın medenlliği, gayrın ince hisrelerine hörmetkür, diğerbinlik yaldızları tasryan müteksanil bir cemiyet nü- munesi güslermesi insanlık namına hepimizi sevindirmleti. Şimdi sa- man süzgüsünden geçmiş hisleri - mjrt daha kolay tasfiye edilebil - miş sekliyle nazarı intibaha alır ken, sskiden ve yeniden medeni- yet iddissında bulunan bozt (yal nız maddeten müterakki) milletle. rin muhit ve mağliplarına yevı gördükleri muamole! i günlerin be hüdiseciklerini muka- Yese etmek; bazı kavimler hakkm- da pek Jehde çıkan neticelere, bü. yılart hakkımda ise haklı sleyhtar hizler uyanmasma seben oluvor, Her ne İse, Buradaki xerhesti miz, Taytmiyodaki kadar vasi de- Bilse de gohir içinde arzu ettiği. miz gibi harekette nnhtandık, Bir sülddet, yukartda arrettiğimi has. tabanenin, hây-ü huydan ari sü- künetli kısmında xüzel ve üsude gürder geçirdikten sonra kamp dı- şında börer buçuk odalı ve lüzumlu bütün müştemilâti . mevcut olan, Hintli zabitlerine mahsus sıra ev- lero çıkartılık. Burası bizce daha ferah vakit geçirilebilir. yerlerdi, Ekipin tertibine kadar işimiz gü- cümtüz olmadığından Hintij gabit- lerlen gün görmüşlerile ara stra görüçürdük, —Bunlarda bir islâm bunbaşı © tarihten otuz sene evvel Mendalayda Rirmanyanın son kı- ralı (Tebo) nun nası! mağlüp edi Terek sarıymın zaptedikliği, biz- zat kralm hançerile aknış olduğu yara hakkmda bazı izahat vörir. dü, Diğer mecusi zabitler bize pek sokulmuyorlardı. Bunların gece düz ferdi meşgaleleri, talim h 'nde, bazı mezheddaşlarını 6- dalarına vöya evleritiin ânüne top- Jayıy bizim Akmediye veya Muham mediye dodidimiz din! menkıbeler meomusstı kitabe müşebih uhrevi n zap ve milküfat'ardan, Nirzanadan bâbıa mevunlarta dolu resimli bü- yük bir kitabr makam'a okuvarak Türkler: Her inişin bir yokuşu var! Derler ve maddi hayatın ba ka. idesini, manevt — varlığımızda bir tesalli gibi kullanırlar, Coğrafyada da bir tonazur göze çarpar, İnişlerden soura yokuşlar göldiği gibi, çukurları da tepeler kovalar, Ra derin denidleri, mut- laka en yüksek dağlar kuşatımış- tır, Yalıız taş ve toprak âlemine mahsus sandığımız. ba tenazar, meğer yazla kış arasımda da hlik. münü yürütüyormuş, Geçen Kaş, meomlakatimizde gür. eğe alışmadığımız derecede, sert, “keskin soğuklar, sürekli karlar ve | Ganlarla karşılaşmıztık, Hattâ, Adana, Mersin ve Antal- ya gibi iklim bakımından hi kar görmeyen yerlerde bile portaka'- lar, tarunçlar, ieirler dondu. Mis kokulu babeelerde kura dal- dık. Bazan bütün bir ay güneş yü. zü görmediğimiz oldu. Aksi gibi o- dun, kömür de kıttı. Kışm aseenı bu yokmulluk da kat kaf artıyor. du, İşte ba yüzden babarı, yası iple gekiyorduk. Nihayet mühanek gel di. Geldi ama, sanki © da kendi Askerlik Bahisleri : dar İyi mişan almımış olursa olsem ne- Ja isabet etmemektedir. Tayyarecileri — yetiştirmek — üzere kullanılar bu torpiller denirin sekiz Kaamış oldukları için hedef geminin altından geçip gitmaktadir. Esasen 1. sabet etse bu torplllecin büyük bir va rarı olmasına imikân yoktur. Çünkü boş dencoek derecedo as İnfilâk mad. deal ilo doludür, Bunlar bedefin ah tandan geçtikten sonra öle tarafta suyun yüzüne çıkmakta ve müteakip talimlerde kullanılmak üzere toplan- maktadır. Torpil tayyarecileri herşaydan ev. a yaz arasında Varış ; kuvvetini güstermek İsliyormuşca. sma hışımla töşrif buyurdu. Islak topraklar üstüne yaz sıcağı, kızgın bir tü gibi kapandı. Etrafr bağu. lar, dumanlar sardı, Sırak, bunal: ticı sisler başladı, Arkasından her şey eriyorek yalntı sıcak kaldı. İnsanlar arasındaki «ilâh ve ö- lüm yarışı, galiba tablatı da im. rendirdi. Yazla kış arasında da şimdi bir yarış var, Uzun günlerde bisi baygın dü. #ürümceye kadar uğraşıyor. Bereket “Gündönümü” ne, Ata- lar ne güzel şifabi takvimler yap- mışlar!., “Gündönümü,, havayı da döndürdü. “38,, Ek sırak dalgasın. dan sonra, ansızm gert bir poyraz, gittikoe Aartarak termometreleri düyürdü. Göklere bolat kümeleri getirdi. Güneşle bizlim aramıza ex. mer bir tente cekti. İstanbul ter- koslarmın son günlerdaki kıwrrtı. ğında da galiba haberi vardı. Tat. tu bir de İnce, türekli yağmur yağ. Jdındı, Dün terleyenler, simcit | bir seyler almak ihtiyaer yerlar, Zaton henüz hevimanın ha. şında bu emaklar yetsir vo zamaa. serdı, Biyi oadan Yarl belki yine kavrulacağır, ama hkn, bügüne şükretmemek iç'n bir se. bep mklir? HAKKI SUHA GEZGİN Torpil tayyarecileri nasıl yetiştiriliyor ? Diğer bir Tmut de kronometre ile ta Hmdir, Tulebe tayyaresinin 1000 met. eu metre dilinden gitmek Üzere ayar | v A a 1? aaiyede katet, tiğini bülmektedir. Hedet — gemiden 1000 motro mesafode — bulmndağunı tahmin edimce krencmetrosini işlet - mekte ve tam geminin üzerine geldi. Bi zaman darmaktadır. — Başlangıçta gok defa kronemetre 34 veya 28 m. niye göstermekte, püot mesafenin tahmin ettiği gibi 1000 metre değil 2000 veya 3500 metre olduğumu an. ü K Üyel mesafe tahminine alışmak ve ban | yittrenler ikinci mafha talimlere bas- uğlaşmak veya ferahlı mübahase. Tamaktıdırlar, Bu saflın daha heye - canlıdır. Pilotlar artık mesafe tahmi. Jer yapmakla vakit Beçirmekti | nine ustalaşmış olduldarı için ba v Geç vükitlere kadar panyaprağı çiğneyip bu dini kitap mevmlarde gürültü ederek ekseriya uykumuzu kaçırdıklartından bu smra evlerin €n uçta Ve epeyce mesafe ile ayrı olanlarma çekilmek müsamdesini e- larak gürültülerinden uzaklaştık. Pek mutsassın olan Hinduların bir faziletleri vandı ki o da sattık E.?n BÜt ve tereyağında — katiyen hile yapmamaları ve et güzel ve temiz süt ve yağı Hindu satıcılar. dan pek ucuz fiyala Ledarik imkâ. nI Vardı. Süte ve tereyağma hile katmak dinlerince ptk günah olduğundan her ne pahâsma olsa bundun çe- kiniyorlardı. Can sakmtasından kaçmmak için efrafta gezip dölüşmeltan maada EHindistanmım muhtelif diyarların . dan gelen seyyar satıcılardan Hin. distan hatmaar olmak — Üzere bazı ",'Iılim ve gümüş masauat, biblo - lar toplamayı merak edinmiştik, Pildisinden envar bayvanet hey. keytikleri, Kümüşlen pek usta ln bartmalı, ejderkalı, kuslu kaplar santal ağaçtadan kokulu çekmece- ler ve bazı yerti kokular satan bu matrabarlar ecnebilerin merakte: pek ivi bldiklerinden envar türlü mallarını değer fiyatının feykinde (4DA WUDAa(T ) g - fer torpil atama talimciri yapmağıa geçerler. e Tayyare yükürdan pike (Lütjen sayfayı çeviriniz) yaparak 25 yıl evvelkı Vakıt 26 Haziran #18 İstanbul Timanı Tstanbul — Umasımın nakli tasavvurunun olduğu haber alınmıştır. Kumkapıya h edilmekt ©. âhır: Vi Hrrr: 5İ Wakilter varetı Gran e sıs Vasat nt 128 1217 118 18AS 2LAR 210 12T 1618 mAas sı.ıa z xot 625