17 Haziran 1942 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 1

17 Haziran 1942 ÇAR ş AMBA YIL: 25 © SAYI: 8761 idare evli Ankare U Vakm Yür'u velefanit İdane (B4910), Vaz (31418) velg: Letanbul Vakrt—Posta kutusu:0 Vag t SD T KŞ D e Z CON Zamma hak kazananların ikinci listesi 3üncü sayfamızda Fez ğ ei adai l ğağakee Z— V Ankaradan Adanaya: 4 Niğdenin elması ve memleketin yağ İşi Tek tip yağ yapmak için süt yağlarını bir yere topla. mak zarureti vardır ki bunun tatbikatta bir çok zorluk. ları görülecektir. Bu şekil yerine nebati yağları kimyevi şekilde idrojen ile muamele ederek sade yağ manzara ve kıvamına getirmek fennen mümkündür. Bunu yapa. cak tesisat da mevcuttur Yazan : Asım Mls Trenimiz Niğdeye geldi. İstas. yonun manzarası Niğdenin bir el- ma memleketi olduğunu gösleri- yor. Mayısın son günlerinde bir kış mayvası olan eima İstanbul ve Ankara gibi büyük şehirlerin ma- Rav dükkânlarnıda görünmez olur, Artık turfanda kayısı — çıkmıştır. Çilek ve kiraz her tarafta görün. meğe başlamıştır. — Bununla bera- ber Niğdenin istasyonu sarı kamış Sepetler içinde sanki ağacından henür koparilmış gibi taze, güzel Tetikli elmalarla dolü, Yalnız mev. sün çok ilerlemiş olduğu için fi. yatları mutadımdan biraz yüksek: Üç buçak, dört kiloluk elma, so- Peti ile birlikte, üç Hraya satılıyor, Niğdenin elniası altmış dört se- ne evvel Amasyadan getirilmiy. Fakat bu cins elma iklimi çok mü- salt bulduğu için burada Amasya. dan daha siyade İleriye gitmiş. Bilhasta elmanın vitamini — diğer bir çok meyvalara nisbetle daha kuvvetli ve daha kıymmetli olduğu. mun anplaşılması yirmi beş seneden. beri Niğdede elmacılığın —büyük Tağbet kazanmasıma yardım etmiş, Niğdotiler büyük — şehirlere şimdi senede dört buçuk — milyon İile kadar meyva — gündermektedir. Niğdeliler sonbaharda yetişen ta. Bo elmayı bütün kaşm, hattâ mayıs sonuna kadar muhalaza elmek için kendilerine mahsus bir asuj bul. muşlar, Evlerin bodrum kutmda Tutabetli kumlar üstünde tutuyor. lar, bu suretle elmaları çürümek. Kizin bütün tazeliği ile dayandıra. biliyorlarmış. Fakat Niğdenin istihsal alanm. dakj muvaffakiyeti sadece elma. silığa münhasır kalmayacak, Şeh. rin özerinde bulunduğu sırtım ar. kasında “Gebere barajı,, var, Cüm huriyet idaresinin Niğdelilere gü- zel bir hediyesi olan bu umran tesisi beş yüt bin lira sarfedilerek vü. Güde getirilmiştir. Baraj tosisatı etralındaki dağlardan — senede iki mllyon ton su toplayacak bir kabi- liyettedir. Bu sularla — elmlıklar, bahçeler, Niğde — ovasındaki zeri. yat sulanmağa bastadıktan sonra toprağın tabü verimi bir Kat daha artacaktır. Niğde, Aksaray ve Bor gibi hem hububat, hem de hayvan yetişti. ren bölgelerden olduğu olduğu için buralarda et ve yağ fiyatla. rını öğrenmek istedim. Et narkı kaldırılnış olduğu için buralarda kilosu 120 kuruşa ser- best olarak — satıliyormuş. — Fakat sadeyağ üzerinde 160 kuruş nark Gdevam ettiği için bu fiyata malmı Vvermek istemiyen köylüler yağla. Tını saklıyorlar, gizli gizli 260 ka- rüşa satıyorlarmış, — Hareketlerini Mâzur göstermek için kendilerini Bu tarıda müdafaa ediyorlarmış: — Etin 120 kuruşa — satıldığı bir yerde safle yağ 160 kuruşa ve. rilir mit,, Anadolunun hayvan bölgelerin - de sütten çıkarılan sade yağ hiç bir vakit saf olarak memleketin yemeklik ihtiyacma kâfi değilli, Yemeklikte kullanrlan sade yağ, lar dajma türkü nebati yağlarla karıştırılmıştır. Bazı yerlerde de sadece nebati yağlar — sarfedilir. Memlekotin yemeklik yağ ihtiya- ©1 zeytinyağı, susamyuğı, Çiğidl ya Zt gibi nebati mahiyette olan yağ. İnrdan da faydalanarak temin edi. lecaktir, Netekim hükümetçe tek tip yağ Genç nesil antolojisi Yarınki sayımızda Sa't Falk ! yapmak — hazırlıkları - vardır, An- ck prensip İtibarile çok makul görünen bu teşebbüs tatbikatındda zorlukları mucip olabilir, Zira meni leketin dört bucağından perakende surette İstihsal — olunan nebati yağları toplayarak bir mer- ı kezde depo etmek ve wıhhi şartlar | öairesinde bunları karıştırmak, ve tek tip yağı vücüde getirmek İçin çalışırken geçen zaman içinde bo- zulmağa müsait olan — yağ cinsle- ;:n!ı iyi hakle mahafazası çok sor. B Onun için salühiyetli kimyarçer lerimizden biri yağ meselesini hal için Bana daha başka bir yol bu. landağımu söyledi. Bu zatın ifa. dösine göre pamuk yağı, zeytin yağı, susam — yağı, ayçiçeği yağı Bibi isimlerle tanınan, hepsl de ne- bati sesastan gelen yağların terki- bine kimyevi vasıtalarln ldrojen verilirse renkleri beyazlaşır va sa. de yağ kıvammı ve — manzarasını ahr, Nasıl ki İzmirde işlemektea o. Tan (Turan) nebati yağ fabrikaam. | da bu türlü tesisât vardır, Bu yağ- Tavn hie biri saf halde sıihhate za. rarlı olmadığı için bir cok yerler. de Sade yağ yerini tutabilir, 0. nun yerine fullamlabilir, Bu tak. dirde — sade yağ — ihtiyaomı karşılamak — maksadiyle — mah. lüt yağ yapmak için uğraşmağa da hacet kalmz, Eğer İzmirdeki (Tu- Tn) fabrikasında bu şekilde istih. val edilecek yağlar ihtiyaca kâfi gelmezse meveut tesisat genişle - Llebilir. Litya- harbi İngilizlerin vaziyeti çok nazık Gazala'daki kuvvetlerin Tobrukla muvasalası kesilmiş ingiliz sekizinci ordusu çekildi Kahire, 18 (AA) — Orta şark İn. giliz kuvvetleri umuml! karargâhı teb Hği: Göneral Ridehi, Kendi — komutasın. daki kuvvetlerin alacakları yeni ter. tibleri bitirmiştir. Cenub Afrika birin € tümeni ile ellinci tümen Gazala ce. nubundaki mevzilerinden — başarı ile çekilmişlerdir. Bu hareket Akroma etrafındaki mevziteri tutan kuvvetler ie 14 haziran günü ve gecesi yapılan azimkâr düşman taarruzlarını püs - kürten birinci zırlili tümen tarafın . dan verilen mükemmel bir savaşla başarılmıştır. Dün düşmanm ELadem dolayların. daki mevzilerimize karşı yaptığı üç kuvvetli kargılık taarruz ağır kayıp- lar verdirilerek püskürtürmüştür. Düşman yanına taarruz eden sey. yar kuvvetlerimiz bu çarpışmada çok kiymetli bir rol oynamışlardır. Dün hava kuvvetlerimiz için önem. N başardlar meydana getiran bir gün olmuştur. ; Ordu manevra kabiliyetini kaybelanedi Kahire, 16 (ALA) —- Başarı ilea bi. tirilen Gazala çekiliğlâden sonra, se- kizinci ordu, sağlam manevra kabili. yetll bir kuvvet olarak kalmaktadır, Akroma, ELadem ve Tobrük ileri mevzileri tarafrmızdan tutulmakta ve seyyar kuvvetlerimiz canubta — düş . man yanına karşı hârekete — geçmiy bulunmaktadır, Geri çekilen gernizee Kabhire, 16 (ALA) — Eladem batı. smda Knighta Erldge dürt yol ağzın. da bulunan İngiliz garnizonu bir kaç gündenberi geri çekilmiş bulunmak . tadır. — (Dovamı Sa, £, Sü, $ de) Kibyadaki mihver kuvvetleri başku saadamı — generil Rommcel erkünı. harbiyesiyle bir. müzakerede,.. Tasarruf bonolarının üçüncü tertibi de tamamen satıldı Piyasadaki tasarruf bonoları mevcudu 23 milyon liraya varmış bulunuyor Ankara, 16 (A A,) — Maliye ve cümhuriyet malivesine olan Vekilimiz Fuat Ağralı Anadolu itimatlarının parlak bir misalini ajansı muhabirine aşağıdaki be- teşkil etmesi ilibariyle de iftiha- yanatta bulunmuştur : rı muciptir, B — Hasılatı milli müdafnanın fev- (Devamı Ba, 2, Sül, 8 de) kalâde aflarıma karsılık tu- m tlan tasarruf bonolarının üçün cü tertip yirmi beş milyon liralı Şının da birinci ve ikinci tertip lerde olduğu gibi fevkalâde rağ- bat görerek çok kısa bir zaman da tamamen satılmış — olduğunu memnuniyetle ve aziz. vatandaş larıma teşekkürle bildiririm, Bu suretle pivasadaki tasar ruf bonoları yekünu yetmiş, beş milyon Jiraya varmıştır. Elde &- dilen bu netice memleketimizde tasarruf fikrinin ne derece inki” gşaf ettiğini göstermesi bakımın- dan olduğu kadar tasarruf sahi” bi yurtdaşların milli müdafaaya yardım hususundaki arzularının DB İzahat xı;— Maliye Vekili Fuad Ağralı telâşa Dün sahah şeh rimzde oldukça şiddetll bir zel- zele olmuştur. Zelzelenin gid. detinden binalar da eşyalar ye- rTinden oynamış, Saraçbane başım da Taş meecidin minaresinin ge- rTefeskaden — bir kaç taş o sırada yoldan geçen &- rabaya düşmüz fakat arabacıya bir gey olmamış tır. I Minarede ye- rinden oynayıp tır. Bahçekapıda bir binanm ve diğer bazı bina. ların — düvürları gatlamıştır, Bi çok binalardan | halk sokağa fir. kamretır. Rasathanenin (Devamı 2, de) Doğu cephesinde Sivastopol müdafaası mütearrızları eritiyor Almanlar mütemadi- yen takviye kıtaları sevkediyorlar Moskova, 16 (ALA.) — Sovyet öğle tebliği eki: Harkof istikametinde Kımlordu kuvvetleri düşmana ağır kayıplar verdirmek suretiyle taarrurlarını püskürtmüştür: Sivastopol —kesiminde Sovyet deniz piyadesiyle kara kuvvetler; Alman — Romcü kıtalarmın şid. detili hücumlarını püskürtmüşler. dr. Rianak cephesinde bir — Sövyet Birliği düşmanı mevzünden çikar- müş ve atmıştır. Başka bir bir. lik iki meskün mahelli iggal ct - miş, Üç tank, 2 gaha topu ve Giğer harp malzemesi ele geçir- müştir. (Devamı Sa, 2, Sü, 4 de) iranda iİsyan gene başladı İran harbiye nazırı askerle beraber nasihat heyetleri de gönderdi Ankara, 16 (Radyo gezetesi) — [ İran harbiye nazırı şu demeçte bu. | yunmuştur: Gerek Hafahan ve gerekae di #er bölgelerde Isyanların bertaraf e- dilmeasi için mskeri kuvvetler günda. ritmekle beraber masihat heyetleri de gönderilmektedir. Hedefimiz — Lryanın mümkün mertobe kan dökülmeden önlenmesidir. Neteklin bu lsyanların devamından memlekete zarar geldiği. ni idrak eden bazı aat relsler hükü. mate dekglel etmişlerdir.,, Saraçhanebaşında bir minarenin sıvaları döküldü, birkaç taşı düştü Dünkü zelzele hasarsız aıtlatıldı Halk büyük bir | Memleketimizde karaya inmiş olan Âmerıikan uçakları Romanya petrol tesislerinı Dörder ton bomba atmışlar Boston radyosu diyor ki: Türkiye Harbe girecek olursa Bu uçaklardan istifade edecektir Ankara, 16 (Radyo gazelesi) — Amerikan Boston radyosu — bugünkü neşriyalı sırasında — memleketimize cebri iniş yapan dört Amerikan uça, gı mevzuuna tekrar çemas ederek A. meriksa uçaklarının yakında Avrupa | nn her tarafında bombardıman faâli. | yetine geçeceklerini, hattâ bir kaç gün evvel Romanyadaki petrol tasis. Yerini bombardıman eden veya Sivas. topoldaki kuşatılmış kuvvetlere yar « dim için giden bombardıman tayya, relerinin Türkiyede mecburi iniş yap- tıklarını ve Türklerin bunları millet.. ler arası hukükü gereğisce — göz altı | ettiklerini söylemiştir. Radyo yunları lâve elmiştir: “Şayet Türkiye bir gün harbe gir. mek mecburiyetinde kalırsa bu dn son slslem tayyarelerden çok Urifade edecektir, Kaasen ödünç ve kira ka, Bunu mücibince Amerikadan barp malzemesi yardımı gören Türkiye h. Yahlarına bu uçaklar da katılmış ola. caktır.., (Devamı Sa, 2, Sü, 5 de), Fransız esirleri il rinden batırıldı tdam edilmelerinden İngilizler zayiat Rerlin, 16 (ALA.) — Yarı resmi verdikleri yolundaki —| vir kaynaktan bildirdiyor: düştü T ç GA Meselt camisi minaresi... Akdenizde italyanların bir kruvazörile iki torpitosu iddiaları yalanlayor Londra, 16 (ALA.) — Amirallik dairesinin ve hava — naamrlığınm müşterek tebliği: İngidiz donarnması ve Ücaret Ü- kosu, İngiliz bava kuvvetlerinin ve Hürleşik devletler ordusuna men- Sup hava teşkillerinin yardımiyle Malta ye Tobruk — gumisonlarma levazım teslim etmişlerdir. Hare- kât düşmanm Üsatün deniz ve ha- va kwvvetlerinin çok şiddetli hü- cumları karmramda kayıpsız olma - makla berahar muvaffaklyı e (Devamı Sa, | gimal Afrikelaki çarpışmalar srrasında cair edilen dö Gol ordu. vu cakerlerinin muvakkaten bu$u. &l kamplara — gönderikcekleri ve barp etiri muamelesi — görecekleri #alâhiyetli bakamlar tarafmdan bildirilmektedir. ! Almanya hâriciye — nesaretinde, bu tedbirin insan hukuku bakt- wmdan büyük bür alfcenaplık ose. ri olduğu kaydolunmakta ve mih- |ver devletlerinin tathikinde baklı | oldukları ccan — müeyyilerinden | böylelikle foragat etmiş bulunduk | girr öne sürülmektedir. Fevkcalâde kazanç vergisi projesinin aldığı son şekil Satış kıymeti on bin liradan aşağı olan yayri menkuller vergiden muaf olacak Ankarı, 16 (Valıt muhabirinden) — Fevkalide kazanç vergisi hakkinda, hükümetçe hazırlanmış olan — kanun projesinde yapılacak zaruri değişik . Hkler hakkmda tebellür eden esasları bildiriyorum: Verginin ceki yılara teşmili zaru. rt görülmekle beraber, bu . teşmilin mahzurlarını önliyecek hüküm ve tod birlerin de butunması lüzumlu addo - yilaşılacak olan zorlük - beyannameye tâbi mükcelleflerin vaziyetinde değil, şimdiye kadar beyannameye Lâbi tu . tulmamış ve,sayım çok yüksek olan karine umulüne tâbi mükelleflerin ge. Bunlar kazançlarını beyanname ilk bildirmedikleri halde, resen takdi yoluna gidilecektir. ki, — aemi asadarır. (Devamı Ba, £, Bü, 4 de)