12 Mayıs 1942 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 1
12 Mayıs 1942 SAL I YIL; 25 * SAYLI: 8725 idare evi: Ankara G Vakıt Yurda Reisicümhurumuzla Polonya Cümhurreisi ve İrak Kıralı arasında Ankara, 11 (AA) — Polonya milli bayrammın yüdönümü müna, sebetile, Cümhürreisimizle Londrada bulunan Pojonya Cümburrelsi #ra, sında tebrik ve teçekklr telgrafları teati editmiştir. Ankara, ? (AA.) — Cümhurretsimiz İnönü ve Kıra! tolgrafları teati edilmiştir. Irak Kıralı Fayaalım yıldönümü münasebetile Vaysal arasında tebrik ve teşekkütir Hayat bahalılığına Büyük şehirlerde umumi pazarların tesiri Asım Üs Aylardanberi İran gazeteleri hayat pahalılığından, gıda ve di- Üer Ihtiyaç maddelerinin kıtlığın. dan, fiyatların devamlı surelle yükselişinden sikâyet ediyorlardı. Son gelen gazetelerinde bu kandan dikkalte değer bir yazı gördük, Bu gazeteler Tahran be- lediyesinin hayat pahalılığıln kar- st aldığı bir tedbirden — bahsedi. yörlar ve bu tedbirin bir kaç gün | içinde halkı memnun eden İyi ne- ticeler verdiğini yazıyorlar, fran gazetelerinin büyük mem- nuniyetle övdikleri tedbir şudur: Tahran belediyesi şehrin muhte- lf beş yerinde Ber gün sabahle- Yin saat yediden ona kadar devamı #tmek Üzere umumi pazarlar aç- mus, Bu pazarlara haik için “za- ruri ihtiyay” denilen yiyecek ve yakacak maddeleri getiriliyormuş, müstahsillerle müsteriler araları- ma hiç bir uracı girmeksirin bu pa- rarlarda karşı karşıya geliyorlar- maş, herkes ucuz fiyatla kendi ih- günü yününü Dürülaü. Ber müstahsillerden umumi pazar- latda satım alabilmesi fiyatları ne Kadar düşürebilir? İran gazetleleri bunun hakkımda dikkate değer mi- saller veriyorlar, Umum! pazarlar sayesinde bir çok gıda maddeleri- nin fiyatları ücte, hattâ dörtte bir derecesine kadar indiğini, meselâ amumi pazarlar kurulmazdan ev- Vel 12 riyala alman balığın 4,5 riyala kadar düştüğünü — yazıyor. lar, Tahran — belediyesinin — sehrin mMmuhtelif semtlerinde — müstahsil. lerle doğrudan doğruya halk ta- bakalarını — karşılaştırabilecek su- rette gündelik pazarlar — kurması bize yedi, sekiz yıl evvel bayat pahalılıçı sıkmtasma karşı Anka- Ta belediyesi tarafından acılmış o- fan pazarları hatırlattı. Hatırımız. da kaldığma göre o zaman Anka- bil. halk çok faydalanmıştı ve bir aza- hik İstanbul belodiyesi tarafından da bana benzer tedbirler alınması düşlinülmüştü. Fakat bu tedbirler düşünce safhasında kalmış, füliya- ta geçilememişti. Acaba yedi, sekiz yıl evvel İs- tanbul belediyesinde düşünüldü- ğü halde tatbikatıma geçilemiyen projelerin bugünkü haller ve şart lar içinde canlandırılması mümkün değil midir? Zannediyoruz ki Yati Ihtiyaç maddelerini elden gel- diği kadar halk için ucuzlatmak Vazifesj bu bahsi, Üzerinde alâka ile duracak bir mesele haline ge- #irmiştir. Vakımm İstanbulun müuhtelif semt- lerinde şimdi —de haftanın birer gününde pazarlar kurulmaktadır, Salı pazarı, Çarşamba — veya Per- Sembe pazarı gibi isimler — verilen Bu pazarlarda sebze, meyva, et ve Balr cingünden bir takım — ihtiyaç Maddeleri nisbeten ucuz Tlyatlar- Ta satılmaktadır. Fakat bu pazar- devam eden satıcıların hepsi hemen hemça aynı adamlardır. Bu. Blln Sah pazarma giden esnaf er- tesi günü Çarşamba, daha - ertesi Rünü perşombe pazarında görtü- İstanbulun — muhtelif semtlerin- e her gün sabah saat yediden o- Na kadar açılacak pazarlar tabil Aymı adamlar, aynı fiçin şehre gelebilen mlüstahsiller, köylülerle doğrudun doğruya te- mas edebilmektir. Belediyenin ' yapacağı hizmet bu ihtiyacı temnin | edebilmektir. | Soüra bu İşde hir de İstanbul be. lediyesinin varidatı meselesi var- dür, Zira dışarıdan gelen her tür- Tü sebze, meyva, ve sair bir çok gıda maddeleri iptida İstanbul ha. Tinde toplanıyor, Buradan — şehrin mühtelif semtlerine dağılıyor, Be- lediyo bundan faydalanıyor. Fakat bu toplanma ve dağılma sırasında Oğya Üzerine bir hayli masraflar biniyor. Sadece bu yüzden fiyat- lar yükseliyor. Bunun için bir kaç yıl evvel Kadıköy tarafında otü- ran csnaflar - Anadoludan — gelecu sebzelerin iptida İstanbula kadar gidip halde toplandıktan — sonra tekrar geriye dönmesi ve bu su- retle bir çok nakliye masrafmı mucip olması yüzünden pahalıdan- dığımı İleriye sürerek Kadıköy ha- Ünin açılmasını İstemişlerdi. Fa- kat dediğimiz gibi İstanbul hal va- e © | ridatının eksilmesi mafın bu arzusu yerine getirile- memişti, Bu hal varidatı eksilmesi endi. şesi İstanbulun muhtolif — semtle- rTinde gündelik umumi pazarlar ku- rulması meselesinin tetkikine en- gel olmamak lâzımdır, Çünkü be- lediyenin sandığına halkm günde- Hk sarfiyatından yüzde bet veya on nisbetinde bir gelir koymak için eşya fiyatlarımı yüzde yetmiş artıran resimler doğru bir vergi sistemi değildir, g5 Almanya zehirli gaz kullanırsa İngiliz tayyareleri Alman şehirlerine zehirli gyaz yağdıracak ! Lonüra, 11 (A.A.) — Britanova Ajansının hava muhabirinin temin ettiğine göre, Almanlar Ruslara kargr zehirE gaz kullandıkları tak. dirde İngiliz hava — kuvvetlerinin bomba filoları derhal gaz muhare- besine başlıyabllecek bir durumda- dırlar, böyle bir muhareboyi yap - mak için İngilterenin en - iyi teç. hiz edilmiş bir memleket olduğuna güphe edilmemektedir. Almanya- ya karşı yapılacak muharebe gim. (€Devamı Sa. 2 Sü 5 de) Bir radyo habarine göre Paris Radyosu Dinamitle tahrip edildi BİR RADYO HABERİNE GÖRE Bon dakikada Lanürada, Nevyork ve Bostoodan bildirildiğina göre, Pa, TiS radyo merkezlerine dinamit alıl. muştır, Hasar ağır olmuştür. — Paris radyo merkezlerinin uzun bir müd » det işleyemiyeceği tahmin olunuyor, — Radyo gazstesl — örfi idare kanunu Tinci maddesi Dün neşredilen 7 inci maddedeki hükümler Ankara, 11 (VAKIT Mubabirinden) — Örüiü İdare Kanununun ye, Ginci maddesinin değiştirilmemi hakkındaki kanun bugün — neşredilmiş ve yörürlüğe girmiy bulunmaktadır. Bu maddenin yeni gekli şudür; 1 — Örti İdare altına alman yerlerde askori idare tarafından itti, baz edilen tedbirlere karşı hareket edenler ve emirlere itaatsizlik göm terenler ve hüviyetine dair hiâfı hakikat beyanatta bulunanlar hakkın, da 'Türk Ceza Kanununun 526 ve 528 inci maddelerinde yazılı cezalar Üç mizli artırılarak hükmolunur, 2 — Ürti İdare mınmtakasından çıkarılanlardan bu mıntakaya izin, siz girenler hakkında bir #eneden üç seneye kadar sürgün oesdaı bük. molunur. 38 — Örüü İdare mıntakası dışıma çıkarılanların ikametgüh ittihaz ettikleri yerlerde kalmaları, çıkarılma sebebine nazaran mahzurlu gö. rüldüğü takdirde 6 yerde veya © vilâyet hududu içinde ikametleri Da, niliye Vekâleti karariyle menolunur. Haklarmda bu fıkra hükmü tat. hik olunanlardan çıkarıklıkları yere veya vilâyete izinsiz girenler hak, kında bir seneye kadar sürgün cezası hükmolunur, CEPHELERDE DURUM Japonya Rus cephe- | Fin şimdiye kadar harp | tablasunu çizen en cessret verici bir | Butuk olarak çok (yi karşılanmıştır, sinde yer alabilir mi? Garek siyasi ve gerek askeri dür. rum, harekâtın. başlaması için sade. ce mevsimin müsaadesi beklenmekte olduğunu gösteriyor. Müttefikler ikin € cephe hakkında bazı kararları bulunduğunu ima ederek sÖz söyle . me zamanmın henüz gelmediğini be. Trtmektedirler, İlinci cepise bakkın, da Hirçok mütalâalar ileri sürümlüş. tür, Burada bunların tekrarına ll . gum yoktur, Şu var, kl müttefikler bilhassa tayyare aahasında oldukça mühim kuvvotler temin etmiş bulu . zuyorlar ve bu yüzden havalarda te, gebdüsü ele almak için gimdiye Ka « LDevamı Sa, 2 Sü, 2 de) B Terfi edecek hâkim ve müddeiumumiler Lx/azısı 21nc! sayfada Halk dagıtma bırlıkierı n Türkiyede her bin nü fus için bir birlik kuruluyor Tatihsal tatihIüki yenemediği, nal olduğu vakıt! fiyat yükselişleri — vuk davlet elinde bulunan malların halka, ihtiyaçları nisbe, tinde dağılılması, bu zorluğu gidermek için alman bir tedbirdir. Haber aldığımıza göre, bu makaatla hazırlanan Koardinnayoa Heyeti kararı lcra Vekilleri Heyetinin tasdikina ixtiran etmiştir; yakında Bu karara göre, dağıtma işlerini kolaylaştırmak için halk dağıtma birlikleri kurulacaktır. Her 200 ev veyü 1000 müfuz için bir dağıtma birliği kurulmcaktır, Dağıtma birliği bir rels, dört asadan mürekkep ola. caktır, Birlik 1 — Birliğe dahil azaların 'defterini tutacak, bağlı maddelerin î | İ — Dağıtılması kart usulüne kartlarını dağıtacak, 3 — Doğrudan doğruya müstehlike vertlecek eç. yayı dağıtacak, 4 — Nüfus değişmelerini ve azaların ihtiyaçlarını tesbit edecek, kil işlerinde zorluk a gelir, İatihanli î neşredilecektir. 5 — Perakende emnaf birlikleri Te yapılacak da, Bitmayı vaktiade bildirecek, Her köy, bir dağıtma birtiği olarak kabul edilmişe ur, Köy Mmuhtarmın relsliği altında dört azadan mü, İ rekkep olacaktır. Bunlar da şehirdeki çeşkilâta benze, | —mektedir. Okul, çotuk yuvası gibi bilümum yatılı mü. ekseseler Öe baştıbaşına düğıtma birlikleri sayılacak, buralarda bulunanların oturdukları yerdeki isimleri #i Hnecek, bir kiyi iki yerde anyılamıyacaktır. İstihlâk kooperatifleri, kendi stalülerine göre iş Böreceklerdir. Bundan başka muhtelif kanunlarla ku, rulmuş ölan esnaf, tarrm, satış kooperatif — birlikleri, toptancı, yarı toptancı, ithalâtçı, a«nayi erbabı faali, yetlerine devam edeceklerdir. Birtiğin narl mühim vaafı yudur: Bu birliklere gire miyenler, hükümetçe yapılan dağrtmalardan istifade edemiyoceklerdir. İstihsalden istihlâke kadar ber pey devletin umum? mürakabesine girmiş olacaktır. — Radyo Gazetesi — Orta şark | Atatürk'ten inönüne Malzeme merkezi konferansı Konferansa Türkiye; murahhası da iştrak edecek Kahire, 11 (ALA.) — Orlağark mal | zeme merkezi konleransı pazartesi güNü toplanacak ve Üç gün rürecek . tir. Bu konferansa merkezin Kıbru, Malta, Türkiye, Suriye Ürdün, Pilla, tin, Muar, Eritre, Sudan, Doğu Afrla | ka arazisi, Suüdi —Arabistanı, Aden, Ttak ve İrandaki murahhasları (gti . rük edeceklerdir; Güsöy, — kanforansı Açıcak ve bu konferansta gıda mad, deleri, malzame idhalât, ihracat ve deniz Hcareti meseleleri ile Ortaşar. kın idhalât eşyasına daha #z muhtaç olması için bu bölgedeki memleket , lerde mahalit endüstriler vücude ge. tirlmesi imkânları görüşülecektir. Lâvâl Darlan'la görüştü Vişi, X1 (ALA.) — Başvekii Plerre LAvül, başkomutan Amiral Darlanı kabul etmiştir. Alman - Bulgar ticaret anlaşması Berlin, 11 (ALA.) — Almanya ve Bulgaristan arasında yeni bir ticaret anlaşması immalanacaktır, Çörçilin nutku Amerika ve Almanyada nasıl karşılandı Vaşongton, LL (ALA.) — Çörçilin dün geceki nutku, İngütere başvekili. safhalarının Bühasta Hitlere hitaben, zehirli gaz kullanıldığı takdirde tahribkâr hare- ketlerile karştlanacağına dsir olan ih. tarı büyük bir sevinç uyandırmıştır. İngiliz bava kuvvetlerinin mihver li. man ve amal merkezlerine karyı geniş ölçüde akınlar ve taarruzlar yapacağı (Devamt Sa, 2,Sü, 3 de) Şark cephesinde gene kar Moskova ve cenup - bölgesinde hafif kar yağmaktadır. Son bir iki gün içinde soğuk — sıfırın altında | beş dereceye düşmüştür. Büyük harekâtm haziranım başma kadar geçmesindea bahsedenler vardır, »— Radyo gazetesi — Erzurun, 11 (ALA,) — Kurtuluş savaşınm başında Ebedi Şef Ata. bastıkları günün yıldönümüne rast layan 19 Mayıs spor ve gençlik bayramında Ankarada bitmek Ü- zere Frzurum Ve Samsundan baş- | hyarak yapılacak olan gençlik bay Tâk kogusu bugün saat 10 da Er- zurumda başlamıştır. Bu münase. betle gehir donanmış ve bir tören yapılmıştır. Ebedi Şefimizin Er zurumda, ikametlerine tahsis edik miş olan evin ön cephesi Atatlir- Birmanya hükümeti Hindıstana nakledildi Çin kuvvetleri mukavemet ediyor (Yazısı neide) | 'Bayrak, Erzurumdan büyük merasimle atletlere verildi kün büyük kıtada bir resmi ve gü- zel bir büstü ve bir Anadolu bari. türkün Amadotuya ilk defa ayak | tası le Ebedi Şefimirin Türk genç- iğine hitabesi yazılr levhalar ve bayraklarla süslenmişti — Atatür- kün çalıştıkları odanıı ortasında duran masanm üstünde ve duvar- da birer Anadolu haritası bulunu- yordu, Gençlerin taşıyacakları bay | Tâk da bu masa üzerine konulmuş- | tu. Törene, bandamın — çaldığı va olkullarla izejlerin ve beden terbi- yesi mükelleflerinin ve halkm iş- tirak ettiği İstiklâl Margı ile baş- lanmış ve bunu mütcakip bir da- kika süküt edilmdiştir. (Devamm Sa, 2,Bü, $' de) Macar askerleri şarka hareket etti Macar Başvekili, şarkta taarru- zun başlamak üzere olduğunu söy leyerek cepheye giden askerleri uğurlamıştır. — Radyo gazetesi — | Politika | Hep milli birlik için Yeni kanun, bugünleri nefsiemmareleri icin bir vasrta, bir kazanc kaynağı sayanlar icin bir büyük im. tihan acmaktadır. Her cemiyetin icinde herkes aynı seviyede ahlâklı olmaz. Eğer onların icinde sehpaya kadar gidecekler varsa onları daha önceden kanun yo- liyle ikaz etmek borcumuzdur. YAZAN: SADRİ ERTEM Cürümler gibi cezalar da tabil. dir, , işlemeğe âdeta tahrik eder, Bunun içindir kâ harp zamanla- Cürümle ceza arasındaki müna- “rında, fevkalâde zamanlarda dev. | sebet aksadığı zaman ceza elirmün letler olagğan üstü tedbir almayı sebobi olabilir. Halbuki mormal xzaruri görürler, Bazı hürriyetler hayatta cürüm önden gider, ceza | kayıt altına almır, Cemiyetim öğün- onu takip eder, Cemiyetlerin öy- | yesi inhilâlden kurtulduğu — atda hdnümmmru_eenhıuy];mnr—lhwh*ı meti takip eder, insanları eürüm (Devamı 3 üncü saytfada)
