29 Nisan 1942 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

Köy eıımnıorı ıeşlıllllıııdmn kanunu Kurslara devam etmiyen talebe velileri- ns para ve hapis Ankara, 28 (Vakıt muhabir, b .| larınt ve ensti. dirma — kanun müzakaroeltrin © de ükmal edilerek Es umumi bheyetin bildirilm oktedir. Projede resmi mecburi Ve para &iz ilk öğretim okulları, eğitmeni köy okulları, öğretmenli koy lun, eğitmenli ve ö vkedileceği köy mnldı. Harsları. ı..':ak Üzere baş'ıca altı küsma ayrılmaktadir. Projenja ilk rmaddaleri, bu o- kullara tayla edilecek — eğitmen, öğretmen ve gerlei öğretmenlerle gezici baş öğretmenlerin ne suret- le tayin edilecekleri bu okulların teftiş ve murakebesinin ne suret- le yapılacağı, kurulacak olan disip. Hn kurullarnm ne suretla varife göreceği ve bu kurularm klnler- den mürekkep olacağı hükümler - den tberattir. Küöy eğitmen ve öğretmemleri- Bin vazife ve sali etleri başlıca Hü esaslarla teabit odilmiş bulun- maktadır; Kanun, nizamname, talimatna- me ve emirlerle verilen her türlü igteri yapmak, köy okulu binasımın ve bahtesinin yaplımasında ve ku- Tebuşunda 'çalaşmak, verilen ceya- yı kyi bir sekilde muhafara otmek, hayvanlara bakmak ve onları ü- Tetmnok, okula tahsis edilon arariyi örmek olabilecek şekilde işlemek, köyde olul talçbesinin eğitim ve | öğretici ile ügü; hor törlü tedbiri | #lmek ve aldırtmak, takebenin mğ. kk durumlarını tehdit edici vaka- İart önlemeğe ve gidermeğe çalış- büldirecek, ıııınlıwıı kanaat ge. ticileri çocuk hasta olduğu günler için devamaız sayılmayacak ve bak kmda tekibat yapdmıyacaktır. Bu sebeplerden barşka — çocuğu mMmocburf öğrenim kurslarıma hiç götürmeyen veyx gönderdikten Sonru çocuğunun devamını — tekip etmiyen veliler, devamsız sayılan her-gün için her çocuk başma ayrı fayrı olarak 150 kuruş vermeğe medbur olacaklardır, börbiri arkasına ve- Ya aralıkiı olarak bir ders yılı için- Ge 90 günli geçtiği takdirde tale. be vetisi 15 günden & aya kadar hepis cemama çarpılacaktır. Hap- Bediklikten ronra da çocuğunu 0- kula göndermeyen veliler altı ay- den bir yıta kadar hapsettirilecek- Ser ve bm cezaları tecil edilmiye. voktür. Wı-ıllnı devam eden çocukla. Tm kitap, defter, kalem gibi dere, | gapa, kürek ve kazma gibi iç vası- talarine çocukların — velileri temin Tesmi daire olarak kullandan binalar mayes ayında tamamiyle boçallılacak ve Teami dalreler yeni hükümet dal- relerine nakledilecektir. Bu — sürelle Ankarada moaken bahranı — önlenmiş gikcaktır. ——Aaiğ Merkez Bankası hissedarlar i Aakara, 28 (Vakıt)— Merkez ban, kası hiasedarlar umumi bheyeti yarın topfanacattır. —tgim Hatyan vatileri toplantı ya çağrıldı Raema, 38 (ALA.)y — İtalyanın bülün wahiteri bagün Venediir sarayında Mu sotindmün daşkantığında bir — toplantı yapaCakdarde, cezaları verılecek l(u'lııılıı nutku (Baş torafı 1 inci sayfada) Durumu aydımlatmak ve Hint ef. kârini — kuvvetlendirmek — ihtiyacı Britanya hükümetini bir takım müsbet tedbirlerin — süretle alm- masr izamüna ikna etmiştir. He- defimiz ve ümidimiz şu anda mev- cut güçlüklerden lstifade ederek hem Hindistanın istikbali mesele. Bini ralletmek hem de Hindista- nn yabancı müstevliye karşı mü- dafaasını — kuvvetlendirmek — gibi iki hedef üzerinde bütün Hint ida- Conson'un ve heyetinin ben henüz Hindistanda ken oraya gemmeleri bir tesadüf cseridir. Conson, Nehruyu ve di. iler Hint idare ümirlerini sırf gahsi sürette ziyanet etmiştir. Bir Ame- rikan müdahales'nin katiyen bahla mevzuu olmadığı ve aade&ce çok müstait ve hiüsnüniyet sahibi bir Amerikan vatandaşmın şahsl yar- drmda bulunmak — istediğini gayet açık olarak söylemek isterim, Kırlpa, şöyle devam etmiştir: Hindistanın m0stakil Idaresinin hayati ve temel noktalarile müs- | takbel meşruti idürenin Hindistan tarafımdan tayini bahsinde bir tek anlaşmazlık — olmamıştır. —Anlaş- mazlık kendi kendine verilecek bu kararın nasıl tatbik odilecaği me- selesinden çıkmıştır. Karşılaşılan güçlükler yeni meşrut! idareyi tu yön etmek gekline, müdafaaya ve Hint hükümeli kuruluncaya kadar vekâlet edecek olan hükümetin umum! geklinde mütaallikti. Bri. tanya hükümetinin vazifesi uzlaş- ma yolu ile bir anlaşma yapmağa çalışmak ne bu tarafa ne öteki ta- Tafa arzu ettiği şeylerin tamamını verdükrten soura bütün bunlaur di- Eer tarafa yüklememekti Tekli! edilen meşruti idare gereğince az hklarm büyük bir himayeye maz. İ har olacaklarına hiç şüphem yok- bir mümsessil butundurma! Ni? cdüdiğini hatırlatmış ve drnîr tir ki: Bu zararsız tekliften daha jleri götmek imkânı — bulunamamıştır. Müzakerelerin cn sonunda inkıtaa uğraması mtldafsa — meselesinden değli harbin somuna kıdar mevcut kalacak olan muvakkat hüküme. |tin şeklinden ilezi gelmiştir. | — Kiırips, yeni hükümetin teşekkü- küne kadar Hindistanda kalmağa amade olduğunu Hintlilere söyle- Giğini izah ettikten Sonra sözüne töyle devam etmiştir: Hükümotte yegâne rükün ola- Yak kiral naâbi de başkumandan | bulunacaktı. Fakat — kongire ileri | gelenleri hükümete muvaffakiyetli tekilde iştirak etmek için vücudu. Dü zarüri telâkii ettikleri büyük sajlâhiyetlere sahip olamuıyacakla- | rı kanaatinde bulundular, Son m- kıta bu mesele Üzerine oldu, Bununla beraber bütün meticelerin menfi tarafta bulunduğunu zannet . memelidir. Bir gok neticeler müsbet. tir. Hiçbir Hindli idare Amiri Hindia. tana, imkân hasıl olur olmaz, muhtar | bir idare vermek khususundaki arzu » | | muzun samimiyetinden güzhe etme miştir. Müzakereler anmimi ve karşı. İrkii bir anlayış esam Üzerinde cere. yan etmiştir. Ve bilhnasa Hindistanın €a genç unsurları bakımından ileri bir adıma atmiş olduğumuz kanaatinde - yim. Sonunda Mmüdafaa meselesinin müzakeresi Hindistandaki milletlerin memleketlerini müdafaa etmeleri az- Mini birinci pilâna koymağa yaramış. tır, Bu tarfhi hidiseyi düşündükçe Biri. tanya hükümeti tarafından verilen ka rardan dolayr hiçbir nedamet duymu. yorum.Hükümetin haklı olduğuna ve 2e yapmak mümktnse hepsini yaplı. #mauza kanaatim vardır. Şimdi iyi bir Anlayışın, siyasi meoelenin son — ve mezanuniyet, verici bir hal şeklinde se merelenmesine sükünetle intizar et * mek lazımdır. Proje her ne kadar geri almmışsa da bu, ne Hindin müdafnası meselesinde görmeği arzu — ettiğimiz daha sıkı bir eibirliği için ne de harp | ten Hindistana verilecek muhtar hü, | kümet zaeselesinin kalli için kapıyı ka pamış değildir. Şimdilik yapabileceği. miz başka hiçbir yey yoktur. Baburlu olmamız, müsamahalı — olmumız Hind idarecilerinin üzerinde mutabık olabilecekleri her teklif; tetkike âma. de bulünmamız Tazımdır. — Şimdilik Hindistanın müdafassı için elimizden apmak vuzifesrine — keadimizi vazife için hüyük müt ; ge yar « Hi teklilii ardır. ve bu teklifi gerek Hizler ğşerek — Mindiller | Üiyi kargiyor ve takdir ediyaruz, ve VAKIT Koza ve ipek fiyat- | Zeytin ve pamuk yağı hak ları tesbit edildi Aukarı, 28 (ALA) — Yakmda açı. lacak olan Xoza piyamamda koza f yatlarınıa ve dolayisiyle tpek fiyatla. rınin ne elacağı ve alım aatım işleri" nin nazıl yürüyeceti bugünlerde alâ. kadarları çok ügülendirmektedir. Bu hususta salâhiyetli makamlarla yep- tığımız temastarda aşağıdaki malü. mat edinilmiştir: 1 — Yüş kozanın âzami satış fiyatı Bursada ve filatür fabrikaları olan yerlerde 175 kuruş oiacaktir, Fakat müstaballleri teşvik için ayrroa kiloda 28 kuruş istihsal primi verilccek bu Büyetle fiyat 200 kuruşk baliğ olacak tır. Yaş kozanım diğer daha — aşağı Cinalerinin fiyatları ile filatür fabri. kaları olmayan yerlerdekt fiyatlar buna göre mahallerinde fiyat müra. Hatay kozaları Bursada işleneceği i. Çin Hataydaki fiyallar Bursaya kadar nakliye ve diğer masraflar hesaplana- rak daha aşağı tatulacaktır. 2 — Büyük koza iatühas) mmtakala- rında yaş kosaları ancak koza — koo. poratifleri vaya ipek işleyen fabrika. lar salın alabılir. Başkaları koza e. tm alamaz, 8 — Kuru kozanm fiyatr ayrıoa L Jân edilecektir, Pilatür fabrikaları an cak fpekli dokuma fabrikmlarına mal satabileceklerdir. Herkas bam ipek a. p saklıyamıyacaktır. 4 — Ham ipeğin dokuma fabrikala, Fin& geçerken flyat ve miktarı kosa wmwı—ıuşuıı. ı — Yerli ıı— dokuma fabrikala. rınm Çeşillerine göre maliyot! iktisat vekâletince tetkik edilecek ve kâr hadleri de yine iktisat vekâleti tama. fmdan tesbit olunacaktır. 29 -3.1012 kında vılâyetın tebliği a h 2 — Azamtl 9, 2,5 asitil eketra zey. HMayağları, $ — AÂzami “Ç 3,5 asitli ve tyi ko- kaki birinci yemeklik zeytinyağlarla, 4 — Âzami © 4.5 asltli ve Iyi kor kulü ilkineş yerveklik — veytinyağların mevma fiyatlar dahitinde toptan ve po rakende satışları serbesttir. B — A fıkrasında satışı sorbest bı. Takılan yağların bir tenekeden fazin Valinin beyanatı (Baş tarafı 1 inci sayfada) rerzın muvalffakiyeti imkânlarını Mareşal Fon der Golç'un ölümü :- (Baş tarafı 1 inçi sayfada) “Her aene Bgibi bu sene de ebedi mareşal Fan der Gölç'ün hatır rasını ihya etmek Özere buradu Lop. Taamış buülunüyoruz. Şanlı Türk ordu sanun mümesetllerini bu sene de bu. rada selâmiamak şerefine nail oldu . #umuzdün dolayı bahtiyarın. Kalbie- Timir ayni zamanda minnetle doludur. Ankara mevki kamulanı general Hils- nt Kilkiş ve genelkurmay istihbarat şubari relsi albay Hilm; Oray'ı bura. da selâminmakla bahtiyarım. Ayni za mANdA bize bugün yeref veren Türk tır. General Gülr bü kadar sene sotr ra eeki #lüh arkadaşlarını gürmaekle mes'ut olsoaktır. Böyük elçiliğimizin aakeri ataşesi, sade bir merasimle bu gühü tes'id etmek vesilesiyle ve yo. rulmaz bir gayretle 'Türk - dostlarıma hizmetlerini esirgemayen Prusya — ve Alman ordularına mensup zevatın re. mimlerini Büyük Wriderik ZAMARINdANberi İki ordumun na suret. te borabaer ve dostüne - çalıştıklarmı görmek hakikalen dikkate değer bir hüdisedir, General Rahde'nin bize gös tereceği kollaksiyanu seyrederken bu. mun her iki ardümün — mazideki sitâtı arkadaşlığını ve doatluğunu teyide ver sile olacağına kanllm. Bu vesileden Wtinfde ederek her iki Milletin şefteri İsmet İnönü ve Adolf Hitler'in önünde eğilirim.., Bu nutuktan sonra general Hüsnü Kılkış da aşağıdaki sözlerle Türk or. dusu namma müukabelede bulunmuş. tur: “Burada hatırasmı yâd için toplan. dığımız büyük âasker sizin için olduğu kadar bizler için de aziz ve makerlik tarihimize mal olmuş bir ölüdür. Ken Almanyadan kaçan Fransız generali İsviçreye gelmiş ve oradan ayrılmış Bern, 28 (AMA) — Ofl: İsviçre telgiraf uğanamın — öğrendi. Bine güre, barp celri olarak Alman Girmid müstear bir kimle 21 nisanda İsviçreye girmiştir. Hüviyeti beli ol gduktan sonra, hukuku beşer hüktüm. lerine yoluna devam etmesine münsa ade edilmiş ve 26 nisanda İsviçreden ayrılmıştır. ingilizler Kolonyayı Almanlar İngiltereyi bombardıman ettiler Berlin, 28 (ALA) — Ordu başkuman danliği Alman hafif anvay tayyarela. rinin dün öğleden sonra İngillerenin cenup sahilinde Brighteon — batımmda bir İngilir radyo merkezine taarraz ettiklerini bildirmektedir, Radyo mer. kezi terislerine tahrip - borabaları ve mitra'yözlerle hücum edilmiştir. Bom balar aAlçaktan alılmıştır. Büyük bir tetsiz anten direği tamı bir L38bete ma Tuz katmış ve yılılmıştır, Radyo mer. kezine git büyük bir bina harap ol » muştur, Berlin, 28 (A,A.) — Alman or, duın başktmandanlığı, şimdiye ga rakamlara göre İngi © 26 saatlik bir müd y ttikle. erdan 18i '.a.uıp gl.umşur dlal Bön asır aakerlik tarihimizin pâr. lak ve imrenilir bir çok — sayfalarmı şevefle işgal eder. Fon der Gölç'ün Türk — ordusunda Ük vazifeyi aldığı tarihten — ölümüne #“AĞAF geçen mzaman içinde ordumusun ve aökeri irfanımızın gelişmesi bakı- imından yaptığı hizmetleri burada ay, rı Ayrı tekrarlamak uzun olur, İkinci vatan edindiği ba memleket ordusun. da aldığı ber vazifeyı öz vazifesi e eğit tattuğunu murtu ve ateşli mesai. #inin ber safhasında örnek teşkll ede. cek tir bağlılık ve vefakârlıkla çalış- Lağınr söylemek yoter, Uzun ve faaliyetle Golu bir ömrün huzara hak kaszanmış şon — günlerini bile canı kadar sevdiği Türk ordusun. da göçirmeğe can atarak bu uğurda canım vermesi ve Türk ordusunun ve faklr ağuşunda gözlerini dünyaya ka pamaar bu bağtrlığın arametine en bü yük belgedir. Bu sebeble Türk ordusunun vioda. nında ve hatırasında dalma yaşayan ve yaşayacak olan bu büyük ve aaziz ölünün yirmi altmer yıldönümünü 'Türk ordusu ada hürmet ve rahmet 16 anarım, Bu kudst vazifeyi üstüne alan ve kendileri de Won der Golç gibi bu or. dunun eski emekdarlarından olan sa- yın genaral Guhr'u da mühabbet ve Saygı ile selâmlar ve kendiatne “mem, Jeketimize boş gelâtniz,, Gerim, Nutuklar tereüme edildikten sanra Alman alaşemiliteri general —Nonde, güzel bir hitabode bulunmuş ve mera. simi açtıktan sonra mevcat restmler hakkında davetlilere ayrr ayrı imahat verrmiştir. Devetiiler, bundan sonra, hazırlan. müş olan büfede izaz edilmişler ve bü. yük elçiye, Kenersl Guhr'a, elçi M, Kroll'a ve ataşemiliter general Roh"- deye teşekkür ettikten sotra ayra . mışlardır. | Tojo'nun beyanatı (Baş tarafı 1 inci sayfadta) halka tekrar itimat vermek için bu mamleketler bütün gayretlerini — aar, yıp, kâfi miktarda stok yapılmamış olmasının da bunda müesair olduğu neticesine varılmış ve önümüzde- ki sene için bühassa bunun tomdni üzerinde durulmuştur. İstanbula gelir gelmez ilk işim, bhemen bu mesele Üzerinde çalış- malara başlamak olmuştur. Dün- Kü toplantılarımmın mevzuu bu ıdi. Şehre odun ve kömür getirten Lütün tilocarlar davet edilerek şiömdiden hemen işe girişmeleri te. min edikmiş, kendilerine yardım için istedikleri idari kolaylıklar ü- tetinde görüşülmüş ve hususi te. şebbüslere yapılabilecek — yardım- larlar tesbit edilmiştir. Banunla bersber, bu sene İs- teanbulun mahrukat ihtiyacınm te- mini yalnız bırakılmıyacak, hükü- et ve vilüâyet muntazam bir un.- Bur olarak piyasaya girecektir. Bu. nu söylerken hemen ilâve edeyim ki, hükümetin burudaki rolü her. hangi bir ticari rekabet olmayıp, ihtiyacın noksanlarmı tamamla- mak ve piyasada aâzım bir rol oy- Gildik, Vilâyet veya belediyenin ııın-—ıt movzuatla herhangi bir re dayanarak çalışmak çessı ka. bul edilmiştir. Bunun için de bir mahrukat ofisi teşkili kararlaştı- rıilmıştır. Bu ofis emrine bükümet 500 bin lra tahsis etmiş, uyrıca ofise be- lediyeye bağlı müesseselerden 2 milyon liraya kadar ikrazlar yaşpıl. | ması takarrür etmiştir. Of gin kadrosunu hazırlamakta- | yız. Hükümete arzedip, tasvip al- dhktan sonra hemen İşe kararındayız. Bu teşkilitim İstan- bulun. mahruktt jihtiyacmın yarı- *nı bezzast kondi elimizle temin miş bulunacağız. Bu suretle hem | yaç tamamen karşılanacak hem fediyorlar. Son hâdiasler bunu göster: | de nörma! şartlar içinde fiyat nâ- zmulığı yaptabilecektir. Arlık, va- miştir. General Tofo pu hâdiseleri tasrih et. | *İYüle göre narkın devamına lü- memiştir. Fakat berhalde Japonya t. zerine yapılar ınııhmıuı bahset zum kalmadığından nark da kaldı- rlataktır. İstanbu'un diğer iaşe İşlerine e: Peyderpey piyasaya — yeni mal- lar verilmekte olduğunu — biliyor. *unuz, Bu mallar şimdilik bir kı- » |Ezm bakkallara verilerek halka tev- .w. Alman teblıgı Berlin, 28 (ALA) — Alman ordula, zt başzomutanlıfımın tebliği: Daoğu cepbesinin merkez — ve şlmal kestmlerinde tarafımızdan yaptlan ha reketler, mMevzil muvaffakiyetler ka, zaznm AMuhtelif kesimlerde Gilşma nın bir nolitaya tevcih edilmiş olduk. ça küvvetli taarruzları, düşman için hissedllir. kayıplarla püskürtülmüş - tür, 'Tek bir mahalde, düşmanın 13 bücum arabası tabrip ediimiştir. Alman savaş tayyarcleri, —gündüz, Leningrad'da ve Azak denizi sahilinde rüşman gemilerini borabalamışlardır. Şünsl buz denizi cephesinde, bir Al- man tayyare Hmanına tanrruz eden ö Sovyet bomba tayyaresinin hepsi tah, TİD edilmiştir. Ayrıca Hurricane tipi & avcı tayyaresi de dügürülmüştür. Si edilmektedir. tubet ve MMMM tizcaller derhal ve siddetle tecriye dkümektedir. © Unların balitaları i suretta itlah edilmiş, GAğna bilhassa son — günlerde geıkan ek. meklerin nefaseli gözle görü'ecek kadar açıktır. Bazı — mintıkalarda Gaha beyaz ve bir ksmvnıl.ı nisbe- İ ” en unlatın muhteç” a buğdaylarından mürek- asmdan ve unların — husu- Ruzveltin nutku (Baş tarafı 1 inci sayfada, ramnun sahayii, işçi mü ıımunulmme anlattıktan sonra, fiyatlarda selme haşil olduğunu ve buna rotte kutabhilecek durumdayır. Z rurt ihtiyaç maddelerinin o fıyatlarma dayanan hayat pah lğı geçen sonbahardanberi yükart yüzde 15 nisbetinde artı tır. Bu nisbetin bir iki yıl yüzde S0 Veya 90s çıkmaması içli gimdi harekete geçmeliyiz. Bunı için de mutedil bir program gelecektir. Başhea iç hedefleri etmeliyi: M bıı. bütün Htmadı bünyem kuvvetleadirmek için gartur. Rzzvelt bundan sonra 7 maddı lik bir prograenı anlatmaktadır. B 7 maddenin hulâşası şudur: 1 — Şahıslarm ve şirketleri kârlarını maku! bir hizada tutma hrla kinlıı için bir hudut tasbil ! — Umuerh istikrar ettiri ı — Çiftük mahsulleri fiyatln tikrar ettrülmesi, Harp bonoları satın almin: Jerem teşvik edilmesi, 6 — Yeter derecede mebzül o! mıyan bütün esas maddeler halk kında karne usulünün tatbik edil mesi, 7 — Kredi jile veya taksalile satı alma'ara karşı propaganda milca delesi yapılması ve borçların, ipo teklerin ve başka vecibelerin öde Mefi İçin teşvikte bulunulması, Rois şuzarı ilâve etmektedir; Birleğik Amerika harp uğrun günde üstüste 100 milyon dola sarfetmektedir. ,Ve 1942 —yılmu Sonündan Önce bu masraf iki mis li olacaktır. Hiçbir vatandaşın — vergierin ödedikten sonra yılda saff olaral 23,000 dolardan fazla bir kazanc w. Um şimdöki hi â v Ruzvelt, bu. mnmı istihsal p Mihver devletlerine mukaveme! eden milletler kuyvetle batımlar , la dövüşüyorlar, Fakat zafer uzu: günlerden sonra bizim için muhak, kaktır. Bütün Amerikalıların, na . mus Ve gerefini korumak maksa , Gile medeni insanlık tarafında; yaptlan müğadeleye iştirak için b fırsatr iyi larma kuv , votle inanıyorum. Miületlerin harh bahis mevzuudur. Bunu milletlerir #ulhu takip edecektir. ——— c — giyetlerinden ileri gelmektedir, Verilen unlardaki buğday nis- beti umumiyetle yüzde doksan be şe cıkarılmış bulımmaktadır. S-fk sayın l'hıv:kllınlnn ll!ım zahereti burada bilhassa şükranla kaydederim.,,