13 Şubat 1942 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 1

Sayısı 3 YIL 13 Şubat 1942 CUMA 25 * SAYI: 8637 İdare evi: Ankara C. Vakıt Yürüa Telefi Kuruş Gazet dö Lozan'ın Türkiye Hakkında mühim bir makalesi Makaleden parçalar Türkiye modern silâhlara ve çok iyi bir askere maliktir. Türkiye sıkıntılı durumdadır fa- kat hükümete kursı hir şikâyet yükselmemiştir. Yuvalarında silâhlanmış — olan Türkler hücum edecek düşma. na ağır darbeler İndirmeğe ka- biliyetlidirler, Her türtü taarraz, Türkleri Karşı tarafın safına koyacaktır, Ki bunu ne biri, ne öteki dile- mektedir. Lozan, 12 (ALA.) — “Gazetie dÖ Losan”, “Türkiyede,, — baslığı altımda şu maksleyi negretmiştir: Türkiye bitarıf kalmak azmin- Gedir. 1889 ilktegrininde İngiltere Ve Pransa ile muayyen bazı hal- lerde yardımı tazammun eden bir muahede imzalamıştır. 1941 hazi- | ranında toprak — bütün! yeti ve iyi bir dastluk iht bir pakt imzalağmıştır. İngilterenin ğ Irak ayaklanmasını bastırdığını ve Suriyeyi isgal ettiğini, Almanya- rzın da Yugoslavyayı ezerek Yuna- nistanı ve adaları işgal ettiğini Börmüştür. Ankara hükümeti, ancak hudu- duna tocavüz — edildiği harbe gireceğini yüksek Sesle söy- lemiştir, ve modem silâhlara Ve çok iyi askere malik ilduğu İçin hör gey, korkacak hiç bir tarafı ol madığma —onu inandırmaktadır. Bununla beraber, gazetelerde sık mzık Türkiyeden bahsedilmekte ve durumu hakkında çesgitli mütale- alar İleri sürülmektedir. Mubaripler Türkiyeyi her taraf- tan çevirmektedir. ve ekonomik darümu — zordur. - Bügünkü harp, fakandinavyada, Holandada veya Bimali Fransada cereyai etliği mÜüddelçe, kendisini ancak karşı darbe dalgalarile müleessir et - miştir. Fakat İtalya harbe girince iz değişti. O zamandanberi Akde- zde vapür seferleri pok ziyade çması Karade- leri ve işi mce: le yolcuları getiren Oryalt Eks. presi artık — işlememektedir, yol esilmiştir. Karadenisin ve Hazer denizinin bütün Kmanları için bir dış İlman vazifesi gören, Londradan daha büyük bir tonajı transit olarak ge- çirel İstanbul —yabanei — vapurlar Larafmdan birakılmışlır. Fena kar. ulaşmalardan korkan Türk şilep- leri de pek az kara sularından çık makta, rıhtımlar önünde yatmak. tadırlar, Bunlarm da — sayısf az- dir. İşte büyük bir kımı itibarile bu hale çare olmak Üzeredir ki Türk hükümeti Almanya ile bir anlaşma imzalamıştır. Fakat Romen İjma: ları üzerinden olan münasabet ev- Velkine nazaran pek azdır, Ve Bu- Tivenin İngilt tarafından işga- l-de açık detizdeb! durumu dâaha ziyade öiddet)endirmektedir. 'Türkiye Avrupadan zor vaz ge- çebilir. Bugün bunun — tecrübesini yapıyor. Dış ticaretin gittikçe Be- rilemesi gümrük gelirini azaltmış ve hazinede bir delik açmıştır. Bir çök fabrikalar ham — madde bulannmaması ve müşterisizlik yü. zünden durmuştur, Münakalâttaki güçlüklerle navlımların ve sigor- talarım yükselmesi dolayısile her- kesin yaşayısı — sorlaşmıştır. haller bühassa orta yük darlıklara sokmun yenin Yımanlılar harp büyük — develtlerin baskmmdan kendisini kurtardığı uzak günle denberi devlet ve halk böyle hir buhranla kargılaşmam'atır. Milli topraklar, her me pahasma olursa olsun korunacak Bununla — beraber, Mmüşahitlere göre, hükümete kars küyet yükselmemiz larak umum! merkezindedir. Sulhu muhafaza için sarfettiği gayretlerden dolayı herkes hükümete m ettardır. Fa kat mülli, toprakların her ne pa- hasma olursa olmun korunması ve abancıların her türlü müdahale sinin şiddetli bir mukavemete çarp (Devamı Sa, 2 Bü, 1 de) takdirde ' intiba —hükümetin | memlekete kargı vazfesini yaptığı | 1 ldare (24310), Yazı (01013) Teg: İstasbul Vakıt—Posta kutasa:46 aN Si BURMA FŞ C ! B: AN'YA d gol - 4 | CUMHUR: YeTA Ka Kavfon aP * ÇİN J KAŞ ĞA njlab?q ASf 1 YA M 3-: langok Singapurdan sonra harbin imtikal edeerği Birmanya yolu — sahasını gösteren harita Pasifik harbi ingilizler Singapurun dış mahallelerinde Alevler içinde göğüs göğüse çarpışıyor 'Tokyo, 19 (ALA) — BSingapurun ba. t gömal civarında bulunan Japon kuy vetlerinin bu sabah İngiliz kıtaları ba- kiyelerine kargı gebir. — istikametinde büyük bir Laarruz yaptıkları Singa « purdan haber veriliyor. Tokyo, 12 ÇALA) Singapur harp sahnesinden alman son — haberlerden anlaşıldığma göre bu aralık müntah kem adada ayni zamanda iki eseğli müharebe cereyan etmektedir. (Devamı Sa, £ Sü. £ de) Vapur işçilerinin maaş> larına 5 çer lira zam yapıldı Ankara, 19 (Vakıt) — Münaka, Wt Vekilliği, yehir hatlarında işle- yen vapurlarda çalışan — lastromo, gemici, aleş. kömürcü gibi mü. reltebatına beşer Jlra zam — yapil- masına karar vermiştir. Zam, mart ta başlayacaktır. Macar Radyosu MANASIZ VE LÜZUMSUZ YERDE Türklerle yapılan harblerden bahsetti Macar radyosu bügün uzun v- zadıya Macar mülletini harbe ha- zarlamaya — çalışmaşlır. Radyo, Macsrittanm giriştiği mücadele- den bu arada lüzümsüz ve mana- sız olarak Türklerle Macazlar a. rasındaki savaşlardan da bühset. miştir, — Radyo gazetesi — ISingapura japonhücumu nasıl oldu? Bir Japon gazetesinin verdiği heyecanlı tafsilât Toklo, 12 (AAJ) — D. N. B Tokio Asahi Şimbun gazetesinin harp mubabiri, Singapur meydan muharebesi hakkındaki etraflı ma kalesine (Singapura doğru glden yolumuüz İngilislerin Dünkerkdeki ricat yoluna benziyordu) diye baş- hyer ve şöyle yazıyol Bukit - Timah kesimindeki kuv. velli düşman — Mevzil sında bulunan — Buükit - Hanşagın cenubundaki lepelerin — zaptlından donta - kıtalarımıznı iteri hareketi, gitgide daha yıkdırım gibi bir hale geliyordu. Harekeller — bülün wece devam eimiş ve bir çok — defalay göğüs Böğlüse elbombasile ve sün - ! Kü İle çarpışmalar olmuştu. Gece © kadar karanlıklı defa döst ile düşmanı ayırt elmek | imkânı yoktu. İngilizler, ileri hâ- reketimizi durdurmak için Bukit - Timah tepelerinden — şiddetli bir topçü ateşi Aaçıyorlar ve ümitsiz | gayreller sarfediyorlardı, | Saatlerce süren bir topçu düel- | losu olduü ve bu düelle, mevzilerin kıtalarımız — tarafından — hücumla ! zaptedileceği âna kadar devam et. 11 Aşılması güç olan bu manlayı | yendiklen sonra — kılalarımız - öyle hızla ilerlediler ki, öncüler — ricat halindeki , düşman teşkillerinin saf larına bir. çok defa soküldülar. Düşmanın geçtiği yolun her iki ta- rafında daha çabuk kaçabilmek i- çin gelişigürel atılıvermiş her çe- şit araba, lop, tüfek ve duha başka techizat görülüyordu. Bu bozgasun manzarası Dünkerki hatırlatmakta idi. Singapur müdafileri, — köprüleri tahrip edecek zaman bile bularm- yorlardı. Esirlerin sayısı mütema liyen artmaktadır. Soat 8 e doğru (Devamı Sa, 3 Sü, 2 de) çok | CEPHELERDE DURUM | Müttefik kuvvetler donan- ması harekete geçti İlkhahar taarruma için hazirlıkların Herlodiği gelen haberlerden — anlaşilr yor. . İlkbahar İaarruzuna — milvere dimcı devletlerden alınacak #sker erle 70—80 tümen muker iştirak ede cektir. Bu, 34 müyon naker demek tir, Bu küvvetler harektıttan — evvel cepleye sevkedimiş bulunacaktır. Bövyetlerin çevresinde etneleri üzerine Berlin, buradaki AL man topçularının hilcuma geçen Rus küvvetlerini ağır kayıblara uğrattığı mr bildirmekle Rus iddialarının doğrü Almanlar, hava etlerinden Gzamt jatifadeyi temin | ediyorlar. Kerç'e ve mevkez bölgesin. haktiye kxollarına ağır hi cumlar yapılmıştır. Almanlar, şark cephesine ilkbahar | taarruzunmu yapacak olan tanzim edü. miş yeni kuvvetleri seyketmediklerine ve bugünkü dürumda Rus taarruz. larını durdurduktan başka — kendileri gdo taarruzlar yapmakta olduklarına göre bir Mmüddet sonra gok üztün ha le gelecekler dömektir. Acaba Rusya da külli kuvvetleri ör ne Bürüyor Kiş başlangıcında, Kuayanın ilkbahara kadar büyük Mt yatfakiyetler kazanacağı, yahut ka * zanması iâzım iğinl — söyleyenler aldandı imı? Bu güallere cevab vermek zamanı benliz gelmiş değildir. Rus ya, belki de ilkbahardan evvel taarruz teşebbüsünde bulunacaktır. Fakat AlL manların, böyle bir taarruzu önlemek (Devamş Sa, 8 Sü, $ de) Tas ajansı tarafından tekzip edi. Teti ONi ajansınım bir haberine TUrk-Sonet hudu- dunda bir hâdise Sovyet taburları Batumdan kaçarak Türk topraklarına sığınmışlar! Moskovu, 18 (ALA.) — Tas a- | Jansı bildiriyor: Havas Of ajansı Bordodan vür- iği bir habende Türk — Savyet Bududunda bir hâdime — olduğunu bildirmiştir. Bu-habere göre Ba- tumda bulunan mütcaddit Sovyet | taburları mülteci olarak Türk tap- raklarına sözde geçmeğe teşebbüs etmişler, ölenler olmus ve yaralı | 300 kada> Sovyet askeri Türk top- Yaklarına geçmiştir. Havas ajanamın Softyadan aldı- t bu haberin ancak ismi Franaız olan ajuns tamıfından — efendileri Alman faşistlerinin emri ile ve | tahrik maksadile baştan başa : durulmuş kaba ve beceriksiz bir yalan ilinğunu Tas ajanaı beyana mezandür, Anadolu Ajansının Notu: Anadolu ajanmı da — Salâhiyetli mahfillerde yaptığı tahkikat üzo- rine Türk — Sovyet hududundu hiç bir hüdise geçmemiz olduğunu bildirir, İcra Vekilleri toplandı Ankara, 19 ÇALA) — Tora vekiileri bügün aat 15,50 da başvekil Doktor Refik Saydamım reisliği sltimda mü- tad toplantısmmı Amerika işiye mühim sualler sordu PETEN Pariste iHtlerle görüşecek Fransa Tunus yolu ile mihver kuvvetlerine mühim yardımlar yapıyor Vişi şimdi Mada- gaskarı vermek istiyor Vaşington, 12 (ALA.) — Bir. leşik Aznerika — hariciyı | Sumner Vels beyanatta buluna- rak Birleşik Amerika iİle Fran- sa arasında pek ciddi noktat nazar toâtileri yapıldığı ve Vi- Si hükümetine Ameriks için is. t ebemmiyette bazı sualler Ma- la- ;!;nıldu*ıımı söylemiştir. reşal Petenin mihverle cak işbirliği hakkında gür mek üzere yakında Pariste Hit- (Devamı Sa, £ Sü $ de) İzmir mebusuI Mustafa Bengisuyu kaybettik 5 ğ Ankara, 1E(Va- kıt) — İzmir me- busu Doktor. Mus tafa Bengisu Ça nakkale vefat #etmiştir. Merhuma mağfi merbuma — mağil met, aileti efradına meclis arka. daşlariyle larma beyan eder, ve kan iyet Merhum Muslafa Kongisu | Romen ve T Tenzilâtlı kitap kuponlarımız ! De Profündk ve Cümhuriyet adlı — eserler ından itibaren Vakıt kitabevinde verilmete başlanacaktır. Yeni vereceğimiz kilap — yarın 1 edilecek, kuponlar da neşredileceklir, l Valinin başkanlığında yapılan dünkü toplantı Yazlık ekim için Dün vilâyette valinin başkanlığında toplanan heyet mühim kararlar verdi Valinin riyasetinde saat 11.30 da yapılan toplantı aaat 13,30 a kadar sürmüs, vali muavinleri, zi- reat müdürl: istasyon müdürle- ri, ve sebzeciler cemiyeti reisi bu- | hanmuştur Valinin vilâyet dahilindeki ya- pilacak ziral seferberlik hakkında bir plân hazırlanması İçin yaptığı teklifle açılmıştır. Müzakerelerden sonra bu hu- custa verilen kararın ana hatları gu Sürelle tesbit ediülmiştir ; 1 — Ektlecek arazinin hazır - kinması ve — tolumlarının cina ve novilerine müsait bölgelerin tayi- nİ, (Bu bölgelerkn tayini Yeşilköy tohum 1slah istasyonu — tarafın- dan, evvelte fenni tetkikat neti- cesinde yapılmış olan plân dahi. linde yapılacaktır.) 2 — Köylünün bozuk, tamire muhtaç, eksik ziraat — vasıtalarını, bu ise tahsis edilecek avanala n- cele tamamlaması, 3 — İstanbulun muhtelif bölge- lerine göre, €n müsait netice ve- wın dağılışmda dal- k ermeleri, 4 — Gübreye ilüveten suni güb Te tedariki hususunda teşebbila - lerde bulunması, 5 — Ziraat islarinde çalışacak. Alman - Rus harbi (ALA, dan kısallılmıştır) Alman tebliği, Doheç'de Alman Hıryat — küvyetlerinin Rusları uzaklara atlığını, merker. de bir kaç gündepberi mengene içine alınan Soyyet * kuvvotler birat dahâ sıkıştırıldığını — bildir. mektedir. Bir Londra haberine göre Mu- loki Ruslar tarafından zaptedilmiş, 216 ıncı Alman piyade tümeni bir suya düşürülmüştür. Sovyet te e cephesinde cekilmekte olan Alman birliklerinin muvasala — yolları kı silmiş, bir çok malzeme ele — Reçi- rilmiştir. Geç val verilen bir ajans haheri, mübhim bir stra. tejik mevzi olan — Aleksandrovski Kutaro zaptedilmiş, Leningrad ve Moskova cephelerinde lanrruz eden Almanlar püskürtülmüştür. göre, merkez Moskavadan Bay Osman Bayatlı “Bergamada elsaneler, âdetler,, adı ile milk kültürümüze yeni bir. öser getir. di, Bu eğer yazarının bundan ev. vel — “Bergamada — Asklepyon", “Bel n gifak otlar,, gibi isim lerle. çıkardığı broşürleri tamam- Hiyor. ” « Bay Osman Bayatlı hemen bü- tün fikir hayatını Bergama çevre sinde uzun devirlerin varlığından Coğan ve nesilden nesle geçerek ünümüze kadar halk ağıı Re- len efsanelerin, masalların, İnanç Tarm, hulâsa her türlü halk bilgi lerinin derlemesine vakletmiş b Türk aydınıdır. Bu yolda meydana koyduğu orijinal eserlerle gerçek- ten muvaffak olmuştur. Zira healk bilgisi de erin bir kzsmı memle! ni aydınlater: Hlâç nev nılan âdetlerin bir efsane- ketin tarihi- ıden kulla - kısmı da mo- , ların yazifelerinden, ekim ve bi- | çim günlerine möhsus olmak üze- | ve, izin almaları ve ziraat yapılan | yerlerdeki teşekküllerin yardımın. Can istifade edilmesi 6 — Muvafık görülen tobum cahederinin birden —ağınıp merkeri bi ryerde muhafaşa odildikten Bon ra istiyenlere süratle sevki için 50 bin Mralık kredinin temini, | 7.— Çiftellerin femni bir tarada siraat yapabölmeleri için — vilâyet Köyellük bürosunca bir rehber ha- zarlanması, 8 — Şimdiye kadar eklimemiş olan develt ve içtima! teşekkülle. Te ait arazinin işleteimcei için icap eden teşebbüslerin müstacelen ya- ptlması, 9 — El konan hububattan tos humluklara elverişli olan ktemnla- ym ayrılıp zürma — tohumluk olge Tak verilmesi, a kolaylık olmak üzere sebze mini ve yetiştirilmesini bildiren LeşTİYAt yapılması ve armı edenle: Ye parasiz veya pek cüz'i bir fi- yatla viliyet istasvonlarmen firle temini, Heyet ikinci toplantısını önü - müzdeki hafta cuma günü yapa- cuktir, Celepler Dün koyun kesmek istemediler Dün şehrimize bir mâktar daha koyun gelmiş, fakat celepler bu koyunları pay tevri mahalline gö- türmek istememişlerdir. — Vilâyet memurları, koyunlara — elyokmuş- Jardır. Bugün mezbahada kesim te. min edileceklir. - Ruzvelt Mühim bir nutuk söyliyecek Vaşington, 18 ÇA, — B.RO: Rüzveltin husust KAtIbI Örlü, Cum, hürrelsinin 29 çubatta aöyliyeceği nut Şehir içi zürantinde vı'ındnğ 4 kun fevkalüde mühim olacağını bi . dirmiştir. Günlerin peşinden : Bergamada efsaneler, âdetler dern fen usüllerinin istifade ede- ceği bilgi malzemeleridir. Japan- vadü tababet bugünkü fenni esasz. lara göre kurulmuş olmakla bera- ber Japon ünlversitölerinde müh- telif memleketlerde her nevi'has- lalıklar için halk arasında kulla- otlan ilâçları tetkik ederek modern ten usülleri ile bunların kıymetle. rini ölçen, yöerine göre bunlardan slifade eden şübeler vandır. Nasıl ki 1914 harbinden sonra keşfedilen vitamin mazariyesi de bir kaç asır evvel Beriberi denilen haustalığa karşı halk arasında kul- 'andan şifalı otların yeni kimya u- sulleri jile tahlilk neticesinde vü- rılmış bir hakikatten başka bir şey değildir. Faki insanların tecrübe ile buldukları hakikatler bazan fenni ifade geklini almak için &- sırlarm gecmesi Jâzım geliyor. HASAN KUMÇA" ü