K Sayısı 3 Çuruş İdare evi: Ankamm 17 Birincikânun 1941 ÇARŞAMBA YIL: 235 # SAYI: 8586 Telefon: İdare (24870), Yazı (31418) Telg: İstanbal Vakıt—i kutama:06 ©. Vakrt Yurân Wi — — ü bi üîıaripıer arasın- da cephe ve 'kumanda birliği meselesi Yazan : ASIM US Cok Avustralya gazetelerinin bi bulunan Murdoch — Londra İYosu İle yaptığı beyanatında terek bir dava güden mütte- lerin müşlerek hareket eimele- Kizım geldiğini; pek yakında z8- e ulaştıracak harp plânları yap- üzere yüksek bir harp mecli kurulacağını — söylemiştir. Sov- Hler birliğinin Vaşington büyük Litvinolfun — Avrupa cephe- t harp durümü aydınlanma- Rusya tarafından uzak şark- Japouyaya harp ilün edilmesi tü olmyacağı yolunda beya- ta bulunmasından sonra göleti haber bugünlerde İngiltere, A- İka Ve Rasya arasmda harpte tanda birliği meselesinin mey- cıkmış olduğunu güsteriyor. Taponya bir. baskın — hareketile şarkta İngiliz ve Amerikan Tine taarruz eder elmez Al- ya İle İtalya Amerikaya harp ©tliler; bundan sonra üçlü Hla evvelden siyasetlerini bir. irmiş olan bu devletler arala. İ& İngiltere ve Amerikaya kar- Yeni bir ittifak maahedesi im- Ve İtalya fiilen Sovyetler Bir. inc karşı harp — halinde bulun- ma rağmen Japonyanın Rus- İAya karşı normal münasebetlerini hafaza çtmesine mza güslermiş 'tkları meydana çıktı. *aponya uzak şarktaki İagiliz vo hl'l"llıı.ıı üklerine taarrur etmek- buralarda İngiliz ve Amerikan filolarını tutuyor; aynı va- İngiltere ve — Amerikadan yada ve Atrikadaki harp ocp- | &rine yoni kuvvetler — ve silâh- getirilmesini — zorlaştırıyor, önleyor; bu süret- , gören A ya ve İtalya bu devletin ayrı- Rusya ile harp haline girmesi. | İstemiyor. Sonra Almanya ve İtalya ile da- yanın arası bü Asya kıta- " İle ayrılmış olduğundan bu dev- Öiler arasında harple kumanda /| Ylizi bahis mevzuu olmuyor. Rusyaya gelince, uzak şarkta ,_ıüım- ve Amerikaya karşı har- * giron Japonya nasıl ayrıca Sov- tt Rusya ile bugün harbe tutus- Sakta kendibi için bir. menfaat üyorsa Sovyetler Birliği de Arapada Almanya Hle bir ölüm di- İm harbi yaparken ayrıca urak ta Japonya ile tutuşmakta bir fsat bulmuyor, bunun tersi Mirak bu cephede harbe girmenin şıdı—' için Avrapadu. felüketç se- © olacağını düşünüyor: “İptida Yrupada Alman tehlikesini kaldı- , Ondan - sonra uzak garkta yanmı işine betcalm,,, diyor. Pakat Litvinofun Vaşington gu- 'ttecilerine söylediği süzlerle mü- Tzi ettiği bu tez öyle görünüyor Ü İngiltore ve Amerikada tam bir İavip görmemektedir. Zira harbin Möticesini Rusyada değil, kendi “vemetlerinde güren İngiltere ve Merika Japon — küvvetleri uzak Merktaki can damarlarını tehdit e- Terken Sibiryadaki Rus — orduları. Nü sakin bir hakle beklemesini ve İadivostok üssünün Japon adala. "ha karşı kullanıtmamasını müşte- *k Zaye İçin zararlı bulmakta.- Tlrla Görülüyor ki harpte cephe bir. li ve kumanda birliği meseles İgilizler ve Amerikalılar için | ek kolaysa da Sovyetler Birli İçin öyle değildir. Sovyetler Bir.- & li her şeyden evvel tehlitede o- ş*'i Leningrat, Moskova ve Rostof Yi kendi hayat merkerzlerinin Ndafaası kaygısındadır; — İngilir- he Britany: ara Hindistanın bisı demek olan Birmanya ilo Sagapurun, Amerikalılar da Bğz Aök Okyanustaki deniz ve hava üs- Yinin müdalaası endişesi ile meş- yöldür, Bunun için birdiri İle tezad halinde olan iki tezden birinin ter- ÇhE meselesinde *re ve Ameriltadan gördüğü ve “Uddan sonra gürcceği silâh yar- İlmtamn kiymeti Ve derecesi kati Tar tayin edecelitir. Sövyetler — Birliği İngiltere ve Merikanım kerdisini kurtarabile- Yeğine kani olmadıkça — Japonyaya Avustralya basın bürosu şefi ve | Ekmek karne ile Bu usul Ankara, istanbul ve izmirde tatbik edilecek Ankara, 16 (Vakıt muhabirindea) — İstanbul, Ankara, İzmir gibi bü. yük şehirlerimizde ekmek satışmın karne usulüne bağlanmıdat müuhte, meldir. Bu hususta yapılmakta olan tetkikler tamamlanmıştır. Hazır, Jıklar bilince evlere içinda oturanlarm mesleklerine göre karmeler dağı. | BAŞVEKİiL Cumartesi günü Anka- raya dönecek Anzkara, 16 (Telefonla)p — Me. uza bulunan ve ayım 17 sinde geh- Bmize gelmesi beklenen Büşvekil Dr. Refik Saydamın 20 kânunucv Vel cumartesi günü buraya dönece- Bi haber alınmıştır. Başvekilin ave detinin tehirine sebep, cenup vilâ. yetlerimizdeki tetkiklerine birkac Bün daha devam arzusudur. yEaR D Ü aet a Japon tebziği Tapon kıtaları ihraç edildi Tokyo, 16 (ALA.) — İmparatorluk karargühı. Bugün saat 14 de şunları bildirmiştir: Şiddetil bir fırtınaya rağmen — salr M sabahı erkenden Japon kuvvet, leri Börneo adasının — İngilizlere ait koşmma çıkarılmıştır. Tokyo, 16 (ALA.) — — Kövlocadan bildiriliyor: Hongkongdaki Mohsing. fin kalesi Japan topçusu — tarafından tahrip olunmuş ve adanın doğu ucun. dnki börçok zakeri tesisler ciddi su . retto hasara uğratılmıştır. Tokyo, 16 (AA-) — İmparatorluk umumt karargâhının deniz kusmı teb. zğl Japon deniz tayyareleri, dün Manila yakınmda Vicholâ bava — meydanma & ve yerde Üc tayyare tahrip erdir. uî'::: Japon denizallırı 12.14 ilkikânın dan Filipin kıyılarında iki — düşman gemisi batırmıştır. Japon tayyareleri, Filipin hava meydanlarına taarTuz et, mişlerdir. ı:ıı.up... 16 UMA.) — Kedah böl, gesinde İngiliz ricatına Tağmen, im . paratorluk kuvvetlerinin berzahı ge. gen ve Singapüru muhafaza eden kuv vetil hatta Hlânihaye tutunabilecekle. İ Fi kanmati mevcuttur. Gece cepbeden geleci bir tekde, Ja pon ileri hareketinin Kedah eyaleti. nin gimal müntehasında — dovam et . (Devamı Sa, 2 Sü, 5 de) Lalaian elğlae çei karşı gayrimuharip durumunu mu- hafaza eyliyecektir; Rusyanın İn. Kiltere vo Amerika tarafından ken- disinin kurtarılahileceğine kanaat götürmesi de bu memleketlerden Bgelen askeri yardımm derecesine | bağlıdır. Litvinofun sözlerinden çı- kan manâ şimdiki halde Şovyetle- rin kendi kurtaluşlarını İngiliz ve Amerikan yazdlımından ziyade ken. di kuvvetlerinde aradıklarını gös- terir, tılacaktır. Ameleyo günde bir ekmek verileceği anlaşılmaktadır. Borneoya, f Amerikan-İngiliz | Tebiiği |Malezyada iJapon tazyikı | arttı Timsahlarla dolu nehir- leri yüzerek ıoçiyt_ırlu Japon gemilerine Yeuiden hücnmlar yapıldı (Yansı 2 incide) Çin-Japon cephesi — Hong-Kong yanıyor (Yazısnı 3 incide) Haber uldığımıza göre devlet de. nizyolları ve devlet a: retincc bu müeeseselere mensup memurların her suretle haklarını | temin edecek - sekilde bhir tekalit kanunu lâyihası hazırlanmışlır. Lâ yiha yakmda mucip Sebepleri ile birlikte — münakalât — vekâletine takdim edilecektir. Seyrisefainden denizyollarına in- np_tınhrh_ Siye umum müdürlüğünün bir kı « Denizvolları memur- larının tekaütlükleri CEPHELERDE DURUM Romel kuvvetleri müttefik | Siyasetimizde | Amerika | |Umumî sefer- berlik ilân etti 21 ile 44 yaş arasında bütün erkekler askere | alınacak | | Vaşington, 16 (A.A.) — Parlâ- | mento harbiye encümeni, 18 . 65 yaşlar arasındak! bütün erkekle Tin kaydedilmeleri mecburiyetine ve 21 - 44 yaşlarındaki erkekle Yin de aaker! hizmete tabi olacak. larma ajt kanun projesini tasvip ve kabul etmiştir. Parlâmento, aynı zamanda yeni. den tank, top, tayyare ve mühim- mat yapılmazı için lüzumlu o0 mil- yar dolar, M&m&mh: ait kanum projesini ve âyan meehsine göndermiştir. | Birinci kanun lâyihası hakkın - da söz söylüyen parlâmento harbi. ye enetlmeni reisi May göyle de- mistir “Parlâmemto 19 - 20 yaşındaki | genç erkekleri nskeri antrenmanı tabi- tutulmaları hakkımda harbiye ı nesaretinin talebini — reddetimişti. | Çünkü, bir çok devlet adamları geçen harpte kabul edilen yaş had- di olan 21 den aşağıya inmeden Tâzım olduğu kadar erkek -buluna- cağı kanaatindeydiler. Dö Gol diyor ki: Çok yakında Düşman kanlı göz | yaşları dökecek | Lotdra, 16 ÇALA.) — Dün akşam redyoda beyanatta bulunan serbest Fransızların iideri general Döğül de. miştir ki: “Amerikanın harbe girmesi kati bir zafere muadildir. Amerikanın daha şimdiden yapmağa başladığı. yardım (Devamı Sa, £ BSü, 1 de) sım memurları ve klavuzluk teski. lâtı e devlet Umanları bünyesi. ne dahil olan müteferrik eski teş- | kilât memurlarının — tokaütlükleri esnasında geçmiş haklarından mü. him bir kısmi yeti — hizmetlerine ilâve çdilmediği için mağdur olu - | yorlardı. Yeni hazırlanan lâyihada | bu gibi memurların geçmişteki hiz- | motleri yeni idarelerde yaptıkları | hizmetlere ilâve olunmak — suretile hakları yerine getirilecektir. çenberini yarabilecekler mi? Şark ceplesinde: Şark-cephesi hakkında Sovyet teb. liğleri gene zafer haberleri vermekte devam ediyarlar. İşgal edilen köy ve mıntakalar ilân ediliyor, alman ganâ- imin sayıdarı veriliyor. Almanlar, sa. dece zaylat verdiklerini kaydetmekle iktifa ediyorlar, Almanlar bir. mey. dan müharebesi verecekler ai ve bü hangi mıntakada olacak”, Buzu ket- tirmek mümkün değildir. Şu var ki Alman kıtaları müstahkam bir hatta kadar çekilerek burada — duracaklar. Gır, Sövyeller buraya da İaaTTUZ Cü- saretini göstetirlerse meydan — harbi. Moskova bötgesindeki çarpışma a dar kanlı elabilir. Helsinki'den verilen bır babene gü re Kareli berzahında iki tarafın ,ıp.! râtma top ateşleri başlamıştır. Sov. yetler bu cephede benüz bir müvaffa, kiyet gösterememişlerdir. Çünkü Fin kuvvetlari kış harbini bilen. ve — icaş | | harbine hazırlanan aşkerlerden kurul | muştur. Binaenaleyli Fin - Rus çar- | pişmalarının bazı neticeler Vermesi | beklenehilir. P Libya cephiesinde: | Lübya cepbesinde harb Gazala min, | takasına intikal atmiştir. Burada mu- hasara edilen general Romel kuvvet. deri MüÜttaCik kuvvetlere mükâvemet - | etmektedirler, Hattâ mihver kuvvetle, İ (Dovamş Sa, 2 Sü, $ de) Üniversitede kamutay reis vekilinin hitabesi ENCERLKR | DÜGÜMÜ Kupo No: 4 Fransuva Marlak'dan Peyami Safa tara tından tercüme edilmiş olan bu şaheser Toma- ain fiyatı 60 kuruştur. Vakıt okuyucularına .7 kupon ve 80 kuruğa verilecektir, çi — hiçbir tazyik karşısında eğil- meksizin, sarsılmaksızın yürüyeceğiz Sıkıntıları azaitmak için tasarruf düsturu- nu tatbik etmeliyiz Tutüm haftası münasebotiyle Üniversitede tertip edilen Wxtisat gününde Cemll Bilsel açış nutkumu veriyor (Yazısı 8 incide) — Parti Gurupu Milli korunma kanunu tadilâtı mazbatasını kabul etti (Yasısı 2 incide) ve Başvekilin hitabeleri Üç devlet dünya sulhü kuruluncaya kadar silâhları elden bırakmıyacaklar Tkyo, 16 (A.A,) — İmparator parlamentoyu açış nutkunda de miştir ki: Doğu Asyada yeni bir nizam kurmak istiyorum. Fakat Amerika ve İngiltere Japonya (Devamı Ba, 2 Sü, £ de) Bu harb bizim için ölüm dirim harbidir eai 6 ay sonra Günde iki gemi denize indirilecek Londra, 16 (ALA.) — BBC. | Amerika, cumhurrelsi — Ruzvelt ba #sbah bir nutuk söylemiş ve kangre ye iki rapor göndermiştir. Raporlar . da — Amerika , Japon münasebetleri (Devaona Sa, 2 Sir2de) benim köşem yazan: hakkı tarık-us ziraatte inkılâp tcsret vekâleti müsteşarı halld nazmıi İseşmir duyduğum genç idare ndumlarımızdandır. kendinden yana en cak dün akşam radyonun hAv öe ayrıfmış dakikaları ardından adını işitince — söyüyeceklerin! dinlemek için düğmeyti açık tuttüm. mikrefon, oca yaşından htiyar bir edü veriyor, TöR'Bir Bes, fakat keskin bir söyle özü gu: yabancı pazarlarına yarar mal değli, her şeyden ünce doğrudan döğrü. ya kendi geclirmemize yarayacak mahsül yetişdirmayo mühtacır. Bunu te. main edebllmlek için hükümetin elinden gelen, son güzlerde yapılığı gibi, fyatları yüksettmekden iharet olamaz, bütün vatandaşlar bilmelidir. ki bu maksâda ulaşdıracak ber todbir alınacakdır. biyim toprağı kullanış tarzımız yalnız âlet bakımından pazlanmış bir devrin damgasın: maz: mühsülün milli ve milletlerarası ihtiyaca” gör üyurlarıma tarafı da başı böş veya başı bozük,rejimin bir armağanı olu. rak hep öyle aksak kalmışdır. adımız sanki bir ziraat memlelteti idi. biz Amerika için tütün yetişdiriyor, mwverika bizim için buğday yetiş. diriyordu! kendi mahsütümüzü - kendi işlememiz: istiklâl marğımızız güftesine (tek dişi kalmış canavdar) teşbihiyle gireti sömürgeci Atemin bi. za hiç 'yaraşdıramadığı bir hareket, son güddesine kadar dumura uğratıb öl örmek istediği kabiliyet.Ge buydu. günya yollarının böyle korkuriç yalığın, larla sarılrb kapanmadığı gürlerde karadenizin fındık, ege'nin tütün yüzün den'düşdüğü rarsıntıjarı bir batırlayınız işte yürekler acısıydı. tümburiyet, © dyasal olduğu kadar Iktisatça da kendi kendin yeter bir' bütün olmasını istemekle çe başıamışdır. takılâbir adımları tür. kiye topraklarının da üstünden ergeç geçecekdi. ergeç amacına erecekd Takat memli ateş dalgalariyle kaynayoa bi deniz ortasında ka. nca imkılâb atârımın kemalci idareye flham ett dımları sıklaşdır. makdap başka ne olur? ticaret müstr; lti okün inkilâbe rak ve toparidan istihsal Hi tedbir © nişan alan altıncısını bugün top, AVSSINA çevrilmiş gösteriyor. milli korunma kanununun çıkdığı gün, salâhiyetli bir başa hâarbedelim, etmi; fevkalâde bal ilânı türkiyede inkılâbı hızlan dıran bir devir açıyor! demişdim, bu inkılâbdan türkiye bir kere değti, bin kere daha kuvvetii çı. kacakdır; eğer plânlarımız ve hasırlıklarımız noksansız olursa.., Sina emu mayalımı Ki “ferman padişahım, dağlar benimdiri,, koşmasının aleiste dilerimizden Lüsbütürn siltmmedi